អ្នកផ្តួចផ្តើមគំនិត«យុទ្ធនាការព្យាបាលដំបៅផែនដី»កំពុងរៀបចំបង្កើតឱ្យទៅជាមូលនិធិ ដើម្បីស្វែងរកថវិកាជួយផ្គត់ផ្គង់ដល់ក្រុម«អ្នកតាភ្នំ»ដែលហ៊ានលះបង់គ្រប់បែបយ៉ាងក្នុងការអភិរក្សព្រៃអភិរក្សព្រៃឈើនៅតំបន់ជើងភ្នំឱរ៉ាល់ ដែលសព្វថ្ងៃនេះកំពុងរងការគំរាមកំហែង និងបំផ្លេចបំផ្លាញ។
លោក តាន់ គីមសួរ ដែលគេស្គាល់ជាទូទៅថាជាអ្នកដែលសកម្មមួយរូបអំពីបរិស្ថាន និងសង្គម លើកឡើងថា តាមពិតទៅក្រុម«អ្នកតាភ្នំ» នេះដើមឡើយគឺជាក្រុមអ្នកដែលធ្លាប់ប្រព្រឹត្តបទល្មើសព្រៃឈើដែរ ប៉ុន្តែឆ្លងកាត់ការណែនាំ និងបញ្ចុះបញ្ចូលរបស់លោករួចមក ពួកគេបានប្រែក្លាយពីអ្នកកាប់ព្រៃឈើ មកជាអភិរក្សវិញម្តងនៅពេលនេះ។
ប្រភពដដែលបន្តថា ការបង្កើតមូលនិធិនេះឡើងក្នុងគោលបំណងស្វែងរកថវិកាពីសប្បុរសជន យកទៅទ្រទ្រង់សកម្មភាពអភិរក្សព្រៃឈើ ដែលកំពុងជួបការខ្វះខាតផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ ដើម្បីប្រតិបត្តិការ។
លោកថា៖«មូលហេតុនៃការកៀរគរការចូលរួមពីមហាជន ក៏ដោយសារវាពាក់ព័ន្ធទៅលើបញ្ហាដែលពួកយើងប្រឈមមុខនោះគឺ ការខ្វះថវិកាលើការបន្តកិច្ចការងារទាំងអស់ហ្នឹង ទៅលើការចំណាយ ចំពោះក្រុមអ្នកតាភ្នំ»។
បើតាមលោក តាន់ គីមសួរ នៅចំពោះមុខ ដែលហៅថា «ក្រុមអ្នកតាភ្នំ»នេះមានសមាជិក ចំនួន៨នាក់ ដែលកំពុងតែបំពេញការងារដោយសកម្ម។ការចំណាយជាមធ្យមទៅលើប្រាក់បៀវត្ស៍ប្រចាំខែរបស់ពួកគេក្នុងម្នាក់១៥០ដុល្លារអាមេរិក។ក្រៅពីនេះ ដើម្បីអាចឱ្យសកម្មភាពនេះដំណើរការទៅបាន សម្រាប់ការងារអភិរក្សដូចជាចុះល្បាតជាដើម ត្រូវមានថវិកាទ្រទ្រង់សកម្មភាព យ៉ាងហោចណាស់ក៏ ២០ ០០០ដុល្លារ នៅក្នុងដៃដែរក្នុងមួយឆ្នាំៗ។លោកបន្តថា បើមិនមានថវិកាគ្រប់គ្រាន់ទេ ការអភិរក្សនេះ ក៏ជួបការលំបាកដែរ។
សកម្មជនបរិស្ថាន និងសង្គមរូបនេះបញ្ជាក់ទៀតថា ការផ្តួចផ្តើមនាំឱ្យរូបលោកបង្កើតទៅជាមូលនិធិនេះឡើង ព្រោះតែរូបគេបានប្រើប្រាស់ធនធានថវិកាផ្ទាល់ខ្លួនស្ទើរគ្មានសេសសល់ និងពុំមានលទ្ធភាពក្នុងការទ្រទ្រង់សកម្មភាពអភិរក្សនេះតទៅមុខទៀតបាន ទើបជំរុញឱ្យមានការចូលរួមពីមហាជន។
