ក្នុងអំឡុងពេលកំពុងសិក្សានៅវិទ្យាល័យ ឬក៏បញ្ចប់បាក់ឌុប សិស្សានុសិស្សគ្រប់រូបគួរតែគិតទុកជាមុនថា ខ្លួននឹងត្រូវជ្រើសរើសជំនាញអ្វីមួយក្នុងការចូលរៀននៅសាកលវិទ្យាល័យ ជាពិសេសសិស្សដែលមានបំណងចង់ចូលរៀនផ្នែកភាសាបរទេស។
យើងដឹងហើយថាការសិក្សាភាសាបរទេសមិនមានភាពងាយស្រួលនោះទេសម្រាប់សិស្សានុសិស្សមួយចំនួនដែលមិនមានមូលដ្ឋានគ្រឹះមុនពេលចូលរៀន។ មូលដ្ឋានគ្រឹះជារឿងសំខាន់ណាស់ក្នុងការជួយជំរុញដើម្បីកសាងចំណេះដឹងឲ្យកាន់តែល្អប្រសើរ ព្រោះបើសិនជាពួកគាត់មិនទាន់មានគ្រឹះនោះទេ វាពិបាកក្នុងការសិក្សារៀនសូត្រហើយអាចចាប់មិនទាន់ ឬមិនអាចតាមទាន់គ្រូបង្រៀនផងដែរ។
អ្វីដែលកាន់តែសំខាន់ទៀតនោះចំពោះការរៀនភាសាបរទេសគឺទាមទារយ៉ាងណាត្រូវឲ្យយើងចេះនៅព្យព្ជានៈស្រះ និងវេយ្យាករណ៍ផងដែរ ព្រោះទាំងនេះគឺផ្នែកមួយយ៉ាងសំខាន់ដែលអាចជួយឲ្យយើងងាយស្រួលក្នុងការរៀនសូត្រ។
ទន្ទឹមនឹងគ្នានោះដែរ អ្វីដែលសំខាន់សម្រាប់សិក្សានុសិស្សគួរតែគិតពិចារណានោះថា តើគួរជ្រើសរើសភាសាណាដែលខ្លួនស្រលាញ់ និងគិតថាខ្លួនអាចទៅរួចដោយពុំមានការបង្ខិតបង្ខំពីគ្រួសារ ឬជ្រើសរើសទៅតាមការអូសទាញពីសំណាក់មិត្ដភក្តិនោះទេ ។
ម៉្យាងវិញទៀតត្រូវសិក្សាស្វែងយល់ និងគិតខ្លួនឯងឲ្យបានច្បាស់ថា ជំនាញដែលខ្លួនកំពុងជ្រើសរើសគឺស្របទៅតាមតម្រូវការទីផ្សារការងារនៅពេលអនាគតដែរ ឬទេ និងត្រូវគិតថានៅពេលដែលបញ្ចប់ការសិក្សារយៈពេល៤ឆ្នាំនេះ យើងគួរធ្វើការអ្វីដែលសមនឹងជំនាញដែលបានជ្រើសរើស ជៀសវាងខាតពេលវេលា កម្លាំងកាយចិត្ដដែលខំសិក្សាហើយមិនអាចរកការងារធ្វើបាន៕
ឥទ្ធិពលនៃបច្ចេកវិទ្យាក្នុងវិស័យហ្គេមនៅតែបន្តកើនឡើងក្នុងល្បឿនយ៉ាងលឿនក្នុងសម័យកូវីដនេះ។ វាបូកផ្សំការផ្សព្វផ្សាយហ្គេមច្រើនហួសហេតុ និងគ្មានច្បាប់កំណត់ចំពោះហ្គេមអនឡាញឲ្យបានច្បាស់លាស់។ ចំពោះទស្សនៈរបស់ខ្ញុំបានកត់សម្គាល់ឃើញថា ទាំងហ្គេមទូរស័ព្ទ កុំព្យូទ័រ និងវីដេអូបានកើនឡើងជាលំដាប់ ដែលធ្វើឲ្យមនុស្សជាច្រើនបានរងផលប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំងចំពោះឥទ្ធិពលមួយនេះ ។
