នៅកម្ពុជា ការផ្សព្វផ្សាយអំពី​ផល​ប៉ះពាល់​ដោយសារ​បារី ឬផលិត​ផល​ថ្នាំ​ជក់​​មាន​ច្រើន ប៉ុន្តែ​អ្នក​ប្រើប្រាស់​ផលិតផល​ថ្នាំ​ជក់​នៅ​តែ​ប្រងើយ​កន្តើយ​ចំពោះការអប់រំ​ផ្សព្វផ្សាយ​ទាំង​នោះ​។ កាលពីខែ មិនា ឆ្នាំ២០១៦ រាជរដ្ឋា​ភិបាល​​បា​ន​ចេញ​អនុក្រឹត្យស្ដីពី​វិធានការហាម​កា​រជ​ក់ ​​ឬ​ការបង្ហុ​យ​ផ្សែ​ងផ​លិត​ផលថ្នាំជ​ក់​នៅ​កន្លែងធ្វើការ ឬកន្លែងសាធារណ: ប៉ុន្តែ​ជារឿយៗ គេនៅ​តែ​​ឃើញ​មានអ្នកជក់​​​បន្ត​ជក់​ទាំង​នៅ​​ទីប្រជុំ​ជន និង​ទីកន្លែង​សាធារណៈ​​នានា​ដដែល​។

ខាងក្រោមនេះជាកិច្ចសម្ភាសរវាងកញ្ញា ម៉ៅ ​ស៊ីនាត និង​លោកវេជ្ជបណ្ឌិត មុំ គង់ នាយក​ប្រតិបត្តិ​​​អ​ង្គ​កា​​រ​​​ច​​ល​​នាដើម្បី​សុ​​​​​​ខ​​ភា​​​ព​​​កម្ពុជា​ នៅថ្ងៃទី២១ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២២នេះ។

Q.  ជម្រាប​សួរ​លោកវេជ្ជបណ្ឌិត​ មុំ គង់!

A.  បាទ ជម្រាបសួរ។

Q.  តើ​ការ​ជក់​បារី​​នៅ​កម្ពុជា​ស្ថិត​ក្នុង​ស្ថានភាព​បែប​ណា ឬ​កម្រិត​ណា​ដែរ​​?

A. បាទបើនិយាយពីការជក់បារីនៅកម្ពុជាយើង​ ឃើញថាបើនិយាយពីប្រេវ៉ាឡង់ ឬមួ​យ​​អ​​ត្រា​អ្នក​ជ​ក់​​បា​​​រី​បា​ន​ថ​​​​យចុះ ប៉ុន្តែបើនិយាយ​ពីចំនួ​​​ន​អ្ន​​ក​ជ​ក់​បា​រី​អ​ត់​​​ថ​យ​​ចុះ​ទេ​​ មា​ន​​ន័​យ​ថា​ប្រ​​ហា​​ក់​ប្រ​ហែ​ល​ទៅ​​នឹ​​ង​​១​​០​​​ឆ្នាំ​​មុ​ន​​ដែ​រ គឺមានន័យថា អ្នកប្រើ​​ប្រាស់ អ្នក​​ជក់​បារីនឹ​ង​ជា​ង​១​លា​​ន​នាក់​​កន្លះ​ ​ហើយ​​​មាន​​​​​អ្ន​ក​ចុ​​កថ្នាំប្រ​ហែ​លជា​ក​​ន្លះ​​លា​​ន។​ អ៊ី​ចឹងសរុបមកយើងមា​ន​អ្ន​ក​ប្រើ​ប្រា​ស់​ថ្នាំ​ជក់​​ជា​​ង២​លា​ន​នាក់។​ ​កាល​​ពី១​​០​ឆ្នាំ​មុ​​នក៏យើ​​​ងមា​​ន​ចំ​​​​នួ​ន​​ប៉ុ​ណ្ណឹង​ឥឡូវនេះ​ក៏​យើង​មាន​ចំនួន​ប៉ុណ្ណឹង​ដដែល ទោះបីជា​ហៅ​ថា​អត្រាអ្នកជក់បារី ឬ​ក៏ប្រេ​វ៉ា​ឡ​​ង់​​អ្ន​ក​​​ជ​ក់​បា​​រី​ថ​យ​ចុះ​ក៏​ដោ​​យ បាទ។ អ៊ីចឹង​ដោយសារ​ថា​​អ​​ត្រា​ចំ​នួ​​​នអ្ន​​ក​ជ​ក់​បា​រីយើ​ង​​នៅថេរ អ៊ីចឹង​ធ្វើឲ្យចំនួនអ្នក​ស្លាប់ដោ​​យ​​​សារ​​អ្ន​​​​​​កជក់បារីគឺ​១៥,០០០​នាក់ជារៀងរាល់ឆ្នាំ ហើយបើគិតពីមួយ​ថ្ងៃ​ៗ​គឺ​ប្រ​ហែល​ជា​៤០​នាក់​ក្នុង​​​​​មួ​​យ​ថ្ងៃ​។​

