fbpx
Home Blog Page 98

អង្គការចំនួន ​៤៥ អំពាវ​នាវ​ឱ្យអាជ្ញា​ធរ​កម្ពុជា​បង្កើត​គណៈ​កម្មាការ​ឯករាជ្យ​ស៊ើបអង្កេត​​ឃាត​កម្ម​លោក​បណ្ឌិត​​កែម ឡី​​

អង្គការចំនួន ​៤៥ដែល​បាន​ចុះ​ហត្ថលេខានៅថ្ងៃទី០៩ ខែកក្ដដា បាន​អំពាវ​នាវ​ឱ្យអាជ្ញា​ធរ​កម្ពុជា​បង្កើត​គណៈ​កម្មាការ​ឯករាជ្យ​មួយ​ដែល​មាន​ភារ​កិច្ច​ធ្វើការ​ឯក​រាជ្យ​​មិន​លំអៀង​និង​មាន​ប្រសិទ្ធ​ភាព​ ​លើ​​ឃាត​កម្ម​លោក​បណ្ឌិត​​កែម ឡី។​​

​សេច​ក្ដីថ្លែការណ៍រួម​របស់អង្គការជាតិ និងអន្តរជាតិរួម​មាន​ អង្គការ​​លើកលែង​ទោស​អន្តរ​ជាតិ​ (Amnesty International) មជ្ឈមណ្ឌល​សិទ្ធិ​មនុស្សកម្ពុជា​(CCHR) និងអង្គការ ​៤៣ផ្សេងទៀត បានចុះ​ហត្ថលេខា​អំពាវ​នាវ​​​​ក្នុងពិធីគម្រប់ខួប ៥ឆ្នាំ​ ឱ្យអាជ្ញា​ធរ​កម្ពុជា​បង្កើត​គណៈ​កម្មាការ​ឯករាជ្យ​មួយ​ដែល​មាន​ភារ​កិច្ច​ធ្វើការ​ឯក​រាជ្យ ​និងធ្វើការស៊ើបអង្កេតលើការស្លាប់របស់លោកបណ្ឌិតកែម ឡី។

សេច​ក្ដី​ថ្លែង​ការណ៍​ដដែល​បាន​លើក​ឡើង​ថា​ ដោយ​អនុលោម​​តាម​​អនុសញ្ញា​អន្តរ​ជាតិ​ស្តីពី​សិទ្ធិពលរដ្ឋ​ និង​សិទ្ធិ​នយោបាយ​ប្រទេស​កម្ពុជា​មាន​កាតព្វកិច្ច​ក្នុង​ការ​ស៊ើប​អង្កេត​ភ្លាមៗ​ ដោយឯករាជ្យ មិនលំអៀង និងធ្វើការស៊ើបអង្កេតរាល់ការស្លាប់ទាំងអស់ដែលសង្ស័យថាខុសច្បាប់​ដើម្បីកំណត់អត្តសញ្ញាណមិនត្រឹមតែជនល្មើសដោយផ្ទាល់ប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែអ្នកផ្សេងទៀតដែលអាចទទួលខុសត្រូវចំពោះការប្រព្រឹត្តបទឧក្រិដ្ឋទាក់ទងនឹងការស្លាប់នេះ។

សេច​ក្ដី​ថ្លែង​ការណ៍​ដដែល​បាន​បញ្ជាក់​ពី​ចំណុច​ខ្វះ​ខាត​ចំនួន ​០៧​ចំនុច​សំខាន់ៗ ​ដែល​ទាក់​ទង​នឹងសំណុំរឿងនេះ ​ដែល​មិន​ត្រូវ​បាន​ដោះ​ស្រាយ​ឱ្យ​បាន​គ្រប់​គ្រាន់​ក្នុង​ការ​ជំនុំ​ជម្រះ​ រួមមានការអះអាងរបស់ជនដែលត្រូវបានផ្តន្ទាទោស លោកអឿត អាងថា មូលហេតុនៃការបាញ់សម្លាប់ គឺដោយសារបំណុល ៣០០០ដុល្លារ និងដែល ​ការ​ខក​ខាន​មិន​បាន​សម្ភាសន៍​សាក្សី​។

ចំណុចផ្សេងទៀតរួមមានការខកខានមិនមានវីដេអូស៊ីស៊ីធីវីមួយនៅឯស្ថានីយ៍ប្រេងឥន្ធនៈ របស់អ្នកស៊ើបអង្កេតដើម្បីកំណត់អត្តសញ្ញាណបុរសម្នាក់ដែលអង្គុយជាមួយលោក កែម ឡី មុនពេលមានការបាញ់ប្រហារ និងការខកខានក្នុងការប៉ុនប៉ងដើម្បីកំណត់អត្តសញ្ញាណជនដែលត្រូវបានផ្តន្ទាទោស ដែលបានអះអាងថាត្រូវបានបាញ់លើរូបគាត់ខណៈដែលកំពុងរត់គេចពីកន្លែងនៃឧក្រិដ្ឋកម្ម។

ចំណុចដ៏ទៃទៀតរួមមាន ការខកខានរបស់អ្នកស៊ើបអង្កេតក្នុងការកំណត់ទីតាំង និងសម្ភាសន៏អ្នកលក់អាវុធដែលត្រូវបានចោទប្រកាន់ និងការខកខានរកប្រវត្តិរបស់ជនដែលត្រូវបានផ្តន្ទាទោស និងទំនាក់ទំនងដែលអាចកើតមានជាមួយយោធា និងចុងក្រោយ ការខកខានមិនបានបញ្ជាក់ពីអត្តសញ្ញាណរបស់បុគ្គលម្នាក់ក្នុងចំណោមពួកកម្លាំងប្រដាប់អាវុធ ហើយដែលត្រូវបានគេឃើញនៅក្នុងខ្សែវីដេអូដែលតាមស្វែងរកជនដែលត្រូវបានផ្តន្ទាទោស នៅពេលគាត់បានរត់គេចពីកន្លែងឧក្រិដ្ឋកម្ម។

តាម​រយៈ​ទំព័រ​ផ្លូវ​ការ​របស់​ឯកអគ្គ​រដ្ឋទូត​សហរដ្ឋ​អាមេរិច​ប្រចាំនៅ​កម្ពុជានៅថ្ងៃ​ទី​០៩​ ខែកក្កដា​  ​លោក​W. Patrick Murphy​ បាន​ចូលរួម​រំលែក​ទុក្ខលើក្រុមគ្រួសារលោកបណ្ឌិត​កែម ឡី និងប្រជាជនកម្ពុជាទាំងអស់ដែលបានផ្តល់តម្លៃដល់ភាពស្មោះត្រង់ និងស្នេហាជាតិរបស់លោកបណ្ឌិត។ បន្ថែម​ពីនេះ​លោក​ក៏បាន​​ទទូចសុំឱ្យអាជ្ញាធរធ្វើការស៊ើបអង្កេតពេញលេញក្នុងការស្លាប់នេះផងដែរ។​

លើកឡើងនៅក្នុងវិទ្យុសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា ភរិយាបណ្ឌិតកែមឡី លោកស្រីប៊ូ រចនា មានប្រសាសន៏ថា លោកស្រីមិនអាចទទូលយកបានទេ តែយ៉ាងណាលោកស្រីត្រូវតែទទូលយកព្រោះវាគឺជាការពិត។

«កាលដែលគាត់ស្លាប់ដំបូងៗ ពេលដែលដឹងរឿងហ្នឹងមកគឺខ្ញុំស្លុត ខ្ញុំមិនអាចទទួលបានទេ ប៉ុន្តែអ្វីៗវានៅតែជាការពិត»។

អ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៍ និងជាអនុប្រធានគណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា លោកជិន ម៉ាលីនតាមរយៈទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់ខ្លួន បានហៅការអំពាវនាវរបស់ក្រុមអង្គការសង្គមស៊ីវិលនេះថា គឺជាការធ្វើអាជីវកម្មនយោបាយលើមរណៈភាពលោករបស់លោកបណ្ឌិតកែម ឡី។

លោកបាននិយាយថា ការស្នើឲ្យមានការបង្កើតគណៈកម្មាការឯករាជ្យ ដោយមានការចូលរួមពីបរទេសជាការដែលមិនអាចទៅរួច និងផ្ទុយអំពីច្បាប់រដ្ឋធម្មនុញ និងច្បាប់ជាតិកម្ពុជាផងដែរ៕

 ​

កម្មករស៊ីនទ្រីត្អូញត្អែរក្រោយក្រុមហ៊ុនមិនព្រមបើកប្រាក់ខែតាមចំនួនកំណត់ ខណៈពួកគេមិនទាន់រកការងារថ្មីបាន

កម្មករ​ក្រុមហ៊ុន​ស៊ីនទ្រីជា​​ច្រើន​រយ​នាក់​​មិន​សុខចិត្ត​ ចំពោះ​ការ​ដែល​ក្រុមហ៊ុននេះ​​មិន​ គោរព​ទៅ​តាម​គោលការណ៍​នៃ​ការ​សន្យា​បើក​ប្រាក់​ខែ​ចុង​ក្រោយឱ្យ​គ្រប់​ចំនួន​ និង​ទាន់ពេល​វេលា​​​​ ​ ​ខណ:កម្មករមួយចំនួនរងចាំ​ប្រាក់​ដែល​ខ្លួន​ខំធ្វើ​ពីកន្លះខែ​មុន​ដើម្បី​​ទ្រទ្រង់​ជីវភាព​ នៅ​អំឡុង​ពេល​មិនទាន់ទទួល​បាន​ការ​ងារ​ថ្មី​ធ្វើ​។

នាព្រឹក​ថ្ងៃពុធ ទី​១៤ ខែ​ កក្កដានេះ ​កម្មករ​របស់​ក្រុមហ៊ុន​ស៊ីនទ្រីជា​​ច្រើន​រយនាក់​បាន​នាំគ្នា​មក​បើក​ប្រាក់​ខែដែល​នៅ​សល់​កន្លះ​ខែ តាម​ការ​សន្យារបស់​ក្រុមហ៊ុន​ស៊ីនទ្រី ​ក្រោយ​កម្មករ​ត្រូវ​បាន​បញ្ឈប់ពី​​ការងារ​ដោយ​ប្រថុច​ញ៉ុច​ ដោយ​កម្មករ​អះអាងថា​ ពួកគេមិន​ទទួល​បាន​ប្រាក់​ដូច​ដែល​ក្រុមហ៊ុន​បាន​សន្យា។

ក្រុម​កម្មករ​ដែល​មាន​វត្ត​មាន​នៅ​ហ្គារ៉ាស់ជួសជុលឡាន​សំរាម​ស៊ីនទ្រី​ ស្ថិត​នៅ​ខណ្ឌ​ដង្កោ​ កាលពី​ព្រឹក​ថ្ងៃ​ទី​១៤ បាន​លើកឡើង​ថា ប្រាក់ខែ​ទាំង​នោះ​ជា​ប្រាក់​ស្មើ​នឹង​៥% នៃ​ប្រាក់ខែ​សរុប​ ដែល​ផ្ទុយ​ពី​ការ​ដែល​ក្រុមហ៊ុន​បាន​ប្រាប់​ថា ​ជា​ប្រាក់​ខែ​ក្នុង​រយ:ពេល​កន្លះ​ខែ​ដែលកម្មករ​ទាំងអស់​បាន​បំពេញ​ឱ្យ​ក្រុមហ៊ុន​មុន​ទទួល​បាន​ការ​បញ្ឈប់​។

​កម្មករ​ទាំងនោះបាន​និយាយ​ថា ដោយ​មាន​កម្មករ​ខ្លះ​បង្ខំចិត្ត​ទទួល​យក​ប្រាក់​សំណង​ដែល​មិន​ស្រប​តាម​ចំនួន​ដែល​គាត់​បាន​ខិតខំ​បំពេញ​តួនាទី​ការងារ​ឱ្យ​ក្រុម​ហ៊ុន​បាន​កន្លះ​ខែ​នោះទេ​ ដោយ​បាន​ចន្លោះពី​១០ម៉ឺន ទៅ​២០​ម៉ឺន​ជាង​ដោយ​បែង​ចែក​ទៅ​តាម​មុខងារខុសៗគ្នា​កម្មករ​ម្នាក់​ៗ ដែល​ហាក់​មិន​មាន​ភាព​ច្បាស់​លាស់​ណាមួយ​បញ្ជាក់​ពី​ថរិកា​ដែល​ចែក​ឱ្យ​កម្មករ​ទាំង​អស់​នៅ​ថ្ងៃ​ពុធ​ សប្តាហ៍​នេះ​ជា​ប្រាក់អ្វី​ឱ្យ​ពិត​ប្រាកដ​ទេ។

លោក រី សារ៉ាយ​ ជា​អ្នក​​ស្រុក​ខេត្ត​ ព្រៃវែង មាន​កូន​ប្រុសចំនួន​៥នាក់​ក្នុង​បន្ទុកបាន​ប្រាប់​ Newsroom Cambodia នៅរសៀល​ថ្ងៃទី១៤ ខែកក្កដា​នេះ ដែល​ត្រូវ​ជា​ថ្ងៃ​បើក​ប្រាក់​ខែ​​ដែល​នៅ​សេសសល់​​ថា ​លោក​បាន​មកចាំ​បើក​ប្រាក់​ខែកន្លះខែ​​ដែល​​បាន​ធ្វើ​កាលពី​ថ្ងៃទី​៣០ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២១ ដល់​ថ្ងៃទី១៥ ខែ​មិថុនា ឆ្នាំ២០២១ ប៉ុន្តែ​លោក​ថា តាំង​ពី​ម៉ោង​៧ព្រឹក រហូត​ដល់​​ម៉ោង​ប្រមាណ​១២ថ្ងៃត្រង់ ​​លោក​នៅតែ​មិនទាន់ទទួលបាន​ប្រាក់​ខែ​របស់​ខ្លួន​នៅ​ឡើយ។

អតីត​កម្មករស៊ីនទ្រី​ដែល​ជាអ្នក​​ប្រមូល​សំរាម​អស់រយ:ពេល​២ឆ្នាំ​រូប​នេះបាន​​​បញ្ជាក់​ពី​ក្តី​កង្វល់​របស់​ខ្លួន​ថា ​ក្នុង​កាល:ទេស:ក្រុមហ៊ុន​បញ្ឈប់ពី​ការងារភ្លាមៗដោយ​មិន​បាន​ផ្តល់​ជូន​ដំណឹង​ទុកជាមុន​ ទន្ទឹម​នឹង​ក្តី​ព្រួយបារម្ភពី​ស្ថានភាពគ្រួសារ​នឹង​កាន់តែ​តឹងតែង ​ដោយសារ​​លោក​មិន​ទាន់ទទួលបាន​ការងារថ្មី​ណា​ធ្វើ​បាន​នៅ​ឡើយ។ លោក​ថា លោក​រង​ចាំ​ប្រាក់ខែ​នេះ​សម្រាប់​ចំណាយ​មុន​នឹង​អាច​រក​ការងារ​ថ្មី​បាន ដោយ​លោក​ថា ផ្ទះ​ឈ្នួល​ដែល​លោកត្រូវ​បង់​មាន​តម្លៃ​ស្មើ​៤០ម៉ឺនរៀល​ក្នុង​មួយ​ខែ​។

លោកនិយាយ​ថា៖ «ពិបាក​ហា៎! ចុះ​ការងារ​បាន​អី​ធ្វើ​ បាន​លុយ​កាក់​ឯណា​ឱ្យ​ថ្លៃ​ឈ្នួល​ផ្ទះ​គេ​ អត់​មាន​ផង​»។

លោក​​ សារ៉ាយ​  បន្ថែម​ថា ​លោក​នឹង​​តវ៉ា និង​ប្តឹង​​ក្រុមហ៊ុន​ប្រសិន​បើ​ភាគី​ក្រុមហ៊ុន​មិន​ព្រម​បើក​ប្រាក់​ខែ​ដែល​នៅ​សល់​ប្រមាណ​៤៥ ម៉ឺន​របស់​លោកទេ​នោះ​។

កម្មករផ្នែក​ប្រមូល​សំរាម​រូប​នេះ​បញ្ជាក់​ថា៖ «ការងារ​ក៏​អត់​! បញ្ឈប់​គ្នា​ គ្មាន​ប្រាប់​ផង​! ហើយ​លុយ​ក៏​អត់​បើក​ឱ្យ​គ្នា​ បាតុកម្មប្តឹង​ទាំងអស់គ្នា​ចឹងទៅ​»។

កម្មការិនី​ផ្នែក​បោសសំរាម ដែល​ធ្លាប់​ធ្វើ​ការ​នៅ​ក្រុមហ៊ុន​ស៊ីនទ្រី​តាំងពី​ឆ្នាំ២០១០ ប្រាប់ Newsroom Cambodia ដោយ​សុំ​មិន​បញ្ចេញ​ឈ្មោះ​ថា​ អ្នកស្រី​​រង​ចាំ​បើក​ប្រាក់​ខែ​ដែល​នៅ​សល់​ពី​ក្រុមហ៊ុន​ចាស់​ (ស៊ីនទ្រី​) អស់​មួយ​ព្រឹក​ធំ​ទាំង​ពោះ​ទទេរ​ តែ​នៅ​មិន​ទាន់​ទទួល​បាន។

