fbpx
Home Blog Page 133

ព្រះមេគណរាជធានីភ្នំពេញ៖ ព្រះសង្ឃអាចចូលរួមក្នុងសកម្មភាពនយោបាយបាន តែមានដែនកំណត់

ភ្នំពេញ៖​​​ ​សម្តេចព្រះពុទ្ធជ័យមុនី ​ឃឹម​​ សនព្រះមេគណរាជធានីភ្នំពេញ បាន​​បញ្ជាក់ថា ​​ព្រះពុទ្ធ​សាសនា​​មិន​បាន​ហាម​ឃាត់​​​ព្រះសង្ឃ​​មិន​ឲ្យ​​​​ចូល​​​​រួម​​ស​កម្ម​​ភា​​ពនយោបាយនោះទេ ប៉ុន្ដែត្រូវស្ថិតនៅក្រោមពុទ្ធបញ្ញាត្តិ ​​និង​ច្បាប់ជាតិ ​ដែលជាដែនកំណត់។

នៅ​ក្នុង​បទ​សម្ភាស៍​កាល​ពី​ថ្ងៃ​អង្គារ ទី៨  ខែសីហា ឆ្នាំ២០២០នេះ​ សម្ដេច ឃឹម សន មានសង្ឃដីការថា ព្រះពុទ្ធសាសនា មិនបានហាមឃាត់ព្រះសង្ឃ មិនឲ្យចូលរួមក្នុងសកម្មភាពនយោបាយនោះទេ​ ក៏ប៉ុន្តែមិនអាចចូលរួមធ្វើបាតុកម្ម និងក៏មិនអាចឈរឈ្មោះ​ក្នុងការបោះឆ្នោតបានដែរ។

ព្រះពុទ្ធជ័យមុនី​ បានពន្យល់បន្ថែមថា៖ «ត្រង់ណាច្បាប់ជាតិ គេអនុញ្ញាតធ្វើនយោបាយត្រឹមណា ហើយត្រឹមណាធម៌វិន័យអាចធ្វើបាន ដូចសង្ឃប្រកាសអញ្ចឹង បានធ្វើអនុសំវច្ឆររួមគ្នាថា បព្វជិតចូលរួមក្នុងសកម្មភាពនយោបាយ ដូចការចូលរួមបោះឆ្នោតអីបាន ប៉ុន្តែមិនអាចឈរឈ្មោះឲ្យគេបោះឆ្នោត ធ្វើបេក្ខភាព បេក្ខជន ធ្វើជាតំណាងរាស្ត្រ  ហើយមិនអាចចូលរួមធ្វើបាតុកម្មបានទេ»។

សម្តេចព្រះ ​ប្រធាន​លេខាធិការដ្ឋាន​គណៈ​សង្ឃ​នាយក ​បានពន្យល់បន្ថែមថា៖​ «ជាធម្មតាយើងជាអ្នកបួស ដូចជាមិនមានតែព្រះពុទ្ធសាសនាទេ ដូចប្រទេសយើង គឺមានសាសនាធំៗ ដូចជាសាសនាគ្រឹស្ដ សាសនាឥស្លាម ក៏អ្នកបួសគេ  ក៏មិនបានយកសកម្មភាពមកធ្វើផ្ទុយច្បាប់រដ្ឋ និង​ វិន័យសាសនារបស់គេដែរ យ៉ាងណាម៉ិញ យើងសាកសមជាព្រះសង្ឃ ជាអ្នកបួស មុននឹងធ្វើអ្វីទាល់តែធ្វើប្រកបដោយបញ្ញា»។                   

​សម្តេចព្រះពុទ្ធជ័យមុនី ​ឃឹម​​ សនបានបន្តថា៖ ‌‌«ពោល​ សីល សមាធិ បញ្ញា បានសេចក្តីថាយើងដោះស្រាយក្នុងវិធីអ្វីមួយត្រូវយកបញ្ញាមកដោះស្រាយតាមទ្រឹស្តីរបស់ព្រះពុទ្ធ បានទៅរួច មិនអាចឃើញគេធ្វើខុសអីមួយ យើងយកកំហឹងមកដោះស្រាយ​ មិនអាចទៅរួចទេ»។

លោកបណ្ឌិត មាស​ នី បានលើកឡើងថា សង្គមកម្ពុជា ពីដើមមក ចលនាសង្គមសំខាន់ៗ ដែលបានកើតមានក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រ  ភាគច្រើនចេញពីព្រះសង្ឃ មានឈ្មោះដូចជាអាចារ្យ ហែម ជៀវ ​ពោធិកំបោរ  អាចារ្យល័ក្ខ​​​ ​ដែលសុទ្ធតែជាប្រវត្តិនៃការតស៊ូដើម្បីផ្លាស់ប្តូរ សង្គមសំខាន់ៗណាស់។​

លោក មាស​ នីបាននិយាយដូច្នេះថា៖ «បើសិនជាសាសនាមានឥទ្ធិពលទៅខាងណាមួយ  ការគាំទ្រក៏នៅតែមាន ​រាល់ថ្ងៃយើងឃើញហើយ  កាលណាមានការតវ៉ា រាលដាល​ដល់ព្រះសង្ឃអីហ្នឹង​​  ​ច្រើនតែមាន​ខាងប្រព័ន្ធរដ្ឋ តែងតែចេញវិធានការទប់ទល់ដោយខ្លាច​​​​ មានឥទ្ធិពលពីព្រះសង្ឃ»។

សូមរំលឹកផងដែរ​ថា កាលពីខែសីហាកន្លងទៅនេះ អាជ្ញាធរបានហាម និងឃាត់ព្រះ​សង្ឃខ្លះដែលនិមន្ដចូលរួមសកម្មភាពតវ៉ាទាមទារឱ្យដោះលែងលោក រ៉ុង ឈុន ប្រធាសហជីព ដែលកំពុងជាប់ពន្ធនាគារ​ដោយសាររឿងព្រំដែនជាមួយវៀតណាម៕

