ប្រជាពលរដ្ឋជិត ១០០គ្រួសារ មកពីឃុំ-សង្កាត់ចំនួន៣ផ្សេងគ្នា ក្នុងខេត្តកណ្តាល ទទូចសុំការអន្តរាគមន៍ពីស្ថាប័នព្រឹទ្ធសភា និងខុទ្ទកាល័យនាយករដ្ឋមន្ត្រី ដើម្បីដោះស្រាយករណីមន្ត្រីជំនាញវាស់វែងដីធ្លីជាង ១០ឆ្នាំមកហើយ ប៉ុន្តែមិនចេញប្លង់កម្មសិទ្ធិឱ្យពួកគាត់នៅឡើយ ដោយថាដីនោះ ជាន់ជាមួយដីឧកញ៉ាមួយរូប។
ការទទូចសុំអន្តរាគមន៍នេះ បានធ្វើឡើងខណៈដែលប្រជាពលរដ្ឋប្រមាណ ៦០នាក់ តំណាងឱ្យ ៩៦គ្រួសារ ដែលមកពីឃុំកណ្តោក និងឃុំជើងកើប ក្នុងស្រុកកណ្តាលស្តឹង និងពលរដ្ឋមកពីសង្កាត់ព្រៃកហូរ ក្រុងតាខ្មៅ ប្រមូលផ្តុំគ្នានៅថ្ងៃទី១៦ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៤នេះ ដើម្បីដាក់ញត្តិសុំការអន្តរាគមន៍ពីខុទ្ទកាល័យនាយករដ្ឋមន្ត្រី លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត និងប្រធានព្រឹទ្ធសភា លោក ហ៊ុន សែន ជុំវិញបញ្ហាដីធ្លីនេះ។
ប្រជាពលរដ្ឋម្នាក់រស់នៅភូមិអំពៅព្រៃ ឃុំកណ្តោក ស្រុកកណ្តាលស្ទឹង ខេត្តកណ្តាល អ្នកស្រី អួង ស៊ីម អាយុ ៦៣ឆ្នាំ បានឱ្យដឹងថា គោលដៅនៃការដាក់ញត្តិជូនថ្នាក់ដឹកនាំកំពូលៗ រួមមាន ប្រធានព្រឹទ្ធសភា លោក ហ៊ុន សែន និងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត នេះគឺដើម្បីទទូចឱ្យមានការដោះស្រាយករណីដីធ្លីទំហំ ២០០ហិកតា របស់ប្រជាពលរដ្ឋ ៩៦គ្រួសារ ដែលមិនទាន់ទទួលបានប្លង់កម្មសិទ្ធិនៅឡើយ ទោះបីជាតុលាការធ្លាប់ចេញសាលក្រមចំនួន២ដងរួចមកហើយ គឺនៅឆ្នាំ២០០៦ និងឆ្នាំ២០០៧ ដើម្បីឱ្យរដ្ឋបាលខេតកណ្តាល និងសុរិយោដីខេត្ត ផ្តល់បណ្ណសំគាល់កម្មសិទ្ធិដីធ្លីដល់ពួកគាត់។
អ្នកស្រីថ្លែងថា៖ «គោលបំណងខ្ញុំថ្ងៃនេះ គឺដាក់ញត្តិសុំដល់សម្តេចពុក[លោក ហ៊ុន សែន] ហើយនិងសម្តេច ហ៊ុន ម៉ាណែត ដើម្បីឱ្យគាត់ជួយដោះស្រាយ ពន្លឿនរឿងដីខ្ញុំពាក់ព័ន្ធយូរហើយ គឺបានអនុវត្តសាលក្រមតុលាការឱ្យប្រជាពលរដ្ឋហើយ។ មានទាំងបានវាស់ប្លង់រួចអស់ហើយ ប៉ុន្តែអត់បាន[ប្លង់]»។