អ្នកស្រី​បញ្ជាក់៖​ «ហើយ​ព្រលឹម​ហើយ​នឹង​ អត់​ទាន់​បាន​បើក​លុយ​ផង​នឹង​។​ ចាំតាំង​ពី​ម៉ោង​៨ ព្រឹក រហូត​ដល់​ម៉ោង​១២ ជាង​ឥឡូវ​ហើយ​នឹង​។ អត់ទាន់​បើក​បាន​ទេ។ បើ​លុយ​គេ​ចង​បាច់​ៗ ដូច​បើក​រាល់​ខែ​ដែរ​នេះ​នឹង​ ទៅ​ដល់​បើក​យកៗ​ម៉ង ។ ហើយ​ដល់ពេល​គាត់​បើក​លុយ​ចុង​ក្រោយ​ឱ្យ​គ្នា ម៉េច​បាន​ចាំ​រំលែក​ចឹង​។ ខ្ញុំ​ឆ្ងល់​»។

អ្នកស្រី​សម្តែង​ការ​មិន​សុខចិត្ត​ និង​ការ​ងើយឆ្ងល់​ជុំវិញ​ចំនួន​ទឹក​ប្រាក់មិន​ច្បាស់លាស់​​ដែល​ខ្លួន​អាច​ទទួល​បាន​ក្រោយ​ឃើញ​កម្មករឯទៀត​ទទួល​យក​លុយ​ដែល​មិន​គ្រប់ទៅ​តាមចំនួន​កំណត់​ដែល​ពួកគាត់​គួរ​ទទួល​បាន​។

អ្នកស្រី​ថា​៖ «ប្រាក់​ខែ​នឹង​ឮថាបាន​តែ​១៥ ម៉ឺន​ទេ​ ព្រោះអី​អ៊ុំអត់​ទាន់​បាន​បើក​ផង​នឹង​។ ហើយ​លុយ​ក្នុង Office (ការិយាល័យ) ឃើញ​លុយ​ចង​ដុំ​ហើយ​ ក៏​ប៉ុន្តែ​អ្នក​ក្នុង​ធ្វើការ​នឹង​រំលែក​ស្រាយ​លុយ​ចេញ​ ហើយឃើញ​រំលែក​ចងនៅ​បង់​នេះ​វិញ​។ […] ហើ​យ​កន្លះ​ខែ​លុយ​ខ្ញុំ​ក៏​បាន​៤០ ម៉ឺន​ដែរ មិន​មែន​ត្រឹម​១៥​ ម៉ឺន​នឹង​ទេ​! ដូច​ជា​ស៊ី​លុយ​គ្នា​ហួស​ហេតុ​ហើយ​។  »

កម្មករ​ដែល​ជា​អ្នកបើក​បរ​ឡាន​សំរាម នៅ​ក្រុមហ៊ុន​ស៊ីនទ្រីឈ្មោះ អុង ឌី​ ​បាន​ប្រាប់ថា រហូត​មក​ដល់​ម៉ោង​៣ រសៀល​នេះ​ លោក​និង​កម្មករ​ឯទៀត​ជា​ពិសេស​អ្នក​ដែល​ជា​កម្មករ​ត្រូវ​បាន​បញ្ឈប់​មិនទាន់​ទទួល​បាន​ប្រាក់​ខែ​របស់​ខ្លួន​នោះទេ ខណ:កម្មករ​ដែល​ធ្វើ​ការ​លាលែង​ពី​ការងារ​ដោយ​ខ្លួនឯង​បាន​បើក​ប្រាក់​ខែ​ដែល​នៅ​សេស​សល់​អស់​រួច​ទៅ​ហើយ​។

លោក​បាន​និយាយប្រាប់​ Newsroom Cambodia តាម​ទូរស័ព្ទ​ដៃ​ថា៖ «ឥឡូវ​កំពុង​រង​ចាំ​មើល​ ខ្ញុំ​ចូល​ទៅ​កន្លែង​មេ​ គេ​ថា​អត់​ទាន់​មាន​លុយ​បើក​ទេ​  គេ​បើក​តែ​ពួក​អ្នក​លាលែង​ខ្លួន​ឯង​ ឯអ្នក​ត្រូវ​បាន​គេ​បញ្ឈប់​នឹង​អត់ទាំង​អស់​។ [….] ឯអ្នកគេ​លាលែង​គេ​មាន​ការងារ​ថ្មី អានឹង​គេ​បើក​ឱ្យ​ ហើយ​ពួក​ខ្ញុំ​គេ​បញ្ឈប់​នឹង​ ធ្វើៗ​ដល់​ថ្ងៃគេ​បញ្ឈប់​តែ​ម្តង​នឹង​»។

លោក​បាន​ត្អូញត្អែ​​ពី​ការ​ដែល​គិត​ថា ​ខ្លួន​ និង​កម្មករ​ដទៃ​ត្រូវ​បាន​ក្រុមហ៊ុន​បោក​ប្រាស់ ​ ដោយ​ទោះបី​ជា​ទទួល​ដំណឹង​ថា​ខ្លូន​ជិត​បញ្ឈប់ពី​ការងារ​ចាស់​ក៏​ដោយ ​ក៏​ខ្លួន​ និង​កម្មករ​ជា​ច្រើន​នាក់ទៀត​ត្រូវ​តែ​បង្ខំចិត្ត​បន្ត​ធ្វើ​ការ​ឱ្យ​ក្រុមហ៊ុន​ស៊ីនទ្រី​ដដែល​ ដោយ​ខ្លាច​ត្រូវ​សង​សំណង​ឱ្យ​ក្រុមហ៊ុន​វិញ​។

លោក​និយាយ​ថា៖ «ពិបាក​ណាស់​ចែអើយ​។ ចាញ់​បោក​ក្រុម​ហ៊ុន​ផង​ ចាញ់​បោក​សហជីព​ផង​។ នៅ​តា​ម​ដាន​ខ្ញុំ​ដាក់ពាក្យ​ទៅ​ដល់​ក្រុមហ៊ុន​ថ្មី​ក៏​គេ​មិន​ឱ្យ​ទៅ​ គេ​ថា​នឹង​ឱ្យ​ប្រាក់​ខែ​៣ ខែ​ទៀត​សម្រាប់​ពួក​ខ្ញុំ​ ហើយ​អញ្ចឹង​ម្នាក់​ៗចេះ​តែ​នៅ​ៗទៅ​។ ហើយ​ប្រសិន​ជា​ទៅ​គេ​ចាប់​បាន​បង់​ឱ្យ​ក្រុម​ហ៊ុន​១០០​០ ដុល្លារ​»។

ចំណែក​លោក​ កៅ​ សុខវ៉ាត ប្រធាន​សហជីព​កម្មករ​និយោជិត​វិស័យ​ទេសចរណ៍​នៃ​ក្រុមហ៊ុន​ ស៊ីនទ្រី​ បាន​ប្រាប់​ Newsroom Cambodia កាលពី​ថ្ងៃ​សៅរ៍​ សប្តាហ៍​មុន ត្រូវ​នឹង​ថ្ងៃទី​១០ ខែ​កក្កដានេះ​ ដោយ​សម្តី​ស្មើថា៖ « ឥឡូវ​នេះ​សម័យ​កូវីដ​ មិន​បាច់​ដល់​ថា​អ្នកកម្មករ​ធ្វើ​ការងារ​នៅ​ក្រុម​ហ៊ុន​ទេ​។ សូម្បី​តែ​អាជីវករ​លក់​ដូរ​តាម​ផ្ទះ​នឹង​ក៏​មាន​ផល​ប៉ះពាល់​ដែរ អញ្ចឹង​ហើយ​ទម្រាំតែ​ពួកគាត់​ ធ្វើ​ការ​មួយ​ខែ​ដោះ​ទាល់​មួយ​ខែ​ គឺ​អាច​ប្រឈម​មុខ​នឹង​ការ​ខ្វះខាត​នឹង​ជា​ខ្លាំង​! ដោយ​សារ​ បើតាម​ខ្ញុំ​ដឹង​មាន​ពាក់ព័ន្ធ​ជាមួយ​នឹង​ជំពាក់​ធនាគារផង​ ហើយ​ការ​ចាយ​វាយ​ប្រចាំ​ថ្ងៃ​ផង​ អញ្ចឹង​គាត់​ប្រឈម​មុខ​នឹង​ផល​ប៉ះពាល់​ជា​ខ្លាំង​»។

លុះ​ដល់​រសៀល​ម៉ោង​៥ និង​៣០​នាទី លោក​ កៅ សុខវ៉ាត​ បាន​បញ្ជាក់​ប្រាប់​ Newsroom Cambodia តាម​ទូរស័ព្ទ​ថា បន្ទាប់ពី​បាន​ធ្វើ​ការ​ចរចារ​ជាមួយ​ក្រុមហ៊ុន​ រួច​នៅ​រសៀល​នេះ​ លោក​នៅ​តែ​មិន​អាច​ដោះស្រាយ​បញ្ហា​ជូន​កម្មករ​ក្នុង​នាម​ជា​សហជីព​បាន​ទេ ព្រោះ​លោក​និង​សហជីព​ទាំងមូល​ត្រូវ​បាន​រំលាយ​នៅ​ថ្ងៃទី​១ ខែ​កក្កដា ឆ្នាំ​២០២១​។

លោក​ កៅ សុខវ៉ាត​​ បាន​បញ្ជាក់​ថា៖ «ដោយសារ​ខ្ញុំ​ទទួល​រង​សម្ពាធ​ខ្លាំង​ ហើយណាមួយ​​ក្រុមហ៊ុន​ត្រូវ​បញ្ឈប់​ខ្ញុំដែរ ដូច​អ្នកដទៃ​ដែរ អញ្ចឹង​ខ្ញុំ​អស់​សិទ្ធិ​អស់​អី​ហើយ​ មិនអាច​ដោះស្រាយ​ជូន​ពួក​គាត់​បាន​​ទេ​»។

លោក​បាន​បន្ថែមថា ​ ​ក្រោយ​មាន​ការ​ធ្វើ​កូដកម្ម​ពីសំណាក់​កម្មករ​រួច​មក​ ក្រុមហ៊ុន​​បាន​បន្ត​បើក​ប្រាក់​ខែ​ដែល​ក្រុមហ៊ុន​កំណត់​ដោយ​ភាព​ស្រពិចស្រពិល​ដដែល​។ 

Newsroom Cambodia បាន​ព្យាយាម​ទាក់ទង​ទៅ​លោកស្រី​ សេង សូលីដា ដែល​ជា​អនុ​ប្រធាន​ក្រុមហ៊ុន​ស៊ីនទ្រី​តាំង​ពី​ថ្ងៃទី​១៣ ខែ​កក្កដា រហូត​មក​ដល់​ល្ងាច​ថ្ងៃ​ពុធ​នេះ ​មិន​ទាន់​មានការ​ឆ្លើយ​តបនៅ​ឡើយ​។

លោក ហេង សួរ អ្នកនាំពាក្យ​ក្រសួង​ការងារ ​ប្រាប់​ Newsroom Cambodia យ៉ាងខ្លី​តាម​រយ:សារ​តាមទូរស័ព្ទ​ដៃ​កាលពី​ថ្ងៃ​អង្គារ​​ថា​៖ «រដ្ឋបាលរាជធានី​ភ្នំពេញ​ និង​ក្រសួង​កំពុង​រួម​គ្នា​ដោះស្រាយ​ការងារនេះ​»។

ការ​បញ្ឈប់​កម្មករ​​ជាច្រើន​រយ​នាក់​របស់​ក្រុម​ហ៊ុន​ស៊ីនទ្រី​នេះ ធ្វើ​ឡើង​បន្ទាប់​ពី​រដ្ឋបាល​រាជធានីភ្នំពេញ បានជូនដំណឹងនៅថ្ងៃទី៣០ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២១ ពីការ​ចាប់ផ្តើម​ប្រតិបត្តិការ​ប្រមូលសំរាមរបស់ក្រុមហ៊ុនថ្មី២ទៀត រួមមាន ក្រុមហ៊ុន Mizuda Sanitation ដែលមានម្ចាស់ជា​ជនជាតិចិន និង​ក្រុម​ហ៊ុន 800 Super របស់សិង្ហបុរី នៅថ្ងៃទី១ ខែកក្ក​ដា ឆ្នាំ២០២១ ប​ន្ទាប់ពីពន្យារពេលអស់រយៈពេល៣ខែ។

នៅថ្ងៃទី៧ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២០ រដ្ឋបាលរាជធានីភ្នំពេញ បានសន្យា​ជាលាយ​លក្ខណ៍​អក្សរ​ជាមួយ​កម្មករនិយោជិតក្រុមហ៊ុន ស៊ីនទ្រី  ដែលមានប្រមាណ២,១៥០នាក់ ដោយ​ធានា​​​ការផ្តល់សំណងបញ្ចប់កិច្ចសន្យាការងារស្របទៅតាមច្បាប់ និង​មិន​ឱ្យ​ពួកគេ​បាត់បង់​ការងារ​ពេលក្រុមហ៊ុនថ្មីដែលឈ្នះការដេញថ្លៃចូលមកគ្រប់គ្រង និងប្រមូលសំរាមជំនួសក្រុមហ៊ុនរបស់​ពួកគេ។ ការសន្យានេះធ្វើឡើងបន្ទាប់ពីកម្មករក្រុមហ៊ុនប្រមូលសំរាមមួយនេះ បាន​ផ្ទុះ​កូដកម្ម​តវ៉ា​មិ​ន​ទៅ​ធ្វើការ​អស់​រយៈពេលជិ​ត១សប្តាហ៍៕

អង្គការ សង្គមស៊ីវិល​ អំពាវនាវ​ដល់​រដ្ឋាភិបាល​ឱ្យមានតម្លាភាពអំពីគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍កោះ​អរិយក្សត្រ​

អង្គការ សង្គមស៊ីវិល​ និង​សកម្មជន​បរិស្ថាន​ បានអំពាវនាវ​ដល់​រដ្ឋាភិបាល​ឱ្យមានតម្លាភាពអំពីគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍កោះ​អរិយក្សត្រ​ ក្នុងស្រុក​ល្វាឯម​ ​ខណ:ដែល​ប្រជាពលរដ្ឋ​នៅ​ក្នុង​តំបន់​នោះ​មាន​ការ​ព្រួយ​បារម្ភ​ពី​ផល​អវិជ្ជមាន​ដែល​អាច​កើត​មាន​ដោយ​សារ​គម្រោង​ចាក់​ដី​ចូល​ទន្លេ​ភ្ជាប់​បន្ត​ពី​កោះដែលមាន​ប្រមាណ​ ៧០​ហិចតា​។ ​​

លោក​សាន​ ម៉ាឡា ដែល​ជា​សកម្មជន​បរិស្ថាន ​បាន​​ប្រាប់​ Newsroom Cambodia ​កាលពី​ថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះថា ពី​ក្តី​ព្រួយបារម្ភ​នៃការអភិវឌ្ឍដោយ​សារ​ការ​​ចាក់​ដី​លុបទន្លេ​ ស្ទឹង​ ព្រែក ​ឬបឹង អាច​ផ្តល់​​ផល​ប៉ះពាល់​យ៉ាង​ធ្ងន់ធ្ងរ​ដល់​បរិស្ថាន​ដែលអាច​ធ្វើ​ឱ្យ​ទន្លេ​រួមតូច​នាពេល​អនាគត​ ក៏ដូចជា​បាត់បង់​នូវ​សោភណ្ឌភាព​។

លោកសាន ម៉ាឡាបាន​​បន្ត​ថា ​រាជរដ្ឋាភិបាល​គួរ​ពិចារណា​ពី​និន្នាការណ៍​អភិវឌ្ឍន៍​ដែល​ប្រើ​មធ្យោបាយ​ចាក់​បំពេញ​ដី​ចូល​ក្នុង​ប្រភព​ទឺក​នេះ​ឡើង​វិញ​​។

«ប្រទេស​កម្ពុជាយើង​ត្រឹមចំនួន​ប្រជាពលរដ្ឋ​ ១៥- ១៦ លាននាក់​ ​ខ្ញុំ​គិត​ថា​នៅ​មិនទាន់​ដល់​ពេល​ដែល​យើង​ត្រូវ​លុប​ទន្លេ ស្ទឹង​ ឬ​ក៏បឹង​បួរ​ ដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍​នោះទេ​ បើ​យើង​នៅ​សេស​សល់​ដី​ទូលាយ​ច្រើន​»។

លោកសាន ម៉ាឡា​ ​បានជំរុញ​ឱ្យ​រាជរដ្ឋាភិបាល​ធ្វើ​ការ​អភិវឌ្ឍតាម​​គំរូដែល​បុព្វបុរស​ខ្មែរ​សម័យ​បុរាណ​​ដែលបាន​ធ្វើ​ការ​អភិវឌ្ឍរាជធានី តាមរយ:ការ​សាងសង់​ប្រព័ន្ធ​ធារាសាស្រ្ត​បាន​ល្អ​​ ដោយ​មាន​ការ​ប្រើ​ប្រាស់​គូរ​ទឹក​ព័ទ្ធជុំវិញ​ប្រាសាទ​ដែល​ជាសសរ​គ្រឹះ​ការពារ​ប្រាសាទ​ឱ្យ​កាន់​តែ​ស្ថិត​ស្ថេរ​យូរអង្វែង ជៀសវាង​ការ​បំផ្លាញធនធានធម្មជាតិ​ផ្លូវ​ទឹក​បែបនេះ​ដែល​លោកគិត​ថា​មិន​មែន​ជា​គំរូ​ល្អ​នោះទេ​។