របរធ្វើសូត្រនៅកោះឧកញ្ញាតី រងផលប៉ះពាល់ខ្លាំង ដោយសារកូវីដ ១៩

ប្រជាពលរដ្ឋ នៅក្នុងឃុំកោះឧកញ្ញតី បាននិយាយថា ជំងឺកូវីដ១៩ បានធ្វើឲ្យប៉ះពាល់ដល់អ្នកប្រកបរបរតម្បាញសូត្រ ធ្វើឲ្យតម្លៃនៅលើទីផ្សារធ្លាក់ចុះ បណ្តាលឲ្យអាជីពមួយនេះបានបាត់បង់ស្ទើរតែទាំងស្រុង និងយុវជនជំនាន់ក្រោយលែងចង់រៀនសូត្របន្តដែរ។

អ្នកប្រកបរបរត្បាញហូល និងផាមួងនៅក្នុងភូមិខ្ពប ឃុំកោះឧកញ្ញាតី ស្រុកខ្សាច់កណ្តាល ខេត្តកណ្ដាល បានរៀបរាប់កាលពីពេលថ្មីៗនេះថា ​មុខរបរតម្បាញសូត្រ កាន់តែមានការលំបាកជាងមុន លែងសូវមានអ្នកតម្បាញច្រើនដូចមុន ខណៈដែលប្រជាជនខ្លះ បានឈប់ និងងាកទៅប្រកបរបរផ្សេងវិញ ក្នុងនោះអ្នកខ្លះ បានចំណាកស្រុក ទៅធ្វើការរាជធានីភ្នំពេញ ជាដើម។​

អ្នកស្រី សេង សុខនី អាយុ៣០ឆ្នាំ ដែលបានចាប់ផ្ដើមរបរនេះតាំងពីអាយុ១៨ឆ្នាំ បាននិយាយថា ដោយសារតែកូវីដ១៩ ទើបធ្វើឲ្យតម្លៃផាមួងអ្នកស្រី បានធ្លាក់ចុះខ្លាំង ហើយពេលខ្លះម៉ូយ ដែលតែងតែទិញផាមួងយកពីអ្នកស្រី បានបដិសេដមិនទិញតែម្ដង។

លោកស្រី បាននិយាយយ៉ាងដូច្នេះថា៖ «ទើបតែកំឡុងកូវីដនេះទេ ដែលផាមួងធ្លាក់ថ្លៃ មិនស្រួលម៉ូយអត់ទិញយកតែម្ដង ចាប់ពីពេលកូវីដមក ចាប់ផ្ដើមស្ងាត់ម៉ូយហ្មង»។

ក្នុងនោះដែរ អ្នកស្រីបានបន្តថា​ កាលពីមុន នៅផ្ទះអ្នកស្រីមួយ មានកីត្បាញចំនួន៤ ដែលធ្លាប់ធ្វើតម្បាញជុំបងប្អូន តែពេលនេះ អ្នកផ្សេងបានឈប់អស់ហើយ នៅសល់តែអ្នកស្រីម្នាក់ប៉ុណ្ណោះនៅក្នុងគ្រួសារ ដែលបន្តរបរមួយនេះ។

ខណៈត្បាញផាមួងបណ្ដើរ រៀបរាប់បណ្ដើរថា អ្នកស្រី សេង សុខនី បានចំណាយពេល៣ ទៅ៤ឆ្នាំឯណោះ ដើម្បីរៀនរបរមួយនេះចេះ។

 ​លោកស្រី បាននិយាយថា៖ «ប្រសិនបើមិនប្រកបរបរត្បាញហូល គឺគ្មានអ្វីផ្សេងធ្វើទេ បច្ចុប្បន្នឈ្មួញទិញផាមួងក្នុងតម្លៃទាប ដែលខុសកាលពីពេលមុន ក្នុងផាមួងមួយ អាចលក់បាន១០០ដុល្លា ឬលើសហ្នឹង តែឥឡូវបានត្រឹម៨០ដុល្លារប៉ុណ្ណោះ»។

លោក សុខ ម៉ៅ វ័យ៥៨ឆ្នាំ ប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងភូមិជាមួយគ្នានេះដែរ បានរៀបរាប់ថា គ្រួសាររបស់លោក​បានបោះបង់របរតម្បាញសូត្រនេះ អស់រយៈពេលជាច្រើនឆ្នាំមកហើយ ក៏ព្រោះតែតម្លៃថោកពេក ហើយម្យ៉ាង តម្លៃសរសៃសូត្រថ្លៃ ដែលពិបាកនឹងរកប្រាក់ចំណេញ។ ហើយកូនៗរបស់លោក បើទោះបីជាមានជំនាញខាងតម្បាញក៏ដោយ ក៏ត្រូវរករបរផ្សេងដែរ។

ជំនួយការឃុំកោះឧកញ្ញាតី លោក ឃុត សារួន បានរៀបរាប់ថានៅលើកោះនេះ កាលពីមុនមានប្រជាជនប្រកបរបរសូត្រច្រើន តែឥឡូវមានការធ្លាក់ចុះខ្លាំង ហើយប្រជាជនបកទៅរកស៊ីលើមុខរបរផ្សេងដែលកាក់កបជាង។

លោកបាននិយាយរៀបរាប់់ដូច្នេះថា៖ «កាលពីមុននៅលើកោះមានប្រជាជនប្រមាណពី៧០ ទៅ៨០ភាគប្រកបរបរសូត្រ​ តែបច្ចុប្បន្ននេះ នៅសល់តែប្រហែល១០ ឬ១៥ភាគរយអីប៉ុណ្ណោះ ព្រោះតែរកចំណូលមិនសូវបាន ឥឡូវគេត្រូវទៅរកមុខរបរផ្សេងទៀតហើយ»។

លោកបន្ថែមថា ប្រជាជនចាប់ផ្ដើមឈប់ធ្វើសូត្រហ្នឹង មិនមែនទើបតែកូវីដទេ គឺតាំងពីយូរមកហើយ ដោយសារទិញសរសៃសូត្រ ដែលនាំចូលមកពីវៀតណាម ឬថៃមានតម្លៃថ្លៃពេក ហើយពេលលក់ចេញវិញ ក៏លក់អត់បានថ្លៃ៕

