ការកកស្ទះចរាចរណ៍នៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញនាពេលបច្ចុប្បន្ននេះគឺជាបញ្ហាប្រឈមដ៏សំខាន់មួយដែលធ្វើឱ្យមានផលប៉ះពាល់ដល់ការធ្វើដំណើរប្រចាំថ្ងៃ ព្រមទាំងខាតពេលវេលាយ៉ាងច្រើន និងជះឥទ្ធិពលដល់អារម្មណ៍របស់ពលរដ្ឋផងដែរ។
Newsroom Cambodia បានសម្ភាសន៍យុវជនចំនួន៦រូប ដែលរស់នៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ជុំវិញការយល់ឃើញរបស់ពួកគាត់ទៅលើបញ្ហាកកស្ទះចរាចរណ៍សព្វថ្ងៃនេះ។
កញ្ញា លឹម ស្រីណុច ជានិស្សិតឆ្នាំទី២ នៃសាកលវិទ្យាល័យសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ បាននិយាយថា ការកកស្ទះចរាចរណ៍បច្ចុប្បន្ននេះវាមានភាពវឹកវរ និងមានភាពមមាញឹកខ្លាំងនៅគ្រប់ផ្លូវទាំងអស់ ហើយជារៀងរាល់ថ្ងៃត្រូវចំណាយពេលមករៀនមុនម៉ោង យ៉ាងហោចណាស់៣០នាទីដើម្បីកុំឱ្យយឺតម៉ោងចូលរៀន។
កញ្ញាបានបន្ថែមថា៖ «វាបង្កការលំបាកខ្លាំង ដោយសារបច្ចុប្បន្នកាលខ្ញុំជិះម៉ូតូមកសាលារៀនអញ្ចឹងការកកស្ទះហ្នឹងវាមានផលវិបាកប៉ះពាល់ច្រើន ដូចជាធ្វើឲ្យខ្ញុំយឺតយ៉ាវខាតពេលវេលា។ បើសិនជាគ្មានការកកស្ទះទេ ពីផ្ទះខ្ញុំមកដល់សាលាអាចត្រឹមតែ១០នាទីអីទេ ប៉ុន្តែនៅពេលដែលមានការកកស្ទះវាបែរជាពន្យារពេលរឹតតែច្រើន ៣០នាទី ទៅ៤០នាទីបានមកដល់សាលា អញ្ចឹងទៅវាខាតពេលវេលាខាតសំាងធ្វើឱ្យអារម្មណ៍យើងតប់ប្រមល់រៀនមិនសូវចូល»។
កញ្ញាបន្ថែមថា៖ «ខ្ញុំយល់ឃើញថាគួរតែកាត់បន្ថយការប្រើប្រាស់ម៉ូតូ ឃើញថាបច្ចុប្បន្នកាលហ្នឹងសាលាមួយៗគឺមានម៉ូតូច្រើនមែនទែនក្មេងៗខ្លះអត់ត្រូវការចាំបាច់ ក៏ជិះម៉ូតូមក អញ្ចឹងទៅនៅលើផ្លូវពោរពេញទៅដោយឡានហើយម៉ូតូ ម៉ូតូច្រើនមែនទែនហើយមូលហេតុដែលបង្កការកកស្ទះហ្នឹងជួនកាលមកពីមូលហេតុមនុស្សមួយៗគឺប្រជៀតគ្នាធ្វើម៉េចឱ្យតែដល់គោលដៅប៉ុន្តែអត់គិតពីអ្នកដទៃទេ ប្រជ្រៀតគ្នាសម្រុកទៅវិញទៅមកហើយបត់ឆ្វេងបត់ស្ដាំវាដូចចលាចលអញ្ចឹងទៅវាបង្កឱ្យមានការកកស្ទះ»។
