បច្ចុប្បន្នក្នុងវិស័យសារព័ត៌មាន ស្ត្រីបានចូលរួមចំណែកយ៉ាងសំខាន់ ក្នុងការបង្កើតមាតិកា ចម្រុះ និងផ្លាស់ប្តូរផ្នត់គំនិតសង្គម។ បើទោះបីជាស្ត្រីប្រឈមមុខនឹងឧបសគ្គជាច្រើន និង ប្រឈមនឹងការវិនិច្ឆ័យរបស់សង្គមក៏ដោយ ស្ត្រីអ្នកសារព័ត៌មានបានបង្ហាញពីភាពក្លាហាន ភាពអត់ធ្មត់ តស៊ូ និងការប្តេជ្ញាចិត្តខ្ពស់ក្នុងការបំពេញកាតព្វកិច្ចរបស់ពួកគេ។ សរុបមក ស្ត្រីអ្នកសារព័ត៌មានពិតជាបានបង្កើតឥទ្ធិពលវិជ្ជមានក្នុងវិជ្ជាជីវៈនៃអ្នកសារព័ត៌មានកម្ពុជា។
ខាងក្រោមនេះជាកិច្ចសម្ភាសរវាងកញ្ញា អ៊ុត រស្មី ជាអតីតនិស្សិតនៅសាកលវិទ្យាល័យកម្ពុជា ផ្នែកព័ត៌មាននិងគមនាគមន៍ជាមួយកញ្ញា ប៉ោក លក្ខិណា ជាសិក្ខាកាមរបស់ Newsroom Cambodia៖
Q៖ ជម្រាបសួរកញ្ញា!
A៖ ចាស ជម្រាបសួរ!
Q៖ តើកញ្ញាអាចជួយណែនាំខ្លួនបន្តិចបានទេពីប្រវត្តិសិក្សា និងការងាររបស់កញ្ញា?
A៖ ចាស អរគុណ Newsroom Cambodia នៅក្នុងការមកសម្ភាសទាក់ទងទៅនឹងប្រធានបទស្ត្រីក្នុងវិស័យសារព័ត៌មាន។ នាងខ្ញុំឈ្មោះ អ៊ុត រស្មី ហើយខ្ញុំបានបញ្ចប់ការសិក្សាផ្នែកសារព័ត៌មាន និងគមនាគមន៍ នៅសាកលវិទ្យាល័យកម្ពុជា។ សព្វថ្ងៃនេះ ខ្ញុំជាការីនីពន្ធនៅសារព័ត៌មានថ្មីៗ២៥។ សារព័ត៌មានថ្មីៗ២៥ ជាបុត្រសម្ព័ន្ធរបស់សារព័ត៌មានថ្មីៗ ប៉ុន្តែសារព័ត៌មានថ្មីៗ២៥ គឺយើងផ្តោតទៅលើការផលិតជាវីដេអូ ព័ត៌មានបែបកសិកម្ម ទេសចរណ៍ និង SME (សហគ្រាស ខ្នាតតូច និងមធ្យម)។
Q៖ តើអ្វីទៅជាមូលហេតុដែលនាំឱ្យកញ្ញាចូលប្រឡូកជាអ្នកសារព័ត៌មាន?