ការធ្លាក់ចុះសីលធម៌សង្គមកំពុងជាការព្រួយបារម្ភនៅកម្ពុជា

សីលធម៌សង្គមកម្ពុជានាពេលបច្ចុប្បន្ននេះ ហាក់​មាន​ការធ្លាក់​ចុះ ​ដោយ​សារ​ឃើញ​មាន​ករណី​ជាច្រើន​​បានកើតឡើង​នា​ពេល​កន្លង​ទៅ​ថ្មីៗ​នេះ ដូចជា​ការរំលោភ សម្លាប់ ការបំពាន​ផ្លូវភេទ​ទៅ​លើ​ស្ត្រី​ ការ​ផឹក​ស្រវឹង​ឡូឡា ការ​ស្រែក​ច្រៀង​ខារ៉ាអូខេ​ឮៗ រំខាន​អ្នក​ដទៃ​ជាដើម ដែល​ជា​ហេតុ​ធ្វើ​ឲ្យ​មាន​ការព្រួយបារម្ភ​​​ក្នុង​បណ្តា​ប្រជាជាតិ​កម្ពុជា។ ក្រុមអ្នកជំនាញផ្នែកសីលធម៌លើកឡើងថា នៅ​ពេល​​ដែល​សីលធម៌សង្គម​​ធ្លាក់​ចុះ បើទោះបីជា​មានការអភិវឌ្ឍ​ហេដ្ឋា​រចនា​សម្ព័ន្ធ និង​សេដ្ឋកិច្ច​ឡើង​ខ្ពស់​ដល់​កម្រិត​ណា​ក៏ដោយ ក៏​មិន​អាច​ធ្វើ​ឲ្យ​សង្គម​នោះ​មា​ន​សេចក្តី​សុខ​ក្សេមក្សាន្ត​បាន​ដែរ​។

ព្រះភិក្ខុ ពេញ វិបុល សាស្ត្រាចារ្យ​ផ្នែក​បណ្ដុះ​គុណធម៌​នៃ​សាកល​វិទ្យាល័យ​បញ្ញាសាស្ត្រ​កម្ពុជា មាន​សង្ឃដីកា​នៅ​ថ្ងៃទី​៩ ខែកញ្ញា​នេះ​​ថា សីលធម៌​សង្គម​គឺ​ជា​ច្បាប់​ទម្លាប់​មួយ​សម្រាប់​ចង​មនុស្ស​ឲ្យ​មាន​ការគោរ​ព​គ្នា​ទៅ​វិញ​ទៅ​មក ដើម្បី​ឲ្យ​មនុស្ស​ចេះ​រស់នៅ​ក្នុង​សង្គម​ជាមួយគ្នា ​ដែល​នេះហៅថា ជា​ការ​រ​ស់នៅ​​ចេះ​អាណិត​អាសូរ​គ្នា ចេះ​ស្រឡាញ់​គ្នា​ក្នុង​សង្គម។

ព្រះអង្គ​បាន​​បង្ហាញ​ការព្រួយ​បារម្ភ​​រឿង​សីលធម៌​សង្គម​ខ្មែរ​នា​ពេល​បច្ចុប្បន្ន​នេះ​ថា៖ «ដោយសារ​តែ​មនុស្ស​សព្វ​ថ្ងៃ​ហ្នឹង​គេ​មាន​ទំនោរ​ទៅ​ខាង​សម្ភារៈ​និយម​ច្រើន​ ជាហេតុ​ធ្វើ​ឲ្យ​មនុស្ស​ហ្នឹង​គិតគូរ​តែ​ពី​ផល​ប្រយោជន៍​ខ្លួន​ឯង ខាង​សម្ភារៈ​និយម​វា​គ្រប​ដណ្ដប់​ខ្លាំង​ពេក​ អញ្ចឹង​ទៅ បើ​ខាង​ព្រះពុទ្ធ​សាសនា​វិញ គឺថា​ស្មារតី​និយម ឬ​គុណធម៌​និយម អញ្ចឹង​កាលណា​មនុស្ស​ហ្នឹង​ទំនោរ​ទៅ​ខាង​សម្ភារៈ​ នោះ​ខាង​សីលធម៌​នឹង​ធ្លាក់​ចុះ​តែ​ម្ដង​ហើយ​»។

ព្រះ​អង្គ​ ពេញ វិបុល មាន​សង្ឃ​ដីកា​បន្ថែម​ថា៖ «កាលណា​សីលធម៌​ធ្លាក់ចុះ ហើយ​វា​មាន​អំពើ​ហិង្សា​ដែល​បណ្តាល​មក​ពី​ការប្រព្រឹត្ត​មិន​ត្រូវ​មាន​អំពើ​អានាចារ ដូចជា​ការវាយ​ប្រហារ ការលួច​ប្លន់ ការ​កាប់​សម្លាប់​ជាដើម កើតឡើង​ស្ដែងៗ​ក្នុង​សង្គម ហើយ​យូរ​និង​ឆាប់​ រឿង​ហ្នឹង​គង់​នឹង​ធ្លាក់​មក​លើ​យើង បើ​មិន​ព្រម​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់»។

ចំណែក លោក ប៉ា ច័ន្ទរឿន អ្នក​ស្រាវជ្រាវ និ​ង​ការអភិវឌ្ឍ​សង្គម មាន​ប្រសាសន៍​ថា បញ្ហា​សីលធម៌​សង្គម​នេះ ប្រទេស​នៅ​លើ​ពិភព​លោក​មិន​ថា​ប្រទេស​ណា​នោះ​ទេ ក៏​សុទ្ធ​តែ​ជួប​ប្រទះ​​នឹង​​រឿង​​សីល​ធម៌​សង្គម​នេះ​ដែរ។ លោក​បន្ត​ថា ​អ្វី​ដែល​ទីទៃ​ពី​គ្នា​នោះ​គឺ​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​អភិវឌ្ឍន៍​ដែល​ជា​ប្រទេស​មាន​នូវ​វិបុលភាព​សេដ្ឋកិច្ច ស្ថិរភាព​សង្គម និ​ង​នយោបាយ​ជានិច្ច​កាល​ កង្វះ​សីលធម៌​សង្គម​គឺ​មាន​ភាគរយ​តិច ចំណែក​ឯ​ប្រទេស​ដែល​កំពុង​តែ​ប្រឹង​ហែល​ឆ្លង​ចេញ​ពី​ស្បៃ​អន្ធការ​ទៅ​កាន់​ទី​ឋាន​ដែល​មាន​ចរន្ត​សេដ្ឋកិច្ច​រីក​ផុសផុល សុខមាលភាព​សង្គម និង​នយោបាយ ភាគ​​ច្រើន​ មាន​​អត្រា​ភាគរយ​នៃ​ភាព​អសីលធម៌​សង្គម​​​ច្រើន។

