Cambodia, which aspires to middle-income status by 2030, must do more to tackle corruption. While it has many tools at its disposal, asset declaration has proven an effective instrument at improving public-sector transparency.
What...
ពលរដ្ឋលើកឡើងថា ឈើក្រញូងជាឈរកម្រក្នុងតំបន់អង្គរក្រុងសៀមរាប នៅតែមានគេលួចកាប់បន្តបន្ទាប់ បើទោះមន្ត្រីពាក់ព័ន្ធជាច្រើនត្រូវបានដាក់ពង្រាយឃ្លាំមើលនៅតំបន់នោះ ។
ក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ កាលពីថ្ងៃពុធ ទី១៦ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២៣ បានបើកការប្រជុំពិភាក្សាអំពីប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមា សម្រាប់កម្មការិនី កម្មករនិយោជិតផ្នែកវាយនភណ្ឌ កាត់ដេរ ផលិត ស្បែកជើង និងផលិតផលិតផលធ្វើដំណើរ និងកាបូប សម្រាប់ឆ្នាំ២០២៤ ដោយសម្រេចបានលទ្ធផលដូចខាងក្រោម។
ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរមួយចំនួនតូចនៅតែមានជំនឿជឿទៅលើការសែនកាត់ឆុងដែលបានគោរពនិងជឿតៗគ្នា។ ឥទ្ធិពលនៃជំនឿនេះបានធ្វើឱ្យប្រជាពលរដ្ឋខ្លះមានភាពមិនស្រណុកកាយ ឬសប្បាយចិត្តឡើយប្រសិនបើពួកគេមិនបានធ្វើតាមរបៀបដែលបុគ្គលមានឥទ្ធិពលនៃជំនឿនោះបានផ្សព្វផ្សាយ។
សិស្សនិស្សិតមួយចំនួនមិនបានរៀបចំគម្រោងឱ្យបានត្រឹមត្រូវក្នុងការចាយវាយប្រចាំថ្ងៃនោះទេ។ នៅពេលដែលពួកគេឃើញរបស់ ឬសម្ភារ:ទំនើបទើបនឹងនាំចូលមកថ្មីៗ ក៏ចាប់ផ្ដើមនាំគ្នាទៅទិញប្រើបង្អួតគ្នីគ្នានៅសាលារៀន ទាំងដែលខ្លួនគេមិនបានគិតអំពីហានិភ័យនៃផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុរបស់ពួកគេ។
សិស្សនិស្សិតដែលកំពុងរៀនពីរ ឬបីសាលា ត្រូវការការចំណាយច្រើនលើការបង់ថ្លៃសាលា និងការចំណាយទៅលើសម្ភារ:សិក្សាមួយចំនួនធំ។ មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ វាក៏គួបផ្សំជាមួយនឹងថ្លៃផ្ទះជួល ម្ហូបអាហារ សៀវភៅ ឍសម្ភារ: និងថ្លៃសម្រាប់ធ្វើដំណើរ របស់ពួកគេ។
ចំណាយមិនមានចំណូល វាគឺជាហានិភ័យនៃការបរាជ័យផ្នែកហិរញ្ញវត្ថុ របស់ពួកគេដែលកំពុងបន្តការសិក្សានៅទីក្រុងភ្នំពេញ។ យ៉ាងណាមិញ សិស្សនិស្សិតដែលកំពុងតែពេញវ័យសប្បាយភ្លើតភ្លើន បាននាំគ្នាសម្រុកទៅទិញសម្ភារ:ទំនើបៗ ដោយយកជាល្បែងកម្សាន្តពេញនិយម ដោយភ្លេចគិតថា ខ្លួនគេត្រូវការចំណាយច្រើនសម្រាប់ការរស់នៅប្រចាំថ្ងៃ។
ជាការពិតណាស់មានសិស្សនិស្សិតមួយចំនួនដែលកំពុងពេញវ័យ ភាគច្រើនពួកគេកំពុងតែកាត់បន្ថយការធ្វើសកម្មភាព ដូចជាការអានសៀវភៅនៅផ្ទះ...