A៖ បើនិយាយពីមូលហេតុនៃការប្រឡូកក្នុងវិស័យសារព័ត៌មាន វាអាចថាជារឿងចៃដន្យ។ ខ្ញុំបានដាក់អាហារូបករណ៍ពីរ ឬបី កន្លែង។ ពេលនោះក៏បានជាប់អាហារូបករណ៍នៅសាលា UC (សាកលវិទ្យាល័យកម្ពុជា) ផ្នែកសារព័ត៌មាន និងគមនាគមន៍។ នៅពេលដែលរៀន ខ្ញុំអត់ចង់ធ្វើជាអ្នកសារព័ត៌មាន ដោយនៅក្នុងក្តីស្រមៃគ្រាន់តែចង់ធ្វើជា MC (អ្នកសម្របសម្រួលកម្មវិធី) អ្នកអានព័ត៌មាននៅទូរទស្សន៍។ នៅក្នុងអំឡុងពេលឆ្នាំទី១ ខ្ញុំមានឱកាសហាត់ការនៅវិទ្យុអាស៊ីអាគ្នេយ៍ ហើយកាលនោះគឺជាអ្នកអានសារព័ត៌មាន ដែលយើងអត់សូវផ្តោតលើការសរសេរ មានន័យថាយើងកម្រសរសេរណាស់។ ហើយបន្ទាប់មកទៀតនៅក្នុងឆ្នាំទី៤ ខ្ញុំក៏បានឱកាសការងារមួយកន្លែងទៀត បានន័យថាយើងធ្វើពីរកន្លែងក្នុងពេលតែមួយ។ [ការងារនោះ] គឺជា MC អានព័ត៌មាននៅទូរទស្សន៍អនឡាញមួយ។ […] បន្ទាប់មកទៀតក៏បានជួបជាមួយលោកគ្រូ សុខ លីម ដែលគាត់ជាសហស្ថាបនិក នៅសារព័ត៌មានថ្មីៗ ហើយគាត់ក៏ហៅសួរថា ចង់ធ្វើការនៅសារព័ត៌មានថ្មីៗអត់។ […] នៅពេលនោះក៏គិតមើលរាងយូរដែរ បន្ទាប់មកក៏គិតថាចូលសារព័ត៌មានថ្មីៗ គោលបំណងចង់ចេះសរសេរ ដើម្បីរៀនសរសេរទេ។ អញ្ចឹងក៏ជាប់មកដល់សព្វថ្ងៃ។ ខ្ញុំចូលសារព័ត៌មានថ្មីៗនៅចុងឆ្នាំ២០១៩ មុនពេលកូវីដបន្តិចក្នុងអំឡុងខែ៩ ឬខែ១០។ មកដល់ពេលនេះ វាមានរយៈពេល ៤ឆ្នាំហើយ។
Q៖ តើអ្នកសារព័ត៌មានស្ត្រីណាខ្លះដែលលោកស្រីស្គាល់ ហើយស្ញប់ស្ញែង? ហេតុអ្វី?
A៖ បើនិយាយពីស្គាល់អ្នកសារព័ត៌មានស្ត្រី ខ្ញុំស្គាល់ច្រើន ដោយសារតែយើងប្រឡូកនៅក្នុងវីស័យហ្នឹង យើងបានដឹង បានស្គាល់ តាមរយៈស្នាដៃរបស់គាត់ច្រើន ហើយអ្នកខ្លះបានស្គាល់ ដោយសារតែបានជួបមុខគ្នានៅពេលដែលយើងទៅយកព័ត៌មាជាដើម។ ប៉ុន្តែ អ្វីដែលខ្ញុំស្ញប់ស្ញែង អាចនិយាយបានថា គាត់ជា Idol (មនុស្សដែលចូលចិត្ត) របស់ខ្ញុំគឺជាអ្នកស្រី ញឹក ស្រីល័ក្ខ។ បើនិយាយទៅ គាត់ក៏ជាអ្នករៀនជំនាន់ជាមួយខ្ញុំដែរ ហើយយើងក៏ជាមិត្តភក្តិនឹងគ្នាដែរ ហើយបើនិយាយពីឋានៈ តួនាទី គាត់គឺជាមេរបស់ខ្ញុំ។ តែអ្វីដែលខ្ញុំស្ញប់ស្ញែង មិនមែនដោយសារតែយើងជាមិត្តភក្តិនឹងគ្នាទេ ដោយសារតែគាត់មានការតស៊ូ ព្យាយាម ឈ្មួសឈ្មុលនៅក្នុងវិស័យសារព័ត៌មាន។ គាត់ចូលប្រឡូកនៅថ្មីៗផ្តើមពីអ្នកហាត់ការ ហើយគាត់តស៊ូយ៉ាងខ្លាំងរហូតក្លាយជានាយិកានៃសារព័ត៌មានថ្មីៗ២៥។
Q៖ តើកញ្ញាប្រឈមនឹងបញ្ហាអ្វីខ្លះក្នុងវិស័យសារព័ត៌មាននេះ?