​Q.  តើអ្នកប្រើប្រាស់ថ្នាំជក់នៅទីក្រុង និងនៅតាមជនបទមួយណាមានកម្រិតច្រើនជាង? ហេតុ​អ្វី?

A. បាទ! ជាទូទៅបើយើងសង្កេតឃើ​ញនឹ​ង​​​វា​អ​​ត់​ប​​ញ្ជា​​ក់​ថានៅ​​តាមទី​​​ក្រុ​​ង ​ឬ​ក៏​នៅ​តា​មជនប​ទ​​ទេ​ដែល​​មា​ន​កា​រ​​ជ​​ក់​​​បារីច្រើនជាង ប៉ុន្តែយើងផ្ដោតទៅលើថាមុខរបបរបស់គាត់វិញ។​ អញ្ចឹង​ប្រជាពល​​រដ្ឋ​​ដែ​ល​ជា​​ទូ​ទៅ​​មា​​ន​​​​​ប្រាក់​ចំណូល​ខ្ពស់​ ហើយនិង​មានការងារ​ធ្វើ ​ដូចថា​ជា​កាងារ​មាន​ជំនាញ​ពិតប្រាកដ​ បើមាន​ទំ​​​នោ​​​រ​​ជក់បារី តិច​ជាង​ប្រជាពលរដ្ឋ​ដែល​មាន​ប្រាក់​ចំណូល​ទាប ហើយនិង​មាន​គេហៅថា​គា​​ត់​ប្រ​កបមុខ​​រ​​ប​រ​ប្រើ​​ប្រា​​​​ស់​​​កម្លាំងពលកម្ម។

Q. តើលោក​ជ្រាប​​​ទេ​​​​ថា អ្នកដែលប្រើប្រាស់​ថ្នាំជក់ច្រើនជាងគេ​នៅកម្ពុជាស្ថិ​ត​នៅក្នុង​វ័​យ​ណា? ហើយ​មា​ន​កត្តាអ្វីខ្លះដែលបណ្ដាលឲ្យ​ពួក​គាត់ប្រើប្រាស់វា?

A. បាទ! យើងឃើញថាអ្នកជក់បារីនឹងគឺមានគ្រប់វ័យទាំងអស់ ហើយជាពិសេសបើតា​ម​​​​ការស្រាវជ្រា​​​វរ​ប​​​​ស់​ក្រ​សួង​ផែ​ន​​​កា​​​​​​​​​​របានបញ្ជាក់ថា ​ប្រជាពល​រ​ដ្ឋ ​​ក្រុ​​ម​ប្រជា​ពលរ​ដ្ឋដែ​ល​ជ​ក់បារី​ច្រើន​​ជាង​​​គេ គឺ​​ក្រុ​ម​ដែល​គាត់​រ​ក​បាន​ការ​​​ងារធ្វើ មានន័យថាគាត់ចាប់ផ្ដើមរកមានការងារធ្វើ​គាត់​​​​ចាប់​ផ្ដើ​ម​ជក់អ៊ី​​​ចឹ​ង​។ ​

