សេវាសាធារណៈ គឺជាសេវាកម្មដែលបានផ្ដល់ដោយដោយរដ្ឋ ជាពិសេសអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានទៅកាន់ប្រជាជនដែលរស់នៅក្នុងដែនដីសមត្ថកិច្ចរបស់ខ្លួន ដោយផ្ទាល់(តាមរយៈវិស័យសាធារណៈ) ឬដោយការផ្ដល់ជាហិរញ្ញវត្ថុដល់ផ្នែកឯកជន ក្នុងគោលដៅបម្រើផលប្រយោជន៍សាធារណៈ។
កាលពីថ្ងៃទី០៦ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២៤ Newsroom Cambodia បានសម្ភាសនិស្សិត និងប្រជាពលរដ្ឋចំនួន៦នាក់ អំពីការយល់ឃើញរបស់ពួកគេ ចំពោះការផ្តល់សេវាសាធារណៈនៅតាមមូលដ្ឋាន។
កញ្ញា សឿន ម៉ារីណា អាយុ២១ឆ្នាំ ជានិស្សិតឆ្នាំទី៤ ផ្នែកច្បាប់នៃសាកលវិទ្យាល័យជាតិគ្រប់គ្រង យល់ឃើញថា ការផ្តល់សេវាសាធារណៈនៅតាមមូលដ្ឋាន គឺមានភាពល្អប្រសើរជាងមុន ដោយសារគេមានការកំណត់ចំនួនថ្ងៃបានត្រឹមត្រូវ និងច្បាស់លាស់ក្នុងការផ្តល់ជូនសេវា។
កញ្ញានិយាយថា៖ «នៅពេលដែលខ្ញុំចុះទៅធ្វើសេវាសាធារណៈទៅ គាត់[អ្នកផ្តល់សេវា] មានភាពរួសរាយរាក់ទាក់ ហើយគាត់សួរនាំពីបញ្ហាពីអ្វីដែលយើងចង់ស្នើសុំធ្វើ ហើយនិយាយទៅលឿនទាន់ចិត្តតែម្តង ហើយគាត់ [អ្នកផ្តល់សេវា] មានការកំណត់ថ្ងៃច្បាស់លាស់»។
កញ្ញា សឿន ម៉ារីណា បន្ថែមថា ការផ្តល់សេវាសាធារណៈនៅតាមមូលដ្ឋាន ក៏នៅមានចំណុចខ្វះខាតមួយចំនួនផងដែរ ដោយសារតែមិនទាន់បានដាក់នូវតារាងតម្លៃសេវាសាធារណៈឱ្យបានជាក់លាក់ ដើម្បីឱ្យប្រជាពលរដ្ឋ បានដឹងពីតម្លៃសេវាជាក់លាក់នៅឡើយ។
កញ្ញាបានបន្តទៀតថា៖ «ពេលខ្ញុំទៅទទួលសេវាសាធារណៈនៅតាមខណ្ឌ ឬនៅតាមឃុំ ពេលខ្លះគាត់អាចយក ១ពាន់រៀល ប៉ុន្តែអ្នកខ្លះពេលគាត់ទៅ គេ [អ្នកផ្តល់សេវាសាធារណៈ] អាចយកចំនួន ២ពាន់រៀល ឬ៣ពាន់រៀលអីចឹង ដោយសារមិនទាន់បានដឹងពីតម្លៃសេវាច្បាស់នៅឡើយ»។
ជាមួយគ្នាផងដែរ កញ្ញា សឿន ម៉ារីណា ក៏បានស្នើសុំទៅដល់មន្ត្រីផ្តល់សេវាសាធារណៈឱ្យដាក់តារាងតម្លៃសេវាតាមផ្នែកនីមួយៗឱ្យបានជាក់លាក់ ដើម្បីឱ្យប្រជាពលរដ្ឋបានយល់ដឹងគ្រប់គ្នាៗ។