កញ្ញាបន្តថា៖ «សំណូមពរទៅដល់រាជរដ្ឋាភិបាលសូមមេត្តាជួយចាត់វិធានការទៅលើច្បាប់ចរាចរណ៍ ឬក៏វិធីសាស្រ្តផ្សេងៗនានាដើម្បីកាត់បន្ថយការកកស្ទះហ្នឹង ហើយសំណូមពរទៅដល់អ្នកជិះម៉ូតូ ជិះកង់បី ជិះឡានទាំងអស់ថាឱ្យជិះហ្នឹងគឺគោរពច្បាប់ចរាចរណ៍ ហើយនិងកុំប្រជ្រៀតគ្នាដូចថាសម្រុកយកតែខ្លួនឯងគេហៅថាអាត្មានិយមធ្វើឱ្យមានការកកស្ទះដល់អ្នកដទៃផ្សេងៗថែមទៀត»។
កញ្ញា ផា ស្រីហ័ង្ស ជានិស្សិតឆ្នាំទី២ នៃសាកលវិទ្យាល័យសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ បានលើកឡើងថា ការកកស្ទះចរាចរណ៍បច្ចុប្បន្នបានធ្វើឱ្យរាំងស្ទះការងារ និងការបើកអាជីវកម្មរកស៊ីផ្សេងៗរបស់ប្រជាជន និងចំណាយពេលយូរដើម្បីមកដល់សាលារៀន។
កញ្ញាបានបន្ថែមថា៖ «ចំពោះខ្ញុំផ្ទាល់ខ្ញុំគិតថាការកកស្ទះចរាចរណ៍ហ្នឹងវាផ្ដល់ផលវិបាកដូចជាការមករៀនយឺតខកខានការសិក្សាផ្សេងៗ និងចំណាយពេលយូរក្នុងការបើកបរ។ ដើម្បីកាត់បន្ថយកុំឱ្យមានការកកស្ទះចរាចរណ៍ ខ្ញុំចង់ឱ្យបងៗដែលគាត់ធ្វើដំណើរតាមផ្លូវយោគយល់អាស្រ័យគ្នារក្សាគន្លងនៃការបើកបររាងៗខ្លួន និងយោគយល់គ្នាគោរពច្បាប់ចរាចរណ៍ភ្លើងស្តុបទាំងអស់គ្នា»។
កញ្ញាបន្តថា៖ «ខ្ញុំចង់ស្នើសុំដល់រាជរដ្ឋាភិបាល និងប៉ូលីសចរាចរណ៍ឱ្យគាត់ជួយធ្វើចរាចរណ៍ដល់ការបើកបរ ចំពោះអ្នកធ្វើដំណើរដូចជាម៉ូតូ ឬរថយន្ត ហើយស្នើសុំឱ្យមានវិធានការតឹងរឹងក្នុងការគោរពច្បាប់ចរាចរណ៍គោរពភ្លើងស្តុប និងការពាក់មួកសុវត្ថិភាពផ្សេងៗ»។
លោក ខៀវ សុបញ្ញា ជានិស្សិតបរិញ្ញបត្រច្បាប់ឆ្នាំទី៣ នៅសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទនីតិសាស្រ្ត និងវិទ្យាសាស្ត្រសេដ្ឋកិច្ច បានយល់ឃើញថា ការកកស្ទះចរាចរណ៍នៅចំណុចក្នុងតំបន់នៃបរិវេណសាលារៀនផ្ទាល់ បានបង្កបញ្ហាមួយចំនួនដែលធ្វើឱ្យសិស្សានុសិស្សគាត់យឺតពេលក្នុងការមករៀន ក៏ដូចជាបង្កភាពរញ៉េរញ៉ៃមួយចំនួន។