លោកថា៖ «បញ្ហា​សីលធម៌​ក្នុង​សង្គម​វា​មាន​គ្រប់ជ្រុង​ មាន​​សីលធម៌​វិជ្ជាជីវៈ តុលាការ ចៅក្រម ព្រះរាជ​អា​ជ្ញា ព័ត៌មាន សាសនា ជំនួញ គ្រួសារ។ ហើយ​បើ​យើង​ពិនិត្យ​មើល​នៅ​ក្នុង​សង្គម​ខ្មែរ ជាពិសេស​​នៅ​ក្នុង​សីលធម៌​ជំនួញ មាន​ការកេង​ប្រវ័ញ្ច ការកិប​កេង ទំនិញ​គ្មាន​គុណភាព លក់​បន្លែ​បន្លំ​»។

លោក ប៉ា ច័ន្ទរឿន បន្តថា ​កាតាលីករ​សំខាន់​ពីរ​ដើម្បី​ស្តារ​ការធ្លាក់ចុះ​​​សីលធម៌​សង្គម​ខ្មែរ​ឲ្យ​មាន​ការ​រះ​ត្រដែត​ឡើងវិញ នោះគឺ​ការអប់រំ និង​គំរូភាព​របស់អ្នកមានអំណាច។​

ស្រប​ពេលដែលមាន​ការព្រួយបារម្ភអំពី​ការធ្លាក់ចុះសីលធម៌សង្គម យុវសមណៈ លីន យូរ៉ា ជា​សមណៈ​និស្សិតនៃ​សាកលវិទ្យាល័យ​បញ្ញាសាស្ត្រ មាន​សង្ឃ​ដីកា​ថា៖ «ការលើក​ស្ទួយ​សីលធម៌​នៅ​ក្នុង​សង្គម​ខ្មែរ​ឱ្យ​ចាក​ផុត​ពី​ភាព​អសីល​ធម៌​ មាន​ការប្រើប្រាស់​ពាក្យ​សម្តី​មិន​សមរម្យ តាមរយៈ​ប្រព័ន្ធ​បណ្តាញ​សង្គម និង​ការស្លៀកពាក់​របស់​ស្ត្រីមា​នភា​ពខើ​ច​លើ ខើច​ក្រោម ដែល​ប្រាស់​ចាក​ពី​សីលធម៌​សង្គម​ប្រពៃណី​ជាដើម​នោះ គឺ​គ្មាន​អី​ក្រៅ​ពី​ការអប់រំ​តាម​ពុទ្ធចក្រ និង​តាម​អាណាចក្រ​ទេ​ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​យុវជន​ខ្មែរ​នឹ​ង​មាន​ភាព​ដឹង​ខុស​ ដឹង​ត្រូវ​នៅ​ក្នុ​ង​ក្រម​សីលធម៌​របស់​ខ្លួន​ ដែ​ល​ជា​ការរស់នៅ​ក្នុង​សង្គម​ទេ»។

ទន្ទឹម​នឹងនេះ ព្រះភិក្ខុ ពេញ​ វិបុល ក៏​បាន​លើក​ឡើង​ទាក់ទង​នឹង​ដំណោះស្រាយ​នៃ​បញ្ហា​ការ​ធ្លាក់​ចុះ​សីលធម៌​នេះ​ គឺ​ត្រូវមាន​​ការ​ចូល​រួម​ពីគ្រប់​ភាគី​ពាក់ព័ន្ធ​ទាំង​អដ់ ក្នុងការបញ្ឈប់​ការចែក​រំលែក​ព័ត៌មាន​ហិង្សាក្នុ​ង​សង្គម ត្រូវ​ទប់ស្កាត់​ការប្រើ​ប្រាស់​​គ្រឿង​ញៀន​សុរា ឬ​ល្បែង​ ដែល​ធ្វើ​​ឱ្យ​មនុស្សឈ្លក់​​វង្វេង​ជាដើម។  

អ្នក​នាំពាក្យ​ក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា លោក រស់ សុវាចា មិនឆ្លើយ​តប​នឹង​សំណួររបស់ Newsroom Cambodia ​អំពី​ស្ថានភាព​នៃ​ការ​ធ្លាក់​ចុះ​សីលធម៌​​សង្គម​​ក្នុង​ពេល​បច្ចុប្បន្ននោះ​ទេ​ ដោយ​ លោក​គ្រាន់​តែ​​​ឆ្លើយ​​តាមរយៈបញ្ដាញសង្គម​តេលេ​ក្រាម​ថា៖ «ក្រសួងអប់រំ យុវជន និងកីឡា បាន​ណែនំា​គ្រឹះស្ថានសិក្សា​ទំាងអស់​ឱ្យ​អនុវ​ត្ត​កម្មវិធី​សិក្សា​រួម​ទាំង​សីល​ធម៌​ពលរដ្ឋ ឱ្យ​បាន​ពេញ​លេញ ដើម្បី​ចូលរួម​ពង្រឹង​សមត្ថភាព​សិស្សា​នុ​សិស្ស​គ្រប់​កម្រិត​ថ្នាក់​ឱ្យ​ក្លាយ​ជា​ពលរដ្ឋ​សាកល​ដែល​មាន​ចរិយា​សម្បទា វិជ្ជា​សម្បទា បំណិន​សម្បទា និង​គុណ​តម្លៃ ឆ្លើយតប​នឹង​បរិបទ​ជាតិ តំបន់ និង​ពិភព​លោក»។

ការអភិវឌ្ឍ​ទាំង​ផ្នែក​ប្រាជ្ញា​ស្មារតី​នៃ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ក្នុង​សង្គម គឺ​ជា​ការ​លើក​ស្ទួយ​អត្តសញ្ញាណ​នៃ​សង្គម​វប្បធម៌​ជាតិ​កម្ពុជា «សីលធម៌​គឺជា​ស្នូល​ និ​​ង​ជា​គ្រឹះ​នៃ​ការអភិវឌ្ឍ»។​ នេះ​គឺជា​ការអះអាង​របស់​លោក​បណ្ឌិត ប៉ា ច័ន្ទរឿន៕​