ក្នុងអំឡុងពេលកំពុងសិក្សានៅវិទ្យាល័យ ឬក៏បញ្ចប់បាក់ឌុប សិស្សានុសិស្សគ្រប់រូបគួរតែគិតទុកជាមុនថា ខ្លួននឹងត្រូវជ្រើសរើសជំនាញអ្វីមួយក្នុងការចូលរៀននៅសាកលវិទ្យាល័យ ជាពិសេសសិស្សដែលមានបំណងចង់ចូលរៀនផ្នែកភាសាបរទេស។
យើងដឹងហើយថាការសិក្សាភាសាបរទេសមិនមានភាពងាយស្រួលនោះទេសម្រាប់សិស្សានុសិស្សមួយចំនួនដែលមិនមានមូលដ្ឋានគ្រឹះមុនពេលចូលរៀន។ មូលដ្ឋានគ្រឹះជារឿងសំខាន់ណាស់ក្នុងការជួយជំរុញដើម្បីកសាងចំណេះដឹងឲ្យកាន់តែល្អប្រសើរ ព្រោះបើសិនជាពួកគាត់មិនទាន់មានគ្រឹះនោះទេ វាពិបាកក្នុងការសិក្សារៀនសូត្រហើយអាចចាប់មិនទាន់ ឬមិនអាចតាមទាន់គ្រូបង្រៀនផងដែរ។
អ្វីដែលកាន់តែសំខាន់ទៀតនោះចំពោះការរៀនភាសាបរទេសគឺទាមទារយ៉ាងណាត្រូវឲ្យយើងចេះនៅព្យព្ជានៈស្រះ និងវេយ្យាករណ៍ផងដែរ ព្រោះទាំងនេះគឺផ្នែកមួយយ៉ាងសំខាន់ដែលអាចជួយឲ្យយើងងាយស្រួលក្នុងការរៀនសូត្រ។
ទន្ទឹមនឹងគ្នានោះដែរ អ្វីដែលសំខាន់សម្រាប់សិក្សានុសិស្សគួរតែគិតពិចារណានោះថា តើគួរជ្រើសរើសភាសាណាដែលខ្លួនស្រលាញ់ និងគិតថាខ្លួនអាចទៅរួចដោយពុំមានការបង្ខិតបង្ខំពីគ្រួសារ ឬជ្រើសរើសទៅតាមការអូសទាញពីសំណាក់មិត្ដភក្តិនោះទេ ។
ម៉្យាងវិញទៀតត្រូវសិក្សាស្វែងយល់ និងគិតខ្លួនឯងឲ្យបានច្បាស់ថា ជំនាញដែលខ្លួនកំពុងជ្រើសរើសគឺស្របទៅតាមតម្រូវការទីផ្សារការងារនៅពេលអនាគតដែរ ឬទេ និងត្រូវគិតថានៅពេលដែលបញ្ចប់ការសិក្សារយៈពេល៤ឆ្នាំនេះ យើងគួរធ្វើការអ្វីដែលសមនឹងជំនាញដែលបានជ្រើសរើស...
