ស្របពេលមានសេចក្តីជូនដំណឹងថ្មីស្តីពីការធ្លាក់ចុះនៃការកើនឡើងនៃកម្តៅ សម្រាប់ក្រុមគ្រូបង្រៀននៅតាមគ្រឹះស្ថានសិក្សារដ្ឋ នៅតែដាក់ក្តីបារម្ភចំពោះមុខ គឺការប្រែប្រួលអាកាសធាតុ និងការវាយលុកនៃកម្តៅខុសពីធម្មតា ក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ននេះ។
ក្រសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយម បានចេញសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មានរបស់ខ្លួន កាលពីថ្ងៃអាទិត្យកន្លងទៅ ដោយបញ្ជាក់ថា ស្ថានភាពអាកាសធាតុ នឹងវិលមករកប្រក្រតីវិញក្នុងកម្រិត៣៩ អង្សាសេ ចាប់ពីថ្ងៃទី៥ ដល់ថ្ងៃទី៧ ឧសភា។
ផ្ទុយពីនេះ សម្រាប់សិស្សានុសិស្ស និងគ្រូបង្រៀនមួយចំនួន បានបង្ហាញការយល់ឃើញស្របគ្នាថា ការបន្តវាយលុកកម្តៅជាប់ៗគ្នា ក្នុងរយៈពេលចុងក្រោយនេះ បានបង្កើតទៅជាបរិបថថ្មីមួយសម្រាប់កម្ពុជា។ពួកគាត់ចាត់ទុកថា ការផ្តាស់ប្តូរអាកាសធាតុខុសពីធម្មតា ដែលពុំធ្លាប់មាននេះ បានបង្កើតជាក្តីព្រួយបារម្ភសម្រាប់សុខភាពប្រចាំថ្ងៃ។
ក្រសួងធនធានទឹក និងឧតុនិយមកាលពីដើមខែមីនាបានបញ្ជាក់ថា ប្រទេសកម្ពុជានឹងទទួលរងនូវបាតុភូតអែលនីញ៉ូ (El Niño) ដែលនឹងប្រឈមនូវអាកាសធាតុក្តៅហើយស្ងួត ចាប់ពីខែមីនា ដល់ខែឧសភា ទើបវិលទៅរកសីតណ្ហភាពធម្មតាវិញ។
កញ្ញា ស៊ីណា សុធីតា គ្រូបង្រៀនមុខវិជ្ជាគណិតវិទ្យា នៃអនុវិទ្យាល័យកោះអន្លង់ចិនប្រាប់ Newsroom Cambodia ថា ក្នុងអំឡុងនៃការកើនឡើងកម្តៅនេះវាបានបង្កឱ្យមានផលប៉ះពាល់មួយចំនួនទៅកាន់សិស្ស និងគ្រូបង្រៀន ក៏ដូចជាប៉ះពាល់ទៅដល់លទ្ធផលនៃការសិក្សារបស់សិស្សដែរ។
កញ្ញាថ្លែងថា៖ «ចំពោះបញ្ហាសុខភាពយើងដឹងហើយខែក្តៅប៉ះពាល់ម៉េចខ្លះ? ពេលរៀនត្រូវក្តៅអីវាពិបាកវាសឺៗ ឈរបង្រៀនវាពិបាក ហើយភាគច្រើនកូនសិស្សបងគាត់ក្តៅខ្លួនឈឺក្បាល គាត់មករៀនអត់កើតគាត់សុំច្បាប់។ បើទាក់ទងនឹងបញ្ហាលទ្ធផលនៃការសិក្សាដឹងស្រាប់ហើយ អាកាសធាតុក្តៅកូនសិស្សរៀនៗវាបែកញើសពីខាងក្នុងមកទោះដាក់កង្ហាម៉េចក៏ដោយ អ៊ីចឹងវាប៉ះពាល់សតិអារម្មណ៍ខួរក្បាលរបស់គាត់មិនចាប់មេរៀនបានដូចមុនទេ »។
