ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធសំដៅលើមធ្យោបាយ និងទំនាក់ទំនងផលិតកម្មដែលជាមូលដ្ឋាននៃសង្គមដែលមានជា ផ្លូវ (ថ្នល់ ដែក ទឹក អាកាស) កំពង់ផែ ការដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវអាកាស គមនាគមន៍ អ៊ីនធឺណិត ទូរសព្ទជាដើម។ល។ Newsroom Cambodia បានសម្ភាសន៍យុវជនចំនួន៦ អង្គនាក់ទាក់ទងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនៅប្រទេសកម្ពុជានាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ។
លោក នុន វាសនា អាយុ២៨ឆ្នាំ បច្ចុប្បន្នកំពុងរស់នៅទីក្រុងភ្នំពេញបានផ្ដល់កិច្ចសម្ភាសន៍ដល់ Newsroom Cambodia ថា ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនៅកម្ពុជាមិនទាន់បំពេញតម្រូវការរបស់ប្រជាជនកម្ពុជានៅឡើយទេ។
លោកលើកឡើងថា៖ «តាមអ្វីដែលយើងមើលឃើញមិនថាប្រព័ន្ធទឹក ភ្លើង ឬក៏ថ្នល់ទេវាល្អប្រសើរច្រើន ប៉ុន្តែវាល្អប៉ុណ្ណឹងវាល្អពេញលក្ខណៈជារដ្ឋមួយដែលអាចអាចកសាងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធបានហើយឬនៅដែលបានដឹកនាំរយៈពេល៤០ឆ្នាំចំពោះការយល់ឃើញរបស់ខ្ញុំវាមិនបានល្អទេ ហេតុអ្វីជាក់ស្ដែងចំពោះប្រព័ន្ធធារាសាស្រ្តមិនទាន់មានភាពល្អប្រសើរដែរ គឺប្រជាពលរដ្ឋនៅតែធ្វើស្រែពឹងទៅលើទឹកភ្លៀងដដែល»។
កញ្ញា ផល ករុណា អាយុ២១ ជានិស្សិតនៅសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ មានស្រុកកំណើតនៅខេត្តកណ្ដាល បានផ្ដល់កិច្ចសម្ភាសន៍ដល់ Newsroom Cambodia ថា ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធមានការរីកចម្រើនដោយតំបន់ និងមានតំបន់ខ្លះមិនសូវមានគុណភាព។
កញ្ញាលើកឡើងថា៖ «សម្រាប់ខ្ញុំផ្លូវគមនាគមន៍នៅប្រទេសកម្ពុជាឃើញថាមានការរីកចម្រើនខ្លាំង ប៉ុន្តែខ្ញុំសង្គេតឃើញរីកចម្រើនតែតំបន់ណាឬក៏ផ្លូវណាដែលអនុគ្រោះដល់ប្រព័ន្ធសេដ្ឋកិច្ច ឧទាហណ៍ដូចជាផ្លូវជាតិលេខ៣ដោយសារតែមានកំពង់ផែនៅខាងកំពតអ៊ីចឹងបានជាគេបានពង្រីកផ្លូវហ្នឹង ហើយផ្លូវជាតិលេខ២ខ្ញុំឃើញថាដោយសារតែអត់សូវមានសក្ដានុពលទាក់ទងនៅខាងហ្នឹង អ៊ីចឹងគេអត់សូវយកចិត្តទុកដាក់ក្នុងការធ្វើទេ ប៉ុន្តែគេនៅតែធ្វើដែរគ្រាន់តែវាចំណាយពេលយូរអ៊ីចឹង ហើយហ្នឹងផ្លូវធំៗ ហើយបើផ្លូវមួយចំនួនទៀតដែលពីមុនមកដូចជាផ្លូវនៅម្ដុំខ្ញុំអី ឃើញធ្វើរហូតហើយបានតែប៉ុន្មានឆ្នាំខូចហើយដោយសារតែខូចហ្នឹង ទីមួយដោយសារតែឡានដឹកដីច្រើន ហើយមួយទៀតនៅតំបន់ខ្ញុំហ្នឹងវាមានទឹកលិចស្ទើតែរាល់ឆ្នាំ»។
