សង្គមស៊ីវិល និងយុវជនបរិស្ថាន ជំរុញឱ្យអាជ្ញាធរបើកសិទ្ធិទូលាយដល់មហាជនក្នុងការរួមការពារបរិស្ថាន។ ពួកគេថាការបិទបាំងព័ត៌មាន ការឹតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាពរបស់មហាជន មិនឱ្យចូលរួមចំណែកការពារបរិស្ថាន និងធនធានធម្មជាតិវាគឺជាផ្នែកមួយដែលនាំទៅរកមហន្តរាយ ទាំងព្រៃឈើនៅតំបន់ទូទៅ ទាំងព្រៃកោងកាងនៅក្នុងតំបន់មាត់សមុទ្រផងដែរ។
យោងតាមការចុះផ្សាយរបស់ទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់ក្រសួងទេសចរណ៍ កាលពីថ្ងៃទី១១ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២២ បានបញ្ជាក់ថា សកម្មភាពដាំដើមកោងកាងចំនួន៣ពាន់ដើម បានធ្វើឡើងកាលពីថ្ងៃទី១១ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២២ ស្ថិតនៅឃុំតានៃ ស្រុកព្រៃនប់ ខេត្តព្រះសីហនុ ដែលមានការចូលរួមពីគណៈប្រតិភូក្លិបឆ្នេរសមុទ្រស្អាតបំផុតលើសាកលលោកប្រមាណ១៣០នាក់ មកពីជាង២០ប្រទេស ក្នុងគោលបំណងរួមចំណែកជាផលប្រយោជន៍នៅតំបន់សមុទ្រកម្ពុជា។
ក្រសួងទេសចរណ៍បានបន្ថែមថា ការដាំដើមកោងកាងនេះគឺធ្វើឡើងក្នុងឱកាសមហាសន្និបាតក្លឹបឆ្នេរសមុទ្រដែលស្អាតបំផុតលើពិភពលោក ចាប់ពីថ្ងៃទី០៩-១៤ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០២២ ដែលទីនោះត្រូវបានឱ្យឈ្មោះថា «សួនកោងកាងសាងស្នេហ៍» ដើម្បីជាការបង្ហាញពីនិមិត្តរូបនៃសេចក្ដីស្រលាញ់ និងចំណងមិត្តភាព ភាតរភាព និងសាមគ្គីភាព។
ក្នុងឱកាសនោះដែរ លោក គួច ចំរើន អភិបាលខេត្តព្រះសីហនុ បានបញ្ជាក់ថាព្រៃកោងកាងបានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់សម្រាប់ទ្រទ្រង់ដល់ប្រព័ន្ធបរិស្ថាន និងជារបៀបតភ្ជាប់ប្រព័ន្ធអេកូឡូស៊ីរវាងតំបន់ដីគោក ឆ្នេរ និងសមុទ្រ ហើយដើមកោងកាងដែលបានដាំនាពេលនេះជារុក្ខជាតិដុះតាមតំបន់ឆ្នេរ ឬតំបន់ទឹកប្រៃលាយសាប ដែលត្រូវបានគេរកឃើញនៅតាមឆ្នេរសមុទ្រត្រូពិកជាពិសេសនៅតំបន់មហាសមុទ្រឥណ្ឌាខាងលិច។
លោក គួច ចំរើន បានបន្តថា ព្រៃកោងកាងជារបាំងការពារគ្រោះធម្មជាតិ ដូចជាខ្យល់ព្យុះ ការបាក់ឆ្នេរសមុទ្រ ការហូរច្រោះឆ្នេះ ការកើនឡើងកម្ពស់ទឹកសមុទ្រ និងការរក្សាទុកកាបូនដែលបានរួមចំណែកក្នុងការឆ្លើយតបនឹងការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ។ ជាងនេះទៅទៀតលោកថា ការដាំដើមកោងកាងពិតជាមានសារៈសំខាន់ក្នុងការការពារ និងអភិរក្សធនធានធម្មជាតិព្រមទាំងលើកស្ទួយជីវភាពរស់នៅរបស់សគមន៍មូលដ្ឋានផងដែរ។
