fbpx
Home Blog Page 115

អាមេរិកផ្តល់ថវិកាដល់ក្រុមហ៊ុនណាដែលអាចបង្កើនសមត្ថភាពប្រកួតប្រជែងក្នុងវិស័យកសិកម្មនៅកម្ពុជា

រដ្ឋាភិបាលអាមេរិក តាមរយៈទីភ្នាក់ងារអាមេរិកសម្រាប់ការអភិវឌ្ឍអន្តរជាតិ (USAID) បានប្រកាសដាក់ការប្រកួតប្រជែង ក្នុងភាពជាដៃគូផ្នែកកសិកម្ម ​សម្រាប់ក្រុមហ៊ុនឯកជននានាចូលរួម ដើម្បីឆ្លើយតបនឹងបញ្ហាប្រឈមសំខាន់ៗ ក្នុងវិស័យកសិកម្មនៅកម្ពុជា កាលពីថ្ងៃ២៨ ខែកុម្ភៈ ២០២១ កន្លងទៅនេះ។

ការប្រកួតប្រជែងនេះ បានបើកឱ្យដាក់ពាក្យស្នើសុំពីថ្ងៃទី២៤ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០២១ ក្នុងទឹកប្រាក់ជំនួយគម្រោងចំនួន ៣,៥ លានដុល្លារ ដល់ក្រុមហ៊ុនឯកជនណាមួយដែលបានជាប់ ហើយក្រុមហ៊ុននានា ក៏តម្រូវឱ្យផ្ដល់នូវ ដៃគូហិរញ្ញប្បទាន មួយទល់នឹងមួយ ដោយធ្វើការជាមួយវិស័យឯកជន ដើម្បីឆ្លើយតបទៅនឹងសេចក្ដីត្រូវការបន្ទាន់បំផុត ទាក់ទងនឹងការងារផ្នែកប្រព័ន្ធរក្សាភាពត្រជាក់ លទ្ធភាពទុកដាក់ក្នុងឃ្លាំង និងផ្នែកភស្ដុភារ ក្នុងវិស័យកសិកម្ម។ នេះបើតាមសេចក្ដីប្រកាសរបស់ភ្នាក់ងារជំនួយអាមេរិក។

លោកឯកអគ្គរដ្ឋទូតអាមេរិកប្រចាំកម្ពុជា W. Patrick Murphy បានមានប្រសាសន៍ថា «សហរដ្ឋអាមេរិក គឺជាដៃគូយូរអង្វែងរបស់ប្រទេសកម្ពុជា រួមទាំងវិស័យកសិកម្ម។ គម្រោងដាក់ឲ្យប្រកួតជ្រើសរើសនេះ មានបំណងជំរុញឱ្យក្រុមហ៊ុនក្នុងស្រុក និងអន្តរជាតិ រកដំណោះស្រាយថ្មីៗ ដើម្បីបង្កើនសមត្ថភាពប្រកួតប្រជែង ផ្នែកសេដកិច្ចកម្ពុជា ដោយពង្រឹងប្រព័ន្ធទីផ្សារ កែលម្អហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធ និងភស្ដុភារ ព្រមទាំងជំរុញការវិនិយោគ និងការចូលរួមរបស់វិស័យឯកជន ក្នុងខ្សែចង្វាក់ផលិតកម្មទាំងមូល នៃវិស័យកសិកម្ម»។

ក្នុងសេចក្តីប្រកាសបានឱ្យដឹងទៀតថា ការប្រកួតប្រជែងនេះនឹងបិទឈប់ទទួលពាក្យត្រឹមថ្ងៃទី១៦ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២១៕

រដ្ឋាភិបាលចិនផ្ដល់ជំនួយវ៉ាក់សាំងប្រឆាំងវីរុសកូវីដជំហានទី២ ចំនួន ៤០ម៉ឺនដូសដល់កម្ពុជា

រដ្ឋាភិបាលចិន បានប្រកាសកាលពីថ្ងៃទី១ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២០១ ថានឹងផ្ដល់ជំនួយវ៉ាក់សាំងប្រឆាំងវីរុសកូវីដ-១៩ ឥតសំណងជំហានទី២ ចំនួន ៤០ម៉ឺនដូសដល់ប្រទេសកម្ពុជា។

យោងតាមរយៈគេហទំព័រហ្វេកប៊ុករបស់ស្ថានទូតសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិននៅកម្ពុជា ចិនបាននិយាយថា «ដើម្បីជួយដល់ប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាដែលជាបងប្អូនរបស់ចិនក្នុងការទប់ស្កាត់នឹងជំងឺវីរុសកូវីដ-១៩ រដ្ឋាភិបាលចិនសម្រេចផ្តល់ជំនួយឥតសំណងជំហានទី២ជាវ៉ាក់សាំងកូវីដ-១៩ចំនួន ៤០ម៉ឺនដូសជូនដល់ភាគីកម្ពុជា»។

គួររំលឹកថា កម្ពុជាបានទទួលរួចហើយនូវជំនួយវ៉ាក់សាំងកូវីដ១៩ ពីចិន ចំនួន ៦០ម៉ឺនដូស ក្នុងជំហានទី១ កាលពីដើមខែកុម្ភៈ កន្លងទៅ៕

ព្រះមហាក្សត្រ និងសម្តេចម៉ែ យាងទៅប្រទេសចិនដើម្បីពិនិត្យព្រះរាជសុខភាព

ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្តេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី ព្រះមហាក្សត្រ​នៃ​ព្រះរាជាណាចក្រ​កម្ពុជា និងសម្តេចព្រះមហាក្សត្រី នរោត្តមមុនិនាថ សីហនុ ព្រះវររាជមាតាជាតិខ្មែរ បានយាងទៅទីក្រុងប៉េកាំង ប្រទេសចិន ដើម្បីពិនិត្យព្រះរាជសុខភាព នៅព្រឹកថ្ងៃចន្ទ ទី១ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២១នេះ។

បើតាមទំព័រហ្វេសប៊ុកផ្លូវការរបស់លោកហ៊ុន សែន នាយករដ្ឋមន្ត្រីនៃប្រទេសកម្ពុជា លោកបានអញ្ជើញចូលរួមថ្វាយព្រះរាជដំណើររបស់ព្រះមហាក្សត្រ និងសម្តេចម៉ែយាងទៅទីក្រុងប៉េកាំង ប្រទេសចិន។

លោកហ៊ុន សែន ក៏បានថ្វាយព្រះពរដល់ព្រះមហាក្សត្រ និងសម្តេចម៉ែឲ្យព្រះអង្គទ្រង់ប្រកបដោយព្រះពលានុភាពខ្លាំងក្លា ព្រះបញ្ញាញាណវាងវៃ ព្រះរាជសុខភាពល្អបរិបូណ៌ ព្រះជន្មាយុយឺនយូរជាងរយព្រះវស្សា ដើម្បីគង់ប្រថាប់ជាម្លប់ដ៏ត្រជាក់ត្រជុំ ដល់ប្រជានុរាស្ត្រគ្រប់រូប រស់នៅក្នុងសុខសន្តិភាព តរៀងទៅ។

សូមរំឮកថា ព្រះករុណា ព្រះបាទសម្តេចព្រះបរមនាថ នរោត្តម សីហមុនី ព្រះមហាក្សត្រខ្មែរ និងព្រះមហាក្សត្រី នរោត្តម មុនីនាថ សីហនុ បានយាងទៅកាន់រដ្ឋធានីប៉េកាំង ប្រទេសចិន ដើម្បីពិនិត្យព្រះរាជសុខភាព តាមវេជ្ជបញ្ជារបស់ក្រុមគ្រូពេទ្យចិន។ នេះបើយោងតាមទំព័រហ្វេកប៊ុក Press OCM អង្គភាពព័ត៌មាន និងប្រតិកម្មរហ័ស នៃទីស្តីការគណៈរដ្ឋមន្រ្តី៕

Q & A ជាមួយលោកគង់ មូនីកា ប្រធានគណបក្សឆន្ទៈខ្មែរ អំពីយុវជន នយោបាយបច្ចុប្បន្ន និងប្រជាប្រិយភាពបក្សខ្លួន

លោកគង់ មូនីកា ប្រធានគណៈបក្សឆន្ទៈខ្មែរ បានផ្តល់កិច្ចសម្ភាសន៌ដល់លោកសុត បាន ដែលជាសិក្ខាកាមសារព័ត៌មានមកពី Newsroom Cambodia ក្រោមប្រធានបទថាតើគណបក្សនយោបាយថ្មី អាចជាក្តីសង្ឃឹមរបស់ពលរដ្ឋ និងយុវជនដែរឬទេ។​ កិច្ចសម្ភាសន៌ក៏ស្តីអំពីយុវជន នយោបាយបច្ចុប្បន្ន ប្រជាធិបតេយ្យ និងប្រជាប្រិយភាពគណបក្សរបស់គាត់ផងដែរ។

ខាងក្រោមនេះជា Q & A រវាងលោកគង់​​ មូនីកា និងលោកសុត​ បាន។

Q៖ តើបងយល់យ៉ាងណាចំពោះស្ថានភាពនយោបាយសព្វថ្ងៃ ដែលយើងមើលឃើញថាមានគណបក្សនយោបាយថ្មីៗជាច្រើនកំពុងតែកើតមានឡើងនៅក្នុងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យយើង?

A៖ ការកកើតឡើង ឬដំណើរការនយោបាយនៅកម្ពុជា យើងឃើញហើយកន្លងមកមានគណបក្សនយោបាយច្រើនណាស់ មានទាំងគណបក្ស​ហ៊្វុនស៊ិនប៉ិច គណបក្សផ្សេងៗជាច្រើនទៀតដែលបានដើរតួនាទីយ៉ាងសំខាន់ក្នុងចលនានយោបាយនៅកម្ពុជាហ្នឹង ជាពិសេសការលើកស្ទួយលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជា បន្ទាប់ពីមានកិច្ចព្រមព្រៀងទីក្រុងបារីសឆ្នាំ១៩៩១ ហើយនិងរដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជាយើងនៅឆ្នាំ១៩៩៣ ហើយជាបន្តបន្ទាប់មានការវិវត្តន៍នយោបាយរវាងអ្នកនយោបាយកាន់អំណាច និងអ្នកនយោបាយប្រឆាំង ឬក៏ដៃគូនយោបាយនៃគណបក្សនីមួយៗ តែងតែមានការប្រកួតប្រជែងគ្នាដើម្បីឈានទៅកាន់អំណាច។

ក៏ប៉ុន្តែយើងសង្កេតឃើញថា ការវិវត្តនយោបាយពីមួយនិតិកាល ទៅមួយនិតិកាលមានការផ្តាល់ប្តូរ រហូតមកដល់ឆ្នាំ២០១៣ និងឆ្នាំ២០១៧ចុងក្រោយនេះ ដែលមានការរំលាយគណបក្សប្រឆាំងដ៏ធំមួយដែលមានប្រជាពលរដ្ឋគាំទ្រជិតកន្លះលាននាក់ (កន្លះនគរ) ដែលចង់បង្ហាញថាស្ថានភាពនៃលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជានៅមានភាពផុយស្រួយនៅឡើយ។ ដូច្នេះបន្ទាប់ពីការរំលាយគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ យើងឃើញមានគណបក្សច្រើនបានកកើតជាបន្តបន្ទាប់ រួមមានគណបក្សខ្ញុំដែរ គឺគណបក្សឆន្ទៈខ្មែរ ដែលយើងបានបង្កើតមុនការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៨ ពីរខែប៉ុណ្ណោះ។

ទី១ ក្នុងនាមយើងអ្នកនយោបាយស្រករក្រោយ ឬអ្នកនយោបាយវ័យក្មេង ដូចជារូបខ្ញុំឬក៏អ្នកនយោបាយផ្សេងៗទៀត ចង់ឲ្យមានការផ្លាស់ប្តូរមួយជាវិជ្ជមានបែបប្រជាធិបតេយ្យ។ ទី២ ប្រជាពលរដ្ឋនិងយុវជនតាមបណ្តាគ្រប់ខេត្តក៏ចង់ឃើញឲ្យមានការផ្លាស់ប្តូរវិជ្ជមាននៅកម្ពុជាដូចគ្នា។

Q៖ តើការបង្កើតគណបក្សនយោបាយថ្មីច្រើនអាចមានផលចំណេញអ្វីខ្លះដល់សង្គមជាតិ?

A៖ ខ្ញុំយល់ថាប្រទេសដែលប្រកាន់លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ គួរគោពរសិទ្ធិ សេរីភាពនយោបាយ សេរីភាពមូលដ្ឋានផ្សេងៗដែលប្រជាពលរដ្ឋគ្រប់រូបមានចែងនៅក្នុងច្បាប់រដ្ឋធម្មនុញ្ញនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ពលរដ្ឋម្នាក់ៗមានសិទ្ធិក្នុងការធ្វើនយោបាយ ដូច្នេះសំខាន់ថាតើយើងអនុវត្តសិទ្ធិសេរីភាពនយោបាយយើងបានទូលំទូលាយកំរិតណា ហើយកន្លែងខ្លះទៀតយើងឃើញថា អ្វីដែលកម្ពុជាមានសព្វថ្ងៃគឺសិទ្ធិនយោបាយត្រូវបានរឹតត្បឹត សិទ្ធិមានចំពោះតែបុគ្គលកាន់អំណាច។ ដូច្នេះការបង្កើតគណបក្សច្រើនជាយុទ្ធសាស្រ្តនយោបាយមួយចំនួនដែរ ខ្ញុំគិតថាប្រជាពលរដ្ឋអាចដឹងថាគណបក្សនយោបាយថ្មីណាអាចជាក្តីសង្ឃឹមរបស់ពួកគាត់ និងអាចជួយគិតគូរពីផលប្រយោជន៍ពលរដ្ឋនិងប្រទេសជាតិ ដើម្បីធ្វើយ៉ាងណាឲ្យប្រទេសជាតិមានការអភិវឌ្ឍន៍និងសេចក្តីសុខ សន្តិភាព។

Q៖ ចំពោះការបោះឆ្នោតអាណត្តិក្រោយ តើគណៈបក្សឆន្ទៈខ្មែរ មានជំនឿក្នុងការដណ្តើមអាសនៈពីគណៈបក្សកាន់អំណាច ឬគណបក្សនយោបាយផ្សេងៗបានដែរឬទេ?