លោក​បាន​បញ្ជាក់​ថា​៖ «ដូចដែល​យើង​បាន​ឃើញ​នៅ​តំបន់​អង្គរ​ យើង​ឃើញ​មាន​ការ​ស្ថាបនា​បារាយណ៍ទឹក​ មាន​ទឹក​ព័ន្ធ​ជុំវិញ​ប្រាសាទ​ផ្សេង​ៗ​។ ដូច្នេះ​​ អ្នកអភិវឌ្ឍន៍​នៅ​ក្នុង​សម័យ​ទំនើប​នេះ​ ឬក៏​រដ្ឋាភិបាល​គួរ​តែ​យក​គំរូ​តាម​ដូនតា​របស់​យើង​ដែល​បាន​សាងសង់​សំណង់​ប្រាសាទ​ផ្សេង​ៗ​ ជៀសវាង​ការ​អភិវឌ្ឍដែល​ត្រូវ​ចាក់​លុប​បឹង​ ស្ទឹង​ ឬក៏ទន្លែបែបនេះ​វា​មិនមែន​ជា​គំរូ​ល្អ​នោះទេ​»។

ទីកន្លែងដែលក្រុមហ៊ុនចាក់លុបទន្លេ។ រូបភាព៖ Newsroom Cambodia

អ្នកស្រី​ចក់​ សុភាព​ ប្រធាន​ប្រតិបត្តិ​នៃ​អង្គការ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​កម្ពុជា​ បានអំពាវនាវ​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល​​​ដោះ​ស្រាយ​ដោយ​តម្លាភាព​ គឺ​ត្រូវ​មាន​ការ​​ជូន​ដំណឹង​ដល់​ប្រជាពលរដ្ឋជាមុន​ដើម្បី​ឱ្យ​ពួក​គាត់​បាន​ត្រៀម​លក្ខណ: និង​ផ្តល់​នូវ​សំណង​ដែល​សមស្រប​អាច​ទទួល​យក​បាន​ដល់​សំណាក់​ប្រជាពល​រដ្ឋ​ដែល​រង​ផល​ប៉ះពាល់​នៅ​តំបន់​នោះ​ ដោយ​សារ​គម្រោង​អភិវឌ្ឍន៍​នៅដែល​ស្ថិត​នៅ​កោះ​អរិយក្សត្រ​​នេះ​។

លោក​ហែម ឧត្តម​ ជា​អ្នក​ប្រឹក្សា​យោ​បល់​ឯក​រាជ្យ​សម្រាប់​អភិ​បាល​កិច្ច​​ធន​ធាន​ធម្ម​ជាតិ​នៃ​ទន្លេ​មេ​គង្គ​ បាន​ប្រាប់​ Newsroom Cambodia កាល​ពី​ថ្ងៃ​​ទី១២ ខែកក្កដា​នេះ​ថា សកម្ម​ភាព​ចាក់​ថ្ម ចាក់​ខ្សាច់​ចូល​ទៅ​ក្នុង​ទន្លេ​លោក​សង្កេត​ឃើញ​​ថា ជា​បញ្ហា​ចម្បង​សំ​ខាន់​គឺ​តម្លា​ភាព​ ត្រូវ​ការ​ទទួល​ដឹង​ ឮ​នូវ​ព័ត៌​មាន​ដែល​គេ​ធ្វើ​សកម្ម​ភាព​​ចាក់​ដី។

លោក​បានមាន​ប្រ​សាសន៍​ថា៖ «យើង​មិន​អាច​បដិ​សេធ​ចំ​ពោះ​ការ​អភិវឌ្ឍន៍​​បាន​ទេ ហើយ​ជា​ពិ​សេស​ការប្រើប្រាស់ធនធានធម្មជាតិ យើងរាប់តាំងពីព្រៃឈើ ខ្សាច់ ហើយទន្លេក៏នៅក្នុងហ្នឹងដែរ ប៉ុន្តែយើងត្រូវគិតអពីនិរន្តរភាពនៃការទាញយកធនធានធម្មជាតិប្រើប្រាស់ដូចជាទន្លេ តើយើងប្រើប្រាស់កម្រិតណា»។

លោកបានបន្ថែមថា ការចាក់ខ្សាច់ ចាក់ថ្មចូលទន្លេត្រូវដឹងពីជម្រៅ វិសាលភាព ចំងាយ ទាំងនេះជាចំណុចសំខាន់ ហើយផលប៉ះពាល់ត្រូវតែមានការសិក្សាឱ្យបានច្បាស់លាស់ មិនអាចធ្វើការប៉ាន់ស្មានបានទេ ប៉ះពាល់តែងតែកើតមានតិច ឬច្រើន។

លោក​បានថ្លែង​​ថា៖ «ដើម្បី​ឱ្យ​គម្រោង​នេះ​មាន​ភាព​ប្រ​ក្រ​តី​ ឬ​ល្អ​ប្រ​សើរ យើង​គួរ​តែ​មាន​ព័ត៌​មាន​បក​ស្រាយ​ដើម្បី​ឱ្យ​អស់​ចម្ងល់​​កាល​ណា​ដែល​យើង​មិន​មាន​តម្លា​ភាព​​នៅ​ក្នុង​ការ​ធ្វើ​អ្វី​ដែល​យើង​ធ្វើ​ទេ ការ​សង្ស័យ ការ​រិះ​គន់ ការ​ប៉ាន់​ស្មាន វា​នឹង​មាន​មិច​​អាច​ចៀស​ផុត និង​អាច​ប៉ះ​ពាល់​ដល់​គម្រោង​ដែល​យើង​កំពុង​នឹង​ធ្វើ គម្រោង​ហ្នឹង​អាច​នាំ​ផល​វិជ្ជ​មាន​ច្រើន​ជាង​អវិ​ជ្ជមាន​ក៏​អាច​ថា​បាន ឬ​មួយ​អវិ​ជ្ជមាន​ច្រើន​ជាង​វិជ្ជ​មាន​ក៏​យើង​ អត់​ដឹង»។

ស្រប​ពេល​មាន​ការ​ចាក់​ថ្ម​ចូល​ទឹក​ទន្លេ​ក្នុងភូមិសាស្រ្ត​អរិយក្សត្រ​ ប្រជាពលរដ្ឋ​ដែល​រស់​នៅ​មិន​ឆ្ងាយ​ពី​ទឹក​ទន្លេ​ បាន​បង្ហាញ​ក្តី​ព្រួយ​បារម្ភ​អំពី​ការ​បណ្តេញចេញ​នៅ​ពេល​ខាង​មុខ ខណៈ​ពួកគេ​មិន​មាន​ព័ត៌មាន​អំពី​ការ​អភិវឌ្ឍ​នៅ​ទីនោះ​នៅឡើយ​ទេ។

ប្រជាពលរដ្ឋជាស្រ្តីវ័យ​​ចំណាស់​មួយ​រូប​សុំមិន​បញ្ចេញ​ឈ្មោះ​ ដោយ​ហាក់​មាន​ការ​ភ័យ​ខ្លាច​ផង និង​ស្តាយ​ស្រណោះ​ទទឹម​គ្នា​ផង​បាននិយាយ​​ប្រាប់ Newsroom Cambodia ​ថា​៖ «ខ្ញុំ​មិន​ដឹង​ជា​អ្វី​ទេ បាន​តែ​នៅ​អញ្ចឹង​  អារម្មណ៍វាចេះ​តែ​មាន​ហើយ​គ្រាន់​តែ​ថា​មិន​ដឹង​ធ្វើ​យ៉ាង​ម៉េច​ ។»

Newsroom Cambodia បាន​ខិត​ខំ​ព្យា​យាម​ទាក់​ទង​ទៅ​លោក​មេ​ឃុំ អរិយ​ក្សត្រ​កាល​ពី​ថ្ងៃ​០៧ ខែ​កក្កដា​នេះ​ច្រើន​លើក​ច្រើន​សារ​ តែមិន​​អាច​សុំ​ការ​បកស្រាយ​លំអិត​ពី​រឿង​នេះ​បានទេ​។

លោកគង់ សោភ័ណ្ឌ អភិបាល​ខេត្ត​កណ្តាល​ បាន​ប្រាប់​សារព័ត៌មាន​ថ្មីៗ​ ថា​ការ​ចាក់​ថ្ម​ចូល​ទឹក​ទន្លេ​ក្នុង​ភូមិសាស្រ្ត​អរិយក្សត្រ ជា​គម្រោង​អភិវឌ្ឍន៍​របស់ក្រុមហ៊ុន ឃុន សៀ (Khun Sea Development Group) ដែល​បាន​ជួល​ដី​រដ្ឋ​ចំនួន ៧០ហិកតា ក្នុង​ការ​អភិវឌ្ឍ​តំបន់​សេដ្ឋកិច្ច​តាម​ដង​ទន្លេនេះ​។

ការចាក់​ថ្ម​ ឬចាក់គ្រឹះ​នៅក្នុង​ទន្លេនេះ​ គឺជាការចាប់​ផ្តើម​នៃការ​អភិវឌ្ឍមួយ​ ដោយលោកបាន​បន្ថែម​ថា​ មានការ​សិក្សា​ពី​អ្នកជំនាញ​ផ្នែកបរិស្ថាន​គ្រប់ស្ថាប័ន​រួច​ហើយ ​ដើម្បី​ធានា​មិនឲ្យ​ប៉ះពាល់​លំហូរ​ទឹក​ទន្លេ។ នេះ​បើ​យោង​តាម​ការ​ចុះផ្សាយ​នៅ​ថ្ងៃទី​៧ ខែ​កក្កដា ពី​វិទ្យុ​សម្លេងសហរដ្ឋអាមេរិក​ (VOA)។ ​

តំណាង​ក្រុមហ៊ុន ​គឺលោក​សេង ផេង ​បាន​ប្រាប់​វីអូអេ​នៅ​ថ្ងៃ​ពុធ​នេះ​ថា​ក្រុមហ៊ុន​បាន​ជួលដីរដ្ឋ​ចំនួន​ ៧០​ហិកតា​ រយៈពេល​៥០ឆ្នាំ ដោយបាន​ដោះស្រាយ​រួចរាល់​ហើយ​ចំពោះ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ដែល​មាន​ផ្ទះ​នៅ​ទីនោះ។ លោក​បញ្ជាក់​ថា​ក្រុមហ៊ុន​នឹង​អភិវឌ្ឍតំបន់​នោះ​ឲ្យ​ដូច​ជា​នៅទីក្រុង​ហុង​កុង ​ដែល​អាច​មើល​ឃើញ​ទឹក​ទន្លេ​នា​ពេល​យប់។ លោក​បន្ថែម​ថា​ក្រុម​ហ៊ុន​នឹង​ស្ថាបនា​សំណង់​នានា ​ដើម្បី​ធានា​ការ​ទប់​ច្រាំង​ទន្លេ​ផងដែរ។

​លោក​នេត្រ ភក្រ្តា​ អ្នកនាំពាក្យ​ក្រសួង​បរិស្ថាន​ មិនអាច​សុំ​ការ​អធិប្បាយ​បន្ថែម​បាន​ទេ។

គួរ​បញ្ជាក់​ផង​ដែល​ថា អនុក្រឹត្យ​ចុះ​ថ្ងៃ​ទី​១៧ ខែ​ធ្នូ ឆ្នាំ​២០២០ ដែល​ចុះហត្ថលេខា​ដោយ​លោក​នាយករដ្ឋ

មន្ត្រីហ៊ុន សែន បានសម្រេចជួលដីកោះមាស ទំហំជាង ៣៤០​​ហិកតា ស្ថិត​ក្នុង​ខណ្ឌ​ច្បារអំពៅ រាជធានី​ភ្នំពេញ ដែលនៅជាប់ស្រុក​ល្វាឯម និង​ស្រុក​កៀនស្វាយ ខេត្ត​កណ្តាល ឱ្យ​ទៅ​ក្រុមហ៊ុន «ឃុន សៀ Import Export» ដើម្បី​ធ្វើ​ការ​អភិវឌ្ឍ​រយៈពេល ៥០​ឆ្នាំ ខណៈដីទំហំ៧០​ហិកតាទៀតក៏ត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលជួលឱ្យក្រុមហ៊ុននេះ សម្រាប់អភិវឌ្ឍ​ជាតំបន់​សេដ្ឋកិច្ច​តាម​ដង​ទន្លេត្រើយខាងកើត ក្បែរគ្នាអភិវឌ្ឍន៍កោះពេជ្រ៕

ក្រសួងប្រៃសណីយ៍ប្រកាសឱ្យប្រើប្រាស់ប្រព័ន្ធស្វ័យ​ប្រវត្តិកម្មសម្រាប់បញ្ជាទិញតេស្តរហ័សកូវីដ-១៩

ក្រសួង​ប្រៃ​សណី​យ៍ ​និង​ទូរ​គមនាគមន៍នៅ​ថ្ងៃ​អាទិត្យ​ ​នេះ​ បានប្រកាស​​​ឱ្យថ្នាក់​ដឹក​នាំ ​ឬ​ម្ចាស់​ក្រុម​ហ៊ុន​ សហគ្រាស រោង​ចក្រ ស្ថាប័ន​ពាក់​ព័ន្ធ​ប្រើ​ប្រាស់​ប្រព័ន្ធ​ស្វ័យ​ប្រវត្តិ​កម្ម ​សម្រាប់​បញ្ជា​ទិញ​ឧបករណ៍​តេស្ត​រហ័ស​អង់ទីហ្សែន​កូវីដ-១៩​បន្ថែម​លើ​យន្ត​ការ​ដែល​មាន​ស្រាប់​។

តាមរយៈសេចក្តីជូន​ដំណឹងចេញ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​១០ ​ខែ​កក្កដា ​ឆ្នាំ​២០២១​​ ក្រសួង​ប្រៃសណីយ៍​​បាននិយាយថាប្រព័ន្ធ​ស្វ័យ​ប្រវត្តិកម្ម​សម្រាប់​​បញ្ជា​ទិ​ញ​ឧបករណ៍​តេស្ត​រហ័ស​នេះ មាន​គោល​​បំណង​ដើម្បី​ពន្លឿន​ផ្តល់​ភាព​ងាយ​ស្រួល ​និង​សម្រួល​ដល់​ការ​ចែក​ចាយ​ឧបករណ៍​តេស្ត​រហ័ស​​អង់​ទី​ហ្សែន​កូវីដ-១៩​។

ក្រសួង​ប្រៃសណីយ៍បាន​បញ្ជាក់​នៅ​ក្នុង​សេចក្តី​ជូន​ដំណឹង​ដដែល​នោះថា ថ្នាក់​ដឹក​នាំ ឬ​ម្ចាស់​ក្រុម​ហ៊ុន សហគ្រាស​​ រោង​ចក្រ​ ស្ថាប័ន​ពាក់​ព័ន្ធ​ ដូច​ជា​គ្រឹះស្ថាន​ហិរញ្ញវត្ថុ និង​ទី​តាំង​ប្រមូល​ផ្តុំ​ដែល​មាន​ការ​គ្រប់​គ្រងអាច​ចូល​ទៅកាន់​តំណភ្ជាប់ ​mptc.gov.kh/rt ហើយ​ចុច​លើ​ពាក្យ​ «ដាក់​បញ្ជា​ទិញ» និង​ធ្វើ​តាម​ការ​ណែនាំ​ដូច​ក្នុងជំហាន​​ដែល​បង្ហាញ​នៅលើ​គេហទំព័រ​។ ក្រោយ​ពេល​ទូទាត់​ប្រាក់​រួច​ហើយ សារ​អំពី​កាល​បរិច្ឆេទ​មក​ទទួល​​ឧបករណ៍​តាម​លំដាប់​នៃ​ការ​បញ្ជា​ទិញ​នឹង​ត្រូវ​ផ្ញើជូន​។ នេះតាម​សេចក្តីជូន​ដំនឹង​របស់​ក្រសួងដដែល។

សូម​បញ្ជាក់​ផង​ដែរ​ថាក្រសួង​ប្រៃសណីយ៍​ និង​ទូរគមនាគមន៍​បាន​បន្ថែម​ពេល​វេលា​សម្រាប់​ការ​មក​ទទួល​យក​ឧបករណ៍​តេស្ត​រហ័ស​នេះ​ពីថ្ងៃ​ចន្ទ​ ដល់​ថ្ងៃ​អាទិត្យ ​ចាប់​ពីម៉ោង​៨ព្រឹក​ ដល់​ម៉ោង​៦ល្ងាច៕

ក្រសួងសុខាភិបាលប្តូរគម្លាតនៃការចាក់វ៉ាក់សាំងដូសទី១ និងដូសទី២មករយៈពេល២១មួយថ្ងៃវិញ

ក្រសួង​សុខាភិបាល​នៅ​ថ្ងៃអង្គារនេះ ​បានណែ​នាំជា​បន្ទាន់​​ដល់​ប្រធាន​អនុ​គណៈកម្មការ​ចំពោះ​កិច្ច​ចាក់​វ៉ាក់សាំង​​កូវីដ-១៩ ក្នុង​ក្រប​ខណ្ឌ​​ ក្រសួង ​ស្ថាប័ន ​រាជ​ធានី​ ខេត្ត   ​នូវ​​គម្លាត​នៃ​ការ​ចាក់​វ៉ាក់សាំង​រវាង​ដូស​ទី១​និ ង​ដូស​ទី​២​ ដល់​២១​ថ្ងៃ​វិញ។

យោង​តាម​លិខិត​របស់​ក្រសួង​សុខា​ភិបាល​ចុះ​ថ្ងៃ​ទី​១៣ ​ខែ​កក្កដា ​ឆ្នាំ​២០២១​នេះ​បាន​ឱ្យ​ដឹង​ថា​ គម្លាត​នៃ​ការ​ចាក់​វ៉ាក់សាំង​ Sinovac និង​វ៉ាក់​សាំង ​Sinopharm រវាង​ដូសទី​១ និង​ដូស​ទី​២​មាន​រយៈពេល​ចំនួន​២១​ថ្ងៃ​វិញ។

