លោ​ក​​​​ អ៊ុន​ ​ចាន់​ត្រា​​​​ អាយុ​​​​​៥​២​​​​ឆ្នាំ​​​ ​មាន​​​​ស្រុ​កកំ​ណើត​​​​នៅ​​​ខេត្ត​​​​កំ​ពង់​ចាម​​​​ កំពុង​​​រ​ស់​​​​នៅផ្ទះជួល​​​​ជិ​ត​​​​ទីលាន​ចាក់​សំ​រា​ម​ជើងឯក ក្នុង​រាជធានី​ភ្នំពេញ ដោយ​​ប្រកបរបរចិញ្ចឹមជីវិតជាអ្នកដេរ​ការ៉ុង​​​អេតចាយ​។

កំពុង​ស្ថិត​នៅ​ខាងមុខ​ផ្ទះ​មាន​ប្រក់​ស័ង្កសី ​​ទំហំ​បីម៉ែត្រ​គុណ​បួន​ម៉ែត្រ​​ លោក អ៊ុន ចាន់ត្រា​ និយាយ​​ថា ​ការ​រស់​នៅក្បែ​រ​គំ​នរ​សំរា​មធ្វើ​ឱ្យ​លោក​​​ប្រឈ​មនឹ​ង​បញ្ហា​​ប៉ះ​ពាល់​សុ​ខភា​ព ដោយ​សារ​ក្លិន​របស់​សំរាម​។ ទោះយ៉ាងណាលោក​ថា លោក​មិនមាន​ជម្រើស​រក​របរ​ និង​រស់នៅ​កន្លែង​ផ្សេង​នោះទេ។​

លោក​​បញ្ជាក់​ថា៖ «ប៉ះពាល់យ៉ាងណាក៏ទ្រាំបើយើងអត់មានជម្រើសអស់ជម្រើស អស់​ជម្រើស​កន្លែង​រកស៊ី។​ អាការៈឈឺតែរហូតដែរហ្នឹងវាប៉ះពាល់រឿងសំរាមប៉ះពាល់ឈឺ ម្នាក់ៗ​ឈឺ​មិន​ដែល​ស្វាង។​ យើងដឹងទៅណាពាក្យថាអស់ជម្រើស អស់រលីង នៅកន្លែងទាល់ហើយ»។

លោក អ៊ុន ចាន់ត្រា កំពុង​ផ្តល់សម្ភាសន៍​ដល់​សិក្ខាកាម​ Newsroom Cambodia. (រូបថត៖ ខាន់ លីណា)

មិនមែនមានតែគ្រួសារ​របស់​លោក អ៊ុន ចាន់ត្រា នោះទេ​ដែល​​មិនមាន​ជម្រើស​រស់នៅ​ក្បែរ​គំនរសំរាម ប្រជាពលរដ្ឋ​ជាច្រើន​គ្រួសារ​ផ្សេងទៀត ក៏​បាន​និង​​​កំពុង​​រស់​នៅ​ក្បែរ​ទីលាន​ចាក់​សំរាម ដែល​ពោរពេញ​ដោយ​ក្លិន និង​មេរោគ​នេះ​ផង​ដែរ។

អ្នកស្រី​ ប្រាជ្ញ យិន ​កំពុង​រស់នៅ​ផ្ទះជួល​ជាមួយកូន​នៅ​​ក្បែរ​ទីលាន​ចាក់​សំរាម​ដែរ​នោះ លើក​ឡើង​ដែរ​ថា កូន​របស់​អ្នកស្រី​មាន​មុខ​របរ​ជា​អ្នក​រើសសំរាម​ដើម្បី​យក​ទៅ​លក់​ចិញ្ចឹម​ជីវិត តែ​អ្នកស្រី នៅ​ផ្ទះ​ដេរការ៉ុង​​ដើម្បី​ដាក់អេតចាយ។ អ្នកស្រី​ថា អ្នកស្រី​មិនអាច​ទៅរើស​សំរាម​ជាមួយ​​កូន​បានទេ ដោយសារ​អ្នកស្រី​មានវ័យចំណាស់​ណាស់ទៅហើយ។​

ស្រ្តី​វ័យ​៦៩ឆ្នាំ ដែល​មាន​​​​​​​​​​​​​​ស្រុ​​កកំ​​ណើ​​ត​នៅ​ខេត្ត​ព្រៃ​វែង​រូបនេះ​បន្ថែម​ថា អ្នកស្រី​​តែង​មាន​អាការៈ​មិន​ស្រួលខ្លួន​ជាញឹកញាប់ ​ដោយសារជំងឺ​​ប្រចាំ​កាយ ព្រមទាំង​​ការ​​រស់នៅ​​ក្នុង​​ទីតាំង​​ដែល​​មាន​​ក្លិន​​ស្អុយ​​​ដែល​​ធ្វើ​​ឱ្យ​​​សុខភាព​របស់អ្នកស្រី​​​​កាន់តែ​មិនបាន​ប្រសើរ​​។​​

