A canal near Phnom Penh’s Tuol Sangkae Thom market has been filling up with trash over the past year, with residents saying they are struggling with respiratory problems and mosquitoes as a result. The residents have demanded a cleanup, but local authorities last week blamed them instead for the pollution.
Group I | Week 3
The Newsroom published its first set of stories, both in Khmer and English.
- Female University Students Face Difficulties With Phnom Penh Housing
- University Students Already Forgetting ‘Brother No 2’
- ប្រជាពលរដ្ឋនិងអាជីវករបានសម្ដែងក្តីកង្វល់ទៅលើបញ្ហាគំនរសំរាមជិតផ្សារចាស់
- ផ្សារបឹងកេងកងពង្រឹងអនាម័យដើម្បីប្រកួតប្រជែងទីផ្សារអនឡាញ
- Heat, Flooding, Disease: Phnom Penhers Share Their Climate Concerns
The Newsroom makes its first splash
Newsroom Cambodia on Wednesday made its first contribution to a name-brand news outlet. Trainees from the Newsroom spoke to denizens around Phnom Penh about their views on climate change, and Voice of Democracy published the resulting vox pop.
Check it out here: https://en.vodhotnews.com/heat-flooding-disease-phnom-penhers-share-their-climate-concerns/
Getting work produced by the Newsroom published online and in print is one of the projects many goals.
ផ្សារបឹងកេងកងពង្រឹងអនាម័យដើម្បីប្រកួតប្រជែងទីផ្សារអនឡាញ
គណៈគ្រប់គ្រងផ្សារបឹងកេងកងចាប់ផ្តើមធ្វើយុទ្ធនាការពង្រឹងអនាម័យ សន្ដិសុខ សណ្ដាប់ធ្នាប់ ដើម្បីបង្កភាពងាយស្រួល និងទាក់ទាញអតិថិជនឲ្យមកទិញទំនិញនៅផ្សាររបស់ខ្លួន ស្របពេលដែលទីផ្សារអនឡាញកំពុងមានការកើនក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។
ប្រធានគណៈគ្រប់គ្រងផ្សារបឹងកេងកង លោក ឯក និមល បានប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មាន កាលពីថ្ងៃទី០៩ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០១៩ ថា សព្វថ្ងៃនេះទីផ្សារអនឡាញមានការកើនឡើងគួរឲ្យកត់សម្គាល់ ដែលធ្វើឲ្យលោកមានការព្រួយបារម្ភចំពោះការថយចុះនៃការលក់ទំនិញនៅក្នុងផ្សាររបស់លោក។
ដោយមើលឃើញពីភាពប្រកួតប្រជែងនេះហើយ ទើបជំរុញឲ្យលោក ឯក និមល ធ្វើការកែប្រែស្ថានភាពផ្សារទាំងមូលឲ្យមានភាពល្អប្រសើរ ទាំងអនាម័យ សន្ដិសុខ សណ្ដាប់ធ្នាប់ របៀបរៀបរយ ដើម្បីបង្កភាពងាយស្រួលដល់អតិថិជនគ្រប់រូប កុំឲ្យពួកគាត់ខកចិត្តនៅពេលដែលអញ្ជើញមកទិញឥវ៉ាន់នៅក្នុងផ្សារនេះ។