A៖ ជាការពិតគណបក្សឆន្ទៈខ្មែរ បើថ្វីត្បិតថាយើងទើបតែបង្កើតក្នុងរយៈពេលខ្លី ការបោះឆ្នោតកន្លងមកនៅឆ្នាំ២០១៨ យើងបានទទួលសម្លេងខ្ពស់ពីការគាំទ្រទូទាំងប្រទេស ជាង២.​០០០.០០០(ពីរសែនសម្លេង)ដែរ ហើយឈរនៅក្នុងលំដាប់ទី៤ នៃគណបក្សទាំង២០ដែលបានចូលរួមក្នុងការបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០១៨។

ដូច្នេះហើយយើងឃើញថាទាំងនេះជាមូលដ្ឋានគ្រឹះ ហើយជាសក្តានុពលដែលអាចឲ្យគណបក្សឆន្ទៈខ្មែរនៅតែបន្តខិតខំបន្ថែមទៀត ព្រោះកន្លងមកយើងមានពេលតិចតួចមែនទែនដែលបានបញ្ជ្រាបខ្លួនទៅដល់ប្រជាពលរដ្ឋនិងមជ្ឈដ្ឋានទូទៅឲ្យបានស្គាល់ ប៉ុន្តែឥឡូវនេះយើងមានពេល២ឆ្នាំជាងមកហើយ ដើម្បីអាចបញ្ជ្រាបខ្លួនបណ្តើរៗឲ្យប្រជាពលរដ្ឋបានស្គាល់ ហើយក្នុងការបោះឆ្នោតនៅឆ្នាំ២០២២ ដែលជាការបោះឆ្នោតថ្នាក់ក្រោមជាតិ ឬការបោះឆ្នោតក្រុមប្រឹក្សាឃុំសង្កាត់ ឆ្នាំ២០២៣ការបោះឆ្នោតជាតិ(តំណាងរាស្រ្ត) គណបក្សឆន្ទៈខ្មែរមានការជឿជាក់ថាយើងនឹងអាចទាក់ទាញការគាំទ្រពីប្រជាពលរដ្ឋកម្ពុជាបាន។

Q៖ តើគណបក្សនយោបាយគួរមានគោលដៅនិងចក្ខុវិស័យបែបណាក្នុងការជំរុញ និងលើកទឹកចិត្តយុវជនឲ្យចូលរួមចំណែកក្នុងការអភិវឌ្ឍន៍សង្គមជាតិ?

A៖ យើងឃើញថាកម្ពុជាមានយុវជនច្រើនជាង៧០ភាគរយក្រោមអាយុ៣៥ឆ្នាំ ប៉ុន្តែខ្ញុំឃើញថាការយកចិត្តទុកដាក់ ឬក៏ផ្តោតអារម្មណ៍ទៅលើវិស័យនយោបាយរបស់យុវជននៅមានកម្រិតនៅឡើយ ហើយយុវជនមួយចំនួនទៀតហាក់បីដូចជាមានការបែងចែកគ្នាទៅតាមទស្សនៈគំនិតរបស់ក្រុមគាត់ ដោយភាគច្រើនទាញយកតែគំនិតរបស់ខ្លួនថាត្រឹមត្រូវ ដោយមិនបានធ្វើការពិចារណាឲ្យបានទូលំទូលាយ ថាត្រូវមានការរួមគិត រួមគូរ រួមធ្វើទាំងអស់គ្នាដើម្បីផលប្រយោជន៍ប្រទេសជាតិយ៉ាងណានោះទេ។

ដូច្នេះហើយខ្ញុំយល់ឃើញថាបញ្ហាសង្គមជាតិសព្វថ្ងៃមិនសូវមានការលើកទឹកចិត្តទុកដាក់ពីថ្នាក់ដឹកនាំទៅដល់យុវជនប៉ុន្មាននោះទេ។ ដូច្នេះក្នុងនាមយើងជាគណបក្សនយោបាយថ្មីមានគោលនយោបាយលើកទឹកចិត្តយុវជនឲ្យមានការចូលរួមក្នុងវិស័យនយោបាយឲ្យកាន់តែច្រើន តាមរយៈការបង្កើតវគ្គបណ្តុះបណ្តាល ឬក៏មានការជួបជុំគ្នារបៀបជាតុកាហ្វេជជែកគ្នាអំពីស្ថានការណ៍នយោបាយសង្គម ស្ថានការណ៍នយោបាយពិភពលោក។

Q៖ តើពលរដ្ឋនិងយុវជនមានតួនាទីអ្វីខ្លះនៅក្នុងវិស័យនយោបាយ ហើយតើហេតុអ្វីពលរដ្ឋនិងយុវជនចំបាច់ចូលរួមចំណែកខ្វាយខ្វល់ និងតាមដានពីរឿងនយោបាយ?

A៖ ប្រជាពលរដ្ឋនិងយុវជនកម្ពុជាហាក់បីដូចជានៅឆ្ងាញពីវិស័យនយោបាយខ្លាំង ដោយសារការធុញទ្រាន់របស់គាត់ដែលឃើញអ្នកនយោបាយកន្លងមកតែងតែមានបញ្ហានិងគ្នាបង្ករបញ្ហាជម្លោះផ្នែកនយោបាយ ធ្វើឲ្យគាត់មានភាពតានតឹងនិងការលំបាកដោយស្ថានភាពនយោបាយទាំងអស់នេះ។

យើងធ្លាប់បានឃើញរូបភាពល្អកន្លងមកតាមរយៈវប្បធម៌សន្ទនាកាលពីឆ្នាំ២០១៤ រវាងថ្នាក់ដឹកនាំនិងគណបក្សប្រឆាំងដែលធ្វើឲ្យពលរដ្ឋនិងយុវជនសប្បាយសាទរ ដែលបានឃើញអ្នកនយោបាយចេះគោរពស្រឡាញ់​ សាមគ្គីគ្នាដោយងាកមកគិតគូរពីផលប្រយោជន៍ប្រទេសជាតិ ប៉ុន្តែមិនយូរប៉ុន្មានស្ថានភាពនយោបាយត្រឡប់ទៅរកវិបត្តិផ្នែកនយោបាយម្តងទៀត។

ដូច្នេះហើយខ្ញុំគិតថាប្រជាពលរដ្ឋនិងយុវជនគួរតែចាប់ផ្តើមយកចិត្តទុកដាក់តាមដានលើវិស័យនយោបាយឲ្យបានដិតដល់ ហើយសម្លឹងមើលរកគណបក្សនយោបាយថ្មីៗដែលអាចចូលរួមចំណែកធ្វើជាតំណាងរបស់ខ្លួនដើម្បីតស៊ូមតិឬក៏ជួយពាំនាំសេចក្តីកង្វល់ឬបញ្ហាជីវភាពទាំងឡាយរបស់ប្រជាពលរដ្ឋឲ្យដល់រដ្ឋាភិបាលដើម្បីជួយធ្វើការដោះស្រាយបញ្ហា។ ដូច្នេះតួនាទីរបស់យុវជននិងពលរដ្ឋគឺមានសារៈសំខាន់យ៉ាងខ្លាំងនៅក្នុងសង្គមប្រជាធិបតេយ្យក្នុងការសម្រេចជោគវាសនាប្រទេសជាតិ ដូចបណ្តាប្រទេសលោកខាងលិចដែលគេឲ្យតម្លៃទៅលើលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យយ៉ាងពិតប្រាកដ។

Q៖ ជាចុងក្រោយ តើបងមានអ្វីចង់បន្ថែមទៀតទេ ពាក់ព័ន្ធនិងការបង្កើតគណៈបក្សនយោបាយថ្មីច្រើននៅកម្ពុជា  ប្រសិនបើជាមានសូមអញ្ញើញបង។

​A៖ ខ្ញុំយល់ឃើញថាការបង្កើតគណបក្សនយោបាយថ្មីៗភាគច្រើនកើតចេញពីអតីតគណបក្សប្រឆាំងគឺបក្សសង្គ្រោះជាតិ ហើយខ្ញុំយល់ថាប្រសិនបើយើងជាអ្នកប្រជាធិបតេយ្យពិតប្រាកដគួរតែរួមកម្លាំងប្រជាធិបតេយ្យឡើងវិញ ដោយរកឪកាសជួបគ្នារវាងអ្នកប្រជាធិបតេយ្យទាំងអស់ហ្នឹង ដែលមានប្រភពពីសង្គ្រោះជាតិដូចគ្នាឬក៏អ្នកប្រជាធិបតេយ្យមកពីគណបក្សផ្សេងៗទៀតក៏ដោយដែលមានគោលបំណងចង់ឲ្យមានការផ្លាស់ប្តូរជាវិជ្ជមាននៅកម្ពុជា ដើម្បីស្វែងរករូបមន្តកសាងលទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យនៅកម្ពុជាឡើងវិញ៕

Q&A៖ អ្នកជំនាញកសិកម្មប្រាប់ពីបញ្ហាប្រឈមរបស់កសិករ

អ្នក​ជំ​នា​ញ​ក​សិ​ក​ម្ម​ម្នា​ក់​ ​បានលើ​ក​ឡើ​ង​ពី​ប​ញ្ហា​ប្រ​ឈ​ម​រ​ប​ស់​ក​សិ​ក​រ​ និង​បា​ន​ណែ​នាំ​ដ​ល់​ក​សិ​ក​រ​ឱ្យ​ងា​ក​ម​ក​ដាំ​ដំ​ណាំ​ដែ​ល​មា​ន​ស​ក្តា​នុ​ព​ល​ខ្ព​ស់​ ​ដើ​ម្បី​កា​ត់​ប​ន្ថ​យ​កា​រ​នាំចូ​ល​ប​ន្លែ​ពី​បរ​ទេ​ស​។​ ​

ខាង​ក្រោ​ម​នេះ​ជាប​ទ​សម្ភា​ស​ន៍​រ​វា​ង​លោក​​លា​ស់​ ​លី​ប​លី​ប​ ​អ្ន​ក​សា​រ​ព័​ត៌​មា​ន​ N​e​w​s​r​o​o​m​ ​Ca​m​b​o​d​i​a​ ​ជាមួ​យ​លោ​ក​ ​ចា​ន់​​​រ៉េ​ត​ ​ម្ចា​ស់អា​ជី​វ​ក​ម្ម ​A​g​r​o​-​Nature និងកសិសុខភាពដែលបាន​ប​ញ្ច​ប់​កា​រ​សិ​ក្សា​ផ្នែ​ក​​វិ​ទ្យា​​សាស្រ្ត​ក​សិកម្មនៅសកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទកសិកម្ម និងនៅប្រទេសអ៊ីស្រាអែលរយៈពេ​ល​មួ​យ​ឆ្នាំ​ ​ហើ​យ​ក៏​បា​ន​ប្រ​ឡូ​ក​ក្នុ​ង​វិ​ស័​យ​ក​សិ​ក​ម្ម​អ​ស់​រ​យៈពេ​ល​៧​ឆ្នាំ​ផ​ង​ដែ​រ​។​

លោក លាស់ លីបលីប៖ សួស្តីបង! ក្នុងនាមបងដែល​ប្រ​ឡូ​ក​ក្នុ​ង​វិ​ស័​យ​ក​សិ​ក​ម្មយូ​រ​ដែរ​ ​រ​យៈពេ​ល​៧ឆ្នាំ​ ​អា​ច​និ​យាយ​​​ថា​ប​ង​ជា​អ្ន​ក​ជំ​នា​​ញមួយក្នុង​វិ​ស័​យ​នេះ​ ​ហើ​យបាន​​​បើ​ក​​​មុ​​​​​​ខ​​​ជំ​នួញក្នុងវិស័យនេះផង​ដែ​រ​ តើ​ប​ងយល់ឃើញថា កសិករភាគច្រើនគាត់ជួបប្រទះបញ្ហាប្រឈមអ្វីខ្លះដែរ?

​លោ​ក​ ចាន់រ៉េត៖ បាទ​! ​បើ​តា​មខ្ញុំមើលឃើញបច្ចុប្បន្ន បញ្ហាប្រឈមរបស់កសិករគឺមា​ន​៤ ទី១ គឺ​ប​ញ្ហា​ទី​ផ្សា​រ​ ទី​២​ បញ្ហាទុន ទី៣ បញ្ហាទឹក និងទី៤ បញ្ហាបច្ចេកទេស។

​លោក លាស់ លីបលីប៖ ​ក្នុ​ង​នា​ម​ប​ង​ជា​អ្ន​ក​ប​ច្ចេកទេស តើយើងគួ​រ​មា​ន​វិ​ធី​សា​ស្រ្តបែបណាក្នុងការ​កុំ​ឱ្យ​ពួ​ក​គា​ត់​មា​នប​ញ្ហា​ទាំងអស់នេះ?

លោក ចាន់រ៉េត៖ បាទ ចំពោះបញ្ហាទាំងអស់នឹង ទី១គឺយើងត្រូវចួលរួមសហការណ៍ជាមួយគាត់ ​ចូល​រួ​ម​ធ្វើ​កា​រ​ផ្ស​ព្វ​ផ្សា​យ​ ​ហើ​យ​នឹ​ង​អោយគាត់យល់ដឹងពីបញ្ហាទាំងអស់នឹង ឧទាហរណ៍​បញ្ហា​ទី​ផ្សា​រ ​ប​ញ្ហា​​ទី​ផ្សា​រ​គឺ​ភា​គ​ច្រើ​ន​ក​សិ​ក​រ​ខ្មែ​រ​ដាំ​ដំ​ណាំ​អ​ត់​ទី​ផ្សា​រ​ ​ដោ​យ​សា​រ​ដាំ​តា​ម​គ្នា​ ហើយ​នៅរដូវកាលដែល​ដំណាំ​បាន​ផល​ខ្ពស់​គឺភាគច្រើន​គាត់ដាំ​ដំណាំដូចៗ​គ្នា ដូច្នេះ​ហើយ​​​​​​ទើប​ធ្វើឱ្យគាត់អត់ទីផ្សារ បើសិននៅក្នុងរដូវកាលត្រជាក់ដែលដំណាំសម្បូរ​ កសិករ​គួរតែ​ដាំដំណាំមើម​​ដូ​​​ច​ជា​​​ព​ពួក​ខ្ទឹមបារាំង ខ្ទឹមសរ ខ្ទឹមក្រហម ដែលខ្មែរយើងភាគច្រើននាំចូលពីបរទេស តែភាគ​ច្រើ​ន​ពួ​ក​គា​ត់​មិ​ន​សូ​វ​ដាំដំណាំបែបនឹងទេ គាត់ថាគាត់ពិបាកលក់ ឬគាត់អត់ចេះដាំ ប៉ុន្តែ​ពួកគាត់អត់បានសាកល្បងថា​ដាំវាបែ​បម៉េច ពួកគាត់អត់ធ្លាប់សាកល្បងទេ។

លោក លាស់ លីបលីប៖ ​ប​ង​​បាន​លើ​ក​ឡើងថា ពួកគាត់អត់បានសាកល្បងទាក់ទងនឹងកា​រដាំ​ប​ន្លែ​ផ្សេ​​ង​ៗ​ដែ​ល​ពួ​ក​​គា​ត់​អត់ធ្លាប់ដាំ តើបងយល់ឃើញថាពួកគាត់នៅអត់ហ៊ានក្នុងការសាកល្បង ឬ​ក៏​ មា​ន​​ប​​​​ញ្ហាអ្វីមួយដល់ការរាំងស្ទះដល់ពួកគាត់នឹង?