យ៉ាងណាមិញ គ្រូបង្រៀនមុខវិជ្ជាគណិតវិទ្យារូបនេះ បញ្ជាក់ដែរថា ដោយសារតែសិស្សដែលកញ្ញាបង្រៀនជាសិស្សស្ថិតក្នុងថ្នាក់មធ្យមសិក្សា ដូច្នេះពួកគេទាំងនោះមានការយល់ដឹងខ្លះៗពីវិធីសាស្ត្រការពារខ្លួនក្នុងអំឡុងពេលឡើងកម្តៅខ្លាំង។កញ្ញា ស៊ីណា សុធីតា បន្តទៀតថា ដោយសារតែអាកាសធាតុប្រែប្រួល គណៈគ្រប់គ្រងក៏សម្រេចផ្អាកម៉ោងសិក្សាបន្ថែមនាពេលរលៀស ដោយតម្រូវឱ្យពួកគេមករៀនមួយពេល គឺពេលព្រឹក។
កញ្ញានិយាយថា៖ «ហើយណាមួយកាត់បន្ថយម៉ោងសិក្សាទៀត ដោយសារភាគច្រើនឆ្លងម៉ោងទៅពេលថ្ងៃដូចជា២ថ្ងៃដែរ ប៉ុន្តែឥឡូវផ្អាកហើយយើងមករៀនតែព្រឹកៗ »។
បើតាម គ្រូគណិតវិទ្យាដដែលក៏ស្នើឱ្យសិស្សានុសិស្សបន្តធ្វើស្វ័យសិក្សាដោយខ្លួនឯងនៅតាមផ្ទះ ក្នុងពេលដែលមានការកាត់បន្ថយម៉ោងសិក្សា ដើម្បីជួយឱ្យលទ្ធភាពនៃការសិក្សារបស់សិស្សពុំសូវមានការថមថយចុះ។
មិនខុសគ្នាដែរ អ្នកគ្រូ យ៉េង ថាន្នី គ្រូបង្រៀនកម្រិតមត្តេយ្យមសិក្សានៅសាលាបឋមសិក្សាភូមិកណ្តាល ស្ថិតក្នុងខេត្តបាត់ដំបង ប្រាប់ Newsroom Cambodia ថា ក្នុងស្ថានភាពសីតុណ្ហភាពកើនកម្តៅវាគឺជា ការរំខានមួយដែលប៉ះពាល់ទៅដល់ការបង្រៀនរបស់អ្នកគ្រូ ជួបការពិបាកច្រើនបូករួមទាំងការប៉ះពាល់ដល់ការសិក្សារបស់សិស្សានុសិស្សតូចៗផង។
អ្នកគ្រូបញ្ជាក់ថា៖«ក្តៅខ្លាំងពេកទោះបី គាត់ពាក់មួកពាក់អាវក្រាស់ម៉េចក៏ដោយ ក៏ខ្យល់បក់មកភាយដោយចំហាយក្តៅខ្លាំងហ្នឹង ធ្វើឱ្យគាត់[សិស្ស]រសេះរសោះហត់ដល់ពេលចូលក្នុងថ្នាក់ទៀត សូម្បីតែកង្ហារ ឬក៏ខ្យល់បក់ចូលក៏មានសីតុណ្ហភាពក្តៅ អ៊ីចឹងធ្វើឱ្យគាត់ពិបាកផ្តោតអារម្មណ៍ក្នុងការរៀនជាមួយយើង។ ជាគ្រូក៏ដូចគ្នាដែរ ពីមុនមកមានកម្លាំងបង្រៀនណាស់ បង្រៀនលាស់ៗ ដល់ពេលធាតុអាកាសប្រែប្រួលអ៊ីចឹង អត់កម្លាំងមិនដឹងបាត់ទៅណាអស់ទេ »។