បន្ថែមពីលើនេះ ក្រោយពីការបង្កើតមូលនិធិនេះ តាំងពីថ្ងៃទី ២១ ខែ មិថុនា ឆ្នាំ២០២៣ ថវិកាដែលលោកទទួលបានពីសប្បុរជនមានចំនួន ៦ ០០០ ដុល្លារអាមេរិកហើយ គិតត្រឹមថ្ងៃទី ៣០ ខែ មិថុនានេះ។បើតាមលោក តាន់ គឹមសួរ នេះជាការអំពាវនាវលើកទី២របស់លោកហើយ ចាប់តាំងពីការកៀរគរលើកទី១ បានរៀបចំឡើងកាលពី ឆ្នាំ២០២២។
លោក ឌឿក ដា ជាសមាជិកនៃក្រុម«អ្នកតាមភ្នំ» ម្នាក់ក្នុងចំណោមពួកគេទាំង៨នាក់អះអាងថា សកម្មភាពចូលរួមអភិរក្សព្រៃឈើ នៅភ្នំឱរ៉ាល់នេះរូបគេត្រូវទទួលរងនូវការគំរាមកំហែងគ្រប់រូបភាពដូចជាព្រមានបាញ់សម្លាប់ និងដុតផ្ទះចោលជាដើម។
បើទោះជាអ្នកដែលធ្លាប់ឆ្លងកាត់ការកាប់ព្រៃឈើពីមុន តែលោក ឌឿក ដា ក៏នៅតែបង្ហាញការព្រួយចំពោះសុវត្ថិភាពដែរ ព្រោះមានពេលខ្លះត្រូវចុះល្បាត និងធ្វើដំណើរពេលយប់ ហើយកន្លែងស្នាក់នៅក្នុងព្រៃសហគមន៍ថែមទៀតផង។
លោកបន្តថា៖«ពេលដែលចុះល្បាតម្តងៗ មានគេគំរាមបាញ់សម្លាប់ មានឈានដល់គំរាមដុតផ្ទះចោលអ៊ឹចឹងទៀត»។
មិនខុសគ្នាទេ លោក ខ្លោង ឆន ជាសមាជិកអភិរក្ស «អ្នកតាភ្នំ» ម្នាក់ទៀតលើកឡើងដែរថា លោកត្រូវបានអ្នកកាប់ព្រៃឈើគំរាមធ្វើបាប ព្រោះតែសកម្មភាពចុះល្បាតក្នុងព្រៃរបស់ខ្លួន។ប៉ុន្តែយ៉ាងណាលោកថាមិនមានក្តីបារម្ភនោះពេកនោះទេ ព្រោះលោកថាប្រសិនបើរុញរាការងារមួយនេះ មានន័យថាលោកក៏កំពុងចូលរួមបំផ្លាញព្រៃឈើដូចកាលលោកនៅជាអ្នកកាប់បំផ្លាញដែរ។
លោកបន្តថា៖«មានគេគំរាមយើង គេថាបើនៅតែដើរទៀត ឃើញមុខកន្លែងណាគេថាវៃ។ គេគំរាមថាកុំឱ្យដើរលេង(ល្បាត)បើខ្ញុំដើរលេងញឹកទៅគេអាចនឹងប៉ុនប៉ងធ្វើបាប។អត់ខ្លាចទេព្រោះអីខ្ញុំពីមុនធ្លាប់ជាអ្នកកាប់ឈើដែរ ដែលបានកែមកជាអ្នកអភិរក្សវិញ បើសិនជាខ្ញុំឈប់ ស្មើនឹងខ្ញុំដើរផ្លូវដដែល »។
ទាក់ទិននឹងសារគំរាមកំហែងនេះ លោក តាន់ គីមសួរ ក៏ទទួលស្គាល់ដែរថា សកម្មភាពអភិរក្សរបស់លោក និងក្រុមការងារនេះ សព្វថ្ងៃនេះបែរជាត្រូវរងនូវការគំរាមកំហែង និងប្រមាថដល់អាយុជីវិតពីសំណាក់អ្នកកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើទៅវិញ។
លោកបន្តថា៖«នៅពេលខ្លះក៏មានពាក្យពេចន៍គំរាម បង្កើតទៅជាពាក្យចចាមរាមដែលប្រាប់អ្នកភូមិទៅថាឱ្យតែក្រុមគឹមសួរហ្នឹងហ៊ានតែចេញទៀត គឺដឹងតែលែងមានឱកាសត្រឡប់មកវិញជារឿងរហូតហើយ។ផ្លូវដែលពួកយើងតែងតែចុះទៅមួយចំនួនហ្នឹង គឺគេដាក់ថាផ្លូវអាចថាផ្លូវមរណៈរបស់ តាន់ គីមសួរ អីក៏មានដែរ »។