អ្នកស្រី​​ប្រាប់​ Newsroom Cambodia ថា៖ «អ៊ុំចាប់តាំងពីមករស់នៅទីនេះបាន​ ៣-៤ខែ គឺ​អ៊ុំ​ដាក់​សេរ៉ូម​៤-៥កំប្លោកហើយ។​ បើនិយាយពី​ក្លិនសំរាមគឺក្លិនហើយ ពេល​ខ្លះ​មាន​ខ្យល់​គឺ​វា​ទៅ​តាម​ខ្យល់ តែពេលគ្មានខ្យល់ហើយហប់វិញនោះគឺក្លិនសំរាមវានៅវិលវល់ពេញហ្នឹង ហើយ​ឆួល​ច្រមុះ គឺ​មាន​តែ​យក​ក្រមា​ខ្ទប់»។

អ្នកស្រី ប្រាជ្ញ យិន កំពុង​ផ្តល់សម្ភាសន៍​ដល់​សិក្ខាកាម​ Newsroom Cambodia. (រូបថត៖ ខាន់ លីណា)

ចំណែក​លោកស្រី អឿន ស្រី អាយុ ៥៣ឆ្នាំ ដែលជាអ្នកមករស់នៅកន្លែង​ចាក់សំរាមនេះ​ដែរ លើកឡើង​ថា៖ «ខ្ញុំឧស្សាហ៍ឈឺក្បាល ហើយពេលខ្លះ សំឡេង​រប​ស់​ខ្ញុំ​ឡើង​ចង់​ស្អក​ព្រោះតែ​ធុំក្លិន​សំរា​ម​ពេក ហើយបើនិយាយពីពេលយប់វិញគឺថា ក្លិនសំរាមធុំក្លិនខ្លាំង ធុំជូរៗ​ដូច​បាយ​ជ្រូក ធ្វើឱ្យខ្ញុំតែងតែយកក្រមាមកបិទច្រមុះដើម្បីកុំឱ្យសូវធុំក្លិន»។

​អ្នកស្រី​ ​ស្រី​ ​ចា​ន់​ មា​ន​អា​យុ ​២៩​ឆ្នាំ ​​​មា​ន​​​​​​​​​​​​ស្រុ​​កកំ​​ណើ​​ត​នៅ​ខេត្ត​ព្រៃ​វែង ​​​​​មក​​រ​ស់​​​​​នៅ​​​​​ជិ​ត​​​​​គំន​រ​​​សំ​រាម​ក្នុង​សង្កាត់​ជើង​ឯក ​រ​យ:​ពេល​២​ឆ្នាំ ​ជា​មួយស្វា​​មី ម្ដា​​យ និ​ង​​​កូន​២នា​ក់​ផ​ង ​ប្រ​កបរ​ប​​ររើ​សជ័រ​ប្លាស្ទិក​លើគំនរ​សំរាម​ ​និង​​​ដេ​រ​ការ៉ុង​លក់ ​បាន​និ​យាយ​ទាំងទឹកមុខ​ស្រងូតស្រងាត់​​ថា អ្នកស្រី និង​គ្រួសារ​ ត្រូវ​ប្រកបរបរ​ចិញ្ចឹមជីវិត​ដោយ​ផ្អែកលើគំនរសំរាម ដោយសារ​មិនមាន​ដើមទុន​ដើម្បី​ប្រកប​របរ​ផ្សេង​។ អ្នកស្រី​បន្ថែម​ថា អ្នកស្រី​ត្រូវ​បង្ខំ​ចិត្ត​ប្រកបរបរ និង​រស់នៅ​ក្បែរ​គំនរ​សំរាម​នេះ បើ​ទោះ​បី​ប្រឈម​នឹង​បញ្ហា​សុខភាពក្តី។​

លោកស្រីថា៖ «ខ្ញុំ​មក​ដំ​បូង​ធុំក្លិ​ន​សំ​រា​ម​ខ្លាំ​ងពិ​បា​ករ​ស់​នៅ​ ចេះតែ​ទ្រាំ​តែនៅ​ យូ​រៗ​ក៏ស៊ាំ​នឹង​បរិ​យា​កា​សនៅ​ក្បែរ​គំ​នរ​សំ​រាម​ ប៉ុន្តែក៏ទាំ​ងកា​រ​ប្រឈ​ម និង​ប​ញ្ហាប៉ះ​ពាល់​សុ​ខ​ភា​ព​ផងដែរ ហើយខ្ញុំក៏​មិន​ចង់​រស់នៅ​ទីនេះដែ​រ ​តែដោ​យសា​រជី​វភា​ពខ្វះ​ខាត​ គ្មានដើ​មទុ​ន​សម្រា​ប់​រក​ស៊ី ​នៅ​ធ្វើកា​រងា​រសំណង់​ក៏ត្រូ​វគេបោ​កផង​ ទើ​បខ្ញុំ​ស​ម្រេច​ចិ​ត្តប្រ​ក​ប​រប​រនេះ»​។​