លោក ចាន់រ៉េត៖ បញ្ហាទី១ គឺគាត់អត់ដឹងថាទិញពូជនឹង​នៅ​ឯ​ណា​ ​ទី​២គឺ​គា​ត់​អ​​ត់ចេះដាំ មាន​ន័​យ​ថា​គា​ត់​អ​ត់​ធ្លា​ប់​ដាំទេ ប៉ុន្តែពួកគាត់មិនព្យាយាមសិក្សាខ្លួ​ន​ឯ​ង​ ​បាន​ន័​យ​ថា​ ​ជា​ទូ​ទៅកសិករដែ​ល​ជោ​គ​ ជ័​យ​​​​​ភា​គច្រើនគាត់សាកល្បងខ្លួនឯង គាត់ស្រាវជ្រាវខ្លួនឯងតាមប្រព័ន្ធអ៊ីធើណេត ឬក៏​អា​ច​សា​ក​សួ​រ​ប​ច្ចេ​ក​ទេ​ស​ពី​ម​ន្រ្តីកសិកម្ម​ តែភា​គ​ច្រើ​ន​គាត់​អ​ត់បា​ន​សួរនាំមន្ត្រីកសិកម្មទៅលើដំណាំទាំងអស់នឹងទេ គាត់​ដាំ​តែដំ​ណាំ​ដដែ​ល​ៗ​ ​ធ្លា​ប់ដាំ​ពី​មុន​មកនឹង ដូច្នេះហើយទើបធ្វើឲ្យគាត់ពិបាកលក់នៅលើទីផ្សា​រ​។ ​ហើ​យ​ប​ញ្ហា​មួ​យ​ទៀ​ត​នឹ​ង​គឺថា​ប​ច្ចេ​ក​ទេ​ស​ព្រោះថាគាត់អត់បានយល់ដឹងពីបច្ចេកទេស ហើយមន្ត្រីក​សិ​កម្ម​​ក៏​​​គាត់​ពុំ​បា​នទៅ​ណែ​នាំ​ពួ​​ក​គា​ត់អោយដាំនូវដំណាំថ្មីទាំងអស់នឹងដែរ គឺ​ដោ​យ​សា​រ​តែ​​  ម​ន្ត្រី​ក​សិ​ក​ម្ម​របស់យើងមួយចំនួនក៏គាត់មិនទាន់បានយល់ដឹងពីចំណេះពីប​ច្ចេ​ក​ទេ​ស​ក្នុ​ង​កា​រ​ដាំដំណាំ​​ទាំ​ង​អ​ស់នឹងដែរ។

លោក លាស់ លីបលីប៖ ចំពោះបងដែលលើកឡើងទាក់ទងនឹងមន្ត្រីកសិកម្មមួយចំនួនដែលគាត់អត់​ទា​ន់​បា​ន​ផ្ត​ល់​ជា​កា​រ​​អ​នុ​​វត្តន៍ទៅដល់កសិករ តើបងគិតថាអានឹងវាជាកំសោ​យរ​ប​ស់​រា​ជ​រ​ដ្ឋា​ភិ​   បាលដែ​រ​ឬ​ទេ​​? ​

លោក ចាន់រ៉េត​៖​ ចំពោះបញ្ហានឹង ខ្ញុំគិតថាវាមិនមែនជាកំសោយរបស់រដ្ឋាភិបាលនោះ​ទេ​ ​ពេ​ល​ខ្លះ​មន្ត្រី​ក​សិ​ក​ម្ម​គា​ត់​បានចុះទៅបណ្តុះបណ្តាលគាត់ដែរប៉ុន្តែពួកគាត់អត់ធ្វើ ហើយម្យ៉ាងវិញទៀតគឺឧទាហរណ៍ថា ​​​តំប​ន់មួយនឹងវាមិនត្រូវជាមួយដំណាំនឹង ហើយម្យ៉ាងវិញទៀតដំណាំនឹងជាដំណាំថ្មី  ចឹងទៅ​វា​ធ្វើ​ឱ្យ​ម​ន្ត្រី​របស់យើងមួយចំនួនគាត់ក៏មិនទាន់បានយល់ដឹងដែរ ចឹងហើយគឺជាចាំបាច់យើងអាច​ឱ្យ​ក​សិ​ក​រ​គំ​រូ​ដែលគា​ត់ដាំដំ​ណាំនឹ​ង​ម​កប​ង្រៀ​នកសិករដាំផ្ទាល់ ឬមួយក៏យើ​ង​នាំ​កសិ​ក​រពី​តំ​ប​ន់​ផ្សេង​ទៅ​សិ​ក្សា​​នៅ​តំ​បន់ដែលកសិករជោគជ័យនឹងដាំដោយផ្ទាល់ ឱ្យពួកគាត់នឹងបានរៀនសូ​ត្រ  មើ​ល​​​​ពីការដាំដុះនឹងដកស្រងបទពិសោធន៍ពីកសិករដែលជោគជ័យដោយផ្ទាល់ ធ្វើបែបនឹងទើបលឿ​ន​ ​គឺ​មានន័យថាធ្វើឱ្យ​កសិករគាត់ងាយយល់ថាតើការដាំដុះបែបម៉េចទើបធ្វើឱ្យជោគជ័យ ប្រសិន​បើឱ្យ​ម​ន្ត្រី​យើ​ង​ម​ក​ប​ង្រៀ​ន​ក​សិ​​ក​រ​គា​ត់មិនងាយនឹងយក នឹងធ្វើតាមទេ ចឹង​យើ​ង​ចាំ​បា​ច់ត្រូវតែនាំពួកគាត់ មួយភូមិ ​ឬ​ពីរ​ភូ​មិ​ទៅ​រៀ​ន​តែ​ម្ត​ង។

លោក លាស់ លីបលីប៖ ចុះចំពោះការនាំចូលបន្លែពីបរទេ​ស​ តើ​ប​ងគិតថា វាជាការប្រកួតប្រជែង​ទី​ផ្សា​រ​ដែ​ល​ធ្វើ​ឱ្យ​ក​សិកររបស់យើងពិបាកក្នុងការលក់ដូរដែរ ឬទេ?

លោក ចាន់រ៉េត៖ ចំ​ពោះការនាំចូលបន្លែពីបរទេស​ អានេះជាបញ្ហាសំខាន់មួយ ព្រោះថាក​សិក​រ​ខ្មែ​រ​យើង​គា​ត់​មិនទាន់អាចផលិតបន្លែដើម្បីផ្គត់ផ្គង់ទីផ្សារបានពេញលេញទេ ចឹងហើយចាំបាច់ក្នុងដំណាក់​កា​ល​ដែល​យើ​ងមិនទាន់អាចផលិតផ្គត់ផ្គង់ខ្លួនឯងឱ្យបានគ្រប់គ្រាន់យើងត្រូវតែនាំចូល ប៉ុន្តែក្នុងន័យនឹងគឺកសិករខ្មែរយើងគឺតែចាប់ផ្តើមមើលថាតើដំណាំណាដែលយើងនាំចូលពីបរទេស យើងមើលថាដំណាំណាដែលនាំចូលចឹងយើងត្រូវតែដាំដំណាំនឹងឱ្យបានច្រើន ឧទាហរណ៍ដំណាំខ្ទឹម ដំណាំការ៉ុត ស្ពៃក្តោប ស្ពៃបូកគោ ឬក៏ផ្កាខាត់ណាខៀវអីនឹងដែលពីមុនយើងគិតថាដាំអត់បានប៉ុន្តែឥឡូវយើងចាប់ផ្តើមដាំបានហើយ ចឹងយើងគួរតែនាំគ្នាដាំដំណាំនឹ​​​ង​អោយបានច្រើន។

លោក លាស់ លីបលីប៖ ចំពោះកា​រយ​ល់​ឃើ​ញរបស់បងទាក់ទងទៅនឹងបន្លែខ្មែរ ហើយនឹងបន្លែបរទេស តើបង​គិ​ត​ថាបន្លែទាំង២នឹងខុសគ្នាយ៉ាងម៉េចដែរ?

លោក ចាន់រ៉េត៖ បន្លែ​បរទេសយើងមិននិយាយថា​រ​បស់​វៀ​ត​ណាម ឬរបស់ចិន មិនល្អជាងរ​បស់​ខ្មែ​រ​យើ​ង​នោះ​ទេ យើងអាចនិយាយបានថាបន្លែរបស់គេមួយចំនួនក៏មានគុណភាពល្អ បន្លែមួយចំនួនក៏វាមា​ន​សារ​ធា​តុ​គី​មី​លើសកម្រិតចឹងទៅ ចឹងហើយបើសិនជាយើងដែលជាជនជាតិខ្មែរគួរ​តែ​គាំ​ទ្រ​   ផ​លិ​ត​ផលខ្មែ​រទៅ ព្រោះថាផលិតផលខ្មែរមានប្រភពច្បាស់លាស់ជាងផលិតផលវៀតណាម យើងអត់​ដឹង​ថានៅ​វៀត​ណា​មគេប្រើអ្វី នៅចិនគេប្រើអ្វីទេ ចឹងយើងអត់ដឹងសោះ ដូច្នេះហើយបើសិនជាយើង​បា​រ​ម្ភ​ថា​វា​ប៉ះ​ពា​ល់សុខភាពយើងគួរតែប្រើផលិតផលខ្មែរ ហើយជួយលើកស្ទួយសេដ្ឋកិច្ចជាតិ និងឱ្យកសិករខ្មែរមានជីវភាពធូរធារផងដែរ។

លោក លាស់ លីបលីប៖ បងបានប្រាប់ខ្ញុំថាបងជាម្ចាស់ហាងបន្លែតើបន្លែនឹងមកពីខាងណាដែរ​ បាទ?

លោក ចាន់រ៉េត៖ បន្លែទាំងអស់នោះយើងយកមកពីច្រើនខេត្ត យើងមានខេត្តកំពង់​ស្ពឺ ខេត្តកណ្តាល ខេត្ត​កំពត ខេត្តបន្ទាយមានជ័យ ខេត្តបៃលិន ខេត្តព្រះវិហារ និងខេត្តមណ្ឌលគីរី។

លោក លាស់ លីបលីប៖ តើបន្លែទាំងអស់នោះជាបន្លែប្រភេទបែបម៉េចដែរ?

លោក ចាន់រ៉េត៖ បាទ បន្លែទាំងអស់នោះគឺភាគច្រើនជាបន្លែសុវត្ថិភាព ហើយក៏មានមួយចំនួនជាបន្លែ​សរីរាង្គ​ផង​ដែរ​។

លោក លាស់ លីបលីប៖ ទាក់ទងនឹងការលក់របស់បងវិញ តើវាមានការលំបាកអ្វីទេ ក្នុងការលក់បន្លែខ្មែ​ររ​បស់យើង?

លោក ចាន់រ៉េត៖ បាទ យើងមានបញ្ហាប្រឈមច្រើន ដោយសារបន្លែរបស់យើងគឹចាំបាច់ត្រូវតែបន្លែសុវត្ថិភាពហើយមានប្រភពច្បាស់លាស់ ហើយយើងដឹងហើយថាខ្មែរយើងកសិករមួយចំនួនគាត់ ដាំបន្លែអ​ត់​សូ​វ​បា​នល្អ​ ហើ​យ​ទៀ​ង​ទា​ត់​ទេចឹ​ង​យើ​ង​ពិ​បាកក្នុងការស្វែករក​ប​ន្លែ​​សុ​វ​ត្ថិភាពឱ្យមានគ្រប់មុខដើម្បីល​ក់​នៅ​លើ​ទី​ផ្សា​​រ​ អីចឹ​ង​ហើយឃើញថាបន្លែរបស់យើងមួយចំនួនយើងខ្វះ​ រដូវកាលខ្លះយើងខ្វះ ៣​ទៅ​៤​មុ​ខ​ ​រ​ដូវកាលខ្លះយើងខ្វះទៅដល់១០មុខអីក៏មាន​ដែរ​ ​ចឹ​ង​ហើ​យ​វា​លំ​បា​ក​ មិ​ន​ដូ​ច​ជា​ប​ន្លែរបស់វៀតណាម​ដែ​ល​គេ​ល​​ក់​លើ​ទៅផ្សាទូ​ទៅ​ ​គឺបន្លែនាំចូលចឹងគេមានគ្រប់មុ​ខ​ទាំ​ងអស់ ដូច្នេះហើយ​យើ​ង​ខុ​ស​គ្នា​ត្រង់​ថាប​ន្លែ​រ​ប​ស់យើងមានមិនគ្រប់ដូចជាបន្លែលក់លើទីផ្សារទូទៅទេ។

លោក លាស់ លីបលីប៖ ចុះទាក់ទងទៅនឹងតម្លៃវិញ តើបងយល់ថាតម្លៃបន្លែខ្មែរ ហើយបន្លែវៀតណាមវាមានលក្ខណៈបែបណាដែរ?

លោក ចាន់រ៉េត៖ បាទ ចំពោះខ្ញុំយល់ថា បន្លែខ្មែរយើងមានតម្លៃខ្ពស់ជាង បន្លែនាំចូលដោយសារតែ ​ខ្ញុំ​ទិ​ញ​ប​ន្លែ​កុ​ងត្រាពីក​សិក​រ​ ​ជា​​ប​ន្លែសុ​វត្តិភាពចឹងវាមានតម្លៃខ្ព​ស់​ជា​ងបន្លែលើទីផ្សារធម្មតា។

លោក លាស់ លីបលីប៖ បើទាក់ទងទៅនឹងបញ្ហាដែលកសិករជួបប្រទះហើយនឹងបញ្ហាដែលបងជួប​ប្រ​ទះ​ ​តើ​បងគិតថារដ្ឋាភិបាលគួរមាន​វិ​ធានការបែបណាក្នុងការចូលរួមគាំទ្រទៅដល់វិស័យកសិកម្ម?