គ្រូបង្រៀនរូបនេះ គាំទ្រចំពោះការលើកឡើងរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន ម៉ាណែត ក្នុងការផ្អាកការសិក្សាដល់សិស្ស ខណៈសីតុណ្ហភាពកើនកម្តៅលើសពី៤០អង្សាសេ ក្នុងពេលបច្ចុប្បន្ននេះ។ អ្នកគ្រូថា បើទោះបីជាការផ្អាកនេះធ្វើឱ្យសិស្សខាកខាននូវមេរៀនមួយចំនួនក៏ពិតមែន តែវាប្រសើរជាជាងបង្ខំចិត្តបង្រៀនពួកគេ ទាំងអាកាសធាតុមិនអំណោយផល ដែលអាចបង្កជាការប៉ះពាល់ដល់សុខភាពសិស្សនិងគ្រូ។
ប្រភពបន្តថា៖«អ្នកខ្លះគាត់មានការយល់ឃើញថា ការផ្អាកការសិក្សាបណ្តោះអាសន្នហ្នឹងគឺ ខាត ព្រោះរាល់ថ្ងៃយើងបង្រៀនតិចម៉ោង ម៉ោងសិក្សាវា៤ម៉ោង។ បើយើងផ្អាកទៀតធ្វើឱ្យកុមារខាកការសិក្សា។តែបើយើងគិតឱ្យស៊ីជម្រៅទៅ ស្របទៅនឹងសីតុណ្ហភាពក្តៅសព្វថ្ងៃ បើយើងនៅតែជម្នះទៀត វានឹងបង្កផលប៉ះពាល់ខ្លាំងជាងហ្នឹងទ្វេរដង ប៉ះពាល់ទាំងសុខភាពបញ្ញា និងសុខភាពរាងកាយរបស់ក្មេងហ្នឹង »។
កំពុងដើរត្រឡប់ទៅផ្ទះតាមផ្លូវកម្តៅហួតហែង ដោយនៅក្នុងដៃយួរទឹកដបធំមួយដបផង យុវជន ភក្តី វិច្ឆិកា អាយុ ១៧ឆ្នាំ ដែលកំពុងសិក្សាថ្នាក់ទី១០ នៃវិទ្យាល័យ ហ៊ុន សែន បុរី១០០ខ្នង ក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ ប្រាប់Newsroom Cambodiaនៅ ថា ឥឡូវដោយសារតែមើលឃើញថា កម្តៅវាកើនឡើង ខាងសាលាបានកាត់បន្ថយម៉ោងសិក្សាខ្លះដើម្បីកុំឱ្យសិស្សប្រឈមនឹងកម្តៅ។ វិច្ឆិកា បន្តថា ជារៀងរាល់ថ្ងៃពេលមកសាលារៀនរូបគេតែងតែយកទឹក និងក្រដាសជូនមាត់មកតាមខ្លួនជាប្រចាំ ដើម្បីការពារសុខភាពទប់ទល់នឹងអាកាសធាតុដែលចេះតែបន្តឡើងកម្តៅខុសពីធម្មតាដូចនេះ។
ប្រភពបន្តថា៖«ចំពោះខ្ញុំតែម្តង ខ្ញុំយកទឹកនិ ងក្រដាសជូតមាត់ជាប់ខ្លួនតែម្តង»។
ទោះជាយ៉ាងណា សិស្សថ្នាក់ទី១០រូបថា អាកាសធាតុក្តៅបែបនេះសម្រាប់សិស្សដែលរៀនក្នុងកម្រិតអនុវិទ្យាល័យ វិទ្យាល័យ និងនិស្សិត គឺមិនសូវមានបញ្ហាប្រឈមខ្លាំង ឬងាយនឹងចាញ់កម្តៅទេ ព្រោះពួកគេអាចចេះការពារខ្លួនឯងបាន។ ប៉ុន្តែយុវជនរូបនេះថា បើក្មេងៗតូចៗដូចជា ថ្នាក់បឋមពិសេសថ្នាក់មតេ្តយ្យសិក្សាវិញ ពួកគេអាចនឹងប្រឈមចំពោះសុខភាព នៅពេលរៀន ខណៈអាកាសធាតុក្តៅបែបនេះ។
ប្រភពបន្តថា៖«ខ្ញុំគិតថា ព្រោះគាត់នៅក្មេង ហើយបរិយាកាសបច្ចុប្បន្នវាក្តៅខ្លាំងឡើងដល់៤០អង្សាសេ យើងមនុស្សធំក្តៅប៉ុណ្ណឹងហើយ ហើយគ្នាក្មេងទៀតអាចនឹងក្តៅជាងយើង»។