ឥទ្ធិពលនៃបច្ចេកវិទ្យាក្នុងវិស័យហ្គេមនៅតែបន្តកើនឡើងក្នុងល្បឿនយ៉ាងលឿនក្នុងសម័យកូវីដនេះ។ វាបូកផ្សំការផ្សព្វផ្សាយហ្គេមច្រើនហួសហេតុ និងគ្មានច្បាប់កំណត់ចំពោះហ្គេមអនឡាញឲ្យបានច្បាស់លាស់។ ចំពោះទស្សនៈរបស់ខ្ញុំបានកត់សម្គាល់ឃើញថា ទាំងហ្គេមទូរស័ព្ទ កុំព្យូទ័រ និងវីដេអូបានកើនឡើងជាលំដាប់ ដែលធ្វើឲ្យមនុស្សជាច្រើនបានរងផលប៉ះពាល់យ៉ាងខ្លាំងចំពោះឥទ្ធិពលមួយនេះ ។
ហ្គេមអនឡាញគឺបានក្លាយទៅជាសកម្មភាពកម្សាន្តច្រើនបំផុតរបស់ក្មេងៗនៅពេលបច្ចុប្បន្ននេះ។ យ៉ាងណាមិញ ក្មេងៗភាគច្រើនបានកាត់បន្ថយធ្វើសកម្មភាពក្រៅផ្ទះ ឬទៅលេងនៅខាងក្រៅច្រើន ដែលធ្វើឲ្យក្មេងៗចំណាយពេលភាគច្រើនរបស់ពួកគេលេងហ្គេមអនឡាញ។
ហ្គេមអនឡាញប្រាកដជាមានឥទ្ធិពលតិច និងច្រើនលើចិត្តរបស់កុមារទៅតាមការលេងរបស់ពួកគេ។ ក្មេងបានកាត់បន្ថយការសកម្មភាពផ្សេងៗ ឬគេចចេញពីឪពុកម្តាយ ឬមួយក៏អាចគេចចេញពីមជ្ឈដ្ឋានខាងក្រៅដើម្បីបានលេងហ្គេមរបស់ពួកគេ វាបានជះឥទ្ធិពលដល់ផ្លូវចិត្តកុមារផងដែរ។
យ៉ាងណាមិញ ហ្គេមខ្លះនាំឲ្យក្មេងមានអាកប្បកិរិយាឆេវឆាវ ខ្លះទៀតធ្វើឲ្យពួកគេមានគំនិតឆេវឆាវ ធ្លាក់ទឹកចិត្ត និងមិននិយាយស្ដី ការកម្សាន្តដែលមិនចេះគិត ធ្វើឲ្យក្មេងលេងច្រើនហួសហេតុ ភ្លេចបាយភ្លេចទឹក...
កាលពីថ្ងៃទី២ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំ២០២១ លោកស៊ុន ណារិន អ្នកសារព័ត៌មានមកពី វីអូអេ (VOA) បានចែករំលែកអំពីបទពិសោធន៍ជាច្រើនទាក់ទងនឹងការផលិតវីដេអូទៅកាន់សិក្ខាកាម Newsroom Cambodia។ លើសពីនេះទៅទៀតនោះ គាត់ក៏បានប្រាប់ពីមូលហេតុមួយចំនួនដែលធ្វើឲ្យគាត់អាចមានឱកាសបានរៀនសូត្រពីការផលិតវីដេអូនេះ។
ជម្ងឺកូវីដ-១៩ បាននិងកំពុងរីករាលដាលក្នុងប្រទេសកម្ពុជាតាំងពីដើមឆ្នាំ២០២០មក។ ចំនូនករណីឆ្លងបានកើនឡើងក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ហើយការរីករាលដាលនេះក៏កំពុងតែវិវឌ្ឍន៍ទៅតាមបណ្តាខេត្តនានាដែលជាក្តីកង្វល់មួយយ៉ាងខ្លាំង។
កាលនៅវិទ្យាល័យមានមនុស្សជាច្រើនមិនបានគិតគូរទៅលើរឿងអនាគតទេ ប៉ុន្តែមានមនុស្សមួយចំនួនតូចប៉ុណ្ណោះដែលពួកគាត់បានគិតគូរទៅលើរឿងនេះ ហើយភាគច្រើនអ្នកដែលមិនបានគិតគូរទៅលើរឿងនេះ ពួកគាត់បានយកពេលផ្តោតទៅលើការសិក្សាតែមួយមុខគត់។