អ្នកស្រី​បាន​បន្ថែម​​ថា​ អ្នកស្រី និង​ស្វាមី​រើស​ជ័រទាំ​ង​យប់​​ទាំង​ថ្ងៃ មា​​ន​​ដូច​ជា ​ដ​បទឹ​កសុ​ទ្ធ ​ដបស្រា​ កំ​ប៉ុ​ង​សាប៊ូ​ ​​​​ខ្សែ​រភ្លើ​ងជាដើម។ ហើយក្នុង​មួ​យថ្ងៃអ្នកស្រី និង​ស្វាមី​រ​កចំណូ​ល​បានប្រមាណជា​​៥​ម៉ឺ​នរៀល តា​មបរិមាណនៃជ័​រ​។ អ្នកស្រីថា ថ្ងៃខ្លះនៅ​ពេល​​មា​ន​ភ្លៀ​​ង​ និ​ង​មាន​​ខ្យ​ល់ខ្លាំ​ង អ្នកស្រី និង​ស្វាមីមិនអាច​រើសជ័រ​បាន​សោះ​ក៏មាន​​។

លោក​​ស្រី​​ថា​​៖​​ «​​ពេល​​ភ្លៀង​​បញ្ហា​​ប្រឈម​​ប្រឈមមុខ​​ថា​​រក​​អត់​​កើត​​តែ​​ម៉ង​​ សើម​​ប៉ប៉ិកប៉ប៉ាក់​​ ហាស​​ មាន​​ខ្យល់​​ទៀត​​មិន​​បាច់​​ទេ​​»​​។​​

អ្នកស្រី ស្រី ចាន់ (រូបថត៖ ខាន់ លីណា)

លោក ស៊ន ​​សុក្រិត្យ​​ ប្រធាន​​គម្រោង​​ផែនទី​​ កែ​​លម្អ​​សហគមន៍​​ និង​​ភាពធន់​​ក្នុង​​ទីក្រុង​​បាន​​ប្រាប់​​ Newsroom​​ Cambodia​​ban ថា ​​ប្រជាពលរដ្ឋ​​រស់​​នៅ​​ក្បែរ​​គំនរ​​សំរាម​​ និង​​ប្រកបរបរ​​លើ​​គំនរ​​សំរាម​​ ​​​តែងប្រឈម​នឹង​បញ្ហា​សុខភាព និង​ជំងឺ​ផ្សេងៗ​ ដោយសារពួកគេ​មិន​​ដឹង​​ពី​​បៀប​​ការពារ​​ខ្លួន​​ និង​​មិន​​​មាន​សមត្ថភាព​​ទៅ​​ទិញ​​របស់​​ការពារ​​ខ្លួន។

លោក​​ថា៖ ​​«​​ពួកគាត់​​អត់​​មាន​​របស់របរ​​សម្រាប់​​ការពារ​​គាត់ ​​ឧទាហរណ៍​​ដូចជា​​ត្រូវ​​មាន​​ស្រោមដៃ​​អ៊ីចឹង​​ ហើយ​​អត់​​មាន​​កាចា​ប់​​​គ្មាន​​អី​​ទេ​​តាម​​តែអីចឹង​​​យក​​ដៃ ​​ហើយ​​អ្នកខ្លះ​​ចាប់​​តែដៃ​​តែអ៊ីចឹង​​ ហើយ​​គ្មាន​​ស្រោម​​ដៃ​​​​ អត់​​មាន​​ស្បែកជើង​​ការពារ​​អ៊ីចឹងទៅ​​ […] ​​សំរាម​​​ខ្លះ​​វា​​ភ្ជាប់​​របស់របរ​​​មុតស្រួច​​ដូច​​ជា​​កែវ​​ដូចអីហ្នឹង​​ អាហ្នឹង​​វា​​អាច​​ឱ្យ​​ប៉ះពាល់​​ដល់​​គាត់​​ អាច​​មុត​​អាច​​អ៊ីចឹង​ ហើយ​​ធ្វើ​​ឱ្យ​​អាហ្នឹង​​វា​​ប្រឈម​​សម្រាប់​​ពួកគាត់ ​​ទី​​មួយ​​។ ទីពីរ​​វា​​អាច​​ធ្វើ​​ឱ្យ​​ប៉ះពាល់​​ដល់​​សុខភាព​​របស់គាត់​​ សុខភាព​​បស់គាត់​​ការ​​រស់​​នៅ​​នឹង​​សំរាម​​ ដឹង​​ហើយ​​សំរាម​​មាន​​ក្លិន​​មាន​​អី​​​​ ហើយ​ទៅ​​គាត់​​អត់​​មាន​​ម៉ាស​​មាន​​អី​​ការពារ​​អត់​​មាន​​អ៊ីចឹង​​ទៅ​​ ធ្វើ​​ឱ្យ​​​ប៉ះពាល់​​ដល់​​សុខភាព​​បស់​​គាត់​​ដែរ​​​​​»​​។​​​