លោកស្រី​ ឱ វណ្ណឌីន ប្រធាន​គណៈកម្មការ​​ចំពោះ​កិច្ច​ចាក់​វ៉ាក់​សាំង​កូវីដ-១៩​ក្នុង​ក្រប​ខណ្ឌ​ទូទាំង​ប្រទេស​បាន​មាន​ប្រសាសន៍ថា៖ «សូម​ឯកឧត្តម លោក​ជំទាវ រៀប​ចំ​​សេចក្តី​ជូន​ដំណឹង​និង​ធ្វើ​ការ​ណែនាំជា​បន្ទាន់​ដល់​ក្រុម​គ្រូពេទ្យ​នៃ​អនុគណៈកម្មការ​ចំពោះ​កិច្ច​​ចាក់​វ៉ាក់​សាំង​កូវីដ-១៩​ ក្នុង​ក្រប​ខណ្ឌ​​ក្រសួង​ ស្ថាប័ន រាជ​ធានី ខេត្ត ស្តី​ពី​ការ​កែ​សម្រួល​ទាក់​ទង​នឹង​គម្លាត​នៃការ​ចាក់​វ៉ាក់សាំង​​Sinovac និង​Snopharm ដូស​ទី១ ​និង​ដូស​ទី២​ដោយ​ក្តី​អនុគ្រោះ»។

សូម​បញ្ជាក់​ផង​ដែរ​ថា គម្លាត​នៃ​ចាក់​វ៉ាក់សាំង​​កូវីដ-១៩​ Sinovac និង​Sinopharm ដែល​ជា​វ៉ាក់សាំង​ផលិត​នៅប្រទេស​ចិន​នេះ​ កាល​ពី​ដើមឡើយ​គម្លាត​នៃ​ការ​ចាក់​រវាង​ដូស​ទី​១ និង​ដូស​ទី​២មាន​រយៈពេល​តែ​១៤​ថ្ងៃ​ប៉ុណ្ណោះ៕

ជប៉ុនប្រកាសផ្ដល់វ៉ាក់សាំងបង្ការជំងឺកូវីត១៩ AstraZeneca ចំនួន១លានដូសដល់ប្រទេសកម្ពុជា

ស្ថានទូតជប៉ុនប្រចាំកម្ពុជា បានប្រកាសនៅថ្ងៃទី ១៣ ខែកក្ដដា ឆ្នាំ ២០២១នេះថា សម្រេចផ្ដល់វ៉ាក់សាំងបង្ការជំងឺកូវីត១៩ AstraZeneca ចំនួន១លានដូសដល់ប្រទេសកម្ពុជា។

យោងតាមសាររបស់ឯកអគ្គរាជទូតជប៉ុនប្រចាំកម្ពុជាបានឲ្យដឹងថា ការសម្រេចផ្ដល់ជំនួយនេះគឺធ្វើឡើងស្របតាមចំណងមិត្តភាពរវាងកម្ពុជា ជប៉ុន និងដោយផ្អែកលើស្ថានភាពកូវីត១៩ដែលកម្ពុជាកំពុងប្រឈម។

ឯកអគ្គរាជទូត លោកមិកាមិ ម៉ាសាហ៊ីរ៉ូ បានបញ្ជាក់ផងដែរថាវ៉ាក់សាំង AstraZeneca ដែលផលិតនៅក្នុងប្រទេសជប៉ុន នឹងមកដល់ក្នុងពេលខាងមុខនេះ ហើយនឹងជួយគាំទ្រដល់កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់កម្ពុជាក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំង និងការកាត់បន្ថយការព្រួយបារម្មណ៏របស់ប្រជាពលរដ្ឋចំពោះជំងឺកូវីត១៩។

«ខ្ញុំសង្ឃឹមថា ជំនួយនេះនឹងជួយគាំទ្រដល់កិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា ក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំង  នឹងកូវីត១៩ ក៏ដូចជាកាត់បន្ថយការព្រួយបារម្ភមួយចំនួនរបស់ប្រជាជនកម្ពុជា»។

គិតមកទល់ថ្ងៃទី១០ ខែកក្ដដា ឆ្នាំ២០២១នេះ កម្ពុជាទទួលបានវ៉ាក់សាំងកូវីត១៩ ក្រោមរូបភាពជាជំនួយមនុស្សធម៍ និងក្រោមរូបភាពជាការបញ្ជាទិញចំនួនជាង ១៦លានដូស ក្នុងនោះ វ៉ាក់សាំង AstraZeneca ផលិតនៅប្រទេសឥណ្ឌាចំនួន ៣២៤០០០ដូស វ៉ាក់សាំង ស៊ីណូហ្វាមចំនួន ប្រាំលាន ពីរសែនដូស និងវ៉ាក់សាំងស៊ីណូវ៉ាក់ចំនួន ដប់លាន ប្រាំសែនដូស។

គិតមកដល់ថ្ងៃទី១៣ ខែកក្ដដា ឆ្នាំ២០២១នេះផងដែរ កម្ពុជាសម្រេចចាក់វ៉ាក់សាំងកាពារជំងឺកូវីតជូនពលរដ្ឋរបស់ខ្លួនបានចំនួន ៥លាននាក់ ឬស្មើនឹង៥០% នៃប្រជាជនដែលត្រូវទទួលវ៉ាក់សាំងចំនួន ១០លាននាក់។

យោងតាមលោកមិកាមិ ម៉ាសាហ៊ីរ៉ូ មកដល់ពេលនេះប្រទេសជប៉ុនបានផ្ដល់ជំនួយសរុបជាទឹកប្រាក់ចំនួន ៥០លានដុល្លារដល់កម្ពុជាក្នុងការប្រយុទ្ធប្រឆាំងនឹងជំងឺកូវីត១៩ ជំនួយទាំងនោះរួមមាន បរិក្ខាពេទ្យ ការកែលម្អមន្ទីរពេទ្យ ការផ្ដល់ជាបរិក្ខាសម្រាប់ដឹកជញ្ជូននិងរក្សាទុកវ៉ាក់សាំងឲ្យបានត្រឹមត្រូវជាដើម។

ក្រៅពីនេះ ប្រទេសជប៉ុនក៏បានផ្ដល់ប្រាក់កម្ចីប្រមាណ ២២៧លានដុល្លារសម្រាប់ប្រើប្រាស់ក្នុងកម្មវិធីឧបត្ថម្ភសាច់ប្រាក់ ដល់ពលរដ្ឋដែលរងផលប៉ះពាល់ដោយសារជំងឺកូវី១៩ និងការពង្រឹងប្រព័ន្ធសុខាភិបាលកម្ពុជា។

គូសបញ្ជាក់ផងដែរថាប្រទេសជប៉ុនគឺជាប្រទេសទីពីរហើយ ដែលបានប្រកាសផ្ដល់វ៉ាក់សាំង AstraZeneca ចំនូន១លានដូសដល់កម្ពុជា។ កាលពីថ្ងៃទី១៧ ខែ ឧសភា ឆ្នាំ ២០២១កន្លងទៅក្នុងជំនួបជាមួយរដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសកម្ពុជា លោក ​W. Patrick Murphy​ ឯកអគ្គរដ្ឋទូតសហរដ្ឋអាមេរិកប្រចាំកម្ពុជា បានបញ្ជាក់ថាវ៉ាក់សាំងចំនួន១.១លានដូសនឹងមកដល់កម្ពុជានៅត្រឹមដំណាច់ខែឧសភា ក៏ប៉ុន្តែមកដល់ពេលនេះវ៉ាក់សាំងទាំងនោះ ប្រទេសកម្ពុជាមិនទាន់ទទួលបាននៅឡើយទេ៕

ក្រសួងសុខាភិបាលណែនាំពីវិធីព្យាបាលអ្នកជំងឺ​កូវីដ១៩​នៅ​តាមផ្ទះ

ក្រសួងសុខាភិបាល​ នៅថ្ងៃចន្ទ​​​នេះ បាន​ណែនាំ​ពីគោលការណ៍​អនុវត្ត​សម្រាប់​អ្នក​កើត​ជំងឺ កូវវីដ​១៩ និង​​​​​ណែនាំ​ពី​វិធី​ព្យាបាល​អ្នក​ជំងឺ​កូវីដ​១៩​ ទាំង​អ្នក​គ្មាន​រោគ​សញ្ញា​ និង​កម្រិតស្រាល​ នៅតាមផ្ទះ​។

យោងតាមសេចក្តីណែនាំ​​​ដែលបានចេញផ្សាយនៅ​លើ​ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក​របស់​ក្រសួង​សុខា​ភិបាល​​​ នៅ​ថ្ងៃទី១២​ ខែកក្កដា​ ឆ្នាំ​២០២១​ បញ្ជាក់ថា​​អ្នកដែល​មាន​រោគសញ្ញាកូវីដ១៩​ ដូចជា​អស់កម្លាំង​ ឬហត់បន្តិចបន្ទួច​ ឬមិនស្រណុកក្នុងខ្លួន​ សម្រាប់​ការព្យាបាល គឺ​គ្រាន់​តែ​បរិភោគ​អាហារ​មាន​ជីវជាតិគ្រប់​គ្រាន់​ដូចជា​ សាច់​ បន្លែ​ ផ្លែឈើ​ ហើយត្រូវពិសារទឹកឱ្យបានច្រើ​ន​ និងសម្រាកឱ្យបានច្រើន។

សម្រាប់អ្នកមាន​ អាការៈ​ដូចជាក្តៅខ្លួន​ ឬឈឺក្បាល​ ឬឈឺបំពង់ក​ ឬឈឺសាច់ដុំ​ ឬឈឺសន្លាក់​ ចំពោះការព្យាបាលមនុស្សពេញវ័យ ឬ​កុមារ​ចាប់​ពី​៣០គីឡូក្រាម​ឡើ​ង​ ត្រូវប្រើ​ប៉ារ៉ាសេតាមុល​៥០០​មីលីក្រាម ៣ដងក្នុងមួយថ្ងៃ។​ កុមារដែលមានទំងន់​ចាប់ពី២០ រហូតដល់២៩គីឡូក្រាម​​ ត្រូវប្រើ​ប៉ារ៉ាសេតាមុល៣០០មីលីក្រាម ៣ដងក្នុងមួយថ្ងៃ។

ចំពោះអ្នកមានអាការ:តឹងច្រមុះ ឬផ្តាសាយ​ ឬហៀរសំបោរ​ ឬក្អក ​(មានស្លេស ឬ​គ្មានស្លេស)​ សម្រាប់ការព្យាបាលចំពោះមនុស្ស​ពេញវ័យ​ ឬកុមារអាយុចាប់ពី៦ឆ្នាំឡើងទៅ​ ត្រូវ​ប្រើ​ប្រូម៉ិចស៊ីន​ ៨មីលីក្រាម ៣ដងក្នុងមួយថ្ងៃ​ ឬសេទីរីហ្សុន​ ១០មីលីក្រាម​​ ១ដងក្នុងមួយថ្ងៃ។ សម្រាប់​មនុស្សពេលវ័យ​ ត្រូវប្រើថ្នាំគ្រាប់​ លៀនហ័រ​ ឈីងវីន​ (​Lanhua Qngwen Capsules) លេបចំនួន៤​គ្រាប់ក្នុង១ដង​ និងចំនួន៣ដងក្នុង១ថ្ងៃ។

យោងតាមការណែនាំរបស់ក្រសួងសុខាភិបាលដដែល​​ បានបញ្ជាក់ទៀត​ថា​សម្រាប់​​អ្នក​គ្មាន​រោគ​សញ្ញា​ដូចជា​ ក្អក​ ហៀរសំបោរ​ ឈឺបំពង់ក​ ពិបាកដកដង្ហើ​មកំដៅតិចជាង​ ឬស្មើ៣៧.៥​ ពុំចាំបាច់ប្រើឱសថទេ។

នៅក្នុងសេចក្តីណែនាំខាងលើក៏បានណែនាំពីគោលការណ៍អនុវត្តសម្រាប់អ្នកជំងឺកូវីដ១៩នៅតាមផ្ទះ​ផងដែរ​ គឺត្រូវដាក់ជំងឺឲ្យដាច់ដោយឡែកពីគ្រួសារ​ នៅក្នុង​បន្ទប់​ដែល​មាន​ខ្យល់​ចេញ​ចូល​ល្អ​ និងមានបន្ទប់ទឹកបង្គន់ខាងក្នុង​។ បរិភោគ​អាហារ​ និង​ប្រើប្រាស់​សម្ភារ:​បរិក្ខារ​ដាច់​ដោយ​ឡែក​ពីគ្រួសារ។  ខ្ចប់​សំណល់​ពី​ការប្រើប្រាស់ក្នុងស្បោងប្លាសស្ទិកឱ្យបានត្រឹមត្រូវ​ ដាក់ដាច់ដោយ​ឡែកពីសំរាមរបស់សមាជិកគ្រួសារដទៃទៀត​ ទុកឱ្យ​មាន​សុវត្ថិភាព​រយ:ពេល​៧​២​ម៉ោងមុននឹងយកទៅដាក់នៅកន្លែងប្រមូលសំរាម។

អ្នកជំងឺត្រូវពាក់ម៉ាសជាប់ជានិច្ច​ លាងដៃជាមួយអាល់កុល​ ឬលាងជាមួយ​សាប៊ូ និង​ទឹក​ជា​ប្រចាំ​ ត្រូវរក្សាគម្លាតពីសមាជិកគ្រួសារយ៉ាងតិច២ម៉ែត្របើ​ត្រូវពិភាក្សាគ្នា។

​ប្រសិនបើមានរោគសញ្ញាអាសន្នត្រូវឆាប់ទាក់ទងមកគ្រូពេទ្យដើម្បីព្យាបាល​ ដែល​មាន​អាការ​:​ដូចជា​ ហត់ ឬពិបាកដកដង្ហើម​ ឈឺទ្រូងខ្លាំង​ និងភ្លាមៗ វង្វេងស្មារតី​ បាត់មាត់បាត់ក​ បញ្ហា​ផ្លូវ​ចិត្ត​ធ្ងន់ធ្ងរ​។ អ្នកជំងឺត្រូវតាមដានសុខភាពផ្ទាល់ខ្លួន​ ដោយវាស់កំដៅរៀងរាល់ព្រឹក​ និងល្ងាច​ ថែរក្សា​​សុខភាពផ្លូវកាយ និងផ្លូវចិត្ត​ រក្សា​ទំនាក់ទំនងជាមួយគ្រូពេទ្យព្យាបាលតាមរយ:ទូរស័ព្ទ​ ឬ​ បណ្ដាញ​សង្គម​រាល់ថ្ងៃ​ ត្រូវបរិភោគអាហារដែលមានជីវជាតិគ្រប់គ្រាន់​ ហាមជក់បារី​ ផឹក​ស្រា​ ឬគ្រឿងស្រវឹងផ្សេងៗ។

ក្នុងសន្និសីទសារព័ត៌មាននៅ​ឯសាលារាជធានីភ្នំពេញនៅ​ព្រឹក​​ថ្ងៃ​ចន្ទ លោក ងី មានហេង ប្រធាន​មន្ទីរសុខាភិបាលរាជធានីភ្នំពេញ​​បញ្ជាក់​​​ថា តួលេខអ្នក​ដែល​បាន និង​កំពុង​សម្រាក​ព្យាបាលជំ​ងឺ​កូវីដ​១៩ នៅតាមផ្ទះក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ មានចំនួន១,០៣៣ នាក់ ចំណែក​អ្នក​ដែល​ព្យាបាលជា​សះស្បើយមានចំនួន ២៦៨នាក់។ 

គិត​ត្រឹម​​ថ្ងៃទី១២ ខែកក្កដា​ ឆ្នាំ​២០២១​ នេះមានអ្នកឆ្ល​ងជំងឺកូវីដ​១៩​​​សរុបចំនួន​ ​៦២,៧០០នាក់​ អ្នកជាសះស្បើយ​​​ចំនួន​ ​៥៤,៤៨៩នាក់​ និង​មាន​​អ្នកស្លាប់ចំនួន៩៥៣នាក់​៕​

គណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជាដាក់ដំណើរការពិគ្រោះយោបល់លើសេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីការ​ប្រព្រឹត្តិ​ទៅ​របស់​គណៈ​កម្មា​ធិការ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​កម្ពុជា

គណៈ​កម្មាធិការ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​កម្ពុជា​ (គ.ស.ម.ក) ដែល​ជា​សេនា​ធិការ​របស់​រាជ​រដ្ឋា​ភិបាល​បាន​​​សហការណ៍​ជាមួយការិយាល័យឧត្តម​ស្នងការ​អង្គការសហប្រជាជាតិ​ទទួលបន្ទុកសិទ្ធិ​មនុស្ស​នៅ​កម្ពុជា​(OHCHR) និងភាគីពាក់ព័ន្ធ​ផ្សេងទៀត​ដើម្បី​ប្រមូល​ធាតុ​ចូល​លើ​សេចក្ដី​ព្រាង​ច្បាប់​ស្ដីពីការ​ប្រព្រឹត្តិ​ទៅ​របស់​គណៈ​កម្មា​ធិការ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​កម្ពុជា។