ហ្គេមអនឡាញគឺបានក្លាយទៅជាសកម្មភាពកម្សាន្តច្រើនបំផុតរបស់ក្មេងៗនៅពេលបច្ចុប្បន្ននេះ។ យ៉ាងណាមិញ ក្មេងៗភាគច្រើនបានកាត់បន្ថយធ្វើសកម្មភាពក្រៅផ្ទះ ឬទៅលេងនៅខាងក្រៅច្រើន ដែលធ្វើឲ្យក្មេងៗចំណាយពេលភាគច្រើនរបស់ពួកគេលេងហ្គេមអនឡាញ។
ហ្គេមអនឡាញប្រាកដជាមានឥទ្ធិពលតិច និងច្រើនលើចិត្តរបស់កុមារទៅតាមការលេងរបស់ពួកគេ។ ក្មេងបានកាត់បន្ថយការសកម្មភាពផ្សេងៗ ឬគេចចេញពីឪពុកម្តាយ ឬមួយក៏អាចគេចចេញពីមជ្ឈដ្ឋានខាងក្រៅដើម្បីបានលេងហ្គេមរបស់ពួកគេ វាបានជះឥទ្ធិពលដល់ផ្លូវចិត្តកុមារផងដែរ។
យ៉ាងណាមិញ ហ្គេមខ្លះនាំឲ្យក្មេងមានអាកប្បកិរិយាឆេវឆាវ ខ្លះទៀតធ្វើឲ្យពួកគេមានគំនិតឆេវឆាវ ធ្លាក់ទឹកចិត្ត និងមិននិយាយស្ដី ការកម្សាន្តដែលមិនចេះគិត ធ្វើឲ្យក្មេងលេងច្រើនហួសហេតុ...
កាលពីថ្ងៃទី២ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២១ លោកស៊ុន ណារិន អ្នកសារព័ត៌មានមកពី វីអូអេ (VOA) បានចែករំលែកអំពីបទពិសោធន៍ជាច្រើនទាក់ទងនឹងការផលិតវីដេអូទៅកាន់សិក្ខាកាម Newsroom Cambodia។ លើសពីនេះទៅទៀតនោះ គាត់ក៏បានប្រាប់ពីមូលហេតុមួយចំនួនដែលធ្វើឲ្យគាត់អាចមានឱកាសបានរៀនសូត្រពីការផលិតវីដេអូនេះ។
ជម្ងឺកូវីដ-១៩ បាននិងកំពុងរីករាលដាលក្នុងប្រទេសកម្ពុជាតាំងពីដើមឆ្នាំ២០២០មក។ ចំនូនករណីឆ្លងបានកើនឡើងក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ហើយការរីករាលដាលនេះក៏កំពុងតែវិវឌ្ឍន៍ទៅតាមបណ្តាខេត្តនានាដែលជាក្តីកង្វល់មួយយ៉ាងខ្លាំង។
កាលនៅវិទ្យាល័យមានមនុស្សជាច្រើនមិនបានគិតគូរទៅលើរឿងអនាគតទេ ប៉ុន្តែមានមនុស្សមួយចំនួនតូចប៉ុណ្ណោះដែលពួកគាត់បានគិតគូរទៅលើរឿងនេះ ហើយភាគច្រើនអ្នកដែលមិនបានគិតគូរទៅលើរឿងនេះ ពួកគាត់បានយកពេលផ្តោតទៅលើការសិក្សាតែមួយមុខគត់។
មនុស្សមិនអាចមានជីវិតជារៀងរហូតនោះទេ នេះជាប្រក្រតីភាពនៅក្នុងធម្មជាតិនេះ។ ការចម្រើនសតិដើម្បីលះសេចក្តីជាប់ជំពាក់នៅក្នុងជីវិត ដោយសិក្សា និងរលឹកថាមនុស្សសត្វក្នុងលោកមិនអាចឆ្លងផុតនៃសេចក្តីស្លាប់បាននោះ ជាការហ្វឹកហាត់ត្រៀមជាមុន ហើយការស្លាប់មកដល់ និងមិនមានភាពតក់ស្លុតអ្វីឡើយ។ ការរលឹកដូចនេះ ឆ្លុះបញ្ចាំងថាតើយើងគួររៀបចំដំណើរជីវិតបែបណា និងត្រូវធ្វើអ្វីខ្លះដើម្បីប្រើប្រាស់ពេលវេលាដែលមានក្នុងបច្ចុប្បន្នឱ្យកាន់តែមានប្រសិទ្ធិភាពនិងប្រកបតម្លៃខ្ពស់មុនពេលយើងលាចាកលោកនេះ។