លោក​​​​បន្ថែម​​​​​ថា​​ ប្រជាជន​​ដែល​រស់នៅ និង​ប្រកបរបរ​នៅ​​តំបន់​ចាក់សំរាម ​គ្មាន​​ជម្រើស​​ និង​​​គ្មាន​​​ការងារ​​អ្វី​​ក្រៅ​​ពី​​របរ​​រើស​​សំរាម​​​នោះទេ​។

លោក ស៊ន សុក្រិត្យ បន្ថែម​ថា អាជ្ញាធរ ​​និង​​អ្នក​​ពាក់ព័ន្ធ​​ផ្សេងៗ​​ទៀត ​​គួរ​​តែ​​គិត​​ពិចារណា​​ ពី​​បញ្ហា​​ប្រឈម​​របស់​​ពួកគាត់​​ ដោយ​ត្រូវ​​​​មាន​​ការ​​បង្កើត​​មុខរបរ​​ជូន​​ប្រជាពលរដ្ឋ​ក្រៅ​​ពី​​ការរើស​​សំរាម​​ដើម្បី​​ចិញ្ចឹម​​ជីវភាព ​​និងដើម្បី​​ការពារ​​សុវត្ថិភាព​​ជូន​​ពួកគាត់​​។  

លោក​បញ្ជាក់​​ថា៖ ​​«​​បង្កើត​​មុខរបរ​​ ​ឬរក​​មុខរបរ​​ឱ្យ​​ពួកគាត់​​ធ្វើ​​អី​​ផ្សេង​​ក្រៅពី​​មក​​រើស​​សំរាម​​ ហើយ​​ពួកគាត់​​មែនទែន​​​ទៅ​​គាត់​​មិន​​រក​​ចំណូល​​បាន​​ប៉ុន្មាន​​ទេ​​ មែន​​បាន​​ន័យ​​ថា​​ មែន​​ដេញ​​ចេញ​​ពួក​​គាត់​​ចេញ​​ទេ ​​ប៉ុន្តែ​​អាច​​ជួយ​​ យ៉ាង​​ហោច​​ណាស់​​​​ក៏​​បាន​​ជួយ​​​​គាត់​​​ការពារ​​​សុវត្ថិភាព​ពួ​ក​​គាត់​​ ព្រោះ​​នៅ​​​តំបន់​​ហ្នឹង​​មើល​​ទៅ​​ដូចជា​​អាជ្ញាធរ​​អីហ្នឹង​​មិន​​ដែល​​ទៅ​​អើត​​ មិន​​ដែល​​ទៅ​​អើ​​ពើ​​សម្រាប់​​ពួកគាត់​​​ទេ​​ ​​ថា​​ជា​​រឿង​​មួយ​​ពិបាក​​ដែរ​​សម្រាប់​​ពួកគាត់​​»​​។

លោក អ៊ុន ចាន់ត្រា ដែល​ជាអ្នករស់នៅ​ក្បែរ​​ទីលាន​ចាក់​សំរាម​ជើង​ឯកបាន​និយាយ​​ថា ដើម្បី​ជីវភាព លោក​នឹង​នៅ​​ប្រកប​របរ​ដែល​នៅ​ក្បែរ​កន្លែង​ចាក់​សំរាម​នេះ បើទោះបី​ជា​មានការ​ផ្លាស់​ប្តូរ​ទីលានចាក់​សំរាម​​ទៅកន្លែង​ផ្សេង​ក៏​ដោយ។

លោកនិយាយ​ទាំងទឹកមុខ​ស្រពោន​​ថា៖ «​បើយើងវាទាល់មែនទែនហើយ សំរាម​នៅ​ណា​គឺ​ទៅ​តាម​សំរា​ម​ហ្នឹង​តែម្តង។ មនុស្ស​ហ្នឹង​អត់មានឱ្យសំរាមទៅឆ្ងាយ បើចង់​ទៅ​ឆ្ងាយ​កាន់​តែ​តាម​ទៅ​ទៀត ទោះជាទៅណាក៏ទៅតាមទៅទៀត ព្រោះ​មនុស្ស​វា​អស់​រលីង វាអស់ជម្រើស​​ហ្នឹង ហើយ»៕​