ហាក់មិនខុសគ្នាប៉ុន្មានទេ យុវតី ខាន់ ធីតា សិស្សថ្នាក់ទី៩ នៃអនុវិទ្យាល័យ ហ៊ុន សែន បុរី១០០ខ្នង ក៏និយាយដែរថា បើទោះបីជាលោកគ្រូអ្នកគ្រូបានបន្ថយម៉ោងបង្រៀនដើម្បីបង្ការដល់សិស្សពីអាកាសធាតុក្តៅក៏ពិតមែន ក៏យុវតីរូបនេះថា ខ្លួននៅតែប្រឈមនឹងបរិយាកាសក្តៅនេះដដែលទេ។
ប្រភពបន្តថា៖«ខ្ញុំរៀនថ្នាក់ជាន់លើ ដល់ពេលឡើងកាំជណ្តើរទៅវាឆាប់ហត់ ហើយឆាប់បែកញើស ពិបាកដង្ហើមហ្មង។ ខ្ញុំញ៉ាំទឹកហើយនៅតែស្រេកទៀត ព្រោះខ្វះជាតិទឹក»។
ចំណែក អ្នកស្រី សុផុន លីមួយ ដែលត្រូវជាអាណាព្យាបាលសិស្សកម្រិតមតេ្តយ្យសិក្សាម្នាក់ ក្នុងខេត្តបាត់ដំបង លើកឡើងថារាល់ថ្ងៃអ្នកស្រីមានកូនប្រុស២នាក់នៅក្នុងបន្ទុក។ប៉ុន្តែកូនប្រុសច្បងដែលមានអាយុ៣ឆ្នាំ អ្នកស្រីបានបញ្ជូនឱ្យទៅរៀនថ្នាក់មតេ្តយ្យកម្រិតទាបទៅហើយ នៅសាលាបឋមសិក្សា អូរអន្លក់ ។
បើតាមអ្នកស្រី សុផុន លីមួយ ស្របពេលអាកាធាតុកំពុងតែក្តៅហែងបែបនេះ នឹងបណ្តាលឱ្យស្បែករបស់កុមារងាយប្រឈមនឹងបញ្ហាដូចជា ឡើងរមាស់ រោល រលោក និងឆាប់គ្រុនជាដើម។ ជាក់ស្តែងអ្នកស្រីថា កូនរបស់អ្នកស្រីផ្ទាល់កំពុងឡើងរមាស់ រោលក្រហមពេញខ្លួន ដែលបណ្តាលមកពីហប់បែកញើស ព្រោះអាកាសធាតុក្តៅ។
ប្រភពបន្តថា៖«ថ្ងៃមិញពេលក្តៅខ្លាំង ពេលមកពីរៀនវិញ ដោះខោអាវដោះអីចេញ[ខ្នង]ឡើងក្រហមពេញខ្លួន…បើដូចបងមួយនោះ កូនគាត់រៀនពេលថ្ងៃ ទៅរៀនក្តៅអ៊ីចឹងទៅវាលេងអីផងវាឆាប់បែកញើស វាឡើងពងក្រហមៗហ្នឹង វាអេះទៅរមាស់ ទៅជាក្លាយមេរោគអីវាឆ្លងចូលតាមកន្ទួលក្រហមហ្នឹង ជាមួយធូលីពេលប៉ះជាមួយស្បែក។ ឥឡូវឡើងពងបែកពេញខ្លួននិងមាត់ ហើយឥឡូវយកទៅពេទ្យ។ អាណិតមែនទែន»។
ក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា កាលពីថ្ងៃទី៣០ ខែមេសា កន្លងទៅបានចេញសេចក្តីណែនាំមួយដើម្បីបង្ការទប់ស្កាត់ហានិភ័យ និងចៀសវាងជំងឺផ្សេងៗ ដែលអាចប៉ះពាល់ដល់សុខភាព ការរៀនសូត្ររបស់សិស្ស និងការបំពេញការងាររបស់គ្រូបង្រៀន ដោយបានផ្លាស់ប្តូរម៉ោងចេញ-ចូលរៀនពីម៉ោង៧ ដល់ម៉ោង១០សម្រាប់ថ្នាក់ពេលព្រឹក និងម៉ោង២ ដល់ម៉ោង៤សម្រាប់ថ្នាក់ពេលរសៀល។