A៖ បើនិយាយពីបញ្ហាប្រឈម ចំពោះខ្ញុំអត់សូវមានបញ្ហាច្រើនទេ។ សម្រាប់ផលលំបាក ខ្ញុំក៏ដូចជាអ្នកសារព័ត៌មានផ្សេងៗទៀតដែរគឺយើងជួបប្រភពច្រើន ប៉ុន្តែប្រភពខ្លះ គាត់ក៏ពេញចិត្តនៅក្នុងការផ្តល់បទសម្ភាឱ្យយើង ប្រភពខ្លះក៏មិនពេញចិត្តក្នុងការផ្តល់បទសម្ភាសឱ្យយើង។
នៅពេលខ្លះគឺយើងស្ទើរតែបោះបង់ នៅពេលដែលយើងចូលដំបូង។ នៅពេលដែលយើងសុំសម្ភាសគេ ហើយគេអត់ផ្តល់បទសម្ភាសឱ្យយើង ហើយគេបង្ហាញអាកប្បកិរិយាដោយមិនពេញចិត្តជាមួយយើង។ ខ្ញុំធ្លាប់ជួបម្តង កាលពីសម័យកូវីដ កាលពីចុងឆ្នាំ២០១៩ ខ្ញុំទើបតែចូលសារព័ត៌មានថ្មីៗទេ នៅពេលនោះខ្ញុំបានសុំសម្ភាសនិស្សិតពេទ្យដែលគាត់បានផលិតទឹកលាងដៃ ឬអាល់កុលលាងដៃ។ វាជារឿងថ្មីសម្រាប់អ្នកសារព័ត៌មាននៅក្នុងសម័យកូវីដនោះ ខ្ញុំបានសុំសម្ភាសគាត់ ប៉ុន្តែតាមរយៈហ្វេសបុក គាត់បដិសេធអត់ផ្តល់បទសម្ភាសដល់យើង។ តាមធម្មតា ប្រភពផ្តល់បទសម្ភាស ឬមិនផ្តល់បទសម្ភាស នៅពេលដែលគាត់ប្រាប់ហេតុផលមកយើង នឹងមិនមានបញ្ហាអ្វីទេ។ នៅពេលនោះខ្ញុំបាន[ស្នើ] ថា បើសិនជាបងមិនអាចផ្តល់បទសម្ភាសទេ បងមានបណ្តាញ បងអាចផ្តល់ទំនាក់ទំនង ខ្ញុំនឹងសម្ភាសអ្នកផ្សេង។ គាត់អត់ឆ្លើយតបជាមួយយើងទេ ប៉ុន្តែគាត់ប្លុកហ្វេសបុកយើងចោល។ នៅពេលដែលយើងឃើញបែបហ្នឹង យើងគិតថាហេតុអ្វីបានជាគេមិនផ្តល់តម្លៃឱ្យយើងបែបហ្នឹង ទាំងដែលយើងមិនបានបង្ខិតបង្ខំគាត់អ្វីទាំងអស់។ ឧទាហរណ៍ បើសិនជាគាត់មិនផ្តល់បទសម្ភាស ហើយយើងនៅតាមស្មុំគាត់បែបហ្នឹង វាសាកសមនឹងគាត់ធុញ ប៉ុន្តែយើងអត់បានទៅស្មុំគាត់ទេ គាត់អត់ផ្តល់បទសម្ភាស យើងគោរពតាមការសម្រេចចិត្តរបស់គាត់ យើងគ្រាន់តែសុំឱ្យគាត់ផ្តល់នូវបណ្តាញអ្នកផ្សេងទៀត។ គាត់មិនត្រឹមតែមិនផ្តល់បទសម្ភាសឱ្យយើង គាត់ថែមទាំងបានប្លុកយើងចោល។
Q៖ តើកញ្ញាមើលឃើញយ៉ាងណាដែរអំពីចំនួន និងការងារអនុវត្តការងាររបស់ស្រ្តីអ្នកសារព័ត៌មាននៅកម្ពុជា?
A៖ អ្វីដែលខ្ញុំមើលឃើញ សព្វថ្ងៃអ្នកសារព័ត៌មានជាស្ត្រីមានច្រើន បើធៀបទៅនឹងនៅពេលដែលខ្ញុំទើបតែចូលដំបូងៗ។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ [ចំនួន]នេះ នៅមិនទាន់ច្រើនដូចបុរសដែរ។ ចំពោះការងារស្ត្រីនៅក្នុងសារព័ត៌មាន ខ្ញុំគិតថា ស្ត្រីនៅក្នុងវិស័យសារព័ត៌មាន គាត់មានឱកាសច្រើន ហើយការធ្វើការងាររបស់គាត់ក៏អត់ចាញ់បុរសជាអ្នកសារព័ត៌មានដែរ។ នេះបានន័យថា ស្ត្រីនៅក្នុងសារព័ត៌មានមិនត្រឹមតែ Report [រាយការណ៍] អ្នកសរសេរទេ ប៉ុន្តែ ឃើញតួនាទីស្ត្រីនៅក្នុងសារព័ត៌មាន អ្នកខ្លះក៏គាត់សរសេរ អ្នកខ្លះជា Camerawoman [អ្នកថតរូប] ហើយអ្នកខ្លះក៏គាត់ជាអ្នកកាត់ត។ និយាយរួម បុរសមានលទ្ធភាពធ្វើប៉ុណ្ណា ស្ត្រីមានលទ្ធភាពធ្វើប៉ុណ្ណឹងដែរ។
Q៖ តើស្ត្រីអ្នកសារព័ត៌មានមានសារៈសំខាន់បែបណាខ្លះក្នុងសង្គម?