ប្រាក់ឈ្នួលកម្មករនិយោជិត ត្រូវបានដំឡើងចំនួន ២ដុល្លារអាមេរិក សម្រាប់ឆ្នាំ២០២១

(ភ្នំពេញ) នាយករដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជា លោក ហ៊ុន សែន នៅថ្ងៃព្រហស្បតិ៍ ទី១០ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២០នេះ បានសម្រេចដំឡើងប្រាក់ឈ្នួល ចំនួន ២ដុល្លារអាមេរិកដល់កម្មករនិយោជិត ផ្នែកវាយនភណ្ឌកាត់ដេរ និងផលិតស្បែកជើង សម្រាប់ឆ្នាំក្រោយ។

ក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ បាននិយាយក្នុងសេចក្តីប្រកាសព័ត៏មានថា ក្រុមប្រឹក្សាជាតិប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមា ដែលជាយន្តការត្រីភាគីមានរដ្ឋាភិបាល សហជីព និង និយោជក បានឯកភាពគ្នា ជាឯកច្ឆន្ទគាំទ្រប្រាក់ឈ្នួលក្នុង១ខែ ១៩០ដុល្លារដដែល ដូចឆ្នាំ២០២០ ដោយឡែកការដំឡើង២ដុល្លារ គឺបានពីនាយករដ្ឋមន្ត្រី។

ក្រសួងបាននិយាយក្នុងសេចក្តីប្រកាសព័ត៏មានដូច្នេះថា៖ «យោងរបាយការណ៏របស់…រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ …ហ៊ុនសែន នាយករដ្ឋមន្រ្តីនៃព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា បានសម្រេចបន្ថែមទឹកប្រាក់ចំនួន២ (ពីរ) ដុល្លារអាម៉េរិក លើទឹកប្រាក់ចំនួន ១៩០ (មួយរយកៅសិប) ដុល្លារអាម៉េរិក‍»។

ក្រសួងបានបន្តថា៖ «ដូច្នេះចាប់ពីថ្ងៃទី១ ខែមករា ឆ្នាំ២០២១ កម្មករនិយោជិតផ្នែកវាយនភណ្ឌ កាត់ដេរ និងផលិតស្បែកជើង នឹងមានប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមាចំនួន ១៩២ (មួយរយកៅសិបពីរ) ដុល្លារអាមេរិក ក្នុងមួយខែ ចំពោះកម្មករនិយោជិតពេញសិទ្ធិ និងចំនួន ១៨០ (មួយរយប៉ែតសិបប្រាំពីរ) ដុល្លារអាម៉េរិក ក្នុងមួយខែ ចំពោះកម្មករនិយោជិតសាកល្បង»។

លោក អាត់ ធន់ ប្រធានសហភាពការងារកម្ពុជា បាននិយាយថាការកើនឡើងប្រាក់ឈ្នួល២ដុល្លារនេះគឺវា «តិចតួច» ដែលធ្វើឲ្យកម្មករនិយោជិត មិនអាចដោះស្រាយនូវជីវភាពពួកគាត់បានទេ ចំពេលដែអតិផរណាមាប្រហែល៣ភាគរយ។

លោក អាត់ ធន់ បាននិយាយដូច្នេះថា៖ «បានន័យថាពួកគាត់នៅតែពិបាករស់នៅដដែល ព្រោះជាចំនួនដែលទាបមែនទែន»។

លោកបានបន្តទៀតថា ខាងសហជីព បានស្នើទៅក្រសួងការងារឲ្យដំឡើងចំនួន១២,៣៥ដុល្លារដល់កម្មករនិយោជិត ប៉ុន្តែមិនបានជោគជ័យ ហើយបានអះអាងថាកម្មករមិនពេញចិត្តនឹងការដំឡើងលើកនេះទេ។

លោក អាត់ ធន់ បានអះអាងដូច្នេះថា៖ «ពួកគាត់ទាមទារឲ្យមានការតំឡើងខ្ពស់ជាងនេះបន្តិច។ ជាទូទៅប្រាក់ឈ្នួលតិច ប្រសិនបើរដ្ឋាភិបាលអាចបញ្ចុះតម្លៃថ្លៃទឹក ថ្លៃភ្លើង អាហារហូបចុក និងសម្ភារៈផ្សេងៗ គិតថាវាជាការល្អ ប៉ុន្តែបើរាល់ទំនិញនៅតែថ្លៃដដែល ហើយប្រាក់ឈ្នួលតិច វាមិនអាចធ្វើអ្វី ឫអាចជួយអ្វីបានឡើយ»។

អ្នកនាងស្រេង សុខខុន អាយុ ៣៤ឆ្នាំ កម្មការីរោងចក្រកាត់ដេរឈ្មោះ សាង ហ្វូ បានលើកសំណូមពរកុំឲ្យមានការឡើងថ្លៃឈ្នួលផ្ទះនៅឆ្នាំក្រោយពីព្រោះតែប្រាក់ឈ្នួលនឹងកើនតែ២ដុល្លារ។

អ្នកនាងស្រេង សុខខុនបាននិយាយថា៖ «ខ្ញុំសំណូមពរកុំឲ្យមានការកើនឡើងនូវតម្លៃថ្លៃផ្ទះជួល អាហារហូបចុក ថ្លៃទឹក ថ្លៃភ្លើងបន្តទៀត ណាមួយរោងចក្រមួយចំនួនត្រូវបានបិទ កម្មករគ្មានការងារធ្វើទេ»។

គាត់បានបន្តថា៖ «សម្រាប់កម្មករទាំងអស់មិនមានការពិតចិត្តទេ ព្រោះរាល់ដង ការតំឡើងប្រាក់ឈ្នួលធ្លាប់តែតំឡើងច្រើន ឥឡូវមកបន្ថែមត្រឹម២ដុល្លារ គឺវាវេទនាណាស់»៕

ហេតុអ្វីត្រូវបណ្តុះនូវវប្បធម៌កតញ្ញូ និងចរិតជាតិនិយមដល់យុវជន?