មាន​​​កត្តាច្រើ​ន​​ដែ​ល​​ប​​ណ្ដាល​​ឲ្យ​ប្រើប្រាស់​ថ្នាំជក់ ទីមួយ​គឺ​ថ្នាំជក់​បារី​ នៅស្រុក​យើង​មាន​តម្លៃ​ថោក បើធៀបនឹង​​​​​​ប្រ​ទេ​ស​​​ជិត​ខា​ង​​គឺយើង​ស្ថិតនៅក្នុងចំណោមប្រទេសដែលមានបារីថោក កាល​​ណាមា​​ន​​​បា​រីថោ​ក​​​ជំរុញ​ឲ្យ​​មា​ន​​អ្ន​​ក​​​​ជ​​ក់​ច្រើ​​ន ជាពិសេស​​ក្នុ​ង​​​​​ចំ​​ណោ​ម​​យុវ​ជ​ន​វ័យក្មេង ​និង​កុមារផ​ងដែ​រ។ ទីពី​​រថ្វី​ត្បិ​ត​តែ​​យើង​បាន​ថា​​​ហា​ម​ឃា​ត់កា​រ​ផ្សាយ​ពាណិជ្ជកម្ម​ដោយច្បាប់​ក៏ដោយ ប៉ុន្តែ​បច្ចុប្បន្ននេះ​ក៏​នៅតែមានការផ្សាយពាណិជ្ជកម្មដែលជំរុញ​ឲ្យយុវជន និង​កុមារ​ចាប់ផ្ដើម​ជក់​ផង​ដែរ តាមរយៈ​ផ្ទាំង​ផ្សព្វផ្សាយ​ពាណិជ្ជកម្ម​ដែល​បិទ​នៅ​តាម​ហាង​កាហ្វេ​តូចៗ​នៅ​តាម​កន្លែង​លក់​បារី​ក៏​ដូចជា​នៅ​តាម​​ការផ្សា​​យពាណិ​ជ្ជ​​ក​ម្មតា​​​​ម​​រ​យៈ​​​គេ​ហៅ​​ថា​​តា​​ម​រ​​យៈ​​​ស្ដ្រី​ដើរ​​​ល​ក់​​បា​​រី​ជា​ដើ​ម។

​​Q.​ ​កាលពីខែ មិនា ឆ្នាំ២០១៦ រាជរដ្ឋាភិបាល​បាន​ចេញ​អនុក្រឹត្យស្ដីពី វិធានការហាម​កា​រជ​ក់ ​​ឬ​ការបង្ហុ​យ​ផ្សែ​ងផ​លិត​ផលថ្នាំជ​ក់​នៅក​​​​ន្លែងធ្វើការ ឬកន្លែងសាធារណ: ប៉ុ​ន្តែប​ច្ចុប្ប​ន្នយើង​ឃើញនៅ​មាន​មនុ​ស្ស​មួ​យចំនួននៅ​តែ​មានការ​ប្រើ​​​​ប្រា​ស់ថ្នាំជក់នៅតាមសាធារណ:ដដែល។ តើលោកយល់​ឃើញ​យ៉ាង​ណាចំ​ពោះ​បញ្ហានេះ?

A. តា​មពិតទៅ​រាជ​រ​ដ្ឋាភិ​បា​លបា​ន​ចេញ​អ​​នុក្រឹត្យហា​មជក់បារីនៅ​តាម​កន្លែ​ង​ធ្វើការ និ​​​​ងកន្លែ​ង​​សាធារ​​​​ណៈ អ៊ីចឹងរាល់​កន្លែង​ដែលមា​ន​ដំបូល​ មិន​ថា​កន្លែងនឹង​កន្លែង​ធ្វើការ ឬកន្លែង​សាធារណៈ សំដៅ​​ដល់​ភោជ​នី​យ​ដ្ឋា​​ន ​សណ្ឋាគារ ឬកន្លែង​ដែល​បើកឲ្យ​សាធារណៈជនប្រើ​ប្រាស់​នឹង ​គឺយើ​ងត្រូវ​​ហា​​មឃា​ត់ទាំងអ​ស់​​​​​ឲ្យ​​តែ​​មាន​​ដំ​បូ​​​​ល។​​​ ​អ៊ីចឹង​​យើង​ឃើញ​ថា​បច្ចុប្បន្ន​នេះ​យើ​ង​​អនុវត្ដបាន មួយចំនួនក៏អនុវត្ដបា​នល្អ មួយ​ចំនួន​ទៀតអត់​អ​នុ​វត្តបាន​ល្អនៅឡើ​យ​។​ ​​​ហើយក៏យើងមានទីក្រុងមួយចំនួន​​​ដែលកំពុងតែត្រៀមខ្លួនប្រកាស ​ដែលជា​ទីក្រុង​​គ្មា​ន​ផ្សែង​​​​​បារីដែរ។ ហើយនេះក៏ជាវឌ្ឍនៈភាពរបស់យើងរួម។​ ប៉ុន្ដែក៏នៅមាន​កន្លែងមួយចំនួ​​​​ន ​ជា​ពិសេស​​គឺ​ក​ន្លែ​ងដែ​ល​​មា​​​នការ ឬថាកន្លែងកម្សាន្ដក៏ដូចជាខារ៉ាអូខេ រង្គសាលជាដើម​នឹ​ង កា​រ​​​​អនុវត្ដ​នៅមានកម្រិ​ត​នៅ​​​​ឡើយ ទាមទារឲ្យមា​នការចូលរួម​​​​​​សហ​កា​​​​រពី​អា​​ជ្ញាធរមូ​​ល​ដ្ឋា​​ន ហើ​យ​ពី​ប្រ​ជា​ពលរ​ដ្ឋ​ ហើ​យ​ពី​អ្នក​ស្ថា​ប័​ន​ដែ​​ល​មា​នស​​មត្ថ​កិ​ច្ច ទើប​ជួយ​ជំរុញ​ឲ្យ​មាន​ការអនុវត្ដ​បាន​ល្អ។