លោក និមល មានប្រសាសន៍ថា ៖ «ដូចដែលយើងឃើញហើយ រាល់ថ្ងៃនេះ ក្នុងចំណោមមនុស្ស១០នាក់ មាន៧នាក់ហើយដែលចុចទូរសព្ទមើលព័ត៌មាន។ ដូច្នេះដើម្បីប្រឡងប្រណាំងជាមួយទីផ្សារអនឡាញ យើងដាច់ខាតត្រូវតែយកចិត្តទុកដាក់លើការងារហ្នឹង (បញ្ហាអនាម័យ សណ្ដាប់ធ្នាប់) ដើម្បីឲ្យបងប្អូនអាជីវករយើងរក្សាចំណូលបាន និងដើម្បីកុំឲ្យអតិថិជនមានការខកចិត្តពេលមកទិញទំនិញក្នុងផ្សារនេះ»។
សន្តិសុខប្រចាំផ្សារបឹងកេងកង លោក ស្រ៊ុន តារា បាននិយាយថា លោកតែងតែ ផ្សព្វផ្សាយប្រាប់អាជីវករជាប្រចាំ ពីរឿងទុកដាក់សំរាមឲ្យបានត្រឹមត្រូវ។ លោកថា ក្រុមសន្តិសុខប្រមូលសំរាមក្នុងផ្សារពីរដងក្នុង១ថ្ងៃដើម្បីយកទៅទុកក្នុងធុងសំរាមធំមួយនៅក្រៅផ្សារ។
លោក តារា បាននិយាយថា ៖ «នៅក្នុងផ្សារនេះ យើងចុះធ្វើសណ្ដាប់ធ្នាប់ ដោយផ្សាភ្ជាប់ជាមួយនឹងរឿងអនាម័យ បរិស្ថានជាប្រចាំ ។ យើងផ្សព្វផ្សាយប្រាប់អាជីវករទាំងអស់ កុំឲ្យបេះបន្លែទម្លាក់តាមផ្លូវដើរ ត្រូវមានថង់សម្រាប់ដាក់សំរាម។ ហើយជារៀងរាល់ថ្ងៃ មានកម្មករប្រមូលសំរាម១ថ្ងៃពីរដងយ៉ាងទៀងទាត់…»។
អាជីវករលក់សំលៀកបំពាក់នៅក្នុងផ្សារបឹងកេងកង អ្នកស្រី សំបូរ មានរឹទ្ធ បានបង្ហាញពីកង្វល់ទាក់ទងនឹងការលក់ដូរប្រចាំថ្ងៃរបស់គាត់។ សព្វថ្ងៃ អ្នកស្រីសង្កេតឃើញថា មានអ្នកលក់ផលិតផលតាមអនឡាញច្រើន។ ចំណែកការលក់ដូររបស់គាត់វិញរាងស្ងាត់ ហើយចំនួននៃការលក់មានការថយចុះ ធ្វើឲ្យអ្នកស្រីព្រួយបារម្ភ មិនដឹងថាអនាគតការលក់ដូររបស់គាត់បន្តធ្លាក់ចុះទៀតឬយ៉ាងណាទេ។
អ្នកស្រី មានរឹទ្ធ និយាយថា ៖ «ខ្ញុំលក់ខោអាវនៅផ្សារនេះ៣-៤ឆ្នាំហើយ តែមួយរយៈនេះរាងស្ងាត់ ថយចុះ»។
អ្នកស្រីបន្ថែមថា៖ «បារម្ភដែរ អ្នកលក់អនឡាញច្រើន គេលក់ស្រួលជាង ធ្វើឲ្យយើងលក់អត់សូវដាច់។អនាគតមិនដឹងម៉េចម៉ាទេ»។
ដោយឡែក កញ្ញា តី លក្ខិណា អាយុ២៣ឆ្នាំ ជាអ្នកលក់ផលិតផលថែរក្សាសម្រស់តាមអនឡាញនៅម្ដុំផ្សារស្ទឹងមានជ័យថ្មី ប្រាប់អ្នកសាព័ត៌ កាលពីសប្តាហ៍មុននេះថា កញ្ញាចាប់ផ្ដើមលក់តាមអនឡាញប្រមាណ៣ខែមកហើយ។ កញ្ញា លក្ខិណា បន្តថា ការលក់តាមអនឡាញគឺមានភាពងាយស្រួលជាងលក់តាមតូបនៅទីផ្សារ ព្រោះមិនចាំបាច់ជួលតូប គ្មានភាពអ៊ូអរដែលនាំឲ្យមានការរំខាន។ ហើយម្យ៉ាងវិញទៀតអាចឆ្លៀតធ្វើកិច្ចការផ្ទះបាន។
កញ្ញា លក្ខិណា បានឲ្យដឹងថា ៖ «ខ្ញុំចាប់ផ្ដើមលក់តាមអនឡាញប្រហែល៣ខែមកហើយ លក់ចាប់ពីម៉ោង៨ព្រឹកដល់ម៉ោង៨យប់។ ខ្ញុំថាការលក់អនឡាញងាយស្រួលជាងលក់តាមទីផ្សារ ព្រោះមិនបាច់ចំណាយថ្លៃជួលតូប នៅតែមួយកន្លែង មិនបាច់រញ៉េរញ៉ៃច្រើន បើគេត្រូវការ គេនឹងខលកុម្ម៉ង់ ហើយយើងចាំតែដឹកឲ្យគេ»។
កញ្ញា ម៉ាក់ ម៉ារីណា ជាជំនួយការខុទ្ទកាល័យរបស់រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម លោក ប៉ាន សូរស័ក្តិ បានប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មាតាមទូរសព្ទថា ចំនួននៃការកើនឡើងនូវទីផ្សារអនឡាញ មិនទាន់អាចកំណត់ជាតួលេខណាមួយបាននៅឡើយទេ។ កញ្ញាថា សេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីពាណិជ្ជកម្មតាមប្រព័ន្ធអេឡិចត្រូនិក នេះ កំពុងស្ថិតនៅក្នុងការត្រួតពិនិត្យនៅឡើយ។