យុវជន​គឺជា​កម្លាំង​ចលករ ជា​សារវ័ន្ត​ដែល​អាច​រុញ​ច្រាន​ ឬ​ក៏​នាំ​នាវា​នៃ​ប្រជាជាតិ​មួយ​ឆ្ពោះ​ទៅ​កាន់​ទី​ឋាន​វិបុលភាព និង​សុខដុម​នីយកម្ម​បាន។ ទន្ទឹ​ម​គ្នា​នេះ​ផង​ដែរ ថាមភាព​ដ៏​ខ្លាំងក្លា​នេះ ​ក៏​អាច​ទាញ​នូវ​​នាវា​​នៃ​ប្រជា​ជាតិ​មួយ​ឲ្យ​លិចលង់ទៅក្នុងជ្រោះនៃ​ភាព​មហន្តរាយ​បានដែរ។

ដោយមើល​ឃើញ​សក្តានុពលភាព​ដ៏​មហស្ចារ្យ​របស់​យុវជ​ន​បែប​នេះហើ​យ ទើប​យើង​សង្កេត​ឃើញ​ថា មេដឹកនាំ​ទាំងឡាយ​នៅ​លើ​ពិភពលោក​ តែងតែ​បង្អោន​នូវ​ភាព​ខ្វល់ខ្វាយ ការយក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​ទាំង​ផ្នែក​បញ្ញា​ស្មារតី​របស់​ខ្លួន​បាញ់​ឆ្ពោះ​ទៅ​រក​ការ​បណ្តុះ និង​អភិវឌ្ឍន៍​សមត្ថភាព​យុវជន​ជា​អាទិភាព។

ដោយ​​ហេតុ​​ថា នៅ​​ក្នុង​​សង្គម​​ណា​​ក៏​​ដោយ នៅ​​ពេល​​ដែល​​មាន​​ធនធាន​​យុវជន​​ប្រកប​​ដោយ​​គុណភាព និង​​ប្រសិទ្ធ​ភាព​លើ​​ផ្នែក​​ចំណេះ​​ដឹង សង្គម​​មួយ​​នោះ​​នឹ​ង​​ប្រែ​​ក្លាយ​​​ពី​​សង្គម​​មួយ​​ដែល​​វេញ​​ទៅ​​ដោយ​ស្បៃ​​អន្ធ​ការ​ ទៅ​​ជា​ភ្លឺ​ចិញ្ចែង​ចិញ្ចាច ពីឱន​ភាព​ទៅ​វឌ្ឍនភាព​បាន។ ផ្ទុយ​មក​វិញ  នៅ​ពេល​ណា​ធនធាន​យុវជន​មិន​មាន​លក្ខណៈ​ពេញ​លេញ បាន​ន័យ​ថា មិន​ប្រកប​ដោយ​គុណភាព និង​ប្រសិទ្ធ​ភាព​​ទេ នោះ​ភា​ព​សម្បូរ​បែប​នៃ​អសន្តិសុខ បក្ស​ពួកនិយម អំពើ​ពុករលួយ និង​ភាព​អសីលធម៌​ផ្សេងៗ​ក្នុង​សង្គម ប្រាកដ​ជា​រីក​ស្គុះស្គាយ​ដូច​ផ្សិត​ជា​មិ​ន​ខាន។

ហេតុអ្វី​បាន​ទៅ​ជា​ធ្ងន់ធ្ងរ​​ដល់​​ថ្នាក់​​ហ្នឹង បើ​គ្រាន់តែ​ចរន្ត​នៃ​គំនិត​របស់​យុវជន​បាំង​បិទ​ទៅ​ដោយ​អន្លង់​នៃ​​អវិជ្ជា​ហ្នឹង? តើ​យុវជន​មាន​ជាប់​ជំពាក់​វាក់​វិន​អ្វី​ជាមួយ​បាបធម៌​សង្គម​ទាំង​អស់​នេះ?

ជាការពិត យុវជន និង​សង្គមជាតិ​គឺ​ពិតជា​មាន​ទំនាក់​ទំនង​គ្នា​យ៉ាង​ស្អិត​រមួត​មិន​អាច​កាត់​ផ្តាច់ ឬ​ក៏​ពុះជ្រែក​គ្នា​បាន​ឡើយ។ ជា​សក្ខីកម្ម​ជាក់​ស្តែង​ សុភាសិត​ខ្មែរ​មួយ​បាន​លើក​ឡើង​ថា  «យុវជន​គឺជា​ទំពាំង​ស្នង​ឬស្សី»។ ដូច្នេះ ទោះចង់​មិន​ចង់ យុវជន​ទាំងអស់​នោះ​នឹង​ក្លាយ​ទៅ​ជា​អ្នក​បន្ត​វេន​របស់​អ្នកជំនាន់​មុន​នោះ​ជា​មិន​ខាន។

ចុះប្រសិនបើ​យុវជន​​ដែល​នឹង​ក្លាយ​ទៅ​ជា​អ្នក​បន្តវេន​នោះ​ មិ​នមែន​ជា​ធនធាន​មនុស្ស​ពេញ​លក្ខណៈ?

យុវជន​ដែល​​ល្ងង់ខ្លៅ​មិន​ស្គាល់​អ្វី​ជា​អត្តសញ្ញាណ វប្បធម៌ និង​សង្គមធម៌​របស់​ជាតិសាសន៍​ខ្លួន​ឯង​ហើយ​ប្រកាន់​នូវ​គំនិត​បរទេស​និយម​មក​អនុវត្តន៍​នៅ​ក្នុង​សង្គម​ដែល​ខ្លួន​កំពុង​រស់នៅ​ដោយ​វប្បធម៌​របស់​បរទេស​ទាំងអស់​នោះ​មិនមាន​ភាព​ស៊ី​សង្វាក់​គ្នា​ជាមួយ​នឹង​វប្បធម៌​នៃ​ជាតិ​ខ្លួន? នោះ​គឺ​ប្រាកដ​ណាស់​ថា ភាព​រប៉ាក់​រប៉ើក  ភាព​មហន្តរាយ ឬ​ក៏​វិនាសកម្ម​នៃ​ប្រជាជាតិ​នោះ​នឹង​ប្រាកដ​ឡើង​ជា​មិន​ខាន​ដោយ​​​​ចៀស​មិន​រួច។