កញ្ញា សរ ស្រីពៅ អាយុ២០ឆ្នាំ ជានិស្សិតឆ្នាំទី៣ ផ្នែកច្បាប់នៃសាកលវិទ្យាល័យជាតិគ្រប់គ្រង បានយល់ឃើញថា ការផ្តល់សេវាសាធារណៈនៅតាមមូលដ្ឋាន មានចំណុចខ្លះល្អប្រសើរ និងចំណុចខ្លះទៀតមិនទាន់ល្អនោះទេ។
កញ្ញានិយាយថា៖ «ចំពោះចំណុចល្អ ដូចជាការផ្តល់វ៉ាក់សាំងនៅតាមផ្ទះអីចឹង ដែលផ្តល់ជូនឱ្យប្រជាពលរដ្ឋ គឺទទួលបានគ្រប់គ្នាៗមិនឱ្យខ្វះចន្លោះទៅលើអ្នកណាម្នាក់ឡើយ»។
កញ្ញា សរ ស្រីពៅ បន្ថែមថា ការផ្តល់សេវាសាធារណៈនៅតាមមូលដ្ឋាន ក៏នៅមានចំណុចមិនល្អមួយចំនួនដូចជា ការធ្វើសៀវភៅគ្រួសារ អត្តសញ្ញាណបណ្ណ អត្រានុកូលដ្ឋាន ចំណុចទាំងអស់ហ្នឹង នៅពេលដែលយើងទៅធ្វើត្រូវប្រើប្រាស់រយៈពេលរងចាំ ហើយប្រសិនអ្នកណាម្នាក់ចង់បានលឿន ត្រូវឱ្យប្រាក់គេតិចតួចបន្ថែមលើសពីតម្លៃសេវា។
កញ្ញាបន្តថា ៖ «សម្រាប់ខ្ញុំ ខ្ញុំគិតថាវា [ការផ្តល់សេវា] មិនទាន់សូវជាល្អប៉ុន្មាននោះទេ ដោយសារតែយើងចង់ធ្វើអីមួយ ចង់បានអីមួយ យើងត្រូវប្រើប្រាស់ថវិកាអីចឹងហាស វាលឿនហើយ ប៉ុន្តែយើងត្រូវប្រើប្រាស់ថវិកាតិចតួចដើម្បីបានវាមក»។
លោក ផៃ ភីរម្យ អាយុ៤៦ឆ្នាំ ជាអ្នករត់ម៉ូតូកង់បី ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ បានយល់ឃើញថាការផ្តល់ សេវាសាធារណៈនៅតាមមូលដ្ឋាន មានភាពល្អប្រសើរ និងឆាប់រហ័សជាងមុន ប៉ុន្តែករណីខ្លះ នៅមិនទាន់មានតម្លាភាពនៅឡើយ។
លោកបន្តថា៖ «នៅពេលខ្ញុំទៅធ្វើអត្តសញ្ញាណបណ្ណ គេ [អ្នកផ្តល់សេវា] សួរថា បងឯងចង់បានលឿន ឬចង់បានយូរ ហើយខ្ញុំសួរគាត់ថា ចុះលឿនហ្នឹងវារបៀបម៉េច? គេប្រាប់ថា ប្រសិនបើចង់បានលឿនគឺវាអស់លុយ បើយូរត្រូវរងចាំ ៦០ថ្ងៃ ទៅ៩០ថ្ងៃ អាហ្នឹងវាអត់អស់លុយទេ» ។
លោក ផៃ ភីរម្យ មានប្រសាសន៍បន្ថែមថា អ្នកផ្តល់សេវាសាធារណៈនៅតាមមូលដ្ឋាន មិនគួរយកលុយពីប្រជាពលរដ្ឋបន្ថែមលើសពីតម្លៃសេវានោះទេ លោកសំណូមពរទៅដល់មន្ត្រីផ្តល់សេវា សាធារណៈ សូមផ្តល់សេវាកម្មឱ្យបានលឿនរហ័សទាន់ចិត្ត ប៉ុន្តែសូមកុំឱ្យមានការទាមទារប្រាក់បន្ថែមពីប្រជាពលរដ្ឋ។
លោកបានបន្តទៀតថា៖ «ពីព្រោះយើងរាល់ថ្ងៃក៍ពិបាកដែរ យើងមិនមែនអ្នកធូរធារឯណាមិនចឹង អញ្ចឹងទៅខ្ញុំមិនចង់ឱ្យមានការយកលុយកាក់បន្ថែមហ្នឹងដែរ»។