កញ្ញាម៉ារីណា ឲ្យដឹងថា ៖ «សម្រាប់ព័ត៌មានរឿងអ្នកលក់អនឡាញ មិនទាន់មានច្បាប់ចេញជាធរមាន ហើយចឹង យើងអត់ទាន់មានចំណាត់ការ ឬក៏នីតិវិធីអីទេ រង់ចាំការត្រួតពិនិត្យសិន ដោយឆ្លងកាត់សភា ព្រឹទ្ធសភា ដល់ព្រះមហាក្សត្រ»។
អ្នកនាំពាក្យក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម លោក ស៊ាង ថៃ មិនអាចសុំការផ្ដល់បទសម្ភាសបានទេ ដោយលោកថាជាប់រវល់ប្រជុំនៅតាមខេត្ត។
សេចក្ដីព្រាងច្បាប់ស្ដីពីពាណិជ្ជកម្មតាមប្រព័ន្ធអេឡិចត្រូនិក ត្រូវបានគណៈរដ្ឋមន្រ្តីអនុម័តកាលពីខែកក្កដា ឆ្នាំ២០១៩កន្លងទៅនេះ ហើយបានបញ្ជូនទៅរដ្ឋសភា ដើម្បីពិនិត្យនិងអនុម័ត៕
ប្រជាពលរដ្ឋនិងអាជីវករបានសម្ដែងក្តីកង្វល់ទៅលើបញ្ហាគំនរសំរាមជិតផ្សារចាស់
អាជីវករ និងប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅជិតផ្សារចាស់បានអះអាងថាក្រុមហ៊ុនស៊ីនទ្រីមកប្រមូលសំរាមយឺតជារៀងរាល់ថ្ងៃធ្វើឲ្យមានការស្ទះផ្លូវ និងជះក្លិនស្អុយ ដែលអាចធ្វើប៉ះពាល់ដល់សុខភាពរបស់ពួកគេ។
អាជីវករនៅផ្សារចាស់ និងអ្នករស់នៅក្បែរនោះអំពាវនាវដល់អាជ្ញាធរមូលដ្ឋានជួយអន្តរាគមន៍ទៅកាន់ក្រុមហ៊ុនស៊ីនទ្រីមកប្រមូលសំរាមទៀងទាត់ដើម្បីកុំឲ្យគំនរសំរាមកាន់តែធំ ដែលបង្កឲ្យស្ទះផ្លូវ ស្ទះលូ ព្រមទាំងប៉ះពាល់ដល់សុខភាព។
អាជីវករម្នាក់ជាអ្នកលក់គ្រឿងបន្លាស់ម៉ូតូ និងកូនសោរផ្សេងៗ លោក ប៉េង ឈៀង បានប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានថាគំនរសំរាមនៅលើ ផ្លូវលេខ១០៨ ក្នុងសង្កាត់វត្តភ្នំ ខណ្ឌដូនពេញ កាន់តែធំឡើងៗដោយសារតែការមកប្រមូលសំរាមរបស់ក្រុមហ៊ុន ស៊ីនទ្រី មិនទាន់ពេលវេលា។ បញ្ហានេះធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ការប្រកបរបរប្រចាំថ្ងៃរបស់លោក និងសុខភាពផងដែរ។
លោក ប៉េង ឈៀង បាននិយាយថា៖ «បើនិយាយពីពិភពសំរាមដូចជានរកហើយឥលូវស្អុយកង្វក់ក្លិនជះមកពេលខ្យល់មកម្ដងៗ។ប៉ះពាល់ដល់សុខភាពឡើង៩០%ប៉ិនមិនដឹងដោះស្រាយយ៉ាងមិច។ ក្រុមហ៊ុនស៊ីនទ្រីមិនសូវរវល់ផងមោយកសំរាមដូចម្សិលមិញម៉ោង១០ជួនម៉ោង១១ធ្វើឲ្យប្រជាពលរដ្ឋនិងអាជីវករគេមិនសប្បាយចិត្ត»។ អាជីវករម្នាក់ទៀតលក់ភេសជ្ជៈ គឺអ្នកស្រី ស្រីថន បាននិយាយថាកម្មករក្រុមហ៊ុនស៊ីនទ្រីមកប្រមូលសំរាមរាល់ថ្ងៃ ប៉ុន្តែមានការយឺតយ៉ាវ។ អ្នកស្រីថា ប្រជាពលរដ្ឋមកពីកន្លែងផ្សេងទៀតក៏បានយកសំរាមមកចោលនៅគំនរសំរាមក្បែរផ្សារដែលធ្វើឲ្យមានចំនួនកាន់តែច្រើន និងប្រមូលមិនទាន់ ដែលបង្កឲ្យស្ទះលូពេលមានភ្លៀង និងមានក្លិនស្អុយ។