A៖ បើនិយាយពីតួនាទីស្ត្រីអ្នកសារព័ត៌មានក្នុងសង្គមមានសារៈសំខាន់ ព្រោះថា ស្ត្រីក្នុងវិស័យ សារព័ត៌មានគឺជាអ្នកពាំនាំនូវព័ត៌មាន ឬដំណឹង ហើយមួយទៀតគឺជាចំណេះដឹងផ្នែកអប់រំទៅកាន់ទស្សនិកជនជាច្រើន។ ព្រោះថា មិនមែន អ្នកសារព័ត៌មានគ្រាន់តែជាអ្នកដែលគាត់នាំរឿង ប៉ុន្តែជាអ្នកនាំដំណឹងពីពលរដ្ឋទៅអាជ្ញាធរ និងពីអាជ្ញាធរទៅកាន់ពលរដ្ឋ។ អ្នកសារព័ត៌មានផ្តល់ចំណេះដឹងយ៉ាងច្រើន ព្រោះអ្នកសារព័ត៌មានមានស្ទើតែគ្រប់វិស័យ ដូចជាព័ត៌មានបែបសុខាភិបាល ព័ត៌មានបែបសេដ្ឋកិច្ច ព័ត៌មានបែបអប់រំ និងព័ត៌មាននយោបាយ។ ទាំងអស់ហ្នឹងហើយដែលយើងបានផ្តល់ចំណេះដឹងជាច្រើនងតាមរយៈការសួរពីវាគ្មិន ផ្តល់ចំណេះដឹងទៅកាន់ទស្សនិកជន ទៅកាន់អ្នកស្តាប់ ទៅកាន់អ្នកទស្សនា។
Q៖ តើកញ្ញាយល់ឃើញយ៉ាងណាសម្រាប់ថ្ងៃអនាគតរបស់ស្ត្រីក្នុងវិស័យសារព័ត៌មានមាន?
A៖ ខ្ញុំគិតថា អ្នកសារព័ត៌មាន[ស្ត្រី] ទៅថ្ងៃអនាគតនៅកម្ពុជានឹងអាចមានចំនួនច្រើនជាងនេះ។ ខ្ញុំមើលឃើញបែបហ្នឹង ដោយសារតែតាមរយៈការសង្កេតមើល អ្នកចូលរៀននៅក្នុងវិស័យសារព័ត៌មាននេះ ទីមួយសាលាឥលូវមានច្រើន បានន័យថា កាលមុនមាននៅតែ DMC [ដេប៉ាតឺម៉ង់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ និងសារគមនាគមន៍នៃសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ] នៅ UC [សាកលវិទ្យាល័យកម្ពុជា] និងនៅសាកលវិទ្យាល័យន័រតុនជាដើម។ ឥលូវនេះ ខាងផ្នែក Media [ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយ] មានសាលាជាច្រើនបើកនូវជំនាញនេះដែរ។ វាទូលំទូលាយសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋ សម្រាប់យុវជន។ យុវជនដែលគាត់ស្រលាញ់វិស័យហ្នឹង គឺគាត់អាចរៀននៅមហាវិទ្យាល័យនៅក្នុងវិស័យហ្នឹង។ ជាក់ស្តែង ខ្ញុំគិតថា ចំនួនស្ត្រីចូលរួមហ្នឹងក៏មានច្រើនដែរ។ ខ្ញុំគិតថា ចំនួនស្រ្តីដែលគាត់ចូលប្រឡូកក្នុងវិស័យសារព័ត៌មានក៏អាចមានចំនួនច្រើនដែរ។
Q៖ តើកញ្ញាយល់ឃើញថា ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធគួរធ្វើបែបណាដើម្បីជំរុញ និងលើកទឹកចិត្តស្ត្រីឱ្យចូលរួមក្នុងវិស័យសារព័ត៌មាន?