មានមនុស្សជាច្រើនបានឆ្លងកាត់នូវបទពិសោធន៏ដ៏ល្វីងជូរចត់ ក្នុងព្រឹត្តិការណ៏សង្គមអវិជ្ជមានជាច្រើន ហើយព្រឹត្តិការណ៏ទាំងនោះបានដិតដាមនិងតាមគម្រាមកំហែងពួកគេជាប់ក្នុងចិត្ត ដោយពុំមានថ្នាំក្នុងការព្យាបាលឲ្យបានជាសះស្បើយនោះទេ។
ជំងឺកូវីដ១៩បានធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ជីវិតរស់នៅរបស់មនុស្សនៅលើភពផែនដីតាំងពីដើមឆ្នាំ២០២០មក។ មនុស្សគ្រប់រូបមិនធ្លាប់នឹកស្មានថា វីរុសមួយនេះអាចអូសបន្លាយមកទល់ឆ្នាំ២០២១ ហើយបានឆក់យកជីវិតមនុស្សប្រមាណ ៣លាននាក់ហើយ បើគិតត្រឹមខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២១នេះ។ សម្រាប់កម្ពុជាក៏បាននិងកំពុងទទួលរងវិបត្តិនៃជំងឺរលាកសួតមួយនេះ និងទទួលរងការរីករាលដាលព្រមទាំងមានអ្នកស្លាប់ប្រហែល២៥២ នាក់នៅខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២១នេះផងដែរ។
ស្របពេលដែលមនុស្សទូទាំងសកលលោកមានការព្រួយបារម្ភអំពីវីរុសដ៏កាចសាហាវមួយនេះ ថាអាចនឹងលេបត្របាក់អាយុជីវិតមនុស្សបានគ្រប់ពេលវេលានៅពេលដែលមានការធ្វេសប្រហែសដោយមិនបានពាក់ម៉ាស់ការពារ និងរក្សាអនាម័យឱ្យបានត្រឹមត្រូវជាមួយនឹងការបាញ់ទឹកអាកុលសម្លាប់មេរោគ រាល់ពេលចេញក្រៅម្តងៗនោះ មនុស្សមួយចំនួននៅប្រហែលជាមិនទាន់ដឹងថា នៅមានវីរុសមួយទៀតដែលលាក់ខ្លួនសម្ងំក្នុងការគិតរបស់អ្នកទាំងអស់គ្នាដែលត្រៀមនឹងវាយប្រហារសុខភាពផ្លូវកាយ និងផ្លូវចិត្ត នោះគឺ «បញ្ហាតានតឹងចិត្ត» ។
បញ្ហាតានតឹងចិត្ត ឬការថប់បារម្ភ ដែលមនុស្សភាគច្រើនតែងហៅតាមភាសាអង់គ្លេសថា ស្រ្តេស (Stress)...
ចាប់តាំងពីដើមឆ្នាំ២០២០មក ពិភពលោកបានជួបវិបត្តិស្ទើគ្រប់វិស័យ ដោយសារការរាតត្បាតនៃជំងឺកូវីដ១៩។ ស្រដៀងគ្នានេះដែរងាកមកប្រទេសកម្ពុជាវិញ ដែលធ្លាប់ដែលធ្លាប់មានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចប្រមាណជា៧ភាគរយក្នុងមួយឆ្នាំ បានធ្លាក់មកនៅដក៣,១ភាគរយក្នុងឆ្នាំ២០២០។ លើសពីនេះទៀត រដ្ឋាភិបាលបានសម្រេចបិទខ្ទប់រាជធានីភ្នំពេញ និងក្រុងតាខ្មៅទាំងមូលនៅម៉ោង ០០ ចូលថ្ងៃទី១៥ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២០ រហូតដល់ថ្ងៃទី ០៣ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២១។