អ្នកស្រី ស្រីថន និយាយថា៖ «សំរាមមិនមែនថាស៊ីនទ្រីគេមិនមកយកនោះទេ គេមកយកដែរតែវាច្រើនយកមិនទាន់។ សំរាមមកពីទូទៅមកពីជុំវិញប្រមូលពីណាៗមកដាក់កន្លែងហ្នឹង។ សំខាន់លូក៏វាស្ទះវាក៏ធ្វើឲ្យទឹកវាស្អុយសំរាមក៏វាច្រើនវាជះក្លិន។ ឡានគេមកយកទាំងអស់បីពេលព្រឹក ថ្ងៃ យប់ បើពេលខ្លះគ្នាយកមិនទាន់យកថែមបន្តបន្ទាប់»។
ស្រ្តីវ័យចំណាស់ម្នាក់អាយុ៥០ឆ្នាំ ដែលជាប្រជាជនរស់នៅសង្កាត់វត្តភ្នំផ្ទាល់បានប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានកាលពីថ្ងៃសុក្រសប្តាហ៍មុនថាការប្រមូលសំរាមមិនទៀងទាត់ដោយសារកង្វះការយកចិត្តទុកដាក់ពីអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន។ អ្នកស្រីថា ប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅទីនោះធ្លាប់ស្នើទៅកាន់អាជ្ញាធរ ភូមិ និងឃុំឲ្យជួយអន្តរាគន៍ប្រមូលសំរាមឲ្យទាន់ពេល និងលាងសម្អាតកន្លែងនោះ ប៉ុន្តែពុំមានលទ្ធផលល្អនោះទេ។
ចៅសង្កាត់វត្តភ្នំ លោក ហៅ ស៊ីនិត បានមានប្រសាសន៍ថាលោកជាប់រវល់ ហើយពុំអាចផ្តល់បទសម្ភាសបាននោះទេ។ លោកបានបង្វែរសំនួរទៅកាន់មន្ត្រីសាលាសង្កាត់របស់លោកវិញ។
ស្រ្តីម្នាក់អះអាងថា ជាជំនួយការចៅសង្កាត់វត្តភ្នំបានប្រាប់អ្នកសារព័ត៌តាមទូរសព្ទថា បញ្ហាគំនរសំរាម និងអនាម័យ គឺកើតឡើងដោយសារក្រុមហ៊ុនស៊ីន ទ្រី មិនបានលាងសម្អាតឲ្យបានស្អាត បន្ទាប់ពីយកសំរាមចេញ។អ្នកស្រី មានប្រសាសន៍ថា៖ «សំណូមពរឲ្យក្រុមហ៊ុនស៊ីនទ្រីយកសំរាមហើយគឺឲ្យគាត់លាងចេញ»។
ប្រធានផ្សារចាស់ លោក យន់ ច័ន្ទណារ៉ា បានមានប្រសាសន៍ថាបញ្ហារគំនរសំរាមនៅក្បែរផ្សារកើតមានឡើង បន្ទាប់ពីក្រុមហ៊ុនស៊ីនទ្រីទាមទារដាក់ធុងសំរាមធំសម្រាប់ដាក់សំរាមនៅទីនោះ ហើយប្រជាពលរដ្ឋមកពីកន្លែងផ្សេងទៀតក៏យកមកចោលទីនោះដែរ។ លោកថា ក្រុមហ៊ុនស៊ីនទ្រីមិនបានមកយកសំរាមតាមពេលកំណត់ដូចដែលបានដាក់ក្នុងលក្ខខណ្ឌផ្សារដូចដែលព្រមព្រៀង។
លោកមានប្រសាសន៍ថា៖«បើស៊ីនទ្រីមកសម្អាតតាមការកំណត់នោះមិនបង្ករឲ្យមានសំរាមកើនឡើងទេ»។
ឆ្លើយតបទៅនឹងការចោទប្រកាន់ផ្សេងៗរបស់អាជីវករ ប្រជាពលរដ្ឋ និងអាជ្ញាធរ ប្រធានគ្រប់គ្រងសំរាមខណ្ឌដូនពេញនៃក្រុមហ៊ុនស៊ីនទ្រី លោកគឹម រ៉ាធី បានប្រាប់អ្នកសារព័ត៌មានកាលពីថ្ងៃពុធ សប្តាហ៍មុន ថាលោកបានទទួលស្គាល់កំហុសពីបញ្ហាដែលទៅប្រមូលសំរាមយឺតយ៉ាវ ប៉ុន្តែលោកមិនបានបញ្ជាក់ច្បាស់ពីមូលហេតុនៃការមកប្រមូលសំរាមយឺតយ៉ាវរបស់កម្មករទេ។
លោក រ៉ាធី បាននិយាយថា៖ «សំរាមប្រមូលចន្លោះពីម៉ោង២ទៅ៥។ បាទក្រុមខ្ញុំយកសំរាមហើយចប់រឿង។ លាងសម្អាតគឺជារឿងរបស់អាជ្ញាធរ។បើយើងយកម៉ោង៥គ្រាន់តែយឺតចឹងតែបើអត់ខ្ញុំអត់មានទេ»។
លោក រ៉ាធី ក៏បានស្នើឲ្យពលរដ្ឋចូលរួមសហការណ៍ក៏ដូចទុកដាក់សំរាមឲ្យបានត្រឹមត្រូវ ព្រមទាំងចោលសំរាមតាមពេលកំណត់។