ជារួម​មក យុវជន​ត្រូវតែ​ជា​អ្នក​ហាត់​ពត់ លត់​ដំ​ទាំង​ផ្នែក​បញ្ញា ស្មារតី​របស់​ខ្លួន​ឲ្យ​ត្រូវ​ទៅ​តាម​ក្រឹត្យ​ក្រម​និយាម​នៃ​សីលធម៌ និង​ចរិយាធម៌។ ហើយ​យុវជន​ត្រូវ​តែ​តាំង​ខ្លួន​ជា​អ្នក​ជ្រោង​ទង់​វប្បធម៌ និង​សង្គម​ធម៌​នៃ​ជាតិ​របស់​ខ្លួន​ឲ្យ​រះ​ចិញ្ចែង​ចិញ្ចាច​ទៅ​កាន់​ពិភពលោក​ទាំងមូល បី​ដូច​ជា​ព្រះ​សូរិយា​បញ្ចេញ​រស្មី​ភ្លឺ​សព្វ​ភូមិ​ឋាន​អញ្ចឹង​ដែរ៕​

ហេតុអ្វីនៅតាមវត្តអារាមព្រះសង្ឃតែងសូត្រធម៌បរាពេលព្រឹកអំឡុងបោះបាយបិណ្ឌ?

ពិធីបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ ជាពិធីមួយ​ដែលពុទ្ធសាសនិកចំណាំ​ទៅ​វត្ត​ប្រគេន​ទេយ្យ​ទាន​ព្រះស​ង្ឃ  ស្ដាប់លោកសូត្រមន្ត និងឱវាទធម្មទេសនា។ អ្វីដែលគួរឱ្យចាប់អារម្មណ៍នោះ គឺ​នៅ​​​​បច្ឆិមយាម ឬ​ពេលទៀបភ្លឺ ចាប់ពីបិណ្ឌ១ ដល់បិណ្ឌទី១៥ តាម​វត្ត​អារាម​ជាច្រើន​ ជាពិសេស​​នៅ​តាម​ជនបទ គេ​តែង​ឮ​សំឡេង​ស្មូតទំនួញ​ប្រេត និង​សូរ​សូត្រ​ធម៌​​ឮ​​រងំ​ ​បក់​មកតា​ម​ខ្យល់​ត្រជាក់​ធ្លាក់​ពេលទៀបភ្លឺ។ 

អមជាមួយនឹងសំឡេងមាន់រងាវ​ដាស់អស់អ្នកភូមិផងឱ្យ​ភ្ញាក់​ពីដំណេក​ ​រៀបចំ​ពូត​បាយ​ដំណើប ដើម្បីរូតរះ​ទៅ​បោះបាយបិណ្ឌ និងស្ដាប់លោកសូត្រធម៌​នៅ​ឯវត្តផង​នោះ ​សំឡេង​ព្រះសង្ឃ​ស្វាធ្យាយបរាភវសូត្រ ដែល​ពុទ្ធបរិស័ទ​នាំគ្នាស្ដា​ប់នូវព្រះសូត្រស្មូត​រណ្ដំ អម​ដោយ​សំរាយ​ជា​កាព្យ​តែង​បែប​ខ្មែរ​យ៉ាង​ពិរោះ ពេលរដូវបុណ្យភ្ជុំបិណ្ឌ។

តើអ្វីជាបរាភវសូត្រ?

បរាភវសូត្រ ជា​ព្រះសូត្រ​មួយ​ដែល​មាន​សម្ដែង​ក្នុង​គម្ពី​រ​ព្រះត្រៃបិដក (សុតន្តបិដក ភាគ៥២ ត្រង់ទំព័រ​៣៦) មាន​រៀបរាប់​អំពី​ហេតុដែ​ល​នាំ​ឱ្យវិ​នាស​ទាំង​១២​ប្រការ ជា​ពុទ្ធដីកា​ដែល​បង្រៀន​​មនុស្ស​សត្វ​ឱ្យ​បាន​យល់​អំពី​សេចក្ដី​ចម្រើន និង​វិនាស។ មាន​តំណាល​ថា​ នាពេល​រាត្រី​មួួយ មាន​ទេវតា​មួយ​អង្គមក​ទូល​សួរ​ព្រះសម្មា​សម្ពុទ្ធ​នូវ​ប្រស្នា​ថា «អ្វីជា​ហេតុ ឬ​ប្រធាន​នាំ​ទៅ​រក​សេចក្ដី​វិនាស»?

ព្រះពុទ្ធ​​ទ្រង់​​សម្ដែង​នូវ​បរាភវសូត្រ ឬ​ហេតុ​នាំ​ឱ្យ​វិនាស​ទាំង​១២​ប្រការ​នេះ​ឡើង​ ដើម្បី​ជា​ប្រយោជន៍​ដល់​ទេវតា និង​មនុស្ស​ទាំងឡាយបាន​ស្គាល់​នូវ​ការ​ទាំង​នោះ ហើយ​គប់​រកចម្រើន  ។

ហេតុអ្វីបរាភវសូត្រ?

ព្រះភិក្ខុ វជិរប្បញ្ញោ សាន សុជា  ព្រះអង្គ​ជា​ធម្មកថិក និង​ជា​វីរសង្ឃ​ដ៏​ឆ្នើម​មួយ​រូប​ក្នុង​ព្រះពុទ្ធ​សាស​នា ធ្លាប់​មាន​ថេរដីកា​ថា ទាក់ទង​នឹង​ការស្វាធ្យាយបរាភវសូត្រ​នៅ​ពេល​ទៀប​ភ្លឺ​នេះ   ជា​វិធី​សា​ស្រ្តល្អ​មួយ​ក្នុង​ការ​បញ្ជ្រាប​នូវ​ពុទ្ធឱវាទ​ដែល​និយាយ​អំពី​ហេតុ​នៃ​ក្ដី​វិនាស​ទាំង១២​ប្រការ  ហើយ​ងាក​មក​រក​សេចក្ដី​ចម្រើន​នៃ​មង្គល​៣៨​ប្រការ។ ​ពេល​ទៀបភ្លឺ​ ជា​ពេល​ដែល​ទំនេរ​ពី​កិច្ច​ការងារ​រ​បស់​ពុទ្ធបរិស័ទ ដូច្នេះ​ពួកគាត់​នាំ​គ្នា​មក​វត្ត​បោះ​បាយ​បិណ្ឌ​តាម​ទំនៀម​​ដូនតា​ខ្មែរ ឆ្លៀត​ឱកាស​ស្ដាប់​លោក​សូត្រ​​បរា ជា​ការ​ដាស់តឿន​ក្រើន​រំឮក​ប្រាជ្ញា​ស្មារតី​របស់​ពុទ្ធបរិស័ទ​ ឱ្យ​​យល់​អំពី​វិ​ធី​បដិបត្តិ​នាំ​ទៅ​រក​សេចក្ដី​សុខ​ចម្រើន។