យោង​តាម​សេចក្ដី​ប្រកាស​ព័ត៌មាន​របស់​គណៈ​កម្មា​ធិការ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​កម្ពុជានៅ​ថ្ងៃទី​៨ ខែកក្កដា​ឆ្នាំ​២០២១​នេះ​បាន​បញ្ជាក់​ថា​ គណៈ​កម្មាធិការ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​កម្ពុជា​កំ​ពុង​ដាក់​ដំណើរ​ការ​ការ​ពិគ្រោះ​យោបល់​​ដោយ​សហការណ៍​ជាមួយ​ការិយាល័យឧត្តម​ស្នងការ​អង្គការសហប្រជាជាតិ​ទទួល​បន្ទុក​សិទ្ធិ​មនុស្ស​នៅ​កម្ពុជា​(OHCHR) នឹង​រៀបចំ​ដាក់​ដំណើរការ​ពិគ្រោះ​យោបល់​ជា​មួយ​ក្រសួង​ ស្ថាប័ន​ អង្គការ​សង្គមស៊ីវិល​ និងភាគី​ពាក់​ព័ន្ធនានា​ ដើម្បីជា​ធាតុចូល​លើ​សេចក្ដីព្រាងច្បាប់នេះ​។

ចំពោះ​កិច្ច​ពិគ្រោះ​យោបល់គណៈ​កម្មាធិការ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​កម្ពុជា​ (គ.ស.ម.ក) នឹងបែង​ចែក​ជាក្រុម​ពិគ្រោះ​យោបល់តាម​វិស័យ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​នីមួយ​ៗដែល​គ្រោង​ធ្វើ​ដោយ​ផ្ទាល់​​​ ឬ/និង​​តាម​វី​ដេអូ ​(Video Conference)។

តាម​រយៈសេច​ក្ដី​ព្រាង​ច្បាប់​ស្ដីពីការ​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​របស់​គណៈ​កម្មាធិការ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​កម្ពុជាបាន​កំណត់​ជា​៨ជំពូក ​រួមដោយ​ចាប់​ផ្ដើម​ពី​ជំពូកទីមួយ បទប្បញ្ញត្តិ​ទូទៅ ​ជំពូកទី២ គណៈកម្មការជ្រើសរើស និងជំពូក​ទី៨ អវសាន្តប្បញ្ញត្តិ​ និងមាន៣២មា​​ត្រា។

Newsroom Cambodia បាន​ព្យាយាម​ទាក់ទង​សុំ​ការ​អត្ថាធិប្បាយ​បន្ថែម​ពី​លោក ជិន ម៉ាលីន អនុប្រធាន​គណៈកម្មាធិការ​សិទ្ធិមនុស្ស​កម្ពុជា ប៉ុន្តែ​រហូត​ដល់​ល្ងាច​ថ្ងៃ​ចន្ទ នៅ​តែមិនមានការ​ឆ្លើយ​តប។

លោកស្រី ចក់ សុភាព នាយិកា​ប្រតិបត្តិនៃ​មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិ​មនុស្ស ​(CCHR) បានប្រាប់​Newsroom Cambodia ថា អង្គការ​សង្គម​ស៊ី​វិល​មិន​សង្ឃឹម​ថា​ស្ថាប័ន​ថ្នាក់​ជាតិ​នេះ​មិន​អាច​អនុលោម​តាម​គោល​ការណ៍ទីក្រុង​ប៉ារីស​ទេ​។

លោកស្រី​បាន​លើក​ឡើង​ថា៖ ​«ពាក់​ព័ន្ធ​ហ្នឹង​បង្កើត​គណៈកម្មា​ធិការ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ថ្នាក់​ជាតិ​នេះ ​កន្លង​មក​គឺ​ជា​ការ​ទាមទារ​របស់​អង្គការ​សង្គម​ស៊ី​វិល​ ហើយ​និង​អ្នក​រាយការណ៍​ពិសេស​មួយ​ចំនួន​ពី​មុន​មក​ហ្នឹង​ក៏​លោក​ធ្លាប់​លើក​ពី​កិច្ច​ការ​ងារ​នេះ​ដែរ​ ប៉ុន្តែគ្រាន់តែ​យើង​មើល​ថា​កាលៈទេ​សៈបច្ចុប្បន្ន​នេះ​ ជាក្ដី​បារម្ភ​របស់​អង្គការ​សង្គម​ស៊ី​វិល​ហ្នឹង​គឺ​យើង​មិន​មាន​សង្ឃឹម​ថា​ការ​បង្កើត​គណៈ​កម្មាធិការ​ថ្នាក់​ជាតិមួយ​ដែល​អាច​អនុ​លោម​ទៅ​តាម​គោលការណ៍​ទី​ក្រុង​ប៉ារីស​បាន​នោះ​ទេ ​ហើយ​ការ​ធានា​ឯករាជ្យភាព​​របស់ស្ថាប័ន​នេះ​ទៀត​សោត​ក៏ជា​ចំណោទដែរ»។

លោកស្រី​បាន​បន្ថែម​ទៀត​ថា​ កន្លងមក​គណៈកម្មាធិការ​ជា​ច្រើន​ដែល​ត្រូវ​ដើរ​តួ​នាទី​ឯករាជ្យ​ ​​មិន​បាន​បំពេញ​តួនាទី​របស់​ខ្លួន​ឲ្យ​ឯករាជ្យ​នោះទេ។

លោកស្រី​បញ្ជាក់​​ថា៖ «ក្នុង​កាលៈ​ទេសៈបច្ចុប្បន្ន​នេះ​ ទាំង​នីតិបញ្ញត្តិអីហ្នឹង​គឺត្រូវបាន​គ្រប់​គ្រង​ដោយ​ដោយ​រដ្ឋ​ដែល​មក​ពី​គណបក្ស​កាន់​អំណាច​សុទ្ធ​ហ្នឹង ​អ៊ី​ចឹង​យើង​មើល​ទៅ​ដូច​ជា​មិន​មាន​អី​ដែល​យើង​អាច​រំ​ពឹង​ថា​អាច​ដំណើរ​ការ​តាក់​តែង​នូវ​ច្បាប់​មួយ​ដែល​យើង​ធានា​នូវ​ឯក​រាជ្យ​ ហើយ​ទី​ពីរ​ហ្នឹងការ​បង្កើត​គណៈ​កម្មាធិការ​ទៀត​សោតហ្នឹ​ង​​ តើ​អាចធានា​នូវ​ឯករាជ្យ​កម្រិត​ណា​គឺ​យើង​មិន​មាន​ក្ដី​សង្ឃឹម​ទេ​»។​

យោង​តាម​គេហទំព័រ​ផ្លូវ​ការគណៈ​កម្មា​ធិការ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​កម្ពុជា ​(គ.ស.ម.ក) ដែលជា​ស្ថាប័ន​មាន​តួរនាទី ​និង​ភារកិច្ច​ក្នុងការ​ពារ​ អភិវឌ្ឍន៍​ និង​លើក​តម្កើង​សិទ្ធិមនុស្ស​នៅ​កម្ពុជា​បញ្ជាក់ថា​ គណៈ​កម្មា​ធិការ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​កម្ពុជា​(គ.ស.ម.ក) ត្រូវ​បង្កើត​ជាផ្លូវ​ការ​តាម​ព្រះរាជ​ក្រឹត្យលេខ​ នស/រកត/១២១៣/១៣៣៦ ចុះ​ថ្ងៃទី៩​ ខែធ្នូ​ ឆ្នាំ២០១៣​ ស្ដី​ពីការ​រៀប​ចំ​ជា​ថ្មី​នៃ​គណៈ​កម្មាធិការ​សិទ្ធិមនុស្ស​កម្ពុជា​ និងអនុក្រឹត្យ ៥៧០ អនក្រ.បក ចុះ​ថ្ងៃទី២៣ ខែធ្នូ​ ឆ្នាំ២០១៣ ស្ដី​ពីការ​រៀប​ចំ​​នៃ​គណៈ​កម្មាធិការ​សិទ្ធិមនុស្ស​កម្ពុជា៕​

តំណាង​WHO​និយាយថា កម្ពុជាកំពុងឆ្ពោះទៅការឆ្លងកូវីដសហគមន៍ទ្រង់ទ្រាយធំ បើសិនមិនមានវិធានការណ៍ត្រឹមត្រូវបន្ទាន់

តំណាង​អង្គការ​សុខ​ភាព​ពិភព​លោក​ប្រចាំ​នៅ​កម្ពុជាបាននិយាយថា កម្ពុជាកំពុងឆ្ពោះទៅរកការឆ្លងកូវីដជាសហគមន៍ទ្រង់ទ្រាយធំ ហើយនឹងមិនមានកន្លែងថែទាំអ្នកជំងឺគ្រប់គ្រាន់នោះទេ បើសិនជាមិនមានវិធានការណ៍ជាលក្ខណៈបុគ្គល និងសង្គមឲ្យបានត្រឹមត្រូវបន្ទាន់ ប្រកបដោយទំនួលខុសត្រូវនិងមានប្រសិទ្ធភាព។

លោកស្រី​ វេជ្ជ​បណ្ឌិត លី អៃល៊ាន បាននិយាយតាមបណ្តាញសង្គមទ្វីតធ័រដូច្នេះថា «គួរឱ្យសោកស្តាយ វីរុសកំពុងតែរាលដាលយ៉ាងទូលំទូលាយ ហើយជីវិតមនុស្សថែមទៀតនឹងត្រូវបាត់បង់»។​

លោកស្រីបានបន្តថាគោលដៅរួមជួយសង្គ្រោះជីវិត និងកាត់បន្ថយការជួបគ្នាច្រើន។ «យើងត្រូវការសាមគ្គីភាព និងការចូលរួមពីអ្នករាល់គ្នា។ យើងធ្វើការរួមគ្នាដើម្បី៖ (១) កាត់បន្ថយការនាំចូល។ (២) បង្ក្រាបការឆ្លងវីរុស; (៣) បង្កើនសមត្ថភាពថែទាំអ្នកជំងឺ។ (៤) ចាក់វ៉ាក់សាំងការពារមនុស្សឱ្យបានច្រើន»។

ក្រសួងសុខាភិបាល បានប្រកាសកាលពីថ្ងៃអាទិត្យថា រកឃើញករណីជំងឺកូវីដ-១៩​ ចំនួន ៩៨១ ដោយក្នុងនោះមានឆ្លងសហគមន៌​ចំនួន​ ​​៧២២​ និង​នាំចូលចំនួន​ ២៥៩ និងស្លាប់ចំនួន ២១នាក់។ តួរលេខនេះបានធ្វើឲ្យចំនួនករណីជំងឺកូវីដសរុប​កើនដល់ ៦០៩៥៩​​​​​​​​​​​​ និង ស្លាប់ សរុប​ចំនួន ៩០២។

យោង​តាម​​សារ​បង្ហោះ​នៅ​លើ​ទំព័រ​ ហ្វេសប៊ុក របស់​លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី​ ហ៊ុន​ សែន កាល​ពី​ថ្ងៃទី​០១​ ខែ​កក្កដា​ឆ្នាំ​២០២១​កន្លង​ទៅនេះ​បាន​ណែនាំឱ្យមានការរៀបចំទិញមឈួសសម្រាប់ អ្នកស្លាប់ដោយសារជំងឺកូវីដ១៩នេះឱ្យបានត្រឹមត្រូវ​។

លោក​បាន​បន្ថែម​ទៀត​ថា៖​ «ក្រសួង​សេដ្ឋកិច្ច​និង​ហិរញ្ញវត្ថុ​បញ្ចេញ​ថវិកា​ទិញ​ក្តា​មឈូស​ទុក​សម្រាប់​ប្រើ​ប្រាស់​ពីព្រោះ​​ថា​ការ​រៀប​ចំ​ឱ្យ​សព​មាន​មឈូស​បាន​ត្រឹម​ត្រូវ​ គឺ​ជា​ការ​គោរព​ដល់សព៕

Q & A អំពីផលប៉ះពាល់វិស័យអចលនទ្រព្យនៅកម្ពុជាបន្ទាប់ពីការផ្ទុះឡើងនៃជំងឺរាតត្បាតកូវីដ១៩

វិស័យអចលនទ្រព្យនៅប្រទេសកម្ពុជាត្រូវបានរងផលប៉ះពាល់បន្ទាប់ពីការផ្ទុះឡើងនៃជំងឺរាតត្បាតកូវីដ១៩ ដែលបានប៉ះពាល់ដំណើរការយឺតនៃការលក់ ការទិញទ្រព្យសម្បត្តិ និងលទ្ធភាពក្នុងការបង់រំលស់ដោយអតិថិជនដល់អ្នកអភិវឌ្ឍន៍។ នេះបើយោងតាមលោកឡែម ឌឿន ដាឡឹម ស្ថាបនិក និងអគ្គនាយកក្រុមហ៊ុនអេតសឹលូសិន រៀលអ៊ីស្តេត។

លោកឡែម ឌឿន ដាឡឹម បានផ្តល់បទសម្ភាសន៍បែបសំណួរ ចម្លើយដល់សិក្ខាកាម Newsroom Cambodia កញ្ញាហឿន យ៉ាត នាពេលថ្មីៗនេះ អំពីផលប៉ះពាល់ទាំងនោះលើវិស័យអចលនទ្រព្យ។

លោកឡែម ឌឿន ដាឡឹម

Q: តើ​វិស័យ​អចលនទ្រព្យ​​នៅ​រដូល​កាល​កូវីត​មាន​បញ្ហា​ប្រឈម​អ្វី​ខ្លះ?​​

A: វិស័យអចលនទ្រព្យ​​នៅកម្ពុជា​របស់​យើង​គឺ​វា​មាន​ផល​ប៉ះពាល់​ច្រើន​គួ​សម​​ដែ​រ ដោយ​សារតែវិបត្តិ​កូវីដ​នេះ​វាជា​វិបត្តិ​សកល ​ហើយ​ការ​ជួប​ប្រទះ​ទៅលើ​ហានិភ័យ​ដល់​វិស័យអចលនទ្រព្យ​នេះ​ ក៏ប៉ះពាល់​ទូទាំង​ពិភពលោក​ដូច​គ្នា​ដែរ។​

អ៊ីចឹង​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​របស់​យើង​ កា​រប្រឈម​នេះ​គឺ​ ទី​មួយ​ការ​ទិញលក់​ ការ​ទិញលក់​វា​មិន​សូវ​មាន​ចរន្ត​ខ្លាំង​ដូច​មុនទេ​ អ៊ីចឹង​និយាយ​សរុប​សេចក្ដី​មក​វា​ប៉ះ​ពាល់​ដល់​ការទិញលក់ ​ដល់​ការ​អភិវឌ្ឍន៍​ទៅ​លើវិស័យអចលនទ្រព្យ​ហ្នឹង​ ហើយ​បញ្ហា​មួយ​ទៀត​ការ​កក​ស្ទះ​ទៅ​ចរន្ត​សាច់ប្រាក់​អ្នក​អភិវឌ្ឍន៍​ដែល​តាម​រយៈ​ការ

ពន្យា​ទៅ​លើ​ការ​បង់ប្រាក់​ពី​អតិថិជន​ដែល​គាត់​រង​ផល​ប៉ះពាល់​ដោយ​សារ​កូវីដ​១៩​ហ្នឹង​ដែរ​។​

Q​: តើ​អចលនទ្រព្យ​ប្រភេទ​ណា​ដែល​ជួប​បញ្ហា​ខ្លាំង​ជាង​គេ? ​ព្រោះអ្វី?​

A: នៅក្នុង​ផ្នែក​អចលនទ្រព្យ​ដែលជួប​បញ្ហា​នេះ​គឺ​យើង​ជួប​បញ្ហា​គ្រប់ផ្នែក​ទាំង​នៃអចលនទ្រព្យ​ ទាំង​ការ​ទិញលក់​ ទាំង​​ការ​ជួល​ ទាំង​ការ​អភិវឌ្ឍ ហើយ​និងភ្នាក់ងារ​គឺ​គាត់​ជួប​បញ្ហា​ហ្នឹង​ខ្លាំង​មែន​ទែន​ អ៊ីចឹង​ចំណុច​ទាំង​អស់​ហ្នឹង​ វាជួប​បញ្ហា​ប្រហាក់ប្រហែល​គ្នា​ ​ដែល​កើត​​មាន​នៅក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​របស់​យើង​ ជា​ពិសេស​ទៅ​លើការទិញលក់​ជួល​ជួបបញ្ហា​ខ្លាំង​ទៅ​លើចំណុចនេះ​។

ប៉ុន្តែ​វិបត្តិកូវីតនេះ​​ វា​ក៏​ជា​ឱកាស​សម្រាប់អ្នកដែលមាន​លុយ​គាត់​ទិញ​អចលនទ្រព្យ​ទុក​ ដោយ​សារ​តែ​ជួប​បញ្ហា​នេះ​ អ្នក​ដែល​គាត់​មាន​ដី​ មាន​ផ្ទះ​ គាត់​ត្រូវ​ការ​លុយ​ដោះ​ស្រាយ​ទៅ​លើ​បញ្ហា​បំណុល​ ហើយ​និង​តម្រូវការ​ផ្សេងៗ​របស់​គាត់​ អ៊ីចឹង​អ្នក​ដែល​ខ្វះខាត​គាត់​ត្រូវ​កា​រលក់​អចលនទ្រព្យ​នេះ​ ហើយ​ការលក់​របស់​គាត់​ទៀតសោតគឺ​គាត់​លក់​ក្រោម​តម្លៃទីផ្សារ​ជាក់​ស្ដែង​ អ៊ីចឹង​វា​ជា​ឱកាសសម្រាប់​អ្នកមានលុយ​គាត់​ទិញ​អចលនទ្រព្យ​ទុក​។