លោក រ៉ាធី បាននិយាយថា៖ «សំណូមពរចុងក្រោយចង់ឲ្យប្រជាពលរដ្ឋត្រូវគោរពការបញ្ចេញសំរាមព្រោះការបញ្ចេញសំរាមគឺបានអាជា្ញធរផ្សព្វផ្សាយហើយនិងកុំយកសំរាមមកចោលមិនត្រូវម៉ោងទៀតដែលមើលឃើញថាសំរាមមានការគរឡើងដូចជាក្រុមហ៊ុនសំរាមមិនទាន់មកប្រមូល»។
ដោយសារភាពយឺតយ៉ាវក្នុងការប្រមូលសំរាម គណៈរដ្ឋមន្ត្រីកាលពីថ្ងៃទី១០កុម្ភៈ ឆ្នាំ២០០១៥ បានបញ្ជាឲ្យមានការសើរើកិច្ចសន្យានាឆ្នាំ២០០២របស់ក្រុមហ៊ុនស៊ីនទ្រី ដែលបានទទួលសិទ្ធិផ្តាច់មុខក្នុងការប្រមូលសំរាមនៅក្នុងទីក្រុងភ្នំពេញសម្រាប់រយៈពេល៤៩ឆ្នាំ។ ឆ្លើយតបនឹងការសើរើកិច្ចសន្យា លោក សេង សាវី ប្រធានក្រុមហ៊ុនស៊ីនទ្រី បានប្រាប់សារព័ត៌មានក្នុងស្រុកមួយ ដោយបដិសេធដែលថាក្រុមហ៊ុនលោកមិនមានសមត្ថភាពប្រមូលសំរាមនៅក្នុងក្រុងភ្នំពេញ ហើយមិនអាចទទួលយកការវាយតម្លៃរបស់គណៈរដ្ឋមន្ត្រីបានទេ។ លោក សាវី ថាការខ្វះខាតផ្នែកហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធរបស់សាលាក្រុងមិនទាន់ដោះស្រាយនៅឡើយ។
យោងតាមរបាយការណ៍របស់ក្រសួងបរិស្ថានក្នុងឆ្នាំ២០១៨ បានឲ្យដឹងថា សំណល់រឹងនៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញបានកើនរហូតដល់ ៣០០០តោនក្នុងមួយថ្ងៃ ក្នុងនោះ ៦៥%ជាណល់សើម ២០%ជាថង់ប្លាស្ទីក និង ជាង១០%ជាសំណល់រាវ។
Group I | Week 2
After spending much time out in the field interviewing, trainees filed their first story drafts this week. Three stories were filed in Khmer and two in English. And the revision process is now underway, with final drafts expected early in Week 3.
Group I | Week 1
Journalism trainees got their first real taste of reporting on Friday when they hit the field to interview sources and chase stories.
The morning outside capped a fast-paced week of classroom theory and hands-on lessons covering the basics of journalism. Topics discussed included:
- News value
- News angles
- Journalism ethics
- Digital security
- Interviewing
Photos: Sanh Bunhoeun
Interviewing
Day 3: Trainees begin learning the ins and outs of interviewing. Tip #1: Start with the easy questions.
First day of school
Newsroom Cambodia started Monday, September 2, 2019. Newsroom Cambodia is a hands-on training program to learn and practice journalism on a daily basis, with the goal of participating in professional daily news production at VOD by the end of the course.
ID
After a little bit of playing around, Newsroom Cambodia has a logo and the beginnings of an identity. Step by step.
Latest News