មនុស្សមិនអាចមានជីវិតជារៀងរហូតនោះទេ នេះជាប្រក្រតីភាពនៅក្នុងធម្មជាតិនេះ។ ការចម្រើនសតិដើម្បីលះសេចក្តីជាប់ជំពាក់នៅក្នុងជីវិត ដោយសិក្សា និងរលឹកថាមនុស្សសត្វក្នុងលោកមិនអាចឆ្លងផុតនៃសេចក្តីស្លាប់បាននោះ ជាការហ្វឹកហាត់ត្រៀមជាមុន ហើយការស្លាប់មកដល់ និងមិនមានភាពតក់ស្លុតអ្វីឡើយ។ ការរលឹកដូចនេះ ឆ្លុះបញ្ចាំងថាតើយើងគួររៀបចំដំណើរជីវិតបែបណា និងត្រូវធ្វើអ្វីខ្លះដើម្បីប្រើប្រាស់ពេលវេលាដែលមានក្នុងបច្ចុប្បន្នឱ្យកាន់តែមានប្រសិទ្ធិភាពនិងប្រកបតម្លៃខ្ពស់មុនពេលយើងលាចាកលោកនេះ។
មានមនុស្សជាច្រើនបានឆ្លងកាត់នូវបទពិសោធន៏ដ៏ល្វីងជូរចត់ ក្នុងព្រឹត្តិការណ៏សង្គមអវិជ្ជមានជាច្រើន ហើយព្រឹត្តិការណ៏ទាំងនោះបានដិតដាមនិងតាមគម្រាមកំហែងពួកគេជាប់ក្នុងចិត្ត ដោយពុំមានថ្នាំក្នុងការព្យាបាលឲ្យបានជាសះស្បើយនោះទេ។
ជំងឺកូវីដ១៩បានធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់ជីវិតរស់នៅរបស់មនុស្សនៅលើភពផែនដីតាំងពីដើមឆ្នាំ២០២០មក។ មនុស្សគ្រប់រូបមិនធ្លាប់នឹកស្មានថា វីរុសមួយនេះអាចអូសបន្លាយមកទល់ឆ្នាំ២០២១ ហើយបានឆក់យកជីវិតមនុស្សប្រមាណ ៣លាននាក់ហើយ បើគិតត្រឹមខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២១នេះ។ សម្រាប់កម្ពុជាក៏បាននិងកំពុងទទួលរងវិបត្តិនៃជំងឺរលាកសួតមួយនេះ និងទទួលរងការរីករាលដាលព្រមទាំងមានអ្នកស្លាប់ប្រហែល២៥២ នាក់នៅខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២១នេះផងដែរ។
ស្របពេលដែលមនុស្សទូទាំងសកលលោកមានការព្រួយបារម្ភអំពីវីរុសដ៏កាចសាហាវមួយនេះ ថាអាចនឹងលេបត្របាក់អាយុជីវិតមនុស្សបានគ្រប់ពេលវេលានៅពេលដែលមានការធ្វេសប្រហែសដោយមិនបានពាក់ម៉ាស់ការពារ និងរក្សាអនាម័យឱ្យបានត្រឹមត្រូវជាមួយនឹងការបាញ់ទឹកអាកុលសម្លាប់មេរោគ រាល់ពេលចេញក្រៅម្តងៗនោះ មនុស្សមួយចំនួននៅប្រហែលជាមិនទាន់ដឹងថា នៅមានវីរុសមួយទៀតដែលលាក់ខ្លួនសម្ងំក្នុងការគិតរបស់អ្នកទាំងអស់គ្នាដែលត្រៀមនឹងវាយប្រហារសុខភាពផ្លូវកាយ និងផ្លូវចិត្ត នោះគឺ «បញ្ហាតានតឹងចិត្ត» ។
បញ្ហាតានតឹងចិត្ត ឬការថប់បារម្ភ ដែលមនុស្សភាគច្រើនតែងហៅតាមភាសាអង់គ្លេសថា ស្រ្តេស (Stress) ជាបញ្ហាដែលកំពុងដុះដាលពេញទី ជាពិសេសក្នុងសតិអារម្មណ៍របស់មនុស្សគ្រប់រូបដោយមិនដឹងខ្លួន។