Q: ភាគ​ច្រើន ​តើ​ជនបរទេស​ណា​ខ្លះ​មក​វិនិយោគ​វិស័យ​អចលទ្រព្យ​នៅ​ស្រុក​ខ្មែរ?​

A: នៅ​ក្នុង​ប្រទេសកម្ពុជា​យើង​ ចំពោះ​ជនបរទេសដែល​មកវិ​និយោគ​នៅពេលបច្ចុប្បន្ននេះ​គឺមក​ពីតាមបណ្ដា​ប្រទេស​ជាង​៥០ ប៉ុន្ដែ​ជនបរទេស​ដែល​មក​វិនិយោគ​ច្រើន​ជាង​គេគឺ​ ជនជាតិ​ចិន​ ហើយ​បន្ទាប់​មក​មាន​ កូរ៉ែ តៃវ៉ាន់ ​ហុងកុង។​

Q: ​ហើយ​នៅក្នុង​រដូវកាលកូវីត​នេះ​ទៀត​ តើ​មាន​ការ​ផ្អាក់​ឬពន្យា​ពេល​ទិញ​អចលនទ្រព្យ​ដែល​ឬ​ទេ?​

A: បច្ចុប្បន្ន​នៅក្នុង​រដូវកាល​កូវីត​នេះ​មិនមានការផ្អាក ក្នុង​ការ​ទិញលក់​អចលនទ្រព្យ​នោះទេ​ ទាំងការជួល​ ទាំងការទិញលក់​ វានៅ​តែមានចរន្ត​នៃការ​ទិញលក់ ​ជួល​ និង​ការអភិវឌ្ឍន៍​ទៅ​លើ​អចលនទ្រព្យ​គឺនៅដដែល​ ប៉ុន្តែ​គ្រាន់​តែ​ថា​ល្បឿន​នៃ​ការ​ទិញលក់ ជួល​ វា​មាន​ការ​ធ្លាក់​ចុះ​ហើយ​និង​យឺត​ជាង​មុន​។​

Q: ក្នុង​រដូវកាលកូវីដ​នេះ​ លោក​អាច​ណែនាំ​បានទេ​ តើ​អ្នក​ទិញ​គួរ​ទិញ​អចលនទ្រព្យ​ប្រភេទ​ណា​ដែរ​ចំណេញ​ទៅ​ថ្ងៃ​ខាង​មុខ​? ព្រោះ​អ្វី?​

A: សម្រាប់​គំនិត​របស់​​ខ្ញុំ ​សម្រាប់អ្នកដែល​មានលុយ​គឺគាត់​អាច​ទិញ​ដីក៏បាន​ ទិញផ្ទះក៏បាន​ ឬទិញខនដូក៏បាន​ឱ្យ​តែក្រោមតម្លៃទីផ្សារ​និង​ទៅ​តាម​លទ្ធភាព​ដែល​អាច​ទៅរួច​ ហើយ​បើ​ទិញ​អចលនទ្រព្យ​គឺ​សំខាន់​ណាស់​ទីតាំង​ និង​គោល​បំណង​នៃ​ការ​ទិញ​របស់​យើង​។ យើង​អាច​សិក្សា​ទីតាំង​ដែល​យើង​ចង់​ទិញ​ថា​ តើ​ស្ថិត​នៅ​តំបន់​ណា​?​ នៅ​ថ្ងៃ​អនាគត​ទៅ​យើង​អាច​ប៉ាន់​ប្រមាណ​គម្រោង​អភិវឌ្ឍន៍​ណាមួយ​ដែល​ធ្វើ​ឱ្យ​អចលនទ្រព្យ​របស់​យើង​វា​មាន​កា​រកើន​តម្លៃ​បាន​លឿន​ដែរ​ ឬក៏អត់?​ ហើយ​នៅ​ក្នុង​សម័យ​កាល​បែប​នេះ ​បើ​មាន​លុយ​សម្រាប់​កា​រ​វិនិយោគ​ទៅ​លើ​អចលនទ្រព្យ​ យើង​គួ​តែ​ទិញ​ទៅលើដី​ ផ្ទះ ​ឱ្យ​តែ​មាន​លទ្ធភាព​ និង​ទិញ​បាន​ក្រោម​តម្លៃ​ទីផ្សារ​។​​​

ពី​ព្រោះ​អចលនទ្រព្យនា​ពេល​បច្ចុប្បន្ននេះ​ មិន​មែន​មាន​ន័យ​ថា​អចលនទ្រព្យ​ធ្លាក់​ថ្លៃនោះទេ​ អចលនទ្រព្យ​មាន​តែ​ឡើង​ថ្លៃជាងមុន​ អ្វីដែល​ធ្លាក់​ថ្លៃគឺ​ម្ចាស់​អចលនទ្រព្យ​ត្រូវការ​លុយ​លឿន​ អ៊ៅចឹង​គាត់​លក់​ទម្លាក់​តម្លៃ​៕

កូន​ផ្សោត​ទី​៥ ​​ត្រូវ​​បាន​​ប្រទះ​​ឃើ​ញ​​ហែល​​ទឹក​​ជា​​មួយ​​ហ្វូង​ផ្សោតនៅកាំពី​ នៃ​ខេត្ត​ក្រចេះ

កូន​ផ្សោត​ទី​៥ ដែល​​មាន​​អាយុ​​តិច​​ជាង​​មួយ​សប្ដាហ៍ ​​ត្រូវ​​បាន​​ប្រទះ​​ឃើ​ញ​​ហែល​​ទឹក​​ជា​​មួយ​​ហ្វូង​ផ្សោត ៩​ក្បាលផ្សេង​ទៀត​ នៅ​ក្នុងទន្លេ​មេគង្គកាំពី​ នៃ​ខេត្ត​ក្រចេះ ដែលនេះការសញ្ញាវិជ្ជមានមួយទៀតអំពីស្ថានភាពផ្សោតនៅក្នុងប្រទេស​។ នេះយោងតាមអង្គការមូលនិធិសកលសម្រាប់ការអភិរក្សធនធានធម្មជាតិនៅកម្ពុជា (WWF in Cambodia​)។​

យោងតាមទំព័រទ្វីទ័រ របស់WWF នៅថ្ងៃទី១ ខែកក្ដដា ឆ្នាំ ២០២១ កូនផ្សោតទី ៥នេះ ត្រូវបានគេប្រទះឃើញហែលទឹកនៅថ្ងៃទី២៨ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២១។

ផ្សោតនៅប្រទេសកម្ពុជាមានចំនួនត្រឹមតែ ៨៩ ក្បាលប៉ុណ្ណោះ ហើយអ្នកវិទ្យាសាស្រ្តបានពន្យល់ថាចំនួននេះស្ថិតនៅក្នុងកម្រិតថេរ ក្នុងរយៈពេលចំនួនបីឆ្នាំចុងក្រោយនេះ។ នេះយោងតាមរបាយការណ៍ឆ្នាំ២០២០ របស់រដ្ឋបាលជលផល និងWWF in Cambodia​។

យោងតាមការស្រាវជ្រាវដដែល ភាពវិជ្ជមាននៃការរស់រានរបស់កូនផ្សោតដល់ធំពេញវ័យក្នុងនោះ ៤,២២ភាគរយ ជាអាត្រារាប់ថ្មីខ្ពស់បំផុតដែលមិនធ្លាប់ត្រូវបានកត់ត្រាក្នុងប្រវិត្តសិក្សាអង្គេតចំនួនសត្វផ្សោតក្នុងរយៈកាលមួយទសវត្សរ៍ចុងក្រោយនេះ ដែលជាសញ្ញាបង្ហាញពីទំនោរនៃកំណើនសន្សឹមៗនៃចំនួនផ្សោតនៅកម្ពុជា។

តែទោះជាយ៉ាង សត្វផ្សោតទន្លេមេគងដែលត្រូវបានចាត់ថ្នាក់ជាប្រភេទសត្វដែលទទួលរងគ្រោះជិតផុតពូជក្នុងបញ្ជីក្រហមរបស់អង្គការIUCN នៅតែរងការប្រឈមនឹងគ្រោះថ្នាក់ធ្ងន់ធ្ងរ។ នេះបើតាមរបាយាការណ៍របស់ WWF។

មងនេសាទ ការសាងសង់ទំនប់នៅតាមទន្លេមេគង្គខាងលើ ការនេសាទហួសកម្រិត ការនេសាទខុសច្បាប់ដូចជាការប្រើប្រាស់ឧបករណ៍ឆក់ នុយពុល គ្រាប់បែកឆ្នៃ សុទ្ធសឹងតែជាកត្តាគម្រាមកំហែងចម្បងៗដល់ការរស់រានមានជីវិតរបស់ផ្សោតទន្លេមេគង្គ៕

មន្រ្តី​ជំនាញ​​កម្ពុជា​កំពុង​សិក្សា​ការ​តវ៉ា​តាម​ច្បាប់លើ​ការ​សង់​ប្រាសាទ​នៅ​ថៃដែល​មានរចនាបទស្រដៀងប្រាសាទអង្គរវត្ត

មន្រ្តី​ជំនាញ​លើកឡើង​ថា ស្ថាប័ន​ពាក់ព័ន្ធ​នៅ​កម្ពុជា​កំពុង​សិក្សា និង​រៀបចំ​ការ​តវ៉ា​តាម​ផ្លូវ​ច្បាប់ ពាក់ព័ន្ធនឹង​​ការ​សាងសង់​សំណង់​លើ​ទឹក​ដី​ថៃ ​ដែល​មាន​រចនាបថ​ចម្លង​តាម​​ប្រាសាទ​​អង្គរវត្ត​។​

ការ​លើកឡើង​របស់​មន្រ្តី​ជំនាញ​កម្ពុជា ធ្វើ​ឡើង​បន្ទាប់​ពី​ប្រជាពលរដ្ឋ​កម្ពុជា​មួយ​ចំនួន​បាន​ប្រតិ​កម្ម​​អំពី​រូប​ភាព​ប្រាសាទ​មួយ​​ដែល​ថៃកំពុង​សាងសង់​​​​ក្នុង​ខេត្តបុរីរម្យ ដោយ​ចម្លង​តាម​រចនា​បថ​ប្រាសាទ​​អង្គរវត្ត​នៅកម្ពុជា​​។

លោក អ៊ឹម សុខរឹទ្ធី​ ប្រធាននាយក​ដ្ឋាន​បុរាណវិទ្យា និងស្រាវជ្រាវ​នៃអាជ្ញាធរជាតិអប្សរា បាន​សម្តែង​ការ​រីករាយ​ចំពោះការ​ដែល​ចេះ​ឈឺឆ្អាល​ និង​គិតគូរ​ពី​សំណាក់​​ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរដែល​បង្ហាញ​ការ​ទាមទារ​តាម​រយ:បណ្តាញ​សង្គម​ក្នុង​ពេល​ថ្មីៗ​នេះ។ លោក​បាន​ប្រាប់​​​ Newsroom Cambodia នៅ​ថ្ងៃសុក្រ​នេះ​ថា​៖ «ខ្ញុំយល់​ថា​វា​ជា​ការងារ​ត្រឹមត្រូវ​។ បន្ទាប់មក​ទៀត​ យើង​ត្រូវ​គិត​ឱ្យ​បាន​វែង​ឆ្ងាយ​បន្តិច​ ដើម្បី​កុំ​ឱ្យ​ការ​ជាតិ​និយម​របស់​យើង​ទៅ​មុខ​ វា​ជ្រុល​លើស​ពី​បន្ទាត់ក្រហម​។ យើង​ត្រូវ​ធ្វើ​ការ​ប្រតិកម្ម​តាម​របៀប​អ្នកចេះ​ របៀប​អ្នករៀន​សូត្រ​ របៀបអ្នកស៊ីវីល័យ​ មិន​មែន​ជា​​របៀប​​អ្នកកាប់ចាក់​»។

លោក​ សុខរឹទ្ធី​ បាន​បន្ថែម​​ថា​ រាជរដ្ឋាភិបាល ​និង​ក្រសួង​ពាក់ព័ន្ធមិន​បាន​ប្រងើយកន្តើយ​ទៅ​លើ​ការ​សាងសង់ប្រាសាទ​នៅ​ប្រទេស​ថៃ​ ដែល​មានការ​លើកឡើង​​ថាលួច​ចម្លង​តាម​ក្បាច់​ប្រាសាទ​អង្គរវត្ត​នោះទេ​។ លោក​ថា ក្រសួងកំពុង​​ចាត់វិធានការ​​ឱ្យ​មាន​ការ​រៀបចំ​ឯកសារ​ក្នុង​ការ​តវ៉ា និង​ចាត់​អ្នកជំនាញ​ និង​អ្នកតំណាង​​កម្ពុជា​​​ទៅ​ត្រួតពិនិត្យ​ផ្ទាល់​ផង​ដែរ​​។

លោកបញ្ជាក់ថា៖​ «ដើម្បីឱ្យលឿនយើងត្រូវមានតំណាងរដ្ឋាភិបាលយើងដែលជាទូតនៅប្រទេសថៃនោះ លោកបានចុះទៅមើលផ្ទាល់ហើយ។ [….] មកដល់ថ្ងៃនេះយើងមិនទាន់បានព័ត៌មានទេ ប៉ុន្តែខ្ញុំជឿថាយើងធ្វើក្នុងក្របខណ្ឌច្បាប់អន្តរជាតិហើយ យើងបានអនុវត្តនៅក្នុងច្បាប់រួចហើយ»។

មន្រ្តី​អាជ្ញាធរជាតិ​អប្សរា​ប្រចាំនៅ​ខេត្ត​សៀមរាបរូប​នេះ​បាន​​អំពាវនាវ​ ឱ្យ​សាធារណ​ជនទាំ​ងអស់​មិន​គួរ​មាន​ការ​ព្រួយបារម្ភ ស្លន់ស្លោរ​ឡើយ​។ លោក​​ថា ប្រទេស​កម្ពុជា​នឹង​មិនទទួល​រង​ផល​ប៉ះពាល់​​ផ្នែក​​ទេសចណ៍​នោះទេ​ ដោយ​ភ្ញៀវទេសចរណ៍ជាតិ​ និងអន្តរជាតិ​នៅ​តែ​ចង់​មក​ទស្សនា​ស្នាដៃ​​ដ៏​អស្ចារ្យ​​នៃ​ប្រាង្គប្រាសាទ​បុរាណ​តាំងពី​បុរាណ​កាល​ ដែល​ជា​ស្នាដៃដើមពិតៗ​ ជាជាង​​ការ​ទៅ​ទស្សនា​ប្រាសាទ​ដែល​ទើបនឹង​កែច្នៃ​ថ្មី​ធ្វើពី​ស៊ីម៉ង់នោះ​។

បើតាម​លោក អ៊ឹម សុខរឹទ្ធី ប្រាសាទ​អង្គរវត្ត​មិន​ត្រឹម​តែ​ជា​សម្បត្តិ​បេតិកភណ្ឌ​របស់​កម្ពុជា​តែ​ប៉ុណ្ណោះទេ ប៉ុន្តែ​ក៏ជា​សម្បត្តិ​រួម​របស់​ពិភពលោក​ទាំង​មូល​ដែល​ចាំបាច់​មាន​ការ​ទទួល​ខុសត្រូវ​ក្នុង​ការ​ថែរក្សា​ទាំងអស់គ្នា​ ។ អាស្រ័យ​ទៅ​តាមការ​វាយ​តម្លៃ​នៃ​សម្បិត្តិបេតិកភណ្ឌពិភពលោក​ ប្រាសាទ​អង្គរវត្ត​ត្រូវ​បាន​​ចំណាត់ថ្នាក់​ឈានមុខគេបង្អស់​​ក្នុង​ចំណោម​ប្រាសាទ​ល្បីៗ​ឯទៀត​ ហេតុនេះ​ពិភព​លោក​បាន​ទទួល​ស្គាល់​រួច​មក​ហើយ​ថា​នេះ​ជា​សម្បត្តិជាតិ​របស់​កម្ពុជា​ ព្រមទាំ​ង​ទទួល​បាន​ការ​យកចិត្តទុកដាក់ ថែរក្សា ការពារ​ ប្រាង្គប្រាសាទ​ពី​សំណាក់​អង្គការ​អន្តរជាតិ​ជាច្រើន​ តួយ៉ាង​ដូចជា​អង្គការ​យូណេស្កូ​ ( UNESCO ) ជាដើម​ ដែល​បន្ត​ការពារ​សហការ​ជាមួយ​រាជរដ្ឋាភិបាល​មកទល់ពេល​បច្ចុប្បន្ន​នេះ​។

យោង​តាម​សេចក្តី​ប្រកាស​ព័ត៌មាន​របស់​ក្រសួងវិចិត្រសិល្ប: នៅ​ថ្ងៃពុធ ទី​៧ ខែ​កក្កដា​ សប្តាហ៍​នេះ​បាន​បកស្រាយ​ពី​ហេតុ​ផលធំៗ៣ ដែលទទួល​បាន​ពី​​​ភាគី​ប្រទេស​ថៃ ពាក់ព័ន្ធ​ទៅ​នឹង​ការ​សាងសង់​ប្រាសាទ​​ដែល​ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា​យល់​ថា​ជា​ការ​លួច​ចម្ល​ង​តាម​រចនាបទ​នៃ​ប្រាសាទ​អង្គរវត្ត​របស់​កម្ពុជា​ បន្ទាប់​ពី​មាន​ការ​ផ្សព្វផ្សាយ​​លើ​បណ្តាញ​សង្គម​ (Facebook) នៃ​រូបភាព​​​ប្រាសាទមួយ​​ដែល​កំពុង​សាងសង់​នៅ​លើទឹក​ដី​ខេត្ត​បុរីរម្យ​ នៃ​ប្រទេស​ថៃ​​រួចមក។