ច្បាប់ស្ដីពីសញ្ជាតិដែលបានប្រកាសឱ្យប្រើកាលពីថ្ងៃទី២០ ខែសីហា ឆ្នាំ១៩៩៦ បានបែងចែកសញ្ជាតិជាបីប្រភេទ គឺសញ្ជាតិខ្មែរពីកំណើត សញ្ជាតិខ្មែរដោយរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ និងសញ្ញាតូបនីយកម្ម។
សញ្ជាតិខ្មែរពីកំណើត គឺសំដៅទៅលើការផ្ដល់សញ្ជាតិខ្មែរតាំងពីកំណើត។ តាមមាត្រា៤នៃច្បាប់ដដែលបានកំណត់ជាពីរចំណុច។
ចំណុច១ «ត្រូវបានសញ្ជាតិខ្មែរ បើទោះកើតនៅទីណាក៏ដោយ» ករណីទីមួយកូនមានខាន់ស្លាដែលកើតមកពីឳពុក ឬម្ដាយមានសញ្ជាតិខ្មែរ ករណីពីរកូនឥតខាន់ស្លាដែលកើតមកពីឪពុកម្ដាយមានសញ្ជាតិខ្មែរទទួលស្គាល់ ករណីទីបីកូនដែលឪពុកម្ដាយមិនទទួលស្គាល់ កាលបើតុលាការចេញសាលក្រមថា កូននោះពិតជាកើតពីឳពុក ឬម្ដាយដែលមានសញ្ជាតិខ្មែរ។
ចំណុចទី២ «ត្រូវបានសញ្ជាតិខ្មែរ ដោយកើតក្នុងប្រទេសកម្ពុជា» ករណីទីមួយកូនដែលកើតពីឳពុកឬម្ដាយបរទេស ដែលបានកើតនិងរស់នៅស្របច្បាប់ក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ករណីទីពីរកូនដែលកើតចេញពីឳពុក ឬ...
ក្នុងសម័យបច្ចេកវិទ្យាជឿនលឿននេះ ការបញ្ចេញទស្សនៈ មតិយោបល់ និងការចែករំលែកព័ត៌មានតាមបណ្ដាញសង្គម ពិតជារហ័ស និងបានបង្កភាពងាយស្រួល ប៉ុន្ដែក៏ប្រកបដោយគ្រោះថ្នាក់ផងដែរ។
ដោយសារការចែករំលែកទូលំទូលាយលើបណ្ដាញសង្គម យើងអាចនឹងទទួលបានព័ត៌មានពីគ្រប់ប្រភព ប៉ុន្តែខ្លួនយើងផ្ទាល់ មានជម្រើសក្នុងការជ្រើសយកសារព័ត៌មាន ដែលមានប្រភពច្បាស់លាស់ ចេញពីស្ថាប័នសារព័ត៌មានមានវិជ្ជាជីវៈ ដែលគួរឲ្យទុកចិត្ត និងយកជាការណ៍បាន ដោយមិនអាចចេះតែជឿ ឬចែកចាយដោយមិនបានគិតនោះទេ។
ក្នុងនាមប្រជាពលរដ្ឋ យើងមានសិទ្ធិ ភារកិច្ច ការចូលរួម ព្រមទាំងជាសំឡេងមួយ អាចជួយឲ្យសង្គមជាតិទទួលបានដំណើរការល្អប្រសើរ និងយ៉ាងហោចណាស់ ក៏ត្រូវមានចំណេះជាមូលដ្ឋាន អាចបែងចែករវាងដំណឹង...