បើតាមលោក តាន់ គីមសួរ សម្រាប់ការងាររបស់សមាជិកនៃក្រុម «អ្នកតាភ្នំ» គឺដើរតួនាទីចាំបាច់ដាំដើមឈើឡើងវិញ ពន្លត់ភ្លើងឆេះព្រៃដែលកើតមានជារៀងរាល់ឆ្នាំ និងសារអន្ទាក់ ជាពិសេសគឺការបង្ក្រាបបទល្មើសព្រៃឈើដែលកើតមាននៅតំបន់នៃជើងភ្នំឱរ៉ាល់នេះ។
អ្នកអភិរក្សផ្នែកបរិស្ថានរូបនេះ ចាត់ទុកថា ព្រៃឈើនៅតំបន់ជើងភ្នំឱរ៉ាល់នេះ គឺមានសារៈសំខាន់ មិនមែនត្រឹមតែទាក់ទាញភ្ញៀវទេសចរប៉ុណ្ណោះទេ វាក៏ជាផ្នែកមួយជួយសម្រួលជីវភាពរបស់រដ្ឋនៅតំបន់នោះ ឱ្យទទួលបានប្រាក់ចំណូលដែរ តាមរយៈអនុផលព្រៃឈើដូចជាដកផ្សិត និងបេះបន្លៃព្រៃ ហើយពួកគេក៏អាចលែងសត្វចិញ្ចឹមទៅក្នុងព្រៃនោះបានថែមទៀត។
ក្រុមអភិរក្សព្រៃឈើ ចោទប្រកាន់ថា បទល្មើសព្រៃឈើកើតឡើងបាន នោះក៏ព្រោះតែជនល្មើសបានសូកប៉ាន់លុយដល់មន្ត្រីបរិស្ថានដែលដាក់ទីស្នាក់ការនៅតំបន់នោះដើម្បីប្រមូលលុយ។ប៉ុន្តែសកម្មភាពហាក់ថយចុះទៅវិញបន្តិច ក្រោយពីមានវត្តមានលោក តាន់ គីមសួរ ចូលរួមអភិរក្សនៅក្នុងតំបន់នេះ។
ឆ្លើយតបរឿងនេះ ប្រធានមន្ទីរបរិស្ថានខេត្តកំពង់ស្ពឺ លោក ឱម ម៉ាក់ធារី បានច្រានចោលការលើកឡើងថាមានការសូកប៉ាន់ដល់មន្ត្រីបរិស្ថានជុំវិញការកាប់ និងដឹកជញ្ជូនឈើចេញពីតំបន់ភ្នំឱរ៉ាល់ ដោយលោកលើកទឹកចិត្តឱ្យប្តឹងទៅតុលាការចំពោះបុគ្គលណាធ្វើទង្វើនេះ ព្រោះលោកក៏មិនគាំទ្រ និងកំពុងតែអនុវត្តច្បាប់ជុំវិញបញ្ហានេះដែរ។
លោកបន្តថា៖«ចង់ដឹងសួរគាត់ទៅ ឱ្យ(លុយ)អ្នកណាគេ ហើយដាក់ប្តឹងទៅតុលាការទៅ ខ្ញុំអត់គាំទ្ររឿងយកលុយយកកាក់អីទេ។ ពួកយើងចុះទៅល្បាតចាប់បានច្រើនករណីហើយ ចាប់មនុស្សដាក់តុលាការ ដាក់គុកដាក់អីទៀត អាហ្នឹងរឿងរបស់គាត់ៗចង់ផ្សព្វផ្សាយអីផ្សព្វផ្សាយទៅ រឿងរបស់គាត់ ប៉ុន្តែអ្វីដែលយើងធ្វើគឺអនុវត្តច្បាប់ យើងធ្វើរាល់ថ្ងៃ»។
ក្រៅពីនេះ ប្រធានមន្ទីរបរិស្ថានរូបនេះ បដិសេធដែរថា ចំពោះការបង្កើតមូលនិធិដើម្បីស្វែងរកថវិកាទ្រទ្រង់សកម្មភាពអភិរក្សវិញ គឺក្នុងនាមជាសេនាធិការផ្នែកបរិស្ថានលោកពុំដែលបានដឹង ឬមានកិច្ចសហការណាមួយជាមួយមន្ទីរបរិស្ថានខេត្តម្តងណានោះឡើយ ពីក្រុមមូលនិធិនេះ។