ចាប់តាំងពីដើមឆ្នាំ២០២០មក ពិភពលោកបានជួបវិបត្តិស្ទើគ្រប់វិស័យ ដោយសារការរាតត្បាតនៃជំងឺកូវីដ១៩។ ស្រដៀងគ្នានេះដែរងាកមកប្រទេសកម្ពុជាវិញ ដែលធ្លាប់ដែលធ្លាប់មានកំណើនសេដ្ឋកិច្ចប្រមាណជា៧ភាគរយក្នុងមួយឆ្នាំ បានធ្លាក់មកនៅដក៣,១ភាគរយក្នុងឆ្នាំ២០២០។ លើសពីនេះទៀត រដ្ឋាភិបាលបានសម្រេចបិទខ្ទប់រាជធានីភ្នំពេញ និងក្រុងតាខ្មៅទាំងមូលនៅម៉ោង ០០ ចូលថ្ងៃទី១៥ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២០ រហូតដល់ថ្ងៃទី ០៣ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២១។
ច្បាប់ស្ដីពីសញ្ជាតិដែលបានប្រកាសឱ្យប្រើកាលពីថ្ងៃទី២០ ខែសីហា ឆ្នាំ១៩៩៦ បានបែងចែកសញ្ជាតិជាបីប្រភេទ គឺសញ្ជាតិខ្មែរពីកំណើត សញ្ជាតិខ្មែរដោយរៀបអាពាហ៍ពិពាហ៍ និងសញ្ញាតូបនីយកម្ម។
សញ្ជាតិខ្មែរពីកំណើត គឺសំដៅទៅលើការផ្ដល់សញ្ជាតិខ្មែរតាំងពីកំណើត។ តាមមាត្រា៤នៃច្បាប់ដដែលបានកំណត់ជាពីរចំណុច។
ចំណុច១ «ត្រូវបានសញ្ជាតិខ្មែរ បើទោះកើតនៅទីណាក៏ដោយ» ករណីទីមួយកូនមានខាន់ស្លាដែលកើតមកពីឳពុក ឬម្ដាយមានសញ្ជាតិខ្មែរ ករណីពីរកូនឥតខាន់ស្លាដែលកើតមកពីឪពុកម្ដាយមានសញ្ជាតិខ្មែរទទួលស្គាល់ ករណីទីបីកូនដែលឪពុកម្ដាយមិនទទួលស្គាល់ កាលបើតុលាការចេញសាលក្រមថា កូននោះពិតជាកើតពីឳពុក ឬម្ដាយដែលមានសញ្ជាតិខ្មែរ។
ចំណុចទី២ «ត្រូវបានសញ្ជាតិខ្មែរ ដោយកើតក្នុងប្រទេសកម្ពុជា» ករណីទីមួយកូនដែលកើតពីឳពុកឬម្ដាយបរទេស ដែលបានកើតនិងរស់នៅស្របច្បាប់ក្នុងព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា ករណីទីពីរកូនដែលកើតចេញពីឳពុក ឬ ម្ដាយមិនស្គាល់...
ក្នុងសម័យបច្ចេកវិទ្យាជឿនលឿននេះ ការបញ្ចេញទស្សនៈ មតិយោបល់ និងការចែករំលែកព័ត៌មានតាមបណ្ដាញសង្គម ពិតជារហ័ស និងបានបង្កភាពងាយស្រួល ប៉ុន្ដែក៏ប្រកបដោយគ្រោះថ្នាក់ផងដែរ។
ដោយសារការចែករំលែកទូលំទូលាយលើបណ្ដាញសង្គម យើងអាចនឹងទទួលបានព័ត៌មានពីគ្រប់ប្រភព ប៉ុន្តែខ្លួនយើងផ្ទាល់ មានជម្រើសក្នុងការជ្រើសយកសារព័ត៌មាន ដែលមានប្រភពច្បាស់លាស់ ចេញពីស្ថាប័នសារព័ត៌មានមានវិជ្ជាជីវៈ ដែលគួរឲ្យទុកចិត្ត និងយកជាការណ៍បាន ដោយមិនអាចចេះតែជឿ ឬចែកចាយដោយមិនបានគិតនោះទេ។
ក្នុងនាមប្រជាពលរដ្ឋ យើងមានសិទ្ធិ ភារកិច្ច ការចូលរួម ព្រមទាំងជាសំឡេងមួយ អាចជួយឲ្យសង្គមជាតិទទួលបានដំណើរការល្អប្រសើរ និងយ៉ាងហោចណាស់ ក៏ត្រូវមានចំណេះជាមូលដ្ឋាន អាចបែងចែករវាងដំណឹង ព័ត៌មាន សារព័ត៌មាន ហើយគិតពិចារណា មុនចែករំលែក ឬបញ្ចេញគំនិតយោបល់...
Group 13 Trainees