ក្រសួងអប់រំបញ្ជាក់ក្នុងសេចក្តីណែនាំទៀតថា សិស្សានុសិស្សត្រូវអនុញ្ញាតឱ្យសម្រាករយៈពេល១៥នាទីក្នុងមួយម៉ោងសិក្សា គ្រឹះស្ថានសិក្សានីមួយៗត្រូវត្រៀមទឹកសម្រាប់គ្រូបង្រៀន និងសិស្សប្រើប្រាស់ ព្រមទាំងណែនាំសិស្សឱ្យយកទឹកឆ្អិនពីផ្ទះមកទទួលទាន។ ក្រសួងអប់រំបន្ថែមថា ក្នុងករណីសីតុណ្ហភាពឡើងកម្តៅលើសពីការគ្រប់គ្រង គ្រឹះស្ថានសិក្សាមានសិទ្ធិក្នុងការសម្រេចតាមស្ថានភាពជាក់ស្តែង។
ស្របពេលជាមួយគ្នានេះដែរ លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន ម៉ាណែត លើកឡើងថា គណៈគ្រប់គ្រងសាលានីមួយៗជា ពិសេសតាមសាលាបង្រៀនក្មេងៗអាចផ្អាកការសិក្សាបាន ប្រសិនបើថ្ងៃណាកើនឡើងកម្តៅលើសពី៤០ អង្សាសេ។ថ្លែងនៅចំពោះមុខ កម្មករនិយោជិត នៅកំពង់ផែស្វយ័ត ក្រុងព្រះសីហនុ កាលពីថ្ងៃទី១ ឧសភា ឆ្នាំ២០២៤ លោក ហ៊ុន ម៉ាណែត អះអាងថា ដើម្បីបញ្ចៀសបញ្ហា ការសិក្សានឹងត្រូវផ្អាក ជាបណ្តោះអាសន្ន ដោយយោងលើភាពចាំបាច់ ក្នុងការការពារសុខភាពសាធារណៈរបស់សិស្សានុសិស្ស។
លោកបន្តថា៖«បើចាំបាច់គឺ ប្រគល់សិទ្ធិឱ្យគណៈគ្រប់គ្រង បើសិនជាក្តៅខ្លាំងលើស៤០អង្សាសេ ហើយសាលាមិនអំណោយផលអាចមានសិទ្ធិផ្អាកការសិក្សាថ្ងៃនោះកុំឱ្យនៅអង្គុយ ព្រោះខ្ញុំឃើញម្សិលមិញតាមសាលាកន្លែងខ្លះតាមហ្វេសប៊ុកកន្លែងខ្លះសិស្សត្រូវដាក់យកកន្សែងត្រជាក់ជ្រលក់ទឹកយកមកដាក់លើក្បាល នៅអង្គុយរាប់ម៉ោងមិនល្អទេ »។
ប្រធានសមាគមគ្រូបង្រៀនកម្ពុជាឯករាជ្យ អ្នកស្រី អ៊ុក ឆាយ៉ាវី លើកឡើងថា បញ្ហាសុខភាពរបស់សិស្សគឺជារឿងសំខាន់មួយក្នុងអំឡុងពេលអាកាសធាតុប្រែប្រួល និងចេះតែបន្តឡើងកម្តៅបែបនេះ ពីព្រោះវាអាចនឹងប៉ះពាល់ដល់ការសិក្សារបស់ពួកគេ។ អ្នកស្រីបន្តថា សាលារៀនក្នុងទីក្រុងភាគច្រើនពុំសូវមានដើមឈើដែលអាចកាត់បន្ថយកម្តៅ ឬនាំឱ្យខ្យល់បក់ក្នុងបរិវេណសាលាឡើយ។
អ្នកស្រីថ្លែងថា៖ «ដោយឡែកតំបន់ដូចជានៅភ្នំពេញអីកន្លែងខ្លះគឺអត់មានដើមឈើអីដែលគួរឱ្យនាំខ្យល់អីត្រជាក់ទេ គឺហាក់បីដូចជាក្តៅហែងសម្រាប់សិស្សានុសិស្ស សម្រាប់គ្រូបង្រៀនប្រឈមនឹងបញ្ហាសុខភាពរបស់គាត់»។