ចំណែក ពលរដ្ឋម្នាក់ទៀតរស់នៅសង្កាត់ព្រែកហូរ ក្រុងតាខ្មៅ ខេត្តកណ្តាល លោក អ៊ី វ៉ាន្នី អាយុ ៤៦ឆ្នាំ បានឱ្យដឹងថា ដីរបស់ប្រជាពលរដ្ឋទាំងអស់ ត្រូវបានមន្ត្រីសុរិយោដីវាស់វែងរួចហើយតាំងពី ១៦ឆ្នាំមុន ប៉ុន្តែមិនបានចេញប្លង់កម្មសិទ្ធិឱ្យពួកគាត់ឡើយ ដោយមន្ត្រីអះអាងថាត្រួតដីគ្នាជាមួយឧកញ៉ាម្នាក់ ឈ្មោះ សៀង ចាន់ហេង ដែលជាម្ចាស់ក្រុមហ៊ុនហេងអភិវឌ្ឍន៍។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «គេវាស់ហើយៗ ប៉ុន្តែសំខាន់គេមិនចេញប្លង់ឱ្យ។ គេអត់ចេញបណ្ណឱ្យយើងកាន់កាប់ កាលពីឆ្នាំ២០០៨»។
លោក វ៉ាន្នី អះអាងថា ធ្លាប់ស្វែងរកការអន្តរាគមន៍ពីក្រសួង-ស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធជាច្រើនដងមកហើយ ប៉ុន្តែមិនដែលទទួលបានលទ្ធផលទាល់តែសោះ។ ករណីនេះ លោកថា អស់ជំនឿលើក្រសួង-ស្ថាប័នដែលមានសមត្ថកិច្ច ហើយយល់ថាមានតែលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន ម៉ាណែត និងប្រធានព្រឹទ្ធសភា លោក ហ៊ុន សែន ទេដែលអាចដោះស្រាយបញ្ហានេះជូនពួកគាត់បាន ខណៈពួកគាត់បានបាត់បង់កន្លែងអាស្រ័យផលកសិកម្មតាំងពីឆ្នាំ២០០៩ ដោយសារក្រុមហ៊ុនឯកជនមួយនោះយកអាជ្ញាធរមករារាំងមិនឱ្យពួកគាត់ចូល។
បើតាមក្រុមប្រជាពលរដ្ឋ នៅកំឡុងពេលដាក់ញត្តិនោះ តំណាងព្រឹទ្ធសភាព បានចេញមកទទួលញត្តិរបស់ពួកគាត់ តែមិនបានចុះហត្ថលេខាឡើយ ដោយអះអាងប្រាប់ពួកគាត់ថា នឹងផ្តល់ដំណឹងជូនវិញនៅសប្តាហ៍ក្រោយ។ ដោយឡែក ខុទ្ទកាល័យនាយករដ្ឋមន្ត្រី បានបដិសេធមិនទទួលញត្តិរបស់ពួកគាត់ឡើយ ដោយរុញឱ្យរកការអន្តរាគមន៍ពីក្រសួងយុត្តិធម៌ ខណៈអ្នកស្រីថា ពួកគាត់ធ្លាប់ទៅរកការអន្តរាគមន៍នៅក្រសួងយុត្តិធម៌ជាច្រើនដងហើយ ប៉ុន្តែមិនទទួលបានលទ្ធផល។
ប្រធាននាយកដ្ឋានរដ្ឋបាលនៃព្រឹទ្ធសភា អ្នកស្រី សៅ ចន្ទ្រា បានបញ្ជាក់នៅពេលចេញមកទួលញត្តិពីពលរដ្ឋថា នឹងបញ្ជូនសំណើរនេះទៅថ្នាក់ដឹកនាំបន្តបន្ទាប់ទៀត។
អ្នកស្រីបញ្ជាក់ថា៖ «បន្ទាប់ពីខ្ញុំធ្វើកំណត់បង្ហាញនេះរួច គឺខ្ញុំបញ្ជូនទៅថ្នាក់ដឹកនាំតាមឋានានុក្រម។ ពួកខ្ញុំគ្រាន់តែទទួលទេ តែពួកខ្ញុំអត់មានសិទ្ធិដោះស្រាយទេ»។
ចំណែក មន្ត្រីខុទ្ទកាល័យនាយករដ្ឋមន្ត្រី លោក គង់ ចំរើន បានបញ្ជាក់ទៅកាន់ពលរដ្ឋថា ការបដិសេធទទួលយកញត្តិនោះ ដោយសារបញ្ហានេះមានភាពស្មុគស្មាញទាក់ទងនឹងផ្លូវច្បាប់ ដូច្នេះលោកជំរុញឱ្យពលរដ្ឋទៅដាក់ពាក្យនៅក្រសួងយុត្តិធម៌បន្ថែម ដើម្បីទាមទារនូវអ្វីដែលខ្លួនចង់បាន។