ជុំវិញរឿងនេះដែរ លោក សាន់ ម៉ាឡា មន្ត្រីតស៊ូមិតនៃបណ្ដាញសមាគមយុវជនកម្ពុជា (CYN) បានលើកឡើងថា លោកមានការសាទរចំពោះការរៀបចំសកម្មភាពដាំដើមកោងកាងរបស់ក្រសួងទេសចរណ៍ និងរដ្ឋបាលខេត្តព្រះសីហនុ ដោយលើកយល់ឃើញថានេះជាផ្នែកមួយនៃការជួយផ្សព្វផ្សាយអំពីព្រៃកោងកាង និងជំរុញឱ្យប្រជាពលរដ្ឋទាំងអស់គ្នាស្រលាញ់ ចូលរួមការពារ និងថែរក្សាព្រៃទាំងអស់នោះ។
តែទោះជាយ៉ាងណាលោកបន្តថា ការគ្រាន់តែដាំដើមកោងកាងនេះនៅមិនទាន់គ្រប់គ្រាន់នៅឡើយទេ លោកជំរុញឱ្យអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធយកចិត្តទុកដាក់ និងធានាថាតំបន់ព្រៃកោងកាងលែងមានសកម្មភាពចាក់ដីដើម្បីទន្រ្ទានយកដីកោងកាងធ្វើជាកម្មសិទ្ធិឯកជន និងធានាថាព្រៃកោងកាងនៅតំបន់មាត់សមុទ្រមិនត្រូវបានកាប់ និងដុតបំផ្លាញ់ខុសច្បាប់នោះទេ។
លោក សាន់ ម៉ាឡា បានបន្តថា៖ «បាទ! សម្រាប់ខ្ញុំ ខ្ញុំយល់ឃើញថាការអនុវត្តច្បាប់អាចប្រព្រឹត្តទៅដោយប្រសិទ្ធិភាព និងគ្មានអំពើពុករលួយលុះណាតែអាជ្ញាធរបើកទូលាយឱ្យសាធារណៈជន អង្គការសង្គមស៊ីវិល និងប្រជាពលរដ្ឋ ចូលរួមចំណែកនៅក្នុងកិច្ចអភិរក្ស និងថែរក្សាការពារទាំងអស់នោះ។ ហើយជាពិសេសអាជ្ញាធរត្រូវតែបង្កើតឱ្យមានវប្បធម៌តម្លាភាព និងការទទួលខុសត្រូវខ្ពស់។ ការបិទបាំងព័ត៌មាន ការឹតត្បិតសិទ្ធិសេរីភាពរបស់មហាជន មិនឱ្យចូលរួមចំណែកការពារបរិស្ថាន និងធនធានធម្មជាតិវាគឺជាផ្នែកមួយដែលនាំទៅរកមហន្តរាយ ទាំងព្រៃឈើនៅតំបន់ទូទៅ ទាំងព្រៃកោងកាងនៅក្នុងតំបន់មាត់សមុទ្រផងដែរ»។
សកម្មជនបរិស្ថាន កញ្ញា ភួន កែវរស្មី បានអះអាងថា កញ្ញាមានការរីករាយនៅពេលដែលក្រសួង បានសហការជាមួយរដ្ឋបាលខេត្តក្នុងការដាំដើមកោងកាងនេះ ហើយកញ្ញាបញ្ជាក់ថាព្រៃកោងកាងទឹកព្រៃនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាមាននៅខេត្តចំនួន៤ ដូចជា ខេត្តព្រះសីហនុ ខេត្តកោះកុង ខេត្តកែប និងខេត្តកំពត។ តែទោះជាយ៉ាងណាកញ្ញាថាបច្ចុប្បន្នព្រៃកោងកាងកំពុងរងការបាត់បង់ជាបន្តបន្ទាប់ដោយមូលហេតុចំបងដូចជា ការចាក់ដីលុប ការកាប់ឆ្ការដើម្បីយកដីទៅធ្វើអចលទ្រព្យ ការព័ទ្ធរបងធ្វើជាកម្មសិទ្ធិឯកជន និងការដាក់លក់ជាដើម។