លោកស្រី ទូច ចាន់ធី អាយុ៥៤ឆ្នាំ ជាអាជីវករលក់សាច់ជ្រូក ក្នុងផ្សារបឹងកេងកង បានយល់ឃើញថា ការផ្តល់សេវាសាធារណៈនៅតាមមូលដ្ឋាន គឺមានភាពល្អប្រសើរ និងរហ័សទាន់ចិត្ត។
លោកស្រីបន្តថា៖ «ពេលទៅដល់កន្លែងធ្វើ គេទទួលរាក់ទាក់ ហើយការធ្វើ[ឯកសារ] ដូចជាលឿនដែរ ជួនកាលតែមួយអាទិត្យ ឬត្រឹម៣ថ្ងៃ វាទៅតាមហ្នឹងដែរ»។ នៅសង្កាត់ខ្ញុំ ពេលគេមានព័ត៌មានអី គេតេមកប្រាប់ […] និយាយទៅគេផ្តល់សេវាមកដល់ពួកយើងបានល្អដែរ»។
លោកស្រី ថា ស្រីនួន អាយុ៤៥ឆ្នាំ ជាអាជីវករលក់គ្រឿនអលង្ការ ក្នុងផ្សារបឹងកេងកង បានយល់ឃើញថា ការផ្តល់សេវាសាធារណៈនៅតាមមូលដ្ឋាន មានភាពល្អប្រសើរ និងចំណុចខ្លះមិនទាន់ល្អ ដោយសារតែចរិតបុគ្គលធ្វើការនៅកន្លែងផ្តល់សេវា។
លោកស្រីបន្តថា៖ «សំដៅលើបុគ្គល បុគ្គលខ្លះទៀតជាចរិតរបស់គាត់ តែសូមឱ្យគាត់កែ ពីព្រោះអីអ្នកខ្លះទៀត គ្នាទៅ គ្នាអត់ដឹងអត់ស្គាល់ ហើយគាត់[អ្នកផ្តល់សេវា] សូមឱ្យនិយាយមកឱ្យមានសុជីវធម៌ ឬក៏សួរនាំគ្នាអីចឹង»។
លោកស្រី ថា ស្រីនួន មានប្រសាសន៍បន្ថែមថា ការផ្តល់សេវាសាធារណៈនៅសង្កាត់គោកឃ្លាំង ខណ្ឌសែនសុខ ដែលជាតំបន់លោកស្រីកំពុងរស់នៅសព្វថ្ងៃ គឺមានភាពល្អប្រសើរ និងមានការកំណត់ចំនួនថ្ងៃជាក់លាក់ក្នុងការមកទទួលយកឯកសារ។
លោកស្រីបានបន្តទៀតថា៖ «ឥឡូវល្អច្រើន ដូចថាពេលណាត់ថ្ងៃយើងទៅយក ពេលដែលយើងទៅយក បានអីចឹងណា ដល់ពេលដែលអត់បានដោយសារតែខុសឈ្មោះអីចឹង គាត់[អ្នកផ្តល់សេវា] ក៏កែសម្រួលឱ្យយើង ហើយណាត់ថ្ងៃទៅយកបាន»។
លោក ម៉េង ហេង អាយុ៦៨ឆ្នាំ ជាអាជីវករលក់សម្ភារៈសិក្សា នៅក្បែររបងវិទ្យាល័យបឹងកេងកង បានយល់ឃើញថា ការផ្តល់សេវាសាធារណៈនៅតាមមូលដ្ឋាន គឺមានភាពល្អប្រសើរ និងតម្លៃសេវាទាបជាងកាលពីមុន។
លោកបន្តថា៖ «កាលពីមុន វា[អ្នកផ្តល់សេវា] ពិបាក ត្រូវចាំយកឯកសារហ្នឹងវាយូរ ប្រហែលជា រយៈពេល២ ឬ៣អាទិត្យអីទៅទើបបាន ហើយទាមទារតម្លៃសេវា គឺថាពិបាកនិយាយម៉ង […] ប៉ុន្តែឥឡូវទៅធ្វើ[ឯកសារ] រងចាំតែ២ ឬ៣ថ្ងៃ អាចយកបាន ហើយតម្លៃសេវាតិចជាងមុន»៕