ជុំវិញបញ្ហានៃការផ្អាក និងផ្លាស់ម៉ោងសិក្សា ប្រធានសមាគមគ្រូបង្រៀនឯករាជ្យរូបនេះយល់ឃើញថា ដើម្បីចៀសវាងផលប៉ះពាល់ដល់ការសិក្សារបស់សិស្ស ក្រសួងអប់រំគួរមានការសិក្សាតាមប្រព័ន្ធអនឡាញបន្ថែមពីគ្រូបង្រៀន ដោយអ្នកស្រីថា បើទោះបីជាមានការផ្លាស់ម៉ោងសិក្សាក៏ពិតមែន ក៏គ្រូបង្រៀន និងសិស្សគឺត្រូវធ្វើដំណើរចន្លោះម៉ោងដែលកំពុងក្តៅដដែល។
អ្នកស្រីថ្លែងថា៖ «គួរតែពួកគាត់រៀនតាមអនឡាញត្រូវរៀនតាមអនឡាញខ្លះទៅ ដោយសារតែយើងឃើញហើយការធ្វើដំណើរទៅរៀន និងទៅបង្រៀននេះគឺក្តៅខ្លំាងណាស់។ នេះគ្រាន់តែជាការធ្វើដំណើរផង ចុះទម្រាំយើងចូលដល់ក្នុងថ្នាក់ ដែលមានបន្ទប់សាលារៀនខ្លះគាត់បាំងស័ង្កសី»។
ស្រដៀងគ្នានេះដែរ ប្រធានមជ្ឈមណ្ឌលប្រជាពលរដ្ឋដើម្បីអភិវឌ្ឍន៍ និងសន្តិភាពលោក យង់ គីមអេង យល់ឃើញថា បញ្ហាកើនឡើងកម្តៅ និងបម្រែបម្រួលអាកាសធាតុនេះមិនមែនកើតមានតែកម្ពុជាទេ។ក្នុងន័យនេះ ការផ្អាក ឬបន្ថយម៉ោងសិក្សានៅតាមសាលារៀនរបស់ក្រសួងអប់រំគឺជាជម្រើសមួយល្អក្នុងការការពារសុខភាពរបស់សិស្សានុសិស្ស ពីព្រោះកាលណាពួកគេស្ថិតនៅក្រោមកម្តៅខ្លាំងវានឹងបង្កឱ្យពួកគេមានជំងឺផ្សេងៗជាដើម។
លោកបន្តថា៖ «អ៊ីចឹងកម្តៅហ្នឹងអាចបណ្តាលឱ្យគាត់ឈឺ អាចបណ្តាលឱ្យគាត់មានបញ្ហាសុខភាពធ្ងន់ធ្ងរ អ៊ីចឹងការការពារអាយុជីវិតរបស់សិស្សនិស្សិត របស់ប្រជាពលរដ្ឋគឺសំខាន់ចាំបាច់។ ខ្ញុំថាការចេញវិធានការរបស់ក្រសួងក៏ដូចជារដ្ឋាភិបាល ខ្ញុំថាជារឿងមួយល្អដើម្បីការពារកុំឱ្យយុវជន កុំឱ្យនិស្សិត កុមារគ្នារងគ្រោះដោយសារតែការឡើងកម្តៅនេះ »។
លោក យង់ គីមអេង ក៏ជំរុញឱ្យសាលារៀននីមួយៗផ្តល់ទឹកស្អាតប្រើប្រាស់ និងសម្រាប់បរិភោគសម្រាប់សិស្សក្នុងអំឡុងមានការកើនឡើងកម្តៅដែរ។ជាងនេះទៀត ការផ្តល់សិទ្ធិក្នុងការសម្រេចនៅតាមគ្រឹះស្ថានពីក្រសួងអប់រំគួរតែមានការណែនាំបន្ថែមពីក្រសួង ដើម្បីឱ្យគណៈគ្រប់គ្រងសាលារៀនអាចមានលទ្ធភាពប្រសើរក្នុងពេលដែលខ្លួនធ្វើការសម្រេចចិត្ត៕