លោក ចាន់រ៉េត៖ ចំពោះបញ្ហាដែលរដ្ឋាភិបាលគួរតែជួយចូលរួម គាំទ្រវាមានបញ្ហា​ដូ​ច​ជា​វិ​ស័​យ​ការដឹកជញ្ជូនគឺ​រ​ដ្ឋា​ភិបាលគួរគ្រប់គ្រង់ទៅលើការដឹកជញ្ជូនព្រោះថាការដឹកជញ្ជូនបច្ចុប្បន្នមានតម្លៃថ្លៃ ហើ​យ​មួ​យ​ទៀ​ត​រ​ដ្ឋា​ភិបាលគួរ​តែ​ជួ​យ​ផ្ត​ល់​ទុ​ន ដើ​ម្បី​គាំ​ទ្រទៅ​ដ​ល់​អា​​ជីវកម្មដែលរកស៊ីទៅលើការ   ល​ក់​បន្លែ ផ្លែ​ឈើសុ​វ​ត្តិ​​​ភាពក្នុងស្រុករបស់យើងនឹង ព្រោះថាអាជីវកម្មមួយចំនួន ខ្វះខាតទុកដើម្បីបង្វិល ​ឬទិ​ញ​ពី​កសិករដើម្បីជួយទៅដល់កសិករ ហើយបច្ចុប្បន្នខ្ញុំឃើញ​ថា​រ​ដ្ឋាភិបាលគឺបា​នជួ​យ​ទៅ​ដ​ល់​ក​សិ​ក​រ​​ច្រើនតាមរយះគម្រោង ASPIRE ផងដែរ។

លោក លាស់ លីបលីប៖ តើបងមានមតិយោបល់អ្វីបន្ថែម ទៅលើអ្វីដែលយើងបានជជែកគ្នានេះ?

លោក ចាន់រ៉េត៖ បាទ គឺខ្ញុំចង់សំណូមពរឱ្យកសិករខ្មែរយើងគឺ​គា​ត់ចូ​លរួ​ម​ដាំ​ដំណាំដែលយើងនាំចូលពី​ប​រ​ទេ​សច្រើ​ន​ ​ហើ​យជាបន្លែសុវត្ថិភាព កុំ​ប្រើ​ប្រា​ស់​សា​រ​ធា​​តុគី​មី ដូចដែលច្បាប់មិនអនុញ្ញាត្តិហើ​យ​មុន​​​ពេ​​ល​ប្រមូលផលនឹង សូមកុំ​ប្រើ​ប្រា​ស់​ថ្នាំ​មុ​ន​រ​យះ​ពេ​ល​១​៥​ថ្ងៃ​​ ​បានន័យថាដើម្បីរក្សាសុវត្ថិភាពដល់អ្នកប្រើប្រាស់ផងដែរ ហើយសូម​ឱ្យ​ក​សិ​ក​រ​​ខ្មែរនឹងចាប់អារម្មណ៍ទៅដល់ការដាំបន្លែប្រភេទថ្មីៗដែ​ល​យើ​ង​នាំ​ចូលពីបរទេសឱ្យបានច្រើន ដើម្បីកាត់បន្ថយការនាំចូលពីបរទេសហើយមួយទៀតគឺសំណូមពរដល់អ្នកប្រើប្រាស់ផងដែរ ឱ្យចូលរួមគាំទ្រផលិតផលខ្មែរ​កុំ​គាំ​ទ្រ​តែ​ផ​លិ​តផ​ល​នាំ​ចូ​ល​ពី​ប​រ​ទេ​ស​ច្រើ​ន​ពេ​ក​ព្រោះ​​ថាប្រសិនបើជាយើងមិនទិ​ញ​ទេ​​ក៏​គ្មា​ន​កា​រ​នាំចូលដែរ ចឹងហើយប្រសិនបើយើងចង់ឱ្យ​កាត់​បន្ថយការនាំចូលលុះត្រាតែយើងឈប់ទិញបន្លែនាំចូលទើបអាចកាត់បន្ថយបន្លែនាំចូលបាន។​

លោក លាស់ លីបលីប៖ អរគុណច្រើន ក្នុងការចំណាយពេលដ៏មានតម្លៃរបស់បងក្នុងការចូលរួមជជែកលើបញ្ហាដែលកសិករជួបប្រទះ ។ អរគុណច្រើនបង សូមជម្រាបលា៕​

Blog: សារព័ត៌មានជាជំនាញដែលមានសក្តានុពលក្នុងការជួយមនុស្សជុំវិញខ្លួន និងសង្គមជាតិ

សារព័ត៌មានពិតជាមានសារៈសំខាន់ណាស់ក្នុងការចូលរួមជួយមនុស្សជុំវិញខ្លួន និងសង្គមជាតិ តាមរយៈការផ្សព្វផ្សាយនូវអ្វីដែលជាបញ្ហារួមរបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ឱ្យរដ្ឋាភិបាលរិះរកវិធីសាស្រ្ត​ក្នុង​ការ​ដោះ​ស្រាយ​ឱ្យមានភាពល្អប្រសើរសម្រាប់ការស់នៅស្មើភាពក្នុងសង្គម។

ខ្ញុំឈ្មោះ លីប កំពុងអង្គុយញុំាកាហ្វេនៅហាងកាហ្វេមួយកន្លែងបានឃើញទាក់ទងនឹងការផ្សព្វផ្សាយលើបណ្តាញសង្គមហ្វេស​ប៊ុកស្តីពីការបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈសារព័ត៌មានដោយឥតគិតថ្លៃ ខ្ញុំក៏បានចាប់អារម្មណ៍លើការផ្សព្វផ្សាយនោះ ហើយក៏បានដាក់ពាក្យស្នើសុំចូលរៀនតាម​បណ្តាញតភ្ជាប់(Link) ដែលមានក្នុងទំព័រហ្វេកប៊ុកនោះ។

អស់រយះពេលប្រមាណ២ខែបន្ទាប់ពីបានដាក់ពាក្យចូលរៀនសារព័ត៌មាន មានបុរសម្នាក់បានទូរសព្ទមកខ្ញុំថា៖«ខ្ញុំខលមកពី CCIM ដោយសារតែបងបានដាក់ពាក្យចូលរៀនខាងសារព័ត៌មាន តើបងអាចមានពេលវេលារៀនពេញម៉ោងដែរឬទេ រយៈពេល៣ខែពេញ» ពេលនោះខ្ញុំមានអារម្មណ៍រំភើបមែនទែន ដោយសារចិត្តគឺស្រលាញ់វិស័យមួយ។ ខ្ញុំក៏បាននិយាយថា៖ «បាទ បងខ្ញុំមានពេលទំនេរ» ទោះបីជាពេលនឹងខ្ញុំកំពុងបម្រើការនៅផលិតកម្មផលិតរឿង និងចម្រៀងក៏ដោយ។

នៅពេលដែលខ្ញុំបានចូលរៀនជំនាញនឹង ខ្ញុំពិតជាមានអារម្មណ៍កាន់តែស្រលាញ់​​វិស័យសារព័ត៌មាននេះកាន់តែខ្លាំង ពីព្រោះខ្ញុំកាន់តែយល់ច្បាស់ថា សារព័ត៌មានពិតជាមានសារៈសំខាន់​ណាស់ក្នុងការចូលរួមការងារសង្គម ក៏ដូចជាការលុបបំបាត់ភាពអយុត្តិធម៌ក្នុងសង្គម ជួយដល់ប្រជាពលរដ្ឋដែលមានបញ្ហាឱ្យទទួលបានភាពត្រឹមត្រូវ ហើយវាក៏ស្របទៅនឹងអ្វីខ្ញុំចង់ធ្វើ ដែលមិនប៉ះពាល់​ដល់អ្នកដទៃ អាចជួយអ្នកដទៃបាន ពិសេសអាចចូលរួមអភិវឌ្ឃន៍សង្គមជាតិ។

បើមើលខាងវិស័យសារព័ត៌មានវាពិតជាសំខាន់ណាស់ ប៉ុន្តែមិនមែនបុគ្គលទាំងអស់អាចធ្វើបានល្អទាំងអស់នោះទេ ព្រោះវាក៏ទាមទារអោយបុគ្គលជាអ្នកសារព័ត៌មាន ជាអ្នកអព្យាក្រិត មិនលំអៀង មិនប្រកាន់គណៈបក្សនយោបាយ មិនប្រកាន់ឋានៈតួនាទី មិនរើងពូជសាសន៍ ពណ៍សម្បុរ សាសនាជាដើម។ ​ម្យ៉ាងទៀត អ្នកសារព័ត៌មានត្រូវពូកែអាន ពូកែសង្កេត ពូកែតាមដានព្រឹត្តិការណ៍សង្គម ពិសេសស្វែងយល់ពីច្បាប់មួយចំនួន ដើម្បីបំពេញការងារឱ្យមានវិជ្ជាជីវៈ និងក្រមសិលធម៍ត្រឹមត្រូវ។

ក្នុងរយះពេល២អាទិត្យ ខ្ញុំអាចចាប់មេរៀនពីលោកគ្រូ អ្នកគ្រូ នៅNewsroom Cambodia លឿនសម្រាប់អនុវត្តសរសេរជាព័ត៌មាន ប៉ុន្តែប្រហែលជាខ្ញុំជាមនុស្សម្នាក់មានភាពរហ័សរហួន និងរួសរាយផងដែរ ហើយម្យ៉ាងទៀតកាលពីមុន ខ្ញុំបានប្រឡូកក្នុងសង្គមច្រើនហើយក៏ជាមនុស្សម្នាក់ដែលបរាជ័យការងារ បរាជ័យស្នេហា បរាជ័យលើការកស៊ី ដែលរួមមានទាំងការឈឺចាប់ ការបាក់ទឹកចិត្ត ការខូចចិត្ត ការមើលងាយជាដើម ដែលវាពិតជាផ្តល់ជាមេរៀនជីវិតដ៏ល្អសម្រាប់ខ្ញុំនៅពេលនេះ។ ហើយខ្ញុំជាមនុស្សម្នាក់ចូលចិត្តការអានសៀវភៅ ស្តាប់ធម៌អប់រំចិត្ត និងរៀនពីបញ្ហាដែលធ្លាប់ជួបប្រទះ ដើម្បីស្គាល់ខ្លួនឯង និងគោលដៅខ្លួនឯងកាន់តែច្បាស់ ដោយខ្ញុំមានពាក្យមួយឃ្លាចង់ប្រាប់ថា៖«បរាជ័យ គឺជាមេរៀនជីវិតដ៏ល្អ ប្រសិនបើចេះយកភាពបរាជ័យនោះ ធ្វើជាកម្លាំងជម្រុញ នឹងបំផុសទឹកចិត្តក្នុងការធ្វើសកម្មភាពបន្ត»។

Newsroom Cambodia ពិតជាកន្លែងបណ្តុះបណ្តាលដ៏ល្អលើជំនាញសារព័ត៌មាន ដែលបានបង្រៀនខ្ញុំឱ្យយល់ដឹងជាច្រើននូវអ្វីទៅជាសារព័ត៌មានវិជ្ជាជីវៈ និងដឹងពីរបៀបសរសេរព័ត៌មានឱ្យបានត្រឹមត្រូវតម្លាភាពជាមួយប្រភពច្បាស់លាស់ ដោយមិនមានភាពលម្អៀង ឬគំគួនទៅបុគ្គល ឬស្ថាប័នណាមួយឡើយ ជាពិសេសអាចបែងចែកដឹងថាព័ត៌មានណាមានប្រយោជន៍ចំពោះប្រជាពលរដ្ឋទូទៅ ព័ត៌មានណាដែលជាការរំលោភបំពានសិទ្ធិអ្នកដទៃ ដោយមិនទទួលសំណូកក្នុងការផ្សព្វផ្សាយលាភពណ៌ដល់បុគ្គលឬស្ថាប័នណាមួយឡើយ។

ដូច្នេះសូមកុំមើលរំលងវិស័យសារព័ត៌មាន ព្រោះវិស័យនេះពិតជាបានចូលរួមចំណែកធំណាស់ក្នុងការផ្សព្វផ្សាយពីបញ្ហាប្រជាពលរដ្ឋទៅដល់រាជរដ្ឋាភិបាលក្នុងការដោះស្រាយឱ្យមានភាពស្មើគ្នា និងជាកន្លែងនាំសារពីរដ្ឋាភិបាលទៅដល់ប្រជាពលរដ្ឋឱ្យបានយល់ដឹងពីការអនុវត្តន៍គោលនយោបាយរាជ​រដ្ឋាភិបាល និងដើម្បីចូលរួមអភិវឌ្ឃន៍ប្រទេសកម្ពុជាឱ្យមានភាពរីកចម្រើនទាំងអស់គ្នា។

«ខ្ញុំសង្ឃឹមថាវិស័យសារព័ត៌មាននៅកម្ពុជា នឹងអាចក្លាយជាអំណាចទី៤ ដែលមានឥទ្ធិពលក្នុងការចូលរួមលុបបំបាត់អំពើពុករលួយ បញ្ហានានារបស់ប្រជាពលរដ្ឋ ក៏ដូចជាការរំលោភបំពាន់សិទ្ធិជាដើម»។

សមាគមនិស្សិតកម្ពុជាសិក្សានៅប្រទេសចិនស្នើសុំរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាចាក់វ៉ាក់សាំងការពារជំងឺកូវីដ១៩

សមាគមនិស្សិតកម្ពុជាប្រចាំសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន  បានស្នើសុំ​ក្រសួងសុខាភិបាល ដើម្បី​ផ្តល់​ការចាក់វ៉ាក់​សាំងការពារ​ជំងឺ​​កូវីដ១៩ដល់និស្សិតក្នុងស្រុក​ប្រមាណ២,២០០នាក់ ដែល​កំពុង​សិក្សា​អនឡាញ​ ដើម្បី​បង្ការ​ការ​ឆ្លង​​​ជំងឺ​នេះ ​អាច​​ត្រឡប់​ទៅបន្តការសិក្សានៅប្រទេសចិនវិញបា​​ន​ជា​ធម្មតា​។ នេះ​​បើ​​តា​ម​សេចក្តី​ជូន​ដំណឹង​របស់​សមាគម​និស្សិតកម្ពុជាប្រចាំសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន។