លោកបន្តទៀតថា៖ «សម្រាប់ខ្ញុំផ្ទាល់ផ្ទះខ្ញុំនៅពីខាងស្ពានដែកដង្កោ អញ្ចឹងខ្ញុំអាចចំណាយពេលជារាងរាល់ថ្ងៃពី២៥ទៅ៣០នាទី ក៏ប៉ុន្តែបើមានផ្លូវស្ទះអាចចំណាយពេលពី៤០នាទីទៅ៤៥នាទី សម្រាប់ខ្ញុំជាសិស្ស ការកកស្ទះគឺជាបញ្ហាមួយដែលបង្កផលរំខានមួយ ដែលធ្វើឱ្យយើងមករៀនអត់ទាន់ពេលក៏ដូចជាមានន័យថាខាតពេលវេលាមួយចំនួនក្នុងការទៅធ្វើអ្វីផ្សេងៗទៀតដែលមានប្រយោជន៍»។
លោកបញ្ជាក់បន្ថែមថា៖ «ប៉ុន្តែការកកស្ទះនេះគឺមិនប្រាដកថាវាស្រេចតែទៅលើការធ្វើចរាចរណ៍របស់បងៗសមត្ថកិច្ចមួយចំនួនទេ ក៏វាពាក់ព័ន្ធទៅនិងសុជីវធម៌ក្នុងការធ្វើដំណើររបស់ប្រជាពលរដ្ឋយើងទាំងអស់គ្នាផងដែរ ដើម្បីកុំឱ្យមានការកកស្ទះប្រជាពលរដ្ឋខ្លួនឯងផ្ទាល់ព្យាយាមគោរពច្បាប់ទាំងអស់គ្នា កុំបំពានច្បាប់ បើសិនជាមានផ្លូវស្ទះយើងចេះយោគយល់អធ្យាស្រ័យគ្នាទៅវិញទៅមកកុំជែងគ្នារាងៗខ្លួន បើធ្វើបែបហ្នឹងគឺមានតែផ្លូវស្ទះលើសដើម»។
លោកបន្តថា៖ «សម្រាប់បងៗសមត្ថកិច្ចគឺសំណូមពរឱ្យគាត់ចូលរួមយ៉ាងសកម្មក្នុងការជួយសម្រួលចរាចរណ៍បើមានផ្លូវស្ទះមានន័យថាប្រជាពលរដ្ឋនិងសមត្ថកិច្ចគឺសហការគ្នាទើបដោះស្រាយបញ្ហានេះបាន ជាចុងក្រោយខ្ញុំមិនមានសំណូមពរអ្វីច្រើនទេគ្រាន់តែថាសូមព្យាយាមគោរពច្បាប់ចរាចរណ៍ទាំងអស់គ្នាកុំបំពានច្បាប់»។
លោក ចេង ម៉ានីន ជានិស្សិតឆ្នាំទី៤ ផ្នែកនិតិសាស្រ្ត បានយល់ឃើញថា ការកកស្ទះចរាចរណ៍មានផលវិបាកជាច្រើន ប្រសិនបើយើងមករៀនការកកស្ទះវាធ្វើឱ្យការធ្វើដំណើររបស់យើងពិបាកមកដល់សាលារៀនឱ្យទាន់ម៉ោងណាស់ បើយើងទៅធ្វើការវាធ្វើឱ្យខាតពេលវេលាធ្វើការរបស់យើង។
លោកបញ្ជាក់ថា៖ «ឮយើងចូលរួមទាំងអស់គ្នាក្នុងការគោរពច្បាប់ចរាចរណ៍ ជៀសវាងនៅការបំពានច្បាប់ចរាចរណ៍ជាដើម។ ជាចុងក្រោយខ្ញុំសូមសំណូមពរ ជាពិសេសគឺប្រជាពលរដ្ឋក្នុងការធ្វើដំណើរគឺមានការយោគយល់ចំពោះគ្នាទៅវិញទៅមកមានការអធ្យាស្រ័យ ហើយចំពោះអាជ្ញាធរវិញគឺជួយធ្វើចរាចរណ៍ឱ្យប្រជាពលរដ្ឋផង ហើយកុំប៉ិនចាប់ការធ្វើដំណើររបស់ប្រជាពលរដ្ឋពេក»។
កញ្ញា ពេជ្រ ពិសី ជានិស្សិតឆ្នាំទី២ នៃសាកលវិទ្យាល័យសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ បាននិយាយថា ការកកស្ទះចរាចរណ៍ធ្វើឱ្យមានការលំបាកដល់ប្រជាជនទូទៅ។