កញ្ញាហ៊ាម ស្រីហ៊ាង អាយុ២០ឆ្នាំ មកពីខេត្តបន្ទាយមានជ័យ បានប្រាប់ Newsroom Cambodia ថាផ្លូវនៅតំបន់ជនបទមិនទាន់រីកចម្រើន និងពិបាកធ្វើដំណើរ។
កញ្ញាលើកឡើងថា៖ «តំបន់ខាងខ្ញុំ ខាងទីជនបទនៅស្រុកខ្មែរចំការយើងហ្នឹងនៅខាងតាមយើងហ្នឹងទីជនបទគឺគាត់ប្រកបរបរធ្វើស្រែចំការ ឬក៏ធ្វើចំការដំឡូងអីជាដើម អ៊ីចឹងនៅពេលប្រមូលផលមានឡានដឹកទំនិញជាច្រើនតែប្រសិនបើយើងនិយាយពីផ្លូវវិញ គឺផ្លូវមានតែមួយទេហើយផ្លូវនៅតាមទីជនបទវាអត់មានលក្ខណល្អប្រសើរដូចនៅភ្នំពេញទេ វាអត់មានផ្លូវគេហៅថាកៅស៊ូ ឬផ្លូវចាក់បេតុងអីទេ មានផ្លូវចាក់បេតុងតែគេចាក់ដោយកន្លែង ឃើញថានៅពេលដែលគាត់ដឹកទំនិញធ្ងន់ៗលើផ្លូវឆ្លងកាត់យើងតែមួយផ្លូវដើរក៏យើងដើរផ្លូវហ្នឹង ហើយផ្លូវម៉ូតូក៏យើងឆ្លងកាត់ផ្លូវហ្នឹងហើយចំណែកឯផ្លូវឡានសម្រាប់ដឹកទំនិញក៏យើងជិះកាត់ផ្លូវហ្នឹង អ៊ីចឹងនៅពេលដែលគាត់ដឹកទំនិញធ្ងន់ៗវាធ្វើឱ្យផ្លូវខូចទ្រង់ទ្រាយច្រើន យើងត្រូវជួសជុលផ្លូវហ្នឹងរហូត អ៊ីចឹងប្រសិនជាមានផ្លូវសម្រាប់ដឹកទំនិញធ្ងន់ៗផ្សេង ហើយផ្លូវសម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋដើរ ឬក៏ធ្វើដំណើរទៅណាផ្សេងៗហ្នឹងវាជាការល្អ»។
កញ្ញាសុគន្ធ កញ្ញា អាយុ២៣ឆ្នាំ ជានិស្សិតនៅសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ មានស្រុកកំណើតនៅខេត្តកណ្ដាល បានផ្ដល់កិច្ចសម្ភាសន៍ដល់ Newsroom Cambodia ថាហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធមានការរីកចម្រើនដោយតំបន់។
កញ្ញាលើកឡើងថា៖ «សម្រាប់ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនៅប្រទេសកម្ពុជា ខ្ញុំយល់ឃើញថាមានការរីកចម្រើនល្អប្រសើរជាងមុនដោយសារតែផ្លូវមានការអភិវឌ្ឍន៍បានច្រើនទាំងផ្លូវគោក ទាំងផ្លូវអាកាស។ យើងក្រឡេកមើលផ្លូវគោកគឺផ្លូវជាតិគឺយើងធ្វើ យើងសង្កេតឃើញថាធ្វើបានច្រើនអ៊ីចឹង ហើយទាក់ទងហ្នឹងផ្លូវអាកាសក៏ដូចគ្នាដែរគឺកំពុងសាងសង់ស្ពានជាច្រើនសម្រាប់ធ្វើដំណើរ ហើយមួយទៀតទាក់ទងទៅហ្នឹងប្រព័ន្ធធារាសាស្រ្តគឺមានតំបន់មួយចំនួនគាត់មានប្រព័ន្ធបង្ហូរចេញចូលអ៊ីចឹង គាត់អាចធ្វើស្រែក្នុងមួយឆ្នាំគឺបានបួនដងគឺធ្វើស្រូវស្រាល អ៊ីចឹងគឺពួកគាត់មានទឹកគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់ការធ្វើកសិកម្មរបស់ពួកគាត់ហ្នឹង»។