យោងតាមសេចក្តីជូនដំណឹង​ត្រូវ​បាន​បង្ហោះ​លើ​ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក​​សមាគម​និស្សិត​កម្ពុជា​ប្រចាំ​សាធារណ​រដ្ឋ​​ប្រជាមានិត​ចិន ​ចេ​ញ​នៅ​​ថ្ងៃ​ទី២៧ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ ២០២១ បញ្ជាក់ថា​ សមាគម​​ជូន​ដំណឹង​ដល់និស្សិតកម្ពុជាកំពុងស្នាក់នៅ​ប្រទេសកម្ពុជា និងនៅសាធារណៈ​រដ្ឋ​ប្រជាមានិតចិន ឱ្យចូលរួម​ចុះ​ឈ្មោះ​ស្នើសុំ ចាក់វ៉ាក់សាំងកូវីដ១៩ ក្នុងគោលបំណងដោះស្រាយ​ផល​​វិបាក​ក្នុង​ការសិក្សា​តាម​ប្រព័ន្ធ​​អន​​ឡាញ អាច​​​ត្រឡប់​ទៅ​បន្ត​ការសិក្សានៅ​ប្រទេសចិនវិញបា​នជាធម្មតា។

ក្នុងសេចក្តីជូនដំណឹងនេះ បានរៀបរាប់ថា៖ «ដើម្បី​ជា​ការឆ្លើយតប​ទៅ​នឹង​សំណូមពរ​របស់​និស្សិត​កម្ពុជា​យើង អំពី​ផលវិបាកកំឡុងពេលសិក្សាតាមប្រព័ន្ធអនឡាញ និងស្ថានភាព​ការរស់ប្រចាំថ្ងៃ​នៅ​ក្នុង​​ស្រុក ការចាក់វ៉ាក់សាំ​ងកូវីដ១៩ (Sinopharm) គឺដើម្បី​សិក្សា​លទ្ធភាព​ដល់​និស្សិត​កម្ពុជា​ទាំងអស់​គ្នា អាច​ត្រឡប់ទៅបន្តការសិក្សានៅប្រទេសចិនវិញបានជាធម្មតា»។

ក្នុងលិ​ខិត​ដដែលក៏​បានជម្រាបដល់និស្សិត ឱ្យចូលរួមចុះឈ្មោះចាក់វ៉ាក់សាំងឱ្យបានគ្រប់ៗគ្នា ចាប់ពីថ្ងៃទី២៧ ខែកុម្ភៈ ដល់ថ្ងៃទី៧ ខែមិនា ឆ្នាំ២០២១។

សមាគមនិស្សិតកម្ពុជាសមាគមនិស្សិតកម្ពុជាប្រចាំសាធារណរដ្ឋប្រជាមានិតចិន  បានបញ្ជាក់លើ  បណ្តាញសង្គមហ្វេកប៊ុកថា៖ «នេះជាគម្រោងស្នើសុំរបស់សមាគម។ សំខាន់​សមាគមកំពុង​រៀបចំ​ស្នើសុំ​ យោងតាមបញ្ជីឈ្មោះ»។

យោងតាមការផ្សព្វផ្សាយតាមទំព័រហ្វេកប៊ុករបស់​លោក​នាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន កាលពីថ្ងៃទី៧ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២១ កម្ពុជាទទួលបានជំនួយវ៉ាក់សាំងកូវីដ១៩ «ស៊ីណូហ្វាម» របស់សាធារណរដ្ឋ​ប្រជាមានិត​ចិន​ចំនួន​៦០០,០០០ដូស ដែលអាចចាក់បានក្រុមនុស្សអាយុចន្លោះពី ១៨ឆ្នាំ ដល់៥៩​ឆ្នាំ៕  ​

ចៅអធិការវត្តចន្ទរង្សីកែង និងមន្ត្រីសង្ឃខេត្តក្រចេះសង់សាលារៀនមួយខ្នងនៅតំបន់ដាច់ស្រយាល

ចៅអធិការវត្តកែង និងមន្ត្រីសង្ឃខេត្តក្រចេះ សាងសង់​សាលា​បឋមសិក្សា​មួយ​អគារ​នៅ​តំបន់​ដាច់​ស្រយាល ក្នុង​​ខេត្តក្រចេះរួចរាល់ជាស្ថាពរ សម្រាប់​សិស្ស​ចំនួន​៦០​នាក់។

បើតាមថេរៈដីកាលោកម្ចាស់សិរីបាលលោ យាន សំណាង បានប្រាប់​​សិក្ខាកាម​សារព័ត៌មាន Newsroom Cambodia ថា សាលារៀននេះស្ថិតនៅភូមិរលំព្នៅ ឃុំសោប ស្រុកព្រែកប្រសព្វ ខេត្ត​​ក្រចេះ ចាប់ផ្ដើមកសាងនៅថ្ងៃ២៦ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០១៨ ដែលគ្រោងបញ្ចប់រួចរាល់ (អំឡុង​ខែមីនា ឆ្នាំ២០២០) ប៉ុន្តែមកដល់ពេលនេះមិនទាន់ពិធីសម្ពោធ និងឆ្លងនៅឡើយទេ ដោយ​សារ​ការរីករាលដាលជំងឺកូវីដ១៩។ ព្រះ​អង្គ​បន្ថែមថា មូលហេតុ​នៃការផ្ដើម​កសាង​សាលារៀន​នេះ​គឺ​កាលពីឆ្នាំ២០១៨ លោកម្ចាស់សិរីបា​លោ យាន សំណាង បានចុះទៅទីតាំងនេះផ្ទាល់ បាន​ឃើញក្មេងៗរៀនលើសាលាឆទានក្នុងភូមិ។

ព្រះអង្គក៏បានបន្ថែមថា៖ «អាត្មា​ភាពបាននាំ​សម្ភារៈ​សិក្សា​ទៅ​ចែក​ក្មេងៗ​កាល​ពី​ពាក់​កណ្ដាល​ឆ្នាំ២០១៨ បានឃើញថាក្មេងៗនៅទីនោះក្រាបរៀនលើសាលាឆទាន ដែលជាកន្លែង​ពុទ្ធ​សាសនិក​ជន​បាន​កសាងសម្រាប់ភូមិដាច់ស្រយាលរបស់ពួកគេ»។

ព្រះអង្គក៏បានអំពាវនាវដល់​សប្បុរសជនទាំងអស់​ ជួយ​ចូលរួ​ម​កសាង​សាលាដ​ល់​ក្មេង​ៗ​នៅ​តា​មទី​ជនប​ទផង ព្រោះនៅមានក្មេងៗតាមជនបទជាច្រើន ដែលចង់សិក្សារៀនសូត្រ ហើយ​ការជួយពួកគេនោះ ក៏ជាការចូលរួមលើកម្ពស់វិស័យអប់រំនៅកម្ពុជា ជាពិសេស​តាម​តំបន់​ដាច់​ស្រយាល ណាមួយក៏ស្របតាមព្រះពុទ្ធដីកាថា ធម្មទានឈ្នះអស់ទានទាំងពួង។

ព្រះអង្គក៏មានសារចុងក្រោយថា៖ «សូមផ្តាំទៅប្អូនៗសិក្សានុសិស្សទាំងអស់ សូមប្រឹងប្រែង​រៀន​សូត្រ​ដើម្បីអាចជួយខ្លួនឯង និងសង្គមជាតិបានមានតែការរៀនទេ ទើបអាច​ធ្វើ​ឱ្យ​រួច​ចាក​ពី​ភាព​អវិជ្ជា និងភាពក្រីក្របាន»។

មកដល់ពេលនេះ Newsroom Cambodia មិនអាចសុំធ្វើការបន្ថែមពីលោកនាយក​សាលា​បឋមសិក្សា​នោះ​បានទេ ដោយសារមិនមានការឆ្លើយតប និងពិបាកក្នុងការទាក់ទង។

គួរបញ្ជាក់ដែរថា សាលាបឋមសិក្សារខាងលើនេះ ចំណាយទឹកប្រាក់សរុបប្រមាណ ៧៣,២០០,០០០រៀល (១៨,៣០០ដុល្លា) ហើយសមិទ្ធផលសម្រេចបានរួមមាន សាលាបីបន្ទប់ បន្ទប់​ទឹក​២ អណ្ដូងទឹក១ ដងទង់ជាតិ១ និងចាក់​ដី​ក្នុង​ទីធ្លា​សាលា​សរុប​ប្រមាណ​ជា​៧០​ឡានធំៗ៕

Q & A ជាមួយពាណិជ្ជករសូត្រអំពីគុណភាពសូត្រក្នុងស្រុក និងសូត្រនាំចូល

សូត្រ ដែលជាផលិតផលបង្ហាញអំពីអត្តសញ្ញាណតាំងពីសម័យបុរាណកាល​ និងជាទីនិយមចូលចិត្តរបស់ប្រជាជនខ្មែរ មានការចុះសន្ទុះនៃការគាំទ្រគួរឱ្យកត់សម្គាល់ក្នុងរយៈចុងក្រោយនេះ។

គេបានសង្កេតឃើញថាមានការនាំចូលផលិតផលសូត្របរទេស និងផលិតផលចម្លងផ្សេងៗដូចជា ហូល ផាមួង ជប៉ុន អ៊ីតាលី ជាដើម ដែលកំពុងតែប្រណាំងប្រជែងជាមួយផលិតផលសូត្រខ្មែរដោយដាក់លក់ពាសពេញទីផ្សារនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា។

ខាងក្រោមនេះជាបទសម្ភាសខ្លីមួយរវាងអ្នកសារពត៌មាន Newsroom Cambodia សុន រស្មី ជាមួយ កញ្ញា ចេន សុធា ជាអ្នកគ្រប់គ្រងទូទៅ និងតំណាងផ្នែកលក់នៅក្នុងសមាគមសិប្បកម្ម កីតម្បាញខ្មែរ។

សុន រស្មី៖ សូមជំរាបសួរ​ បងស្រី! សព្វថ្ងៃនេះកំណើននៃការនាំចូលផលិតផលសូត្របរទេស និងផលិតផលចម្លងដូចជាហូល ផាមួង ជប៉ុន និងអ៊ីតាលី មានការកើនឡើងច្រើនក្នុងទីផ្សារកម្ពុជា។ ខ្ញុំចង់សួរបងថា តើបងយល់ឃើញយ៉ាងណាចំពោះការនាំចូលនេះ?

កញ្ញា ចេន សុធា៖ ទាក់ទងនឹងការនាំចូលផលិតផលសូត្របរទេស ដូចជា ហូល ផាមួង ជប៉ុន និងអ៊ីតាលី ជាដើម គឺវាផ្ដល់ផលប៉ះពាល់ដល់សេដ្ឋកិច្ច និងផលិតផលសូត្រខ្មែរយើងដូចជា របរតម្បាញមានការធ្លាក់ចុះហើយផលិតផលសូត្រខ្មែរដូចជាហូល ផាមួង ក៏មានការគាំទ្រថយចុះដោយសារតែផលិតផលនាំចូលមានតម្លៃថោកជាងផលិតផលរបស់ខ្មែរ។

សុន រស្មី៖ បន្តទៅសំនួរបន្ទាប់ទៀត តើមូលហេតុអ្វីបានជាមានការនាំចូលផលិតផលសូត្របរទេសទាំងនោះចូលមកក្នុងទីផ្សារកម្ពុជា?

កញ្ញា ចេន សុធា៖ មូលហេតុដែលនាំឱ្យមានការនាំចូលផលិតផលសូត្រទាំងនោះចូលមកក្នុងទីផ្សារកម្ពុជា ទី១ ប្រទេសយើងជាប្រទេសទីផ្សារសេរី ដូច្នេះការនាំចូលគឺមិនមានការហាមឃាត់ទេ។ ទី២ ដោយសារតែផលិតផលសូត្រនៅកម្ពុជាសព្វថ្ងៃនេះខ្សត់ អត់សូវសំបូរហើយមានតម្លៃថ្លៃជាងសូត្រនាំចូល។ ទី៣ បរទេសគេដឹងណាស់ថាខ្មែរយើងត្រូវការអ្វី គេមើលទៅតាមសេដ្ឋកិច្ចខ្មែរយើង ហើយគេនាំចូលផលិតផលរបស់គេមកមានតម្លៃថោកជាងនិងសំបូរបែបជាងយើង។ ទី៤ ប្រជាជនខ្មែរយើងនិយមគាំទ្រទៅលើផលិតផលសូត្របរទេសជាងផលិតផលក្នុងស្រុកដូចនេះការនាំចូលនៅតែបន្តមានរហូត។

សុន រស្មី៖ ខ្ញុំចង់សាកសួរទៅបងបន្ថែមទៀតថា តើការនាំចូលផលិតផលសូត្របរទេសនេះផ្ដល់ផលប៉ះពាល់អ្វីខ្លះចំពោះផលិតផលសូត្រខ្មែរ?

កញ្ញា ចេន សុធា៖ សម្រាប់ការនាំចូលផលិតផលសូត្របរទេសនេះ ផ្ដល់ផលប៉ះពាល់ច្រើនចំពោះផលិតផលសូត្រខ្មែរបើសរុបទៅគឺធ្វើឱ្យ ផលិតផលយើងមានការធ្លាក់ចុះការគាំទ្រ ការផលិតសូត្រ ពីដង្កូវនាង មានការថយចុះហើយការលក់ដូរក្នុងទីផ្សារក៏ធ្លាក់ចុះ ដូចនេះយូរៗទៅសូត្រខ្មែរអាចនឹងឈានដល់ការបាត់បង់ប្រសិនបើលែងមានការគាំទ្រ។ មួយវិញទៀតផលិតផលសូត្រខ្មែរយើង អត់សូវមានតម្លៃ គឺយើងមិនអាចលក់ក្នុងតម្លៃខ្ពស់ជាងសូត្រនាំចូល ចង់ឬមិនចង់គឺយើងត្រូវបន្ទាបតម្លៃខ្លះដើម្បីប្រកួតប្រជែងជាមួយសូត្រនាំចូល។

សុន រស្មី៖ ចំពោះគុណភាពនិងតម្លៃវិញ តើមានភាពខុសគ្នាដូចម្ដេចខ្លះរវាងផលិតផលទាំងពីរ?