ហេតុផលទី​១ ប្រាសាទ​នេះគឺ​ដូច​ទៅ​នឹង​ប្រាសាទ​ដទៃទៀត​ ពោល​គឺសាងសង់​ក្នុង​គោលបំណង​សម្រាប់គោរព​បូជា​នៃ​ព្រះពុទ្ធសាសនាធម្មតា​ ដែល​មាន​ការ​ចាក់​បេតុង​បង្កប់​ដែក​ពី​ក្នុង​ និង​ធ្វើពីថ្មភក់​ពី​ក្រៅ​។

ហេតុផលទី​២ មានការអះអាងពី​ព្រះចៅអធិការវត្ត​ថា ឯកសារ ប្លង់​ប្រាសាទ​នេះ​គឺ​ត្រូវបាន​រចនា​ និង​គូសដោយ​ដោយខ្លួនឯងតាម​ម៉ូត​នៃ​ស្ថាបត្យកម្មរបស់ប្រាសាទលើទឹកដី​ប្រទេស​ថៃ ដោយ​បដិសេធថា​ខ្លួន​មិន​បាន​លួច​ចម្លង​តាម​រចនាបថនៃ​ប្រាសាទ​អង្គរវត្ត​នៅ​កម្ពុជាឡើយ​។

ហេតុផលទី​៣​ ភាគី​ថៃមិនខ្លាច​ក្នុង​​ការ​បើក​ឱ្យ​មន្រ្តីជំនាញ​ផ្នែក​ស្ថាបត្យកម្ម​នៅ​កម្ពុជា​ទៅ​ពិនិត្យ​ដោយ​ផ្ទាល់​ ដើម្បី​ស្រាយ​បំភ្លឺ​ការ​សង្ស័យ​ដែល​កម្ពុជា​មាន​ ។​

លោក ឡុង​ ប៉ុណ្ណាស៊ីរីវត្ថ អ្នកនាំពាក្យ​ក្រសួង​វប្បធម៌និង​វិចិត្រសិល្ប: នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍​នេះ​ បាន​ប្រាប់ Newsroom Cambodia តាមទូរស័ព្ទថា​ លោក​សុំ​មិនធ្វើការអធិប្បាយលម្អិត​​​ជុំវិញ​​បញ្ហានេះទេ ប៉ុន្តែ​លោក​បានបញ្ជាក់​ថា ​ក្រសួង​នៅ​តែ​បន្ត​ចាំតាមដាន​យ៉ាង​យក​ចិត្ត​ទុកដាក់​ និង​ពិនិត្យ​បន្ថែម​ពី​ប្រាសាទ​ដែលកំពុង​សាងសង់នៅ​ខេត្ត​បុរីរម្យ​ នៃ​ប្រទេស​ថៃ​ដោយផ្ទាល់ ដោយ​រងចាំ​ពេល​​ដែល​ជំងឺកូវីដ​-១៩ ប្រសើរឡើង​​បន្តិច​ ដោយ​​សារ​បច្ចុប្បន្ន​ប្រទេសកម្ពុជា និង​ប្រទេស​ថៃ​ក៏កំពុង​រងការ​រាតត្បាត​ធ្ងន់ធ្ងរនៅឡើយ។

Newsroom Cambodia បាន​ទាក់ទងទៅ​អង្គការ​ UNESCO ប្រចាំនៅ​កម្ពុជា​ពាក់ព័ន្ធទៅ​នឹង​រឿង​នេះ​ដែរ ប៉ុន្តែ​តំណាង​​អង្គការ​​បានបញ្ជាក់​​​ថា​ មិន​ទាន់​មាន​អ្នកជំនាញ​ណា​អាច​ផ្តល់​ព័ត៌មាន​ពី​រឿង​សាងសង់ប្រាសាទ​នេះ​បាន​នៅឡើយ​។

លោក​ សំបូរ មាណ្ណារ៉ា សាស្រ្តាចារ្យ​ប្រវត្តិសាស្រ្ត​ មានប្រសាសន៍​ថា ​ការសាសងសង់​ប្រាសាទ​នៅខេត្ត​បុរីរម្យ​ ​ប្រទេសថៃ​នេះ​ មិនមែន​ជា​ការ​សាងសង់​ប្រាសាទអង្គរវត្ត​នោះទេ។​

លោកលើកឡើង​ថា៖ «ប្រាសាទ​អង្គរវត្ត​សាងសង់​នៅ​សតវត្សទី​១២ នៅ​ឆ្នាំ​១១១៣ ដល់​ឆ្នាំ​១១៥០ នៃ​ព្រះបាទ​សូរ្យវរ្ម័នទី​២ នៅ​សម័យ​អង្គរ​ឯណោះ។ ដូច្នេះ​សួរ​ថា តើ​ប្រាសាទ​នេះ​ធ្វើ​ឡើង​ដោយ​ម៉ាស៊ីន​អត់? បោះពុម្ព? ធ្វើ​ដោយ​ដៃ?​ [….] ដោយ​គិត​ពី​អាយុកាល និងពេលវេលា និយាយ​ពី​ថ្មគឺ​ប្រាកដ​ជាខុស មិនត្រឹម​តែ​ប៉ុណ្ណឹង​ទេគឺ​គេ ​(ប្រទេសថៃ) យកថ្ម​ទៅ​ធ្វើមែន​ពិត​ ក៏ប៉ុន្តែ​គេ​យក​ស៊ីម៉ង់​ទៅ​ឱប​ ទៅ​ទ្រ ទៅ​សង្កត់​ អញ្ចឹង​សួរថា​ដូចគ្នាកន្លែង​ណា?»។

សាស្ត្រាចារ្យ​ប្រវត្តិសាស្រ្តរូបនេះ​​ បាន​ផ្តាំផ្ញើទៅ​​​ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ​កុំ​ឱ្យ​មាន​ការ​ព្រួយបារម្ភ​ពី​បញ្ហានេះ​ដោយ​លោក​លើកឡើង​ថា ប្រទេស​នីមួយៗ​មាន​សិទ្ធិ​គ្រប់គ្រាន់​ក្នុង​ការ​ច្នៃប្រឌិតថ្មី ប៉ុន្តែ​បើ​យើង​មាន​ច្បាប់​ការពារ​យើងអាច​យក​មក​និយាយបាន។ លោក​បន្ថែម​​ថា​ ​អ្វី​ដែល​ចាំបាច់​បំផុត​គឺ​បន្ទាប់ពី​រំងាប់​ការព្រួយបារម្ភភ័យ​ព្រួយ​​របស់​ប្រជាជន​កម្ពុជាហើយ គឺត្រូវ​បំប្លែង​ទៅ​ជាការកម្លាំង​ចិត្ត​ក្នុងការ​ខិតខំរៀនសូត្រ​ ​ ពង្រឹង​ឡើង​វិញនូវ​សមត្ថភាព​ចំណេះដឹង​របស់ខ្លួន​បន្ថែម ​ហើយ​បង្កើត​ច្បាប់​​សម្រាប់​ការពារ​ពី​ការ​ថតចម្លងតទៅទៀត​។

យោងតាមការចុះផ្សាយលើគេហទំព័ររបស់វិទ្យុបារាំងកម្ពុជាក្នុងចំណងជើងថា «តើការចម្លងប្រាសាទអង្គរវត្តជាការរំលោភកម្ម​សិទ្ធិបញ្ញាដែរ ឬទេ?» កាលពីឆ្នាំ២០១២ បានបង្ហាញថា៖ «នៅក្នុងក្របខ័ណ្ឌអង្គការយូណេស្កូ ប្រាសាទអង្គរវត្ត ដែលត្រូវចុះក្នុងបញ្ជីបេតិកភណ្ឌពិភពលោក ទទួលបាននូវការការពារពីសំណាក់ អនុសញ្ញា ឆ្នាំ១៩៧២។ ក៏ប៉ុន្តែអនុសញ្ញានេះមានចែងតែអំពីការការពារ និងការអភិរក្សប្រាសាទ កុំឲ្យបាក់បែក ឬខូចខាតតែប៉ុណ្ណោះ មិនមានចែងអំពីការការពារស្នាដៃស្ថាបត្យកម្ម ពីការថតចម្លងនោះទេ»។

គួរបញ្ជាក់ផងដែលថា ការចម្លងសម្បត្តិវប្បធម៌ ដែលជាបេតិកភណ្ឌពិភពលោក មិនមែនទើបតែកើតមានលើប្រាសាទអង្គរវត្តរបស់កម្ពុជានៅពេលនេះទេ។ កាលពីឆ្នាំ២០១២ ឥណ្ឌាក៏គ្រោងសាងសង់សំណង់ដែលមានរចនាបថដូចជាប្រាសាទអង្គរវត្តផងដែរ។ ចំណែកសំណង់ Tour Eiffel Stonehenge និង Parthenon ជាដើម ក៏មានការសាងសង់ចម្លងជាហូរហែ៕

ការនាំចេញអង្ករកម្ពុជាធ្លាក់ចុះ​ប្រមាណជា ២៩.៤៧% ដោយសារតែបញ្ហាការដឹកជញ្ជូន កង្វះសំបកកុងតែន័រ

ការនាំចេញអង្ករកម្ពុជាទៅកាន់បរទេស មានការធ្លាក់ចុះ​ប្រមាណជា ២៩.៤៧% បើធៀបទៅនឹងរយៈពេលដូចគ្នាក្នុងឆ្នាំ២០២០ ដោយសារតែបញ្ហាការដឹកជញ្ជូន កង្វះសំបកកុងតែន័រ ជាពិសេសទៅកាន់ទីផ្សារសហគមន៏អឺរ៉ុប។ ​នេះយោងតាមសហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជា នៅថ្ងៃទី៥ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២១។

យោងតាមរបាយការណ៏របស់សហព័ន្ធស្រូវអង្ករកម្ពុជា ក្នុងឆមាសទី១​ ឆ្នាំ២០២១នេះ កម្ពុជាបាននាំចេញអង្ករទៅកាន់ទីផ្សារគោលដៅទាំ៤៩ នៅលើសកលលោក ក្នុងបរិមាណអង្ករសរុបចំនូន ២៨០៤៥០តោន ដែលគិតជាទឹកប្រាក់ចំនួន ២០២.៦៧លានដុល្លាសហរដ្ឋអាមេរិក។

ចំពោះទឹកប្រាក់នៃការនាំចេញក៏បានធ្លាក់ចុះចំនួន ២៣.៧២% ផងដែរ ដែលឆ្នាំ២០២០ ក្នុងឆមាសទី១ ទទូលបានទឹកប្រាក់ ២៦៥.៦៦លានដុល្លា មកត្រឹម២០២.៦៧លានដុល្លារក្នុងឆមាសទី១ ឆ្នាំ២០២១នេះ។ នេះយោងតាមរបាយការណ៌។

សហព័ន្ធអង្ករកម្ពុជាបានរៀបរាប់ថា ការធ្លាក់ចុះទាំងបរិមាណ និងតម្លៃគឺដោយសារតែជួបបញ្ហាប្រឈមការដឹកជញ្ជូន កង្វះសំបកកុងតែន័រ ជាពិសេសទៅកាន់ទីផ្សារសហគមន៏អឺរ៉ុប ធ្វើឱ្យតម្រូវការ និងតម្លៃលក់នាំចេញ នៅត្រឹមកំពង់ផែ​របស់អង្ករក្រអូបកម្ពុជា​ បានធ្លាក់ចុះយ៉ាងគំហុក។​

កម្ពុជាបាននាំអង្ករទៅកាន់ទីផ្សារនៅក្នុងឆមាសទី១ នៃឆ្នាំ២០២១នេះ គឺមានប្រទេសនាំមុខចំនួន៥ រួមមាន ប្រទេសចិន បារំាង ហ្កាប៊ុង ប្រទេសម៉ាឡេស៊ី និងប្រទេសហូឡង់ ហើយសំរាប់ប្រភេទអង្ករនាំចេញក្នុងឆមាសទី១ នៃឆ្នាំនេះ មានអង្ករក្រអូបប្រណិត អង្ករក្រអូបធម្មតា អង្ករសគ្រាប់វែង អង្ករចំហុយ អង្ករសរីរាង្គ អង្ករបាក់ និងអង្ករដំណើប។

សម្រាប់ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២១នេះ អង្ករដែលកម្ពុជានាំចេញមានចំនូន៤៧ ៤១៩តោន ដែលមានការកើនឡើង១៤.១% បើធៀបនឹងខែមិថុនាឆ្នាំមុន គិតជាទឹកប្រាក់ចំនួន៣៣.៦៩លានដុល្លារ ដែលក្នុងនោះ ទីផ្សារប្រទេសចិន និង​តំបន់ស្វយ័តមានចំនួន ២២ ៤៥៩ តោន គិតជាទឹកប្រាក់ ១៥.១៥លានដុល្លារ ដែលតួរលេខការនាំចេញទៅចិនមានកំនើន ១០២% បើធៀបទៅក្នុងខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០ដែលមានប្រមាណត្រឹម១១​ ១​២៤តោន៕

កម្ពុជាស្រាវជ្រាវការសាងសង់ប្រាសាទបុរាណថៃ​ដូចអង្គរវត្ត,​​ ​ថៃបដិសេដការលួចចម្លងរចនាបថខ្មែរ

ស្ថានទូតកម្ពុជាប្រចាំនៅប្រទេសថៃ បានចុះស្រាវជ្រាវរួចហើយការសាងសង់ប្រសាទបុរាណ​ ដែលមានរូបរាងដូចប្រាសាទអង្គរវត្តនៅកម្ពុជា នៅខេត្តបុរីរម្យ នៃប្រទេសថៃ ហើយភាគីថៃបានអះអាងថាខ្លួនមិនបានលួចចម្លងប្លង់ ឬសាងសង់តាមរចនាបថស្ថាបត្យកម្មខ្មែរនោះទេ។ នេះយោងតាមក្រសួងវប្បធម៏ និងវិចិត្រសិល្ប: នៅថ្ងៃទី៧ ខែមិថុនា ឆ្នំា២០២១នេះ។

យោងតាមសេចក្តីប្រកាសក្រសូងវប្បធម៏ និងវិចិត្រសិល្ប: ក្រសួងបានទំនាក់ទំនង និងសហកាជាមួយស្ថានទូតកម្ពុជាប្រចាំប្រទេសថៃដើម្បីចុះស្រាវជ្រាវការសាងសង់ប្រាសាទនេះ បន្ទាប់ពីមានប្រតិកម្មខ្លាំងពីសាធារណជនកម្ពុជាតាមបណ្តាញសង្គមថា ថៃអាចទទួលបានផលប្រយោជន៍ពីប្រាសាទនេះក្នុងវិស័យទេសចរណ៌របស់ខ្លួន។

ក្នងសេចក្តីប្រកាសដដែលខាងលើ បានរៀបរាប់ថា តាមរយ:ការចុះស្រាយជ្រាវរបស់ស្ថានទូតកម្ពុជា ប្រចាំនៅប្រទេសថៃ ខ្លួនបានប្រមូលព័ត៏មានជាបឋមមួយចំនូន រួមមានថាសំណង់ប្រាសាទនេះ ជាសំណង់មួយក្នុងចំណោមសំណង់ប្រាសាទថ្មដទៃៗមានភាពចម្រុះគ្នា ជាទីប្រតិស្ឋាននៃព្រះពុទ្ធរូបសម្រាប់បូជា ធ្វើពីថ្មភក់នៅផ្នែកក្រៅ និងចាក់បេតុងបង្កប់ដែកពីខាងក្នុង។

«តាមរយ:ការបំភ្លឺ និងបង្ហាញឯកសារ ប្លង់ សំណង់នានា ព្រះចៅអធិការវត្តបានបញ្ចាក់ថា ការសាងសង់ប្រាសាទនេះ មិនបានលូចចម្លងប្លង់ ឬសាងសង់តាមរចនាបថស្ថាបត្យកម្មដូចគ្នាទៅនឹងប្រាសាទអង្គរវត្ត ឬប្រាសាទបុរាណណាមួយនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាឡើយ ពោលគឺសាងសង់តាមគំរូសប្លង់ដោយខ្លួនឯង និងរចនាទៅតាមស្ថាបត្យកម្មប្រាសាទមួយចំនួនដែលមានក្នុងតំបន់នោះ»។

ក្រសួងបានអះអាងថា តំណាងអ្នកសម្របសម្រួលនៃគម្រោងស្ថាបនាប្រាសាទ បានស្វាគមន៏ក្នុងការទទួលស្នើឱ្យមន្រ្តីជំនាញផ្នែកស្ថាបត្យកម្មកម្ពុជាចុះពិនិត្យដោយផ្ទាល់បានក្នុងករណីមានការមន្ទិលសង្ស័យ៕

ក្រសួងមហាផ្ទៃផ្ទេរសមត្ថកិច្ចសៀវភៅស្នាក់នៅទៅរដ្ឋបាលឃុំ-សង្កាត់ និងសៀវភៅគ្រួសារទៅក្រុង-ស្រុក-ខណ្ឌ

ក្រសួង​មហាផ្ទៃ​បាន​ប្រកាសពី​ការ​ផ្ទេរ​សមត្ថកិច្ច​ក្នុង​ការ​ចេញ​សៀវភៅ​ស្នាក់​នៅ​ទៅ​ឲ្យ​​​រដ្ឋបាល​ឃុំ-សង្កាត់ ​​និង​សៀវភៅ​គ្រួសារ​ ទៅ​​រដ្ឋបាល​ក្រុង​-ស្រុក-ខណ្ឌ​​​ ដើម្បី​ពន្លឿន​ពេលវេលា និង​បង្ក​លក្ខណ:ងាយស្រួល​ដល់​ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជា​ក្នុង​ការ​ធ្វើ​សៀវភៅ​ស្នាក់​នៅ ​និង​សៀវភៅ​គ្រួសារ​។