បញ្ហាគឺជាធម្មជាតិម្យ៉ាងដែលមនុស្សគ្រប់រូបទាំងអស់តែងតែជួបប្រទះ ទោះបីមនុស្សភាគច្រើនមិនប្រាថ្នាចង់ជួបក៏ដោយ បញ្ហាខ្លះធ្វើឱ្យមនុស្សរស់ដូចស្លាប់ និងបញ្ហាខ្លះទៀតធ្វើឱ្យមនុស្សហ៊ានលះបង់ជីវិតខ្លួនឯង។ដូច្នោះហើយការដែលមានចំណេះដឹងទាក់ទងនឹងរបៀបដោះស្រាយបញ្ហា គ្រប់គ្រងបញ្ហា ម្យ៉ាងទៀតគេហៅថា
សិល្បៈជីវិត វានាំឱ្យយើងសប្បាយ ច្រើនជាងកើតទុក្ខ។
ការយាយីផ្លូវភេទគឺជាការបៀតបៀនមួយប្រភេទដែលពាក់ព័ន្ធនឹងការប្រើសកម្មភាពជាក់ស្តែង ឬការសន្យាផ្តល់អ្វីមួយ ជាថ្នូរនឹងប្រយោជន៍ខាងផ្លូវភេទ។
សម្រាប់អ្នកទេសចរ និងប្រជាជនរស់នៅរាជធានីភ្នំពេញ ប្រាកដណាស់ថា មិនអាចរំលង ការចូលទស្សនា ឬតែងបានមកលំហែនៅតំបន់រាជវាំងប្រវត្តិសាស្ត្រ ព្រមទាំងជាទីសក្ការៈបូជាមួយនាទីប្រសព្វនៃច្រាំងទន្លេបួនមុខ មានមេគង្គលើ មេគង្គក្រោម ទន្លេសាប និងទន្លេបាសាក់ ដែលជាកន្លែងប្រជុំតំបន់សេដ្ឋកិច្ច វប្បធម៌ ប្រវត្តិសាស្រ្ត និងជាទីក្រុងប្រមូលផ្ដុំធំជាងគេនៅកម្ពុជា។
ប្រសិនបើអ្នកធ្លាប់បានចូលទស្សនាព្រះបរមរាជវាំងខ្មែរ ឬនាមហៅជាផ្លូវការថា ព្រះបរមរាជវាំងចតុមុខស្រីមង្គលមហានគរ អ្នកប្រហែលអាចប្រទះភ្នែកនឹងរាជដំណាក់មួយ ដែលមានទម្រង់រចនាប័ទ្មប្លែកគេ ដោយសង់ឡើងអំពីលោហធាតុប្រៀបបាននឹង កូនវីឡារាងតូចច្រឡឹងពណ៌សស្រអាប់ មានពីរថ្នាក់ រំលេចជាក្បាច់រចនា ស្រដៀងគ្នាលើក្រោម...
មានមនុស្សជាច្រើនតែងតែយល់ច្រលំថា អ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នាមានតែបុរសស្រឡាញ់បុរសដូចគ្នា ឬស្ត្រីស្រឡាញ់ស្ត្រីដូចគ្នា។ ប៉ុន្តែបច្ចុប្បន្ននេះមានការរកឃើញនូវអត្តសញ្ញាណជាច្រើនដែលយើងមិនអាចស្វែងរកឃើញអស់ ប៉ុន្តែមានការកំណត់នូវអក្សរឡាតាំង LGBTQ+ ដែលជាស្តង់ដាររួមមួយដើម្បីកំណត់សម្គាល់ភេទនៃមនុស្សស្ថិតក្នុងក្រុមស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នាដែលលោកអ្នកគួរតែយល់ដឹង។
អក្សរ L មកពីពាក្យថា Lesbian ដែលជាភាសាអង់គ្លេស តំណាងឲ្យក្រុមមនុស្សដែលមានភេទជាស្ត្រីដែលតុបតែងខ្លួនជាបុរស មានអាកប្បកិរិយាដូចជាមនុស្សប្រុស។ រីឯអ្នកស្រឡាញ់ភេទដូចគ្នាដែលមានភេទជាស្រី្តមួយចំនួន ក៏មិនមានបង្ហាញលក្ខណៈណាមួយក្នុងការតុបតែងខ្លួនឲ្យដូចជាមនុស្សប្រុសនោះដែរ ពោលគឺដូចជាស្រីទូទៅដែរ តែអ្វីដែលមានភាពដូចគ្នានោះ ពួកគេស្រឡាញ់ ឬពេញចិត្តលើមនុស្សស្រីដូចគ្នាប៉ុណ្ណោះ។ សម្រាប់អ្នកដែលស្រឡាញ់ភេទជាស្រ្តីដូចគ្នានេះអាចនឹងមានអ្នកដែលមានកាយវិការ ឬអត្តចរិកដូចជាមនុស្សប្រុស ហើយក៏មានមួយចំនួនមានកាយវិការ ឬអត្តចរិកដូចជាមនុស្សស្រីដែលស្រឡាញ់ភេទផ្ទុយផងដែរ។
អក្សរ G...
ការថតរូបមានច្រើនប្រភេទ មានដូចជា ការថតរូបបែបឯកសារ បែបសារព័ត៍មាន បែបសិល្បៈ បែបសហសម័យជាដើម។ ចំពោះការថតរូបក្នុងវិស័យសារព័ត៍មានវិញជារឿងសំខាន់ណាស់ ព្រោះរូបភាពអាចជួយអ្នកអានអោយឆាប់យល់ពីខ្លឹមសារនៃអត្តបទ។