កញ្ញា ចេន សុធា៖ ចំពោះគុណភាពនិងតម្លៃវិញបើនិយាយពីភាពខុសគ្នា យើងមិនអាចអះអាងបានមួយរយភាគរយទេ ប៉ុន្តែសម្រាប់សូត្រខ្មែរយើងដែលផលិតចេញពីសូត្រដង្កូវនាងនៅក្នុងស្រុក គឺផលិតផលយើងមានគុណភាពល្អ និង តម្លៃខ្ពស់ជាង ព្រោះយើងផលិតដោយដៃ ចំណែកផលិតផល នាំចូលវិញក៏មាន គុណភាពប្រហាក់ប្រហែលយើងដែរ គ្រាន់តែមានតម្លៃទាបជាង ព្រោះគេផលិតដោយប្រើម៉ាស៊ីន គួបផ្សំជាមួយបច្ចេកទេសទំនើប គឺផលិតផលខ្មែរនិងបរទេស មានលក្ខណៈប្រហាក់ប្រហែលគ្នា មានទាំងល្អ និងមិនល្អ។

សុន រស្មី៖ សំនួរចុងក្រោយនេះ ចង់សួរបងថា តើបងមានវិធីសាស្រ្តអ្វីខ្លះដើម្បីទាក់ទាញប្រជាជនខ្មែរឱ្យគាត់ងាកមកចាប់អារម្មណ៍និងគាំទ្រផលិតផលសូត្រខ្មែរយើងវិញ?

កញ្ញា ចេន សុធា៖ ទាក់ទងវិធីសាស្រ្តក្នុងការទាក់ទាញប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរយើងដើម្បីឱ្យពួកគាត់គាំទ្រផលិតផលសូត្រខ្មែរឡើងវិញសម្រាប់ខាងសមាគម កីតម្បាញខ្មែរ បង ទី១ គឺយើងបង្កើនគុណភាពធ្វើយ៉ាងណាឱ្យផលិតផលសូត្រយើងមានគុណភាពល្អ។ ទី២ ព្យាយាមច្នៃប្រឌិតនិងរកអ្វីដែលថ្មីៗដើម្បីបំពេញដល់តម្រូវការរបស់អតិថិជន។ ទី៣ គឺយើងព្យាយាមធ្វើការផ្សព្វផ្សាយឱ្យបានច្រើន ទាក់ទងផលិតផលសូត្រខ្មែរយើង ដូចជា ហូល ផាមួង ស៊ឺង ជាដើមតាមរយៈប្រព័ន្ធអ៊ីនធើណេត ព្រមទាំងមានការចូលរួម ពីក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម ឬកម្មវិធីតាំងពិព័រណ៍ផ្សេងៗដើម្បីធ្វើការផ្សព្វផ្សាយក៏ដូចជាតាំងបង្ហាញផលិតផលសូត្រខ្មែរផងដែរ។ បន្ថែមទៀតខាងបងក៏បានធ្វើការពន្យល់ផ្ទាល់ដល់អតិថិជនឱ្យពួកគាត់យល់ដឹងបន្ថែមអំពីផលិតផលជាតិ។

សុន រស្មី៖ សូមអរគុណ បងស្រី! ជាចុងក្រោយនេះ តើបងមានជាមតិយោបល់ ឬក៏សំណូមពរអ្វីបន្ថែមទៀតទេ?

កញ្ញា ចេន សុធា៖ សម្រាប់បង បងចង់ឱ្យអាជីវករ និង ប្រជាជនខ្មែរ យើងមានការយល់ដឹងឱ្យបានច្រើន និង ច្បាស់លាស់ អំពីផលិតផលសូត្រខ្មែរនិងសូត្របរទេស ព្រោះកន្លងមកបងឃើញ អាជីវករមួយចំនួន ពួកគាត់អត់ស្គាល់ច្បាស់ និងយល់ច្រឡំរវាងផលិតផលក្នុងស្រុកនិងផលិតផលនាំចូល ដូចជាស៊ឹងឡាវគាត់ថាស៊ឹងខ្មែរ ផាមួង អ៊ីតាលី ឬជប៉ុន គាត់ប្រាប់ភ្ញៀវថា ផាមួងខ្មែរ ចឹងបងចង់ឱ្យមានការបែងចែកច្បាស់លាស់រវាងផលិតផលទាំងពីរ។ មួយទៀតបងចង់ឱ្យក្រសួងដែលពាក់ព័ន្ធដូចជា ក្រសួងទេសចរណ៍ និងក្រសួងពាណិជ្ជកម្ម រួមសហការគ្នា បង្កើត កម្មវិធីតាំងពិព័រណ៍ ផលិតផលខ្មែរ ជារៀងរាល់ឆ្នាំ ដើម្បីផ្សព្វផ្សាយផលិតផលក្នុងស្រុកទៅដល់ប្រជាជន ជាពិសេស ឱ្យយុវជនជំនាន់ក្រោយបានស្គាល់ពី ផលិតផល និង សូត្រខ្មែរយើង ព្រោះសព្វថ្ងៃនេះ ក្មេងជំនាន់ក្រោយតិចណាស់ ដែលស្គាល់ និងយល់ដឹងអំពីសូត្រ និងផលិតផលដែលច្នៃចេញពីសូត្ររបស់ខ្មែរយើង៕

ក្រសួងសុខាភិបាល​ ប្រកាសថាកម្មករប្រមូលសំរាមនៅរាជធានីភ្នំពេញ នឹងបានវ៉ាក់សាំងការពារកូវីដផងដែរ

កម្មករប្រមូលសំរាមនៅរាជធានីភ្នំពេញ នឹងទទួលបានការចាក់វ៉ាក់សាំងការពារជំងឺកូវីដ ១៩ ដោយឥតគិតថ្លៃនិងដោយស្ម័គ្រចិត្តចាប់ពីថ្ងៃទី២៨ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២១នេះតទៅ នៅតាមកន្លែងដែលដែលបានកំណត់។ នេះយោងតាមក្រសួងសុខាភិបាល។

យោងតាមសេចក្ដីជូនដំណឹងរបស់ក្រសួងសុខាភិបាលចេញផ្សាយថ្ងៃទី២៨ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២១ ការអំពារនាវឲ្យកម្មករប្រមូលសំរាមនៅរាជធានីភ្នំពេញមកទទួលយកវ៉ាក់សាំងការពារកូវីដ១៩ Sinopharm គឺសម្រាប់មនុស្សដែលមានអាយុចាប់ពី១៨ឆ្នាំ ដល់៥៩ឆ្នាំ។

ក្រសួងក៏បានកំណត់យកមន្ទីពេទ្យបង្អែកចំនួន៨នៅក្នុងក្រុង ដើម្បីជាភាពងាយស្រួលដល់បងប្អូនដែលមានបំណងចាក់វ៉ាក់សាំង ដែលទីតាំងទាំង ៨នោះ មានដូចជា៖ មន្ទីពេទ្យបង្អែករាជធានីភ្នំពេញ មន្ទីពេទ្យបង្អែកច្បារអំពៅ មន្ទីពេទ្យបង្អែកមិត្តភាពចិន-កម្ពុជា មន្ទីពេទ្យបង្អែកសម្ដេចឪ សម្ដេចម៉ែ មន្ទីពេទ្យបង្អែកព្រែកព្នៅ មន្ទីពេទ្យបង្អែកដង្កោ មន្ទីពេទ្យបង្អែកចតុមុខ និងមន្ទីពេទ្យបង្អែកពោធិចិនតុង។

សេចក្ដីជូនដំណឹងនោះបានបញ្ជាក់ផងដែរថា ក្រសួងបានពង្រីកទីតាំងចាក់វ៉ាក់សាំងដល់គ្រប់រាជធានី-ខេត្តទូទាំង២៥ ហើយនឹងជម្រុញការចាក់វ៉ាក់សាំងឲ្យមានវិសាលភាពកាន់តែទូលំទូលាយ។

«ទីតាំងវ៉ាក់សាំងទាំងអស់ដែលមានការអនុញ្ញាតពីក្រសួងរួចហើយនោះ ត្រូវបន្តចាក់ជូនប្រជាជនតាមក្រុមមនុស្សរៀងរាល់ថ្ងៃ (ទាំងថ្ងៃសៅរ៍ ទាំងថ្ងៃអាទិត្យ និងថ្ងៃឈប់សំរាកផ្លូវការ) ចាប់ពីម៉ោង៨:០០ព្រឹក ដល់ម៉ោង ៥:០០ល្ងាច និងសម្រាកហូបអាហាថ្ងៃត្រង់ចាប់ពីម៉ោង១២:០០-២:០០»។

ក្នុងសេចក្ដីជូនដំណឹងដដែលនោះ ក្រសួងក៏បានក្រើនរំលឹកដល់អ្នកដែលបានចាក់វ៉ាក់សាំងដូសទី១ អញ្ជើញមកចាក់ដូសទីពីរក្នុងរយៈពេល១៤ ទៅ២៨ថ្ងៃ ចាប់ពីថ្ងៃចាក់លើកទី១ នៅកន្លែងខ្លួនបានចាក់ដំបូងកុំបីខាន។

«សូមបងប្អូនក្នុងក្រុមអាតិភាពផ្សេងៗទៀតដែលស្ម័គ្រចិត្តចាក់វ៉ាក់សាំងកូវីដ ១៩ មេត្តាអធ្យាស្រ័យបើមិនទាន់ដល់វេនរបស់ខ្លួននោះទ សូមមេត្តារង់ចាំបន្តិចព្រោះពេលនេះវ៉ាក់សាំងមានចំនួនកំណត់»។

គួរបញ្ជាក់ផងដែរថា វ៉ាក់សាំងការពារជំងឺកូវីដ ១៩ ទាំងនេះគឺជាអំណោយពីប្រទេសចិន ដែលមានចំនួន៦០ម៉ឺនដូស ដែលបានផ្តល់ឲ្យកាលពីពេលថ្មីៗនេះ៕

មជ្ឈមណ្ឌលកូវ៉ាក់ផ្តល់វ៉ាក់សាំងកូវីដជាង៣០ម៉ឺនដូសដល់កម្ពុជា ខណៈនាយករដ្ឋមន្រ្តីថានឹងចាក់វ៉ាក់សាំងនេះ

មជ្ឈមណ្ឌលកូវ៉ាក់ (COVAX Facility) នឹងផ្តល់វ៉ាក់សាំងប្រឆាំងកូវីដផលិតនៅប្រទេសឥណ្ឌាដល់កម្ពុជាចំនួន ៣២៤,០០០ដូស នៅថ្ងៃទី០២ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២១​​ ហើយលោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន បានប្រកាសលោកនឹងចាក់វ៉ាក់សាំងនេះ។

យោងតាមសេចក្តីជូនដំណឹងរបស់ក្រសួងសុខាភិបាលលើបណ្តាញសង្គមហ្វេកប៊ុក នៅថ្ងែទី២៨ ខែកុម្ភៈ ​នេះជា​លើ​ក​ដំ​បូងហើយ​ដែលកូ​វ៉ា​ក់​បានផ្តល់វ៉ាក់សាំងដល់កម្ពុ​​ជា​​​ជាវ៉ាក់សាំងដែលបានទទួលអាជ្ញាបណ្ណផលិត​​ដោយវិ​​ទ្យាស្ថានសេរ៉ុម (Serum Institute)។

មជ្ឈ​ម​ណ្ឌ​ល​កូ​វ៉ា​ក់​ គឺដឹកនាំដោយអង្គការជាច្រើនរួមមានអង្គការសុខភាពពិភពលោក (WHO) ក្នុងភាពជាដៃគូជាមួយអង្គការយូនីសែហ្វ (UNICEF) ហើយកម្ពុជាជាប្រទេសដំបូងគេក្នុងតំបន់ប៉ាស៊ីហ្វិកខាង​លិ​ច​ដែលនឹងទទួល​​បាន។

នេះជាកិច្ចខិតខំប្រឹងប្រែងសកលដែលពុំធ្លាប់មាន និងដើម្បីជួយសម្របសម្រួលផ្តល់ឱ្យ​ប្រទេ​សទាំ​ង​អ​ស់​នៅ​ក្នុងពិភពលោក នូវសម​ភាព​ទ​ទួ​ល​បា​ន​វ៉ា​ក់​សាំង​ប្រ​ក​ប​ដោ​យ​សុ​វ​ត្តិ​ភា​ព​ ​ក្នុ​ង​កា​រ​កា​រ​ពា​រ​ជំ​ងឺ​កូ​វី​ដ​​១​៩​ ​ឱ្យ​បានឆាប់តាមដែលអាច​ធ្វើទៅ​បា​ន​។

លើបណ្តាញសង្គមហ្វេកប៊ុក លោកហ៊ុន​ សែន នៅថ្ងែទី២៨ ខែកុម្ភៈនេះ បានអរគុណប្រទេសនានា ក្រុមហ៊ុន និងសប្បុរសជននៅលើសកលលោកដែលបានផ្តល់ជំនួយតាមរយៈកូវ៉ាក់។

«ខ្ញុំសូមជំរាបបន្ថែមថា ប្រសិនបើពុំមានការប្រែប្រួលទេ ខ្ញុំនឹងទទួលចាក់វ៉ាក់សាំងនៅម៉ោង ៨និង៣០នាទីព្រឹកថ្ងៃទី៤ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២១ នៅមន្ទីពេទ្យកាល់ម៉ែត្រ ដោយមានការធ្វើសន្និសីទសារព័តមានផងដែរ»៕

ជប៉ុនផ្តល់ជំនួយឥតសំណងជាង ១០លានដុល្លារ សម្រាប់គម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ចរាចរណ៏នាវានៅកំពង់ផែស្វយ័តក្រុងព្រះសីហនុ

រដ្ឋាភិបាលជប៉ុន នៅថ្ងៃទី២៦ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២១ បានផ្តល់ជំនួយឥតសំណងដល់កម្ពុជាក្នុងទំហំទឹកប្រាក់ប្រមាណជា១០,៨លានដុល្លារអាមេរិក (១,១៣២ លានយ៉េន) សម្រាប់គម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ចរាចរណ៏នាវានៅកំពង់ផែស្វយ័តក្រុងព្រះសីហនុ។

យោងតាមសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ក្រសួងការបរទេស និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិលើបណ្តាញសង្គមហ្វេសប៊ុក លោក ប្រាក់ សុខុន ​រ​ដ្ឋ​ម​ន្ត្រី​កា​រ​ប​រ​​ទេ​ស​ និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ​​ ​និ​ង​លោ​ក​ ​M​I​K​A​M​I​ ​ M​a​s​​a​hiro ឯកអគ្គរាជទូតជប៉ុនប្រចាំកម្ពុជា បានចុះហត្ថលេខាលើហិរញ្ញប្បទានឥតសំណងនេះ សម្រាប់គម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ចរាចរណ៍នាវានៅកំពង់ផែស្វយ័តក្រុងព្រះសីហនុ ដែលនឹងចាប់ផ្តើមអនុវត្តនៅថ្ងៃទី០១ ខែមីនា ឆ្នាំ២០២១។

សេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាននោះបានលើកឡើងថា នេះជាការចូលរួមចំណែកយ៉ាងសំ​ខា​ន់ក្នុ​ង​កា​រ​លើ​ក​កម្ពស់​អ​ភិ​វ​ឌ្ឍសេ​ដ្ឋកិច្ច និងសង្គម ថែមទាំងពង្រឹងចំណងមិត្តភាពរវាងប្រទេសទាំងពីរ។

«ហិ​រញ្ញប្បទានឥតសំណងដែលផ្តល់​ដោ​យ​រដ្ឋា​ភិ​បា​ល​ជប៉ុន​នេះ ​នឹ​ង​ចូល​រួ​មចំណែកយ៉ាងសំខាន់ដល់ការលើកកម្ពស់ ការអភិ​វ​ឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ច និងសង្គមនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ព្រមទាំងពង្រឹងបន្ថែមទៀតនូវចំណងមិត្តភាព និងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការរវាងប្រទេសទាំងពីរ»។

ដោយសារការផ្ទុះឡើ​ង​នៃកា​រឆ្លងជំងឺកូវីដ ១៩ និងដើម្បីចូលរួម​ទ​ប់​ស្កាត់ ភាគីទាំងពីរបានធ្វើការចុះហត្ថលេខាលើលិខិតប្តូរសារនេះនៅនឹងកន្លែងរៀងៗខ្លួន។

សូមរំលឹកថា កាលពីថ្ងៃទី២២ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២១ ជប៉ុនបានផ្តល់ជំនួនឥតសំណងដល់កម្ពុជាចំនួន២លានដុល្លារ សម្រាប់គម្រោងសន្តិសុខស្បៀង និងការងារគាំទ្រស្តារសហគមន៍មូលដ្ឋានឡើងវិញ ដែលរងផលប៉ះពាល់ដោយសារទឹកជំនន់កាលពីឆ្នាំ២០២០កន្លងទៅ៕ 

Blog: គុណវិបត្តិនៃការសិក្សាតាមប្រព័ន្ធ Online របស់និស្សិតសម័យកូវីដ

រតនៈ វិសាល គឺជានិស្សិតវ័យក្មេងមកពី​ស្រុកព្រែកប្រសព្វ ខេត្តក្រចេះ និងជ្រើសរើសជំនាញ គ្រប់គ្រង នៅសាកលវិទ្យាល័យ អាស៊ី អឺរ៉ុប (Asia Euro University )។ វិសាល ទើបតែផ្លាស់ទីលំនៅមករស់នៅទីក្រុងភ្នំពេញជាមួយនឹងពូបង្កើតរបស់គេ ក្រោយពេលក្រសួងអប់រំអនុញាតឱ្យសិស្សទាំងអស់សិក្សាកំឡុងឆ្នាំ២០២០-២០២១ ជាប់ដោយស្វ័យប្រវត្តិ និងគ្មាននិទ្ទេស។

ដោយសារតែវិបត្តិកូវីដ១៩ ក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា បានចេញសេចក្តីប្រកាសឱ្យសិស្សថ្នាក់ទី១២ ទាំងអស់ជាប់ដោយស្វ័យប្រវត្តិ ដោយមិនមានការប្រឡងឡើយ ។

ទន្ទឹមនឹងក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា ប្រកាសឱ្យសិស្សនិស្សិតទាំងអស់ជាប់ដោយស្វ័យ​ប្រវត្តិ មាននិស្សិតមួយចំនួនក៏សប្បាយ​រីករាយ ហើយមានសិស្សនិស្សិតមួយចំនួនទៀតហាក់មិនពេញចិត្តនឹងលទ្ធផលនេះ។ ភាគច្រើននិស្សិតដែលមិនពេញចិត្តគឺជានិស្សិតដែលជ្រើសរើសសិក្សាផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រពិត នេះក៏ដោយសារតែពួកគេជ្រើសរើសយកជំនាញមួយចំនួន ដែលជំនាញទាំងអស់នោះត្រូវការនិទ្ទេសជាចាំបាច់ដើម្បីបានសិក្សាដូចជា ជំនាញសុខាភិបាល សំណង់ស៊ីវិល និងសិក្សាក្រៅប្រទេសជាដើម។

ដោយសារតែជំងឺកូវីដ១៩ ចេះតែបន្តរីករាលខ្លាំងឡើងពីមួយលើកទៅមួយលើក សាកលវិទ្យាល័យទាំងអស់នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាក៏បង្ខំចិត្តរៀនទាំងបិទសាលា ដោយងាកមកសិក្សាតាមប្រព័ន្ធអនឡាញ (Online) ជំនួសវិញ ក្នុងនោះក៏មានសាកលវិទ្យាល័យដែលវិសាលកំពុងសិក្សាផងដែរ ។

ក៏ព្រោះតែវិសាលគឺជានិស្សិតម្នាក់ ដែលទើបតែមកស្នាក់នៅទីក្រុងភ្នំពេញថ្មីថ្មោង ហើយមិនសូវជាយល់ដឹងច្បាស់អំពីការប្រើប្រាស់អ៊ីនធឺណេត ស្របពេលសាលារបស់គេតម្រូវឱ្យសិក្សាតាមប្រព័ន្ធអនឡាញ ជាហេតុធ្វើឱ្យគេមានការលំបាកជាខ្លាំងក្នុងការក្រេបជញ្ជក់យកចំណេះដឹងពីលោកគ្រូ អ្នកគ្រូ ដើម្បីពង្រឹងសមត្ថភាពរបស់ខ្លួន។ គុណវិបត្តិដែលវិសាលតែងតែជួបប្រទះជាញឹកញាប់ អំឡុងពេលសិក្សាតាមប្រព័ន្ធអ៊ីនធឺណេតមានដូចជា យឺតយ៉ាវក្នុងការចូលរៀន អ៊ីនធើណេតយឺត (Internet Slow) ភាសានៅមានកម្រិត (អង់គ្លេស) និងរៀនមិនសូវទាន់គេជាដើម ។

ទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ វិសាលបានប្រាប់ខ្ញុំផ្ទាល់តាមប្រព័ន្ធទូរស័ព្ទថា គេនឹងមិនបោះបង់ចោលងាយៗឡើយ ព្រោះនេះជាក្ដីស្រមៃរបស់គេតាំងពីកុមារភាពមក ដែលចង់បន្តការសិក្សាថ្នាក់មហាវិទ្យាល័យក្រោយពេលជាប់បាក់ឌុប ។

នា​ពេល​អនាគត រតនៈ វិសាល ចង់ក្លាយទៅជាអ្នកគ្រប់គ្រងនៅស្ថាប័​ន​ណាមួយក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា។

ក្នុងនាមខ្ញុំជាសិស្សច្បងម្នាក់ ក៏ដូចជាអ្នកស្រុកភូមិជាមួយគ្នា ខ្ញុំក៏បានលើកទឹកចិត្ត និងបំផុសគំនិតឱ្យគេខិតខំសិក្សារៀនសូត្រ និងអត់ធ្មត់ជាមួយនឹងបញ្ហាទាំងអស់ដែលកំពុងតែកើតមានចំពោះគេ ព្រោះថារាល់រឿងរាវដែលថ្មីសម្រាប់នរណាម្នាក់តែងតែមានឧបសគ្គជានិច្ច គឺវាតម្រូវឱ្យយើងពុះពារ ព្យាយាម ដោយក្ដីអំណត់ និងអត់ធ្មត់។

«ត្រូវតែព្យាយាម ទោះដឹងថាមិនងាយស្រួល»

Blog: ឥទ្ធិពល នៃការចែករំលែករឿងរ៉ាវលើបណ្ដាញសង្គម!

ជាការពិត ក្នុងបណ្ដាញសង្គម យើងមានសិទ្ធិចែករំលែក ហើយការចែកចាយនេះចង់មិនចង់ វា ពិតជាអាចជះឥទ្ធិពលដល់​អ្នក​ប្រើប្រាស់​ ដែល​​អាចមានទាំងល្អ និងមិនល្អ។

ឧទាហរណ៍ យើងបានឃើញរូបភាព ក្មេងៗមិនទាន់គ្រប់អាយុមួយក្រុមកំពុងព័ន្ធវង់សេពគ្រឿងស្រវឹង ត្រូវបានគេបង្ហោះលើបណ្ដាញ​សង្គម ភ្លាមនោះយើងមិនគិតអីច្រើនទេ ក៏ចែករំលែកបន្ដ ហើយអាចទាំងថែមពាក្យពេចន៍បង្ហាញការមិនពេញចិត្តដូចជា ពួកវានេះជាក្រុមឥតពូជ ម៉ែឪមិនចេះប្រដៅកូន ឬជាក្រុមក្មេងផ្ដល់គំរូមិនល្អដល់សង្គម​ជាដើម។

ប៉ុន្ដែ​ប្រសិនបើយើងពិចារណាបន្ដិចថា តើបន្ទាប់ពីចែករំលែក បង្ហាញអារម្មណ៍ខឹងសម្បារ ឬមិនពេញចិត្តហើយ វានឹងមានរឿងអីកើតឡើង? ជួយក្មេងទាំងនោះបានទេ? ក្មេងទាំងនោះបានកែប្រែទេ? ហើយក្មេងៗ ឬអ្នកផ្សេងទៀត ដែលបានឃើញតៗគ្នា ពួកគេនឹងទទួលយល់ ឬបានទទួលឥទ្ធិពលបែបណា?

ទន្ទឹមនឹងនេះ មានក្មេងៗឯទៀតបានធ្វើរឿងល្អៗ ផ្ដល់ជាគំរូដល់សង្គម តួយ៉ាងគេខិតខំរៀនសូត្រ ហើយក្លាយជាសិស្សពូកែតំណាងកម្ពុជា ទៅចូលរួមប្រកួតនៅបរទេស ក្នុងផ្នែកណាមួយ ឬក៏ជាក្មេង ដែលបានបង្កើតរបស់អីម៉្យាងបានសម្រេច ដោយភាពច្នៃប្រឌិដ្ឋរបស់ពួកគេអីជាដើម។ ប៉ុន្ដែរឿងទាំងនេះ ហាក់មិនសូវភ្ញាក់ផ្អើលចែករំលែក ឬបង្កការចាប់អារម្មណ៍ច្រើន ដូចរឿងដែលមិនគាប់ប្រជាប៉ុន្មានទេ។

ប្រាកដណាស់ ជាធម្មតាមនុស្សតែងមានទំនោរ ឬប្រតិកម្មទៅលើរឿងដែលពួកគេមិនពេញចិត្ត។ នៅក្នុងសង្គមមួយ មែនទែនទៅគ្រប់គ្នាតែងចង់បានសង្គមដ៏ល្អមួយ ស្រឡាញ់សង្គម និង​មិន​ចង់​ឲ្យ​សង្គម​លិច​លង់ឡើយ។ ម៉្លោះហើយមនុស្សភាគច្រើន ក៏ចែកចាយតែអ្វីដែលគិតថាមិនល្អ ខ្លួន​មិន​ពេញ​ចិត្ត បំណងមិនចង់ឲ្យមានរឿងផ្ដល់គំរូមិនល្អទាំងនោះទៀត។ ប៉ុន្ដែយើងភ្លេចគិតថា អ្វីដែលយើង​ចែក​រំលែក​នោះ វាបែរជាអាចនឹងប៉ះពាល់ និង​ជះឥទ្ធិពល​យ៉ាងណា​ខ្លះដល់​សង្គម​ទៅ​វិញ។​

នៅក្នុងបរិបទសង្គមឌីជីថលសម័យបច្ចុប្បន្ន ចួននឹងចំណេះដឹងសង្គមនៅមានកម្រិត មនុស្ស​មួយ​ចំនួន​​មិន​សូវ​ជា​ពិចារណាគិតគូរអីច្រើនទេ មុននឹងធ្វើអ្វីមួយ។ ដើម្បីតែចំណាប់អារម្មណ៍ ឬក៏​ផល​ប្រយោជន៍​ណាមួយ មនុស្សក៏ហ៊ានធ្វើគ្រប់យ៉ាងមិនថាជាអ្វី បង្ហាញលើបណ្ដាញសង្គម។

ឯអ្នកបានឃើញ ឬអ្នកចែករំលែកវិញ ពេលខ្លះចែកចាយមកក្នុងន័យ មិនពេញចិត្ត លេងសើចបញ្ចើចបញ្ចើ ជេរស្ដី បន្តុះបង្អាប់ ប៉ុន្តែចំពោះអ្នកចេញវីឌីអូ ឬធ្វើរឿងរ៉ាវប្លែកៗ ដើម្បីទាញចំណាប់អារម្មណ៍ ដែលជារឿងអាចផ្ដល់ផលមិនល្អដល់សង្គម គេមានទ្រឹស្ដីគេថា «ទោះបីអ្នកចែករំលែកក្នុងន័យណាក៏ដោយ គឺស្មើនឹងគាំទ្រគេ និងធ្វើឲ្យគេមានការចាប់អារម្មណ៍កាន់តែទូលំទូលាយ មនុស្សឃើញ ឬស្គាល់គេកាន់តែច្រើន គេកាន់តែជោគជ័យ» (មានទាំងបុគ្គលខ្លះ បង្កើតរឿងហួសនិស្ស័យ ហួសស្មាន ដើម្បីបានតែការចូលចិត្ត ការបញ្ចេញមតិ និងការចែកចាយ លើប្រព័ន្ធបណ្ដាញសង្គមរបស់គេ)។

ហេតុផលនេះហើយ ដែលយើងគ្រប់គ្នា គួរពិចារណាឡើងវិញមុនចែករំលែកអី្វមួយ។ រឿងអ្វីក៏ដោយ ទោះតិច ឬច្រើន វាប្រាកដជាជះឥទ្ធិពល ដូចទៅនឹងពាក្យគេថា «ទឹកស្រក់តក់ៗ គង់នឹងអាចទម្លុះផ្ទាំងថ្ម»។

បើយើងជាទឹកតក់ៗ អាចទម្លុះផ្ទាំងថ្ម ហេតុអីយើងមិនធ្វើជាតំណក់ទឹកដែលល្អ? ចុះបើយើងចង់បានសង្គមមួយដ៏ល្អប្រសើរ ហេតុ​អី​មិន​ចាប់ផ្ដើមពីខ្លួនយើង? ចុះបើយើងមានសិទ្ធិក្នុងការចែករំលែក ហេតុអីយើងមិនជ្រើសយកការចែកចាយ រឿងជះផលល្អ ឬជាគំរូ? បើយើងអាចធ្វើរឿងល្អបាន ហេតុអីយើងមិនធ្វើរឿងល្អ?