កញ្ញា ភួន កែវរស្មី បានលើកឡើងថា៖ «យើងមានការសោកស្ដាយដែរ កោងកាង ដូចជាក្រសួងទេសចរណ៍ ក្រសួងបរិស្ថានបានលើកឡើងអ៊ីចឹង វាមានប្រយោជន៍ច្រើនណាស់ពាក់ព័ន្ធនឹងការកាត់បន្ថយកម្ដៅ ទប់រលកសមុទ្រ ផ្ដល់ជម្រកត្រីពង ដែលទាំងក្រសួងទេសចរណ៍ និងក្រសួងបរិស្ថានបានបង្ហាញពីការមើលឃើញនូវសារៈសំខាន់ ប៉ុន្តែការបំផ្លិចបំផ្លាញចេះតែកើតមានហើយមិនសូវមានការចុះទប់ស្កាត់ ឬមួយក៏បង្ហាញពីការប្ដេជ្ញាចិត្តក្នុងការថែរក្សាទេ»។
កញ្ញា ភួន កែវរស្មី បានអះអាងថា កន្លងមកញ្ញាមើលឃើញថាមិនត្រឹមតែព្រៃកោងកាងទេ គឺព្រៃផ្សេងទៀត បានទទួលរងការកាប់បំផ្លាញពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃបន្តកើនឡើង ហើយកញ្ញាបានចោទជាសំណួរថា យូរៗដាំម្ដងតើការដាំដើមឈើឡើងវិញនេះអាចទប់ស្កាត់ជាមួយនឹងការបាត់បង់បានដែរឬទេ?
កញ្ញា ភួន កែវរស្មី បានបន្តថា៖ «កន្លងមកយើងមើលឃើញមិនថាតែកោងកាងទេ ព្រៃឈើដែលរងនូវការកាប់បំផ្លាញពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃមានការកើនឡើង ហើយយូរៗយើងដាំម្ដង ហើយតើការដាំនេះវាអាចទប់ស្កាត់ជាមួយនឹងការបាត់បង់បានឬអត់? ហើយតើត្រូវចំណាយរយៈពេលប៉ុន្មានទើបវាធំ ទើបវាក្លាយព្រៃកោងកាងដែលគេបានកាប់ ឬដែលបានបំផ្លាញហ្នឹង?»
ជាងនេះទៅទៀត កញ្ញា ភួន កែវរស្មី ក៏បានធ្វើការស្នើសុំដល់ក្រសួងទេសចរណ៍ ក្រសួងបរិស្ថាន និងអ្នកដែលមានទំនួលខុសត្រូវតាមខេត្តនីមួយៗទៅការថែរក្សាព្រៃកោងកាងនេះ ធ្វើយ៉ាងណាពង្រឹង និងយកចិត្តទុកដាក់ និងធ្វើឱ្យប្រជាពលរដ្ឋមើលឃើញថានេះជាការប្ដេជ្ញាចិត្ត និងបង្ហាញឱ្យឃើញថាការថែរក្សាព្រៃកោងកាងនេះពិតជាមានតម្លៃ និងមានសារៈសំខាន់។
បញ្ជាក់ដែរថា ប្រទេសកម្ពុជាមានព្រៃកោងកាងសរុបចំនួន៥៨,៨៥២ហិកតា ក្នុងនោះខេត្តព្រះសីហនុមានផ្ទៃដីព្រៃកោងកាងចំនួន៩,៣៥២ហិកតា មានចំនួន៣៩ប្រភេទ។ ព្រៃកោងកាងជាកន្លែងរក្សាជាដែនជម្រក ជាកន្លែងបង្កាត់ពូជ ប្រភពមេពូជនៃធម្មជាតិ និងផ្តល់អត្ថប្រយោជន៍ជាច្រើនដល់មនុស្ស តាមរយៈការផ្តល់ជាប្រភពអាហារ និងឱសថបុរាណផងដែរ៕