A៖ ចំពោះស្ថាប័ន គួរតែលើកទឹកចិត្តស្ត្រីឱ្យបានច្រើន ដោយផ្តល់ឱកាសដល់ស្ត្រីក្នុងការប្រឡូកក្នុងវិស័យសារព័ត៌មាន ជាពិសេសគឺជំនាញណាដែលមិនសូវមានស្ត្រី គួរតែលើកទឹកចិត្តឱ្យស្ត្រីចូលរួមឱ្យបានច្រើន។ ឧទាហរណ៍ ដូចជាជំនាញកាត់ត ជំនាញថតរូប គឺអត់សូវមានស្ត្រីដែលធ្វើការនៅខាងហ្នឹងទេ។ អញ្ចឹង [ខ្ញុំ]គិតថា ស្ថាប័ននៅពេលដែលរើស [បុគ្គលិក] គួរតែផ្តល់អាទិភាព[ស្ត្រី]ច្រើនជាងបុរស។
Q៖ តើកញ្ញាមានមតិលើកទឹកចិត្តអ្វីខ្លះដើម្បីជំរុញដល់ស្ត្រីចូលរួមក្នុងវិស័យសារព័ត៌មាន?
A៖ សម្រាប់ខ្ញុំ ខ្ញុំសូមលើកទឹកចិត្តដល់យុវជន ជាពិសេសស្ត្រីដែលស្រលាញ់វិស័យសារព័ត៌មាន បើគាត់ស្រលាញ់ឱ្យគាត់ចុះធ្វើអស់ពីលទ្ធភាព ហើយយើងនឹងធ្វើដោយមិនមានភាពនឿយណាយ នឿយហត់ទេ បើទោះបីជាការងារហ្នឹងលំបាកយ៉ាងណាក៏ដោយ។ មួយទៀត បើសិនជា ខាងគ្រួសារមានការជំទាស់ព្រោះថាការងារនៅខាងវិស័យសារព័ត៌មាន ខ្ញុំគិតថា ប្រហែលជាអាណាព្យាបាលខ្លះគាត់មិនសូវពេញចិត្តប៉ុន្មានទេ ព្រោះថាក្នុងវិស័យនេះ អ្នកខ្លះគាត់នៅតែមានផ្នត់គំនិតថា ជួបផលលំបាក ប្រឈមនឹងគ្រោះថ្នាក់ច្រើន ប៉ុន្តែសូមឱ្យគាត់ពន្យល់អាណាព្យាបាលរបស់គាត់ ហើយជំនះធ្វើអ្វីដែលខ្លួនស្រលាញ់។ បើសិនជាយើងអត់ធ្វើអ្វីដែលខ្លួនស្រលាញ់ទេ យើងនឹងធ្វើដោយមានភាពនឿយហត់នៅថ្ងៃណាមួយ។ ខ្ញុំគិតថា វិស័យសារព័ត៌មាននេះល្អ ព្រោះថាវិស័យនេះ ធ្វើឱ្យយើងដឹងច្រើនទាក់ទងនឹងចំណេះដឹងជាច្រើន ហើយជាពិសេសនោះយើងអាចជួបមនុស្សផ្សេងៗជាច្រើន មានទាំងថ្នាក់កសិករ ថ្នាក់មន្ត្រី ហើយពេលខ្លះបានជួបដល់នាយករដ្ឋមន្ត្រីផងដែរ។ ដូច្នេះ យើងមានឱកាសដឹងច្រើនពីបរិបទការងារ បរិបទសង្គម និងបរិបទនៅក្នុងវិស័យច្រើន ព្រោះថា យើងធ្វើនៅវិស័យសារព័ត៌មានមែន ប៉ុន្តែយើងធ្វើព័ត៌មានគ្រប់វិស័យ។ អញ្ចឹងបានន័យថា យើងអនុញ្ញាតិឱ្យខ្លួនយើង ស្គាល់ច្រើនវិស័យ លើសពីអ្វីដែលការងារផ្សេងដែលស្គាល់តែមួយវិស័យ ឬពីរវិស័យអញ្ចឹងទៅ៕
[កិច្ចសម្ភាសនេះ ត្រូវបានកែសម្រួលនិងតម្រឹម ដើម្បីប្រសិទ្ធិភាពនិងគុណភាពនៃអត្ថបទ]