បន្ទាប់ពីបានបញ្ចប់មធ្យមសិក្សាទុតិយភូមិ សិស្សនិស្សិតបានឈានជើងចូលរៀនថ្នាក់មហាវិទ្យាល័យ ដែលត្រូវចំណាយពេល៤ឆ្នាំ ដើម្បីចាប់យកជំនាញមួយដែលច្បាស់លាស់ក្នុងជីវិតរបស់ពួកគេ។ បន្ទាប់ពីជីវិតនៅក្នុងមហាវិទ្យាល័យបានបញ្ចប់ មានយុវជនមួយចំនួនបែរទៅធ្វើការខុសជំនាញដែលខ្លួនបានសិក្សានៅមហាវិទ្យាល័យ និងវិទ្យាល័យ ដែលពួកគេបានចំណាយពេលស្ទើរតែជិតពីរទសវត្សរ៍ទៅហើយ។ នេះបានក្លាយជាក្តីកង្វល់ដ៏ចម្បងមួយសម្រាប់យុវជនកម្ពុជានាពេលបច្ចុប្បន្ន។
តើមានហេតុផលអ្វីខ្លះដែលនាំឲ្យពួកគេទៅធ្វើការខុសជំនាញបែបនេះ?
លោកបណ្ឌិត ប៉ា ច័ន្ទរឿន អ្នកស្រាវជ្រាវពីការអភិវឌ្ឍសង្គម មានប្រាប់ Newsrooms Cambodia ថា ហេតុផលពីរយ៉ាងដែលនាំឲ្យយុវជនរៀនចប់ ហើយទៅធ្វើការខុសជំនាញរបស់ខ្លួន។ ទី១សិស្សនិស្សិតជ្រើសឯកទេសអត់បានគិតពីតម្រូវការនៃទីផ្សារ និងឱកាសនៃការរកការងារ ហើយមុខវិជ្ជាដែលជ្រើស មិនមានភាពស៊ីសង្វាក់គ្នាជាមួយចំណង់ចំណូលចិត្តរបស់ពួកគាត់ ដោយសារតែគាត់ទទួលឥទ្ធិពលពីមិត្តភក្តិ និងគ្រួសារ។ ទី២ ក្នុងអំឡុងពេលរៀន ពួកគាត់មិនមានសមត្ថភាព ចំណេះ ជំនាញ និងឥរិយាបទគ្រប់គ្រាន់ទៅតាមឯកទេសដែលពួកគាត់បានរៀន។ នេះជាហេតុធ្វើឲ្យពួកគាត់មិនអាចយកចំណេះ ជំនាញទាំងនោះមកអនុវត្តន៍ជាក់ស្តែងបាន។
លោក ប៉ា ច័ន្ទរឿន បន្តថា ដើម្បីធានាថាសិស្សនិស្សិត ជ្រើសមុខជំនាញស្របជាមួយទីផ្សារការងារ និងចំណង់ចំណូលចិត្តរបស់ពួកគាត់ សាលារៀន និងស្ថាប័នពាក់ព័ន្ធគួរតែបង្កើនកម្មវិធីណែនាំ តម្រង់ទិសយុវជន ឬក៏សិស្សានុសិស្សតាំងពីក្មេងមក ជាពិសេសនៅថ្នាក់វិទ្យាល័យ ហើយយុវជនត្រូវតែច្បាស់លាស់ រៀនកំណត់អំពីគោលដៅនៃជីវិត ហើយសួរខ្លួនឯងថាចង់ក្លាយទៅជាអ្វី?
កញ្ញា សឿង វិចារិកា ជានិស្សិតបានបញ្ចប់ថ្នាក់បរិញ្ញាប័ត្រ ជំនាញផ្នែកច្បាប់ បានប្រាប់ Newsroom Cambodia ថា សព្វថ្ងៃមានសិស្សនិស្សិតមួយចំនួន មានការត្អួញត្អែរ ពាក់ព័ន្ធនឹងបញ្ហាធ្វើការខុសជំនាញដែលខ្លួនបានសិក្សានៅមហាវិទ្យាល័យ។
កញ្ញាថា៖ «ការធ្វើការខុសជំនាញហ្នឹងវាគ្មានផ្តល់មានវិជ្ជមានអីចំពោះសិស្សនិស្សិតទេ។ វាមានតែផ្តល់ផលអវិជ្ជមានដូចជា វាធ្វើឲ្យធនធានមនុស្សកាន់តែបាត់បង់ និង មានភាពលំបាកសម្រាប់ពួកគេផងដែរ»។
លោក រស់ សុវាចា អ្នកនាំពាក្យក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា មិនបានឆ្លើយតបនឹងសំណួររបស់ Newsroom Cambodia ពាក់ព័ន្ធនឹងការធ្វលការខុសមុខវិជ្ចារបស់សិស្សនិស្សិតនោះទេ ប៉ុន្តែលោកបាននិយាយជាទូទៅតាមរយៈបណ្តាញសង្គមតេលេក្រាម កាលពីថ្ងៃទី២៤ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២០ ថា កំណែទម្រង់វិស័យអប់រំទទួលលទ្ធផលជាវិជ្ជមាន ដូចជាចំណេះដឹងសិស្ស និងគុណភាពគ្រូមានភាពប្រសើរឡើង ហើយកម្រិតសិក្សានីមួយៗមានការកើនឡើង។
លោកបន្តថា៖ «ក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា បានដាក់បញ្ចូលជំនាញបច្ចេកទេសថ្មីៗមួយចំនួនទៅក្នុងកម្មវិធីសិក្សាថ្នាក់វិទ្យាល័យចំណេះទូទៅ និងអប់រំបច្ចេកទេស ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងតម្រូវការទីផ្សារការងារ និងសម្រាប់ចូលរួមចំណែកការអភិវឌ្ឍវិស័យឧស្សាហកម្ម។ ជំនាញបច្ចេកទេសថ្មីៗនោះ មានដូចជា អេឡិចត្រូនិក អគ្គិសនី ក្សេត្រសាស្ត្រ មេកានិក និងគណនេយ្យ។ ជំនាញបច្ចេកទេសទាំងនេះ នឹងជួយបង្កើនបរិមាណ និងគុណភាពធនធានមនុស្សផ្នែកជំនាញបច្ចេកទេសនៅតាមរោងចក្រ ទីផ្សារការងារផ្សេងៗ និងសម្រាប់ជាមូលដ្ឋានគ្រឹះដល់សិស្សមួយចំនួន ដែលចង់រៀនជំនាញនេះបន្ត»។
យ៉ាងណាក្តី លោក ប៉ា ច័ន្ទរឿន បញ្ជាក់បន្ថែមថា៖ «ដើម្បីឲ្យជោគជ័យក្នុងការងារ ទាល់តែយុវជនចេញទៅធ្វើការដែលខ្លួនស្រលាញ់ ហើយស្រលាញ់ការងារដែលខ្លួនកំពុងធ្វើ»៕