ព្រះតេជគុណហឿន ចាន់មករា ជាសមណសិស្សនៃពុទ្ធកវិទ្យាល័យព្រះសុរាម្រិត ព្រះជន្ម២០ព្រះវស្សា មានសង្ឃដីកាថា ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនៅប្រទេសកម្ពុជាដូចជាផ្លូវ ស្ពាន ព្រែក រោងចក្រ អគ្គីសនី មិនសូវបានបម្រើដល់ប្រជាជនទូទៅនោះទេ។
«ចំពោះការយល់ឃើញរបស់ខ្ញុំករុណាចំពោះហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនៅប្រទេសកម្ពុជាដូចជាផ្លូវ ស្ពាន ព្រែក រោងចក្រ អគ្គីសនី អីជាដើមហ្នឹង ជាការយល់ឃើញរបស់ខ្ញុំករុណារបស់ទាំងអស់នោះវាមិនសូវបានបម្រើដល់ប្រជាជនទូទៅដូចជាយើងមើលឃើញទៅលើអគ្គីសនីមួយ បើថាយើងបង្កើតមកដើម្បីធ្វើឱ្យប្រជាពលរដ្ឋប្រើប្រាស់អគ្គសនីច្រើនមែនក៏ប៉ុន្តែនៅក្នុងហ្នឹងប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួនក៏ពួកគាត់ត្រូវបាត់បង់ផលប្រយោជន៍ជាច្រើន ហើយសំណងផ្សេងៗហ្នឹងមិនបានតបទៅពួកគាត់ហើយអគ្គីសនីហ្នឹងទៀតសោទវានៅមានការខ្វះខាតច្រើន ដូចច្នេះជាការយល់ឃើញថាអគ្គសនីនេះគឺនៅខ្វះខាត ប្រលានយន្តហោះក៏ដូចគ្នាថ្វិតថាយើងឃើញមានការអភិវឌ្ឍច្រើនក៏ប៉ុន្តែហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធហ្នឹងវាល្អ តែវាក៏ប៉ះពាល់ដល់ប្រជាពលជាច្រើនទាំងដែលរដ្ឋាភិបាលរបស់យើងគាត់មិនបានដោះស្រាយបានល្អ»។
កញ្ញា ឈុន ស៊ីនិត មានអាយុ២០ឆ្នាំ មានស្រុកកំណើតនៅខេត្តព្រៃវែងបានប្រាប់ Newsroom Cambodia ថាផ្លូវមួយចំនួននៅប្រទេសកម្ពុជានៅមានកន្លែងខ្លះហុយនៅឡើយ។
កញ្ញាបញ្ជាក់ថា៖ «ទាក់ទងហ្នឹងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធនៅប្រទេសកម្ពុជាយើងកន្លែងខ្លះក៏កំពុងតែអភិវឌ្ឍន៍ រៀបចំចាក់កៅស៊ូបំបាត់ការហ៊ុយដីអ៊ីចឹងទៅ ប៉ុន្តែកន្លែងខ្លះក៏បានសាងសងហើយធ្វើហើយ ប៉ុន្តែកន្លែងខ្លះទៀតក៏យើងឃើញថាមិនទាន់បានសាងសង់ហើយទេវានៅតែមានដីហ៊ុយលក្ខណៈថាវាមិនមែនដីកៅស៊ូអ៊ីចឹង អ៊ីចឹងវាមានច្រើនផ្នែកដែរ អ្វីដែលជាក់ស្ដែងខ្ញុំឃើញគឺឃើញតែដីហ៊ុយមានតែដែលកន្លែងហ្នឹងមិនទាន់មានការអភិវឌ្ឍនៅឡើយ ព្រោះអីខ្ញុំបានមើលទាក់ទងហ្នឹងព័ត៌មានមួយរបស់ចលនាមាតាធម្មជាតិដែលគេផ្សាយថ្មីៗហ្នឹង ផ្លូវមានដីហ៊ុយដូចព្រិលអ៊ីចឹងតែមិនមែនព្រិលទេជាកន្លែងមិនទាន់មានការអភិវឌ្ឍទេអ៊ីចឹង»៕