កញ្ញាបញ្ជាក់ថា៖ «ក្នុងនាមខ្ញុំជាសិស្ស រាល់ថ្ងៃត្រូវចំណាយពេលប្រហែល២៥នាទីដើម្បីមករៀឱ្យទាន់ម៉ោង ការស្ទះហ្នឹងគឺពិបាកខ្លាំងណាស់យើងត្រូវងើបពីព្រលឹមដើម្បីមកឱ្យទាន់ពេលវេលា ម៉ោងចូលរៀនរបស់សាលា ហើយបើសិនការដែលយើងខកម៉ោងដោយសារស្ទះចរាចរណ៍ហ្នឹង យើងមកខកម៉ោងចូលសិក្សា យើងអាចនិងតាមចំណុចមេរៀនអត់ទាន់គេ ហើយវាធ្វើឱ្យយើងហ្នឹងត្រូវពិន័យសាលា»។
កញ្ញាបន្ថែមថា៖ «ដើម្បីការកាត់បន្ថយការកកស្ទះហ្នឹង ខ្ញុំសុំថាប្រជាពលរដ្ឋដែលគាត់ត្រូវថាមានកិច្ចការត្រូវចេញទៅធ្វើការងារនៅចន្លោះម៉ោង៧ហ្នឹង ឱ្យគាត់ទៅឱ្យបានមុនម៉ោងពេលហ្នឹង ព្រោះកំឡុងពេលហ្នឹងជាធម្មតាគឺស្ទះកំឡុងពេលហ្នឹងហ្មង ហើយការជិះនៅលើដងផ្លូវសូមឱ្យគាត់គោរពទៅលើគំនូសដងផ្លូវថា យាន្តយន្តត្រូវជិះខាងណា ម៉ូតូត្រូវជិះខាងណាដើម្បីឱ្យគាត់កុំជិះប្រជែងគ្នាដើម្បីបានទៅមុនឱ្យគាត់ចេះយោគយល់អធ្យាស្រ័យគ្នា»។
កញ្ញាបន្ថែមថា៖ «ជាចុងក្រោយសំណូមពររបស់ខ្ញុំទៅកាន់ប៉ូលីសចរាចរណ៍ សូមឱ្យគាត់ជួយក្នុងការធ្វើចរាចរណ៍ពេលដែលមានការកកស្ទះល្មមៗ ពេលដែលវាទើបតែកកស្ទះតិចតួចសុំឱ្យគាត់ជួយសម្រួលចរាចរណ៍ភ្លាមៗកុំឱ្យគាត់ទុកដល់ស្ទះខ្លាំងធ្វើឱ្យមានការជិះជ្រេចុះឡើងរឹតតែស្ទះលើសដើម»។
លោក ហេង ជានិស្សិត នៅសាកលវិទ្យាអន្តជាតិ យល់ឃើញថា សិស្សនិស្សិត ឬអ្នកធ្វើការអាចទៅកន្លែងសិក្សា ឬទៅកន្លែងគាត់ធ្វើការអាចនឹងយឺតពេលមិនអាចទាន់ពេលវេលាបាន ជាមធ្យមខ្ញុំទៅរៀនយ៉ាងច្រើនអាច៤៥នាទីតែបើសិនជាមានបញ្ហាកកស្ទះវាអាចបន្លាយពេលឱ្យយើងទៅដល់១ម៉ោង ឬ១ម៉ោង៣០នាទី។
លោកបន្តថា៖ «បើការកកស្ទះផលវិបាកវាច្រើន យើងទៅរៀនអត់ទាន់ពេល អាចនឹងគ្រូអត់ឱ្យចូលដោយសារលើសម៉ោងកំណត់ ដែលសាលាគេបានដាក់ចេញ ខ្ញុំចង់ប្រាប់ទៅប្រជាពលរដ្ឋថាឱ្យចេះយោគយល់គ្នា ចេះយោគយល់អធ្យាស្រ័យគ្នា នឹងគោរពច្បាប់ចរាចរណ៍ទាំងអស់គ្នា។
លោកបន្ថែមថា៖ «ខ្ញុំសំណូមពរដល់អាជ្ញាធរ និងប្រជាពលរដ្ឋ ឱ្យគោរពច្បាប់ចរាចរណ៍ និងកុំបំពានច្បាប់ចរាចរណ៍ និងល្មើសច្បាប់»៕