Q .តើការប្រើប្រាស់ថ្នាំជក់បានផ្ដល់ផលប៉ះពាល់​អ្វីខ្លះ​ដល់​អ្នក​ប្រើប្រាស់ និង​អ្នក​ដែល​នៅ​ជុំវិញ​ខ្លួន?

A. បាទ! វាធ្វើឲ្យកើតមានជំងឺជាច្រើនមុខ។ ហើយ​អ្វីខ្លះនោះខ្ញុំសូមមិននិយាយទេទុកឲ្យអ្នកសួរស្វែងរកនៅតាមវែបសាយ ព្រោះវាជាចំណេះដឹង និងជាព័ត៌មានយ៉ាងសាមញ្ញ មិនថាចំពោះអ្នកជក់ ឬអ្នកដែលស្រូបផ្សែងបារីទេ។

Q .ដើម្បីកាត់បន្ថយការប្រើប្រាស់ថ្នាំជក់នៅកម្ពុជាយើងគួរមានវិធានការយ៉ាងដូចម្ដេច?

A. បាទ! វិធានការ​ដែល​មាន​ប្រសិទ្ធភាព​បំផុត​ដើម្បី​កាត់បន្ថយ​អ្នក​ស្លាប់​ដោយសារ​ការប្រើប្រាស់​ថ្នាំជក់ ទីមួ​​យ​​​គឺត្រូវដំឡើងពន្ធ​ថ្នាំជក់​ខ្ពស់ ព្រោះបារី​នៅ​ស្រុក​យើង​គឺ​​មា​​​​ន​​ត​ម្លៃ​​ទាប អ៊ី​​ចឹ​ងវាជំរុ​ញ​​ឲ្យ​​មា​ន​អ្ន​ក​ជក់​។ កា​​ល​ណា​​​យើ​ងដំ​ឡើងព​ន្ធ​ឲ្យ​ខ្ពស់ មានន័​យថា​​យើ​ង​កាត់​បន្ថយ​ជក់ ហើយ​​រដ្ឋក៏​ប្រមូល​បាន​ថវិ​​កា​​​​បន្ថែមទៀ​​​ត​​។​​​ បា​ទ!​ ទីពីរនឹ​ងគឺយើងត្រូវបិទ​ឲ្យ​បាន​ទាំងស្រុង​ការផ្សាយ​​​ពាណិជ្ជកម្មថ្នាំ ​ជក់បារីដែលជំរុ​ញឲ្យ​យុវជ​ន​​​ប្រើ​​​ប្រា​​​ស់​​ឲ្យ​​ស្រ​បទៅ​នឹងច្បាប់ដែ​ល​យើងមានរួចហើយ។ ហើយ​ទីបី ​យើង​បន្ត​អ​​​​ប់រំប្រ​​ជា​ព​ល​​រ​​ដ្ឋឲ្យ​​យ​​​ល់ពី​​​​​​គ្រោះថ្នាក់​ពី​ការប្រើប្រា​ស់​តាមរយៈ​​​កា​រផ្សព្វផ្សាយ​អំពីសុខភាពប្រចាំថ្ងៃ។

Q: ចា៎ស!​ អគុណច្រើនលោកវេជ្ជបណ្ឌិត។​

A: បាទ!​​ អគុណច្រើន៕