លោកថ្លែងថា៖ «អត់បានដីវាមានហេតុអី រកហេតុវាហ្នឹងឱ្យឃើញ ព្រោះគេធ្វើអីវាមានរបៀបរបស់វា។ អ៊ីចឹងអញ្ជើញទៅក្រសួងយុត្តិធម៌ អាចពាក្យបន្ថែមដាក់បាន។ នៅក្រសួងយុត្តិធម៌អាចដាក់ពាក្យបន្ថែមបាន»។
តាមរយៈលិខិតរបស់ក្រសួងយុត្តិធម៌ ចុះថ្ងៃទី០៦ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០០៩ បានបញ្ជាក់អំពីអង្គច្បាប់ថា វិវាទដីធ្លីរវាងប្រជាពលរដ្ឋ ២៩២គ្រួសារ និងលោកស្រី សៀង ចាន់ហេង ត្រូវបានដោះស្រាយចប់សព្វគ្រប់ដោយសាលាដំបូងខេត្តកណ្តាល តាមរយៈសាលក្រមរដ្ឋប្បវេណីស្ថាពរលេខ ៤០”វ” ចុះថ្ងៃទី០២ ខែតុលា ឆ្នាំ២០០៦ និងសាលក្រមរដ្ឋប្បវេណីស្ថាពរលេខ ១២៩ ចុះថ្ងៃទី២៦ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០០៧។
ក្នុងលិខិតដដែលនោះ ក្រសួងយុត្តិធម៌ ក៏ស្នើឱ្យសាលាខេត្តកណ្តាល និងសុរិយោដីខេត្ត រៀបចំគណៈកម្មការចុះវាស់វែងបែងចែកដីធ្លី និងចេញប័ណ្ណសំគាល់សិទ្ធិកាន់កាប់ជូនប្រជាពលរដ្ឋ នូវដីដែលទទួលស្គាល់ជារបស់ប្រជាពលរដ្ឋ តាមអំណាចសាលក្រមរបស់សាលាដំបូងខេត្តកណ្តាល និងស.ជ.ណ ចុះថ្ងៃទី ២៩ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០០៨ របស់ក្រសួងមហាផ្ទៃ។
ជុំវិញករណីនេះ Newsroom Cambodia មិនទាន់អាចសុំការឆ្លើយតបពីម្ចាស់ក្រុមហ៊ុនហេងអភិវឌ្ឍន៍ លោកស្រី សៀង ចាន់ហេង និងអភិបាលខេត្តកណ្តាល លោក គង់ សោភ័ណ្ឌ បានទេនៅរសៀលថ្ងៃព្រហស្បតិ៍នេះ។
យ៉ាងណា នាយកទទួលបន្ទុកកិច្ចការឃ្លាំមើលសិទ្ធិមនុស្សនៃអង្គការលីកាដូ លោក អំ សំអាត ជំរុញឱ្យអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធដោះស្រាយបញ្ហានេះឱ្យបានឆាប់រហ័ស ដោយថាបញ្ហាដីធ្លីមិនអាចទុកឱ្យរ៉ាំរៃបានឡើយ ព្រោះអាចបង្កឱ្យពលរដ្ឋរងគ្រោះដោយសារបញ្ហាជីវភាព ក៏ដូចជារងការចោទប្រកាន់ផ្សេងៗរហូតជាប់ពន្ធនាគារជាដើម។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖ «ចៀសវាងបញ្ហាទាំងអស់ហ្នឹង គឺអាជ្ញាធរ រួមទាំងតុលាការ ដែលមានសាលក្រមសាលដីកា ត្រូវពិនិត្យឡើងវិញ ហើយធ្វើម៉េចអនុវត្តដើម្បីឱ្យទទួលបាននូវភាពយុត្តិធម៌ ដើម្បីចៀសវាងនូវការអូសពេលវេលា អូសបន្លាយបញ្ហាហ្នឹង វាអាចបង្កចេញជាបាតុភាពផ្សេងៗដែលពលរដ្ឋយើងជាអ្នករងគ្រោះ»៕