ពួកយើងគួរមានទម្លាប់ ឬបង្កើតវប្បធម៌ផ្ដល់ព័ត៌មានឲ្យទៅប្រព័ន្ធបណ្ដាញសង្គមផ្សេងៗដែលយើងប្រើប្រាស់ដឹង(report) ឬឈប់ខ្វល់អើពើ និងលែងផ្ដល់ចំណាប់អារម្មណ៍ ប្រសិនបើយល់ថា ជារឿងផ្ដល់ផលមិនល្អ មិនមែនជាគំរូ ឬគ្មានសុវត្ថិភាព ជាជាងចែករំលែករឿងរ៉ាវទាំងនោះជាសាធារណៈ។ សង្គមមួយប្រសើរទៅបានគឺដោយសារមនុស្សគ្រប់គ្នាចូលរួមផ្ដល់គំរូល្អៗ។ គំរូៗ ចាប់ផ្ដើមពីយើងម្នាក់ៗ។ យើងគ្រប់គ្នាម្នាក់ៗ ចាប់ផ្ដើមពីថ្ងៃនេះ ពេលនេះតទៅ៕

«ឥន្ទធនូកណ្ដាលភ្លៀង» សៀវភៅគំនូរត្លុកលើកកម្ពស់ការយល់ដឹងពីសហគមន៍អ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា

អង្គការសមាគមឥន្ទធនូកម្ពុជា ហៅកាត់ថា (រ៉ក់) នៅថ្ងៃទី ២៧ កុម្ភៈនេះ បានប្រកាសបោះពុម្ពផ្សាយសាកល្បងសៀវភៅគំនូរត្លុក «ឥន្ទធនូកណ្ដាលភ្លៀង» លើកដំបូងរបស់ខ្លួន ដែលរៀបរាប់ពីរឿងពិតរបស់អ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា ជាសមាជិកនៃអង្គការនេះ បំណងបញ្ជ្រាបការយល់ដឹង ឲ្យកាន់ទូលំទូលាយអំពីក្រុមអ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា(LGBTIQ+) ទៅដល់មហាជនទូទៅ ដើម្បីកាត់បន្ថយការរើសអើង។

ឥន្ទធនូកណ្ដាលភ្លៀង ជាសៀវភៅត្លុក បង្ហាញពីរឿងរ៉ាវរបស់យុវជនជនបទម្នាក់ឈ្មោះ សុភាព ដែលបានចាកចេញពីស្រុកកំណើត មកបន្តការសិក្សានៅទីក្រុងភ្នំពេញ។ បរិយាកាសថ្មីនៃទឹកដីទីក្រុង សុភាព បានព្យាយាមស្វែងរកអំពីអត្តសញ្ញាណខ្លួនឯង និងជួបប្រទះបញ្ហាព្យុះភ្លៀង ភាពល្វីងជូរចត់សព្វបែបយ៉ាង តែសំណាងល្អ គេមិនបានឆ្លងឧបសគ្គទាំងនោះតែម្នាក់ឯងទេ។ ឯសៀវភៅត្លុកក្នុងន័យនេះ គឺជាឈ្មោះបច្ចេកទេសដែលយកមកផ្សព្វផ្សាយ ដោយបង្ហាញជាគំនូររូបភាពបែបតុក្កតា អាចឲ្យអ្នកអានមើលយល់ អមដោយប្រយោគសន្ទនាខ្លីៗផងដែរ។ នេះបើតាមការឲ្យដឹងពីអង្គការឥន្ទធនូកម្ពុជា។

ផ្ដល់សម្ភាស​ជាមួយ Newsroom Cambodia ទុយ រស្មី ជំនួយការផ្នែកទំនាក់ទំនងអង្គការនេះបានលើកឡើងថា បំណងនៃការបោះពុម្ពផ្សាយសៀវភៅ​ «ឥន្ទធនូកណ្ដាលភ្លៀង» មាន​ចេតនាចង់ឲ្យមហាជនគ្រប់គ្នាបានស្វែងយល់ ទាំងក្រុមអ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា ក្នុងន័យផ្ដល់ការលើកទឹកចិត្តពួកគាត់តាមរយៈការបង្ហាញដំណោះស្រាយផ្សេង ដែលអាចស្វែងរកបាននៅជុំវិញខ្លួនរបស់ពួកគេ ព្រមទាំងក្រុមគ្រួសារនៃអ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា និងអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានជាដើម។ រស្មី​ បន្ថែមថា ប្រសិន​បើគ្រប់គ្នាមានការយល់ដឹង ការទទួលស្គាល់ ការគោរព ក្នុងសង្គម មានការការពារផ្នែកច្បាប់ គោលនយោបាយសាធារណៈសម្រាប់អ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា គឺអាចបង្កបរិយាកាសដ៏មានសុវត្ថិភាពដល់អ្នកស្រឡាញ់ដូចគ្នា ក្នុងការបញ្ចេញសមត្ថភាពពេញលេញ ចូលរួមចំណែកជាកោសិកាល្អរបស់ជាតិមាតុភូមិ។

រស្មី​បញ្ជាក់​បន្ថែម​ថា ឥន្ទធនូ គឺមានភាពស្រស់ស្អាតចម្រុះពណ៌ ហើយក៏ជាផ្នែកមួយនៃក្រុមអ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា ហើយកាលណាសង្គមបានយល់ដឹងពីភាពចម្រុះពណ៌នៃក្ដីស្រឡាញ់ នោះការរើសអើងនឹងមានការថមថយ។

«ជាក្ដីសង្ឃឹម ក្នុងការផ្សព្វផ្សាយសៀវភៅនេះ និងការបន្ដកិច្ចការតាមរយៈសកម្មភាពផ្សេងៗរបស់ពួកយើង គឺជាចំណែកក្នុងការបង្កើនចំណេះដឹង និងការយល់ចិត្តដល់​អ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា ដើម្បីឈានទៅរកភាពសុខដុមរមនាក្នុងសង្គម និងទាំងអស់គ្នាត្រូវបានការពារដោយស្មើគ្នា»។

រស្មី បានបន្ថែមថា ក្នុងបរិបទសង្គមកម្ពុជា ទោះមិនទាន់បានល្អ តែក៏មិនអាក្រក់ពេកដែរ សម្រាប់ការ​យល់ដឹងពីអ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា។

​«កន្លងមក ធ្លាប់មានមតិគាំទ្រដល់ពួកយើង តែក៏មានការមិនគាំទ្រដែរ ហើយមិនមែន យើងធ្វើតែមួយរឿងហ្នឹងទៅ មហាជនអាចបើកចំហចិត្តពួកគាត់ទាំងអស់ភ្លាមទេ ប៉ុន្ដែយើងនៅតែបន្ដ ហើយឃើញពន្លឺ ជាចំណុចវិជ្ជមាន ដូចជាអាជ្ញាធរបើកចិត្តចូលរួមសហការ ហើយថែមទាំងគាំទ្រការពារដល់ក្រុមសហគមន៍ពួកយើង ក្រុមគ្រួសារសាច់ញាតិចាប់ផ្ដើមទទួលកូនចៅរបស់ពួកគាត់ បរិយាកាសកន្លែងធ្វើការ សាលារៀន និងសង្គម មានភាពល្អប្រសើរសម្រាប់គ្រប់គ្នា ហ្នឹងហើយជាចំណុចវិជ្ជមាននៃការកាត់បន្ថយការរើសអើង។ ឯអ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា ពួកគាត់ចាប់ផ្ដើមមានភាពក្លាហានបង្ហាញអត្តសញ្ញាណ និងរស់នៅក្នុងភាពជាខ្លួនឯង»។​

រស្មី បន្ថែមថា នៅកម្ពុជា ទោះមិនទាន់មានការអនុញ្ញតិច្បាប់អាពាហ៍ពិពាហ៍សម្រាប់អ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នានៅឡើយទេ ប៉ុន្ដែយើងមានការគាំទ្រ និងការលើកទឹកចិត្ត ជាពិសេសកន្លងមកតំណាងគណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្សកម្ពុជា បានទទួលនូវអនុសាសន៍ពីរបាយការណ៍ត្រួតពិនិត្យជាសកលតាមកាលកំណត់(UPR) មានដូចជាច្បាប់ ការការពារ និងសិទ្ធិអ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា ដែលជាពន្លឺវិជ្ជមានមួយថានាពេលអនាគតអាចនឹងមានសមភាពសិទ្វិ និងច្បាប់សមស្របសម្រាប់អ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នានៅកម្ពុជា។

គួរបញ្ជាក់ដែរថា សមាគមឥន្ទធនូកម្ពុជា ហៅកាត់ថា (រ៉ក់) ជាអង្គការមិនមែនរដ្ឋាភិបាលមួយ ដែលធ្វើការយ៉ាងជិតស្និទ្ធជាមួយក្រុមអ្នកស្រឡញ់ភេទដូចគ្នា និងអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានទូទាំងប្រទេស បំណងគាំទ្រសិទ្ធិអ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នានៅកម្ពុជា ដើម្បីធានាឲ្យបានការការពាររយៈពេលយូរអង្វែង ព្រមទាំងការគាំទ្រសមភាពសិទ្ធិ និងការទទួលស្គាល់អ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នា និងគ្រួសាររបស់ពួកគេ។ ហើយសម្រាប់ថវិកាដែលបានពីការធ្វើវិភាគក្នុងការជាវសៀវភៅត្លុកនេះ នឹងយកមកប្រើប្រាស់សម្រាប់ត្រៀមជាកញ្ចប់គាំទ្រ ដើម្បីឆ្លើយតបនឹងស្ថានភាពបន្ទាន់របស់សមាជិកសហគមន៍ឥន្ទធនូកម្ពុជា ដែលទទួលរងផលប៉ះពាល់ពីជំងឺកូវិដ­‑១៩ និងសកម្មភាពការងារមួយចំនួនរបស់រ៉ក់៕​

ក្រសួង​​​រកឃើញកូវីដ​​ចំ​នួន ៣៩នាក់ ភាគច្រើន​អ្នក​ពាក់ព័ន្ធ​​នឹង​ព្រឹត្តិការណ៍​២០កុម្ភៈ​

ក្រសួង​សុខាភិបាល​​ប្រកាស​ថា គិតត្រឹមម៉ោង៧ព្រឹកថ្ងៃទី២៨ ខែកុម្ភៈនេះ មាន​ករណី​ឆ្លង​ជំងឺ​កូវីដ ១៩ ​​ចំ​នួន ៣៩នាក់ បើប្រៀបធៀបម្សិលម៉ិញកើនឡើងចំនួន១៣នាក់​ ហើយដែលភាគច្រើនជា​អ្នក​ពាក់ព័ន្ធ​​នឹង​ព្រឹត្តិការណ៍​សហគមន៍​២០កុម្ភៈ​​។

ក្នុង​សេចក្តីជូនព័ត៌មានរបស់ក្រសួងសុខាភិបាល ​​មិនមានករណីជាសះស្បើយទេ ​គិត​ត្រឹម​ថ្ងៃ​ទី២៧ ខែកុម្ភៈ ឆ្នាំ២០២១ មកដល់ត្រឹមម៉ោង៧ព្រឹកថ្ងៃទី២៨ ខែកុម្ភៈនេះ ។

របាយការណ៍ដដែលនេះបានបង្ហាញថា ក្នុងចំណោមករណីវិជ្ជមានកូវីដ ១៩ ចំនួន៣៩នាក់​ មាន៣៥នាក់ជា ​អ្នក​ពាក់ព័ន្ធ​ទៅ​នឹង​ព្រឹត្តិការណ៍​សហគមន៍​២០កុម្ភៈ​ រួមមានជនជាតិចិនចំនូន២៥នាក់ ជនជាតិវៀតណាមចំនួន៦នាក់ និងជនជាតិខ្មែរចំនួន៥នាក់ ដែលស្នាក់នៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ក្រុងព្រះសីហនុ និងចំនួន៤នាក់ជាកងទ័ពមួកខៀវកម្ពុជាបម្រើការនៅអង្គការសហប្រជាជាតិ ដែលធ្វើដំណើរចូលមកកម្ពុជាវិញ។

តាមរយៈបណ្តាញសង្គមហ្វេកប៊ុក នាយកដ្ឋានប្រយុទ្ធនឹងជំងឺឆ្លង (CDC) បាន​ផ្សព្វផ្សាយ​នៅ​ថ្ងៃទី​២៧ ខែ​កុម្ភៈ​ថា មានទីតាំងពាក់ព័ន្ធនឹង​ព្រឹត្តិការណ៍​កូវីដ ១៩ ឆ្លងសហគមន៍២០កុម្ភៈ​ សរុប​​៨១កន្លែង ក្នុងនោះមានក្រុងព្រះសីហនុ ចំនួន៧កន្លែងផងដែរ។

សេចក្តីជូនព័ត៌មានរបស់ក្រសួងសុខាភិបាល ក៏បានបង្ហាញផងដែរថា ត្រឹមថ្ងៃទី២៧ ខែកុម្ភៈនេះកម្ពុជា មានអ្នកឆ្លងជំងឺកូវីដសរុបចំនួន៨០៥នាក់ ដែលក្នុងនោះអ្នកព្យាបាលជាសះស្បើយចំនួន៤៧៧នាក់ និងអ្នកកំពុងព្យាបាលចំនួន៣២៨នាក់៕

Latest News