លោកបន្តថា៖«ខ្ញុំអត់ដឹងព្រោះអត់ឃើញមានលិខិតអីដាក់មកខ្ញុំផង។អត់មានធ្វើការអីទាក់ទងជាមួយខ្ញុំទេ»។
ត្រឡប់មក អ្នកផ្តួលផ្តើមគំនិតបង្កើត«យុទ្ធនាការព្យាបាលដំបៅផែនដី» លោក តាន់ គីមសួរ វិញបានប្តេជ្ញាថានឹងនៅតែប្រឹងប្រែងលើការងារមួយនេះ ដោយមិនបោះបង់ ដើម្បីរកដំណោះស្រាយលើការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើនៅតំបន់ភ្នំឱរ៉ាល់នេះ។
លោកបន្តថា៖«ពួកយើងមិនបោះបង់ចោលទេ លុះត្រាតែព្យាយាមអស់គ្រប់មធ្យោបាយ អស់គ្រប់វិធីហើយ ពួកយើងរកដំណោះស្រាយអត់បាន អាហ្នឹងគឺអាចបង្អាក់ការងារយើងបានមួយផ្នែក ឬអាចឈានឆ្ពោះទៅដល់ការបញ្ឈប់ »។
របាយការណ៍របស់អង្គការ Global Forest Watch បានឱ្យដឹងថា គិតត្រឹម៧ថ្ងៃ អំឡុងពេលចូលឆ្នាំខ្មែរ ដោយគិតពីថ្ងៃទី ១៤ ដល់ថ្ងៃទី ២១ មេសា ឆ្នាំ២០២៣ ជាពេលដែលពលរដ្ឋកម្ពុជាឈប់សម្រាក សម្រាប់ពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំ ទំហំនៃការបាត់បង់ព្រៃឈើដោយសារបទល្មើសនេះ មានទំហំជិត ១០ម៉ឺនករណី(៩៥,៤៧៨ ករណី)ដែលគ្រប់ដណ្តប់លើផ្ទៃដីសរុបប្រមាណ ១១៥ ហិកតារ។តួលេខនេះ តាមរយៈការរកឃើញដោយប្រព័ន្ធជូនដំណឹង។
ដោយឡែកបណ្ដាញសហគមន៍ព្រៃឡង់ (PLCN) និងសាកលវិទ្យាល័យ ខូផេនហេហ្គែន (University of Copenhagen) នៃប្រទេសដាណឺម៉ាក (Denmark) កាលពីខែមករា ឆ្នាំ២០២២ បានរកឃើញដែរថា កម្ពុជាកំពុងបាត់បង់គម្របព្រៃឈើជិត ២លាន៥សែនហិកតារ ក្នុងចន្លោះឆ្នាំ២០០១ និងឆ្នាំ២០២០ ដែលស្មើនឹងប្រមាណ២៨ភាគរយនៃគម្របព្រៃឈើសរុបគិតចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០០០មក។
ជាមួយគ្នានេះ លោក តាន់ គីមសួរ អំពាវនាវឱ្យអ្នកជួញដូរ និងកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ ត្រូវបញ្ឈប់សកម្មភាពរបស់ខ្លួន ព្រោះវាមិនមានប្រយោជន៍អ្វីទេ ផ្ទុយទៅវិញមានតែបំផ្លាញធនធានធម្មជាតិ និងប្រឈមបញ្ហាសុវត្តិភាពដូចជាដើមឈើរលំកិន ឬក្រឡាប់គោយន្តជាដើម។ លោកបន្តថា៖«ខ្ញុំអំពាវនាវឱ្យពួកគាត់ឈប់កាប់ទៅ ព្រោះអីគ្មានឃើញផលប្រយោជន៍បានអីទេ បានតែមកចាយដោះទាល់បន្តិចបន្តួច តែបើថាឱ្យមានទៅមុខអត់មានទេ »៕