យោង​តាម​សេចក្តី​ប្រកាស​របស់​ក្រសួង​មហាផ្ទៃ​ ចេញ​កាលពី​ថ្ងៃទី​១ ខែ​កក្កដា កន្លងទៅ​នេះ​បាន​បញ្ជាក់​ថា ការ​ផ្ទេរនេះ​នឹង​ត្រូ​វ​អនុវត្ត​តាម​ចាប់ពី​ថ្ងៃ​ទី​១​ ខែ​កក្កដា​ នៃ​ការ​ចេញ​សេចក្តី​ប្រកាសនេះ​​តទៅ​។​

ក្រសួង​បញ្ជាក់​ក្នុង​ប្រការ​២​នៃ​សេចក្តី​ប្រកាស​នោះ​ថា​៖ «​ត្រូវ​បាន​ផ្ទេរ​សមត្ថកិច្ច​ពី​អធិការនគរបាល​ក្រុង​ ស្រុក​ ខណ្ឌ​ ជូន​ទៅ​នាយប៉ុស្តិ៍​នគរបាល​ឃុំ​ សង្កាត់​ ក្នុងការ​ពិនិត្យ​ សម្រេច​ផ្តល់​សៀវភៅ​ស្នាក់​នៅ​ ទុតិយតា​សៀវភៅ​ស្នាក់នៅ​ លិខិត​បញ្ជាក់​ទីលំនៅ​ ការ​ប្រែប្រួល​នៃ​សមាជិក​គ្រួសារ​ ការ​ផ្លាស់ប្តូរ​ទី​លំនៅ​ និង​រាល់​ការ​កែតម្រូវ​ទិន្នន័យ​ក្នុង​បញ្ជី​ស្នាក់នៅ​ស្រប​តាម​លិខិត​បទដ្ឋាន​គតិយុត្ត​កំណត់​»។​

ចំណែកការ​ចេញ​​សៀវភៅ​គ្រួសារ​​ ត្រូវ​ផ្ទេរ​ពី​នគរបាល​រាជធានី​ ខេត្ត ទៅ​នគរបាល​ក្រុង ស្រុក​ ខណ្ឌ​ ជា​អ្នកសម្រេច​។ នេះ​ជា​ការ​បញ្ជាក់​​ក្នុង​ប្រការ​៣​ នៃ​សេចក្តី​ប្រកាស​ដដែល​របស់​ក្រសួង​។​

ក្រសួង​មហាផ្ទៃ​បាន​​បន្ថែម​ថា ចំពោះសៀវភៅ​ស្នាក់នៅ​ និង​សៀវភៅ​គ្រួសារ​ដែល​បាន​ផ្តល់​ជូន​កន្លង​មក​នៅ​តែអាច​ប្រើប្រាស់​បាន​ដដែល​ ​រហូត​ដល់​មាន​ការ​ផ្លាស់​ប្តូរ​ថ្មី​​។ រីឯបែបបទ​នៃ​ការ​ចុះ​បញ្ជីទាំង​សៀវភៅ​គ្រួសារ​ និង​សៀវភៅ​ស្នាក់​នៅ​ ព្រមទាំង​ការ​លុប​ ឬ​បន្ថែម​សមាជិក​ ការ​កែ​សម្រួល​ទិន្នន័យក្នុង​បញ្ជី​ទាំង​ពីរ​នេះ និង​ការ​ចុះ​បញ្ជី​ស្នាក់នៅ​បណ្តោះអាសន្ន​​ គឺ​កំណត់​ដោយ​អគ្គនាយកដ្ឋាន​អត្តសញ្ញាណកម្ម​ ។​

លោក​ សន​ ជ័យ​ ​ប្រធាន​អង្គការ​សម្ព័ន្ធ​គណនេយ្យភាព​សង្គម​កម្ពុជា​ បាន​​​ប្រាប់​ Newsroom Cambodia ថា​ ការ​ផ្ទេរ​សម្ថកិច្ច​នេះគឺ​ជា​រឿង​ល្អ ប៉ុន្តែ​លោកថា អាជ្ញាធរ​ត្រូវ​ពិនិត្យ និង​ធានា​លក្ខខណ្ឌ​តម្រូវ​នៃ​ការ​ទទួល​សេវា​ឲ្យ​បាន​ម៉ឺងម៉ាត់ និង​មាន​តម្លា​ភាព។

លោកបញ្ជាក់ថា៖ «​សង្ឃឹមថា​នឹង​មិន​មាន​ការ​ទាមទារ​លុយកាក់​ក្នុង​ទម្រង់ណាមួយ​ពី​ប្រជាពលរដ្ឋទេ​»។

លោក​ សន ជ័យ​ បាន​ប្រាប់​ពី​បទពិសោធន៍​ក្នុង​ការ​ដែល​ធ្លាប់​បាន​ធ្វើ​សៀវភៅ​ស្នាក់​នៅ​កន្លងមក​ថា លោក​ត្រូវ​ចំណាយ​ពេល ​១សប្តាហ៍​នៅ​ប៉ុស្តិ៍​នគរបាល និង​ត្រូវ​មាន​ការ​សួរ​នាំ​ពី​សំណាក់​នគរបាល​ខណ្ឌ​ជា​ច្រើន។​ លោក​ថា ​រយ:ពេល​ធ្វើសៀវភៅ​ស្នាក់​នៅ​តាំង​​ពី​ដើម​​រហូត​ដល់​ទទួល​បាន​ ​ត្រូវ​ចំណាយ​ពេល​ប្រមាណ​១ខែ​ ដែល​លោក​ថា នេះ​ជា​រយៈពេល​យូរ​ក្នុងការ​ធ្វើ​សៀវភៅ​ស្នាក់​នៅ។​

លោក​ សន ជ័យ បន្ថែម​ថា ដើម្បី​ធានា​ឲ្យ​ការ​ផ្តល់​សេវា​សាធារណៈមួយ​នេះ​ប្រព្រឹត្ត​ទៅ​ដោយ​មាន​តម្លា​ភាព សមត្ថកិច្ច​​ត្រូវ​ធានា​ថាគោលការណ៍​ទាំង​ឡាយ​របស់​រាជារដ្ឋាភិបាល​ត្រូវ​អនុវត្ត​ឱ្យ​បាប​ខ្ជាប់ខ្ជួន​ដោយ​ប៉ុស្តិ៍នគរបាល​ឃុំ សង្កាត់​ ដោយ​មិន​មាន​អំពើពុករលួយ​។ កំណត់​ពេលវេលា​ឱ្យ​បាន​ជាក់​លាក់​តាម​ការ​កំណត់​ ជៀសវាង​ការ​អូសបន្លាយ​ការ​ធ្វើ​ឯកសារ​អត្តសញ្ញាណ​ដែល​ចំបាច់​សម្រាប់​តម្រូវ​ការ​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​​ទាន់​ពេល​វេលា​ និង​​ជំរុញ​ឱ្យ​មាន​ការ​ផ្សព្វផ្សាយ​ពី​នីតិវិធី​ក្នុង​ការ​ធ្វើ​ឯកសារ​អត្តសញ្ញាណ​ទាំង​នេះ​ ​ឱ្យ​ទូលំទូលាយបន្ថែម​៕​

អ្នកលក់បន្លែពេលយប់មុខផ្សារជម្ពូវ័ន្តត្អូញត្អែរពីការចំណាយហួសលទ្ធភាពដើម្បីអាចលក់ដូរនៅទីនោះបាន

អ្នក​លក់​បន្លែ​តាម​ចិញ្ចើម​ផ្លូវ​ជាប់​របង​សាលា​បឋម​សិក្សា​ជម្ពូវ័ន ត្អូញ​ត្អែរ​​ចំពោះ​ការ​ចំណាយ​ទៅ​លើ​ភាស៊ី​ផ្សារ​ ថ្លៃ​សន្តិ​សុខ និង​ទី​កន្លែង​សម្រាប់​ការ​ដាក់​​លក់​ទំនិញ​​​ ​ថា​មាន​តម្លៃ​ខ្ពស់​ ត្បិត​តំបន់​នោះ​ជា​ទី​តាំង​សាធារណៈ​។

លោក​ស្រី​ ឈឹម ចាន់លក្ខិណា ជា​អាជីវករ​ម្នាក់​លក់​បន្លែ​នៅ​ជាប់​របង​សាលា​បឋម​សិក្សា​ជម្ពូវ័ន​ បាន​ប្រាប់​ Newsroom Cambodia កាលពិ​ថ្ងៃ​ទី​២៧ ខែមិថុនា ឆ្នាំ​២០២១​នេះ​ថា លោក​ស្រី​បាន​ប្រកបរបរ​នេះ​អស់​រយៈ​ពេល​ប្រមាណ​ជាជាង​៣ឆ្នាំ​មក​ហើយ​ និង​បាន​ប្ដូរ​មក​លក់​នៅ​តំបន់​ជម្ពូវ័ន​ក្រោយ​ពី​ផ្សារ​ដើម​គរ​ដែល​ជា​ទី​តាំង​ចាស់​ត្រូវ​បាន​បិទ​ដោយ​សារ​តែ​មាន​ការ​ឆ្លង​រីក​រាល​ដាល​ជំងឺ​កូវី​ដ​១៩​។ លោក​ស្រី​បន្ត​ថា​ នៅ​ទី​តាំង​ជម្ពូវ័ន្ត​នេះ​ ខាង​អ្នក​គ្រប់​គ្រង​ទីតាំង​លក់​ថ្មី​ហាក់​មាន​ការ​កេង​ប្រវ័ញ្ច​ទៅ​លើ​ក្រុម​អាជីវករ​ ដោយ​អាជីវករ​ម្នាក់ៗ​ត្រូវ​ចំណាយ​ច្រើន​ជាង​នៅ​ផ្សារ​ដើម​គរ​​អំឡុង​ពេល​​​​មិន​ទាន់​ត្រូវ​បាន​បិទ។

លោក​ស្រី​លើក​ឡើង​ថា​៖ «ខាង​ជម្ពូវ័ន្ត​​នេះ​គាត់​ដូច​ជា​គៀប​សង្កត់​ខាង​ខ្ញុំ​ពេក​ ដោយ​សារ​ភាស៊ី​ថ្លៃ​លើស​លប់​ពី​ផ្សារ​ដើម​គរ​ពេក​ នៅ​នេះ​[ ជម្ពូវន្ត ] ខ្ញុំ​ចំណាយ​អស់​មួយ​ម៉ឺន​រៀល​ជាង​ ហើយ​បើ​នៅ​ផ្សារ​ដើម​គរ​វិញ​ខ្ញុំ​ចំណាយ​អស់​តែ​បួន​ពាន់​ទៅ​ប្រាំ​ពាន់​រៀល​ទេ​ ថ្លៃ​ស៊ិន​ទ្រី​ សណ្ដាប់​ធ្នាប់​ ហើយ​កន្លែង​ដែល​ខ្ញុំ​ជួល​គឺ​មួយ​ម៉ែត្រ​ក្នុងមួយ​ម៉ឺន​រៀល។ ១០,០០០​គឺ​ពេញ​ថ្លៃ​»។

ស្រដៀង​គ្នា​នេះ​ដែ​រ អាជីវករ​មួយ​រូប​ទៀត​សុំ​មិន​បញ្ចេញ​ឈ្មោះ​បាន​ឲ្យ​ដឹង​ថា​ គាត់​បាន​មក​លក់ដូរ​នៅ​ទី​តាំង​នេះ​ហើយ​ជួល​កន្លែង​គេ​ដើម្បី​ប្រកប​របរ​ចិញ្ចឹម​ជីវិ​ត​ ដោយ​បាន​ចំណាយ​ប្រាក់​ច្រើន​ក្នុង​មួយ​យប់​ប្រមាណ​ជា​បី​ម៉ឺន​ ទៅ​បួន​ម៉ឺន​រៀល​ នេះ​មិន​គិត​ថ្លៃ​ចំណាយ​ខាង​ក្រៅ​ដូច​ជាភាស៊ី​ ថ្លៃ​សំរាម​ ថ្លៃ​សណ្ដាប់​ធ្នាប់​ផង​ទេ​។

លោក​បញ្ជាក់​យ៉ាង​ដូច្នេះ​ថា​៖ «បើ​តាម​ខ្ញុំ​គិត ថ្លៃ​ភាស៊ី​ថ្លៃ​សំរាម​អី​ គឺ​ត្រូវ​តែ​យក​ហើយ​អាហ្នឹង​ព្រោះ​អី​កន្លែង​គេ​កាន់​កាប់​ ចំណែក​ថ្លៃ​កន្លែង​យើង​ពិបាក​ថា​ដែរ​ ព្រោះ​ដី​នេះ​ដី​របស់​រដ្ឋ​ តាម​ពិត​របង​នេះ​របង​វត្ត​ទេ​ ណា​មួយ​យើង​ពិបាក​និយាយ​ផង​ កន្លែង​នេះ​គេ​កាន់​កាប់​ គេ​និយាយ​ម៉េច​ថាចឹ​ង​ហើយ​ យើង​អត់​អាច​តវ៉ា​គេ​បាន​ យើង​អ្នក​លក់​ដូរ​ចិញ្ចឹមគ្រួ​សារ​កូន​តូច​អ៊ីចឹង​»។

ចំណែក​ឯ​​អ្នក​​ប្រមូល​​លុយ​​ពី​​អាជី​វ​ករ​​​​​ដែល​​​​​អះ​​អាង​​ថា​​ប្រជា​​ការ​​ពារ​​ភូមិ​​បាន​​ប្រាប់​​ Newsrooom  Cambodia ដោយ​មិន​បង្ហាញ​អត្តសញ្ញាណ​ថា លោក​មិន​​សូវ​​ដឹង​​អំពី​​បញ្ហា​​នេះ​​ទេ​​។

លោក​​លើក​​ឡើង​​ថា​​៖ «បើ​​បង​​ឯង​​ជា​​អ្នក​​កា​សែត​​បង​​មក​​យក​​នៅ​​នេះ​​មក​​ បង​​ឯង​​សួរ​​ខ្ញុំ​​ក៏​​ខ្ញុំ​​អត់​​ដឹង​​ដែរ​​ ព្រោះ​​ជា​​ការ​ងារ​​របស់​​គេ​​ ខ្ញុំ​​គ្រាន់​​តែ​​ធ្វើ​​ចរាចណ៍​​តែ​​ប៉ុណ្នឹង​​ទេ​​»។

​​រដ្ឋ​​បាល​​ខណ្ឌ​​ពោ​ធិ៍​សែន​​​ជ័យ​​​​​ដែលបាន​​បង្ហោះ​លេខ​ទូរស័ព្ទ​លើ​ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក បាន​ប្រាប់​​ Newsroom Cambodia តាម​បណ្តាញ​សង្គមតេឡេក្រាម​ដោយ​មិនប្រាប់​ឈ្មោះ​ និង​តួនាទី​ថា៖ ​«សាលា​​ខណ្ឌ​​នឹង​​យក​​បញ្ហា​​​​នេះ​​ដាក់​​ជូន​​លោក​​អភិ​បាល​​ខណ្ឌ»​​។

Newsroom Cambodia បាន​​ព្យាយាម​​ទាក់​​ទង​​សុំ​​ការ​​បំភ្លឺ​​ពី​​អ្នក​​នាំ​​ពាក្យ​​សាលា​​រាជ​ធានី​​ភ្នំ​ពេញ ​លោក ​​ម៉េត​ មាសភក្ដី​ ​​​​​តែ​​មិនមានការ​​​ឆ្លើយ​​តប​​ ។​​

​ប្រធាន​​អង្គ​ការ​​សម្ព័ន្ធ​​គណ​នេយ្យ​​ភាព​​សង្គម​​កម្ពុជា​​លោក ​​សន​​ ជ័យ​ បាន​​ប្រាប់​​ Newsrooms​ Cambodia ថា​​នេះ​​មិន​​មែន​​ជា​​លើក​​ទី​​មួយ​​ទេ​​ដែល​​មាន​​ការយក​ថ្លៃ​ហួស​កំណត់​​​ ហើយ​​រដ្ឋា​​ភិបា​ល​​គួរ​​តែ​​មាន​​វិធាន​​ការ​​ក្នុង​​ការ​​ដោះ​​ស្រាយ​​លើ​​បញ្ហា​​អាជី​វ​ករ​ទាំង​​នេះ​​។

លោក​​លើក​​ឡើង​​ថា៖ ​​«ខ្ញុំ​​គិត​​ថា​​រឿង​​បែប​​នេះ​​រដ្ឋា​​ភិបាល​​គួរ​​មាន​​វិធាន​​ការ​​ហើយ​​វា​​មិន​​មែន​​ជា​​ កុំ​​ឱ្យ​​គេ​ហៅ​​ថា​​ទុក្ខ​​លំ​បាក​​របស់​​អាជី​វករ​​ទៅ​​ជា​​ឱកាស​​របស់​​មនុស្ស​​ខិល​​ខូច​​ មនុស្ស​​លោភ​​លន់​​​​»។

គួរ​បញ្ជាក់​ថា អាជីវករ​ផ្សារ​ដើមគរបាន​ប្តូរ​ទីតាំង​ទៅ​លក់​នៅ​តំបន់​ផ្សេងៗ​​ក្នុង​រាជធានី​ភ្នំពេញ ដូចជា​តំបន់​ជម្ពូរ​វ័ន្ត ​និង​តំបន់​គួរ​ស្រូវ​ជា​​ដើម បន្ទាប់​ពី​ផ្សារ​ដើម​គរ​ត្រូវ​បាន​បិទ​បណ្តោះ​អាសន្ន​ដោយសារ​មានការ​រីករាល​ដាល​ជំងឺ​កូវីដ​១៩៕

Latest News