នេះ​ជា​ទំនៀម​ទម្លាប់​មួយ​នៃ​ពិធី​បុណ្យ​ភ្ជុំបិណ្ឌ​ដែល​បុព្វបុរស​ខ្មែរ​បាន​បង្កើត​ឡើង​ ជាក់ស្ដែង ការសូត្រធម៌នេះ គឺ​មិន​មែន​សូត្រ​ឧទ្ទិស​ឱ្យ​ប្រេត​នោះ​ទេ គឺ​សូត្រ​ឱ្យ​មនុស្ស​រស់​ស្ដាប់​ប៉ុណ្ណោះ។

តែទោះបី​ជា​ក្នុង​ពេល​បច្ចុប្បន្ន​នេះមាន​​ការផ្សព្វផ្សាយ​កាន់តែ​ទូលំ​ទូលាយ ដែល​ពុទ្ធបរិស័ទ​អាច​ស្ដាប់​តាមរយៈ​ហ្វេសប៊ុក យូធូប ឬវិទ្យុជាដើម​​នៅគ្រប់​ពេល​សម្រាក​ពីការងារ​ក្តី​ ក៏​ពួកគាត់​មិន​ដែល​អាក់​ខាន​​ក្នុង​ការ​ទៅ​បោះបា​យ​បិណ្ឌ ឬស្ដា​ប់​លោក​សូត្រ​បរា​នៅ​តាម​វ​ត្ត​អារាម ដែល​ជា​កន្លែង​ជួបជុំ​រវាង​ពុទ្ធបរិស័ទ​តាម​ភូមិ ឬ​មក​ពី​ទី​កន្លែង​ផ្សេងៗ​គ្នា ពោរពេញ​ទៅ​សេចក្ដី​ជ្រះថ្លា និងរីករាយ​ឡើយ​៕

Vox Pop: តើកូវីដ១៩ ប៉ះពាល់ប្រជាពលរដ្ឋក្នុងសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធដូចម្តេចខ្លះ?

ជំងឺកូវីដ​១៩ ​បានរាំង​ស្ទះ​ដំណើរ​ការ​​អភិវឌ្ឍសេដ្ឋ​កិច្ច​របស់ប្រទេស និងប្រជាជនកម្ពុជា​ ​ចាប់​តាំង​ពីបានផ្ទុះឡើងដំបូងនាដើមឆ្នាំ២០២០​​។​ ដោយឡែក ពលរដ្ឋ​ដែល​ប្រ​កប​របប​ក្នុង​វិ​ស័យ​សេដ្ឋ​កិច្ច​ក្រៅ​ប្រ​ព័ន្ធ ​ក៏​បាន​រង​ផល​ប៉ះ​ពាល់​ពីជំងឺកូវីដ១៩ នេះ​ដែរ។

ពល​រដ្ឋ​មួយ​ចំនួន​ប្រកបរបរ​​ក្នុង​វិស័យ​សេដ្ឋ​កិច្ច​ក្រៅ​ប្រព័ន្ធ​​នៅ​រាជធានី​​ភ្នំ​ពេញ បានបញ្ជាក់​ប្រាប់សិក្ខា​កាមរបស់​ Newsroom Cambodia ពី​ទស្សនៈរបស់ពួក​គាត់ ​ចំពោះផលប៉ះពាល់ដោយសារ​កូ​វីដ​១៩ ដូចខាងក្រោមនេះ។

….

អ្នកស្រីហេង (អង្គុយកណ្តាល)

អ្នក​ស្រី​ហេង​ អាយុ៥០ឆ្នាំ ​​អ្នក​លក់​សៀវភៅ​ និង​កាសែត​នៅ​ជាប់​របង​​វិទ្យាល័យ​បឹង​កេង​កង ​បាននិយាយថា ​​​អ្នក​ស្រី​ផ្ទាល់បាន​ទទួល​រង​ផល​ប៉ះ​ពាល់ធ្ងន់​​ធ្ងរ​ណាស់ពីការរីករាលដាលនៃជំងឺកូវីដ១៩​។

​​អ្នក​ស្រី​និយាយ​ថា​៖ «តាំង​ពី​កូវីដ​ចូល​មក ​ខ្ញុំ​លក់​ធ្លាក់​ចុះ​ទាំង​ស្រុង​ គឺ​លក់​មិន​ដាច់​​​ទេ​ដោយ​សារ​តែ​គេ​បិទ​សាលា​ និង​កន្លែង​ធ្វើ​ការ»។

អ្នក​ស្រី​បន្ត​ថា​៖ «ពេល​កូវីដ​នេះ​ ​មួយ​ថ្ងៃខ្ញុំ​អាច​រក​ចំណូល​បាន ​ជួន​កាល​ថ្ងៃ​ខ្លះ​ ពីរ ​​ទៅ​បី​ម៉ឺន ​ជួនកាលបានតែ​បួន​ ប្រាំ​ពាន់ ​ក៏​មាន​ដែរ»​។  

អ្នកស្រី​បាន​និយាយថា ​​អ្នកស្រីពុំដែលបានទទួលប្រាក់ឧបត្ថម្ភអ្វីនោះទេពីរដ្ឋាភិបាល។

អ្នកស្រីថា៖ «ខ្ញុំ​​អត់​​ដែល​បាន​​​អី​នឹង​គេ​ទេ​​​​ប័ណ្ណ​​ក្រី​​ក្រអីក៏អត់ដែលបានដែរ»។ ជា​ចុង​ក្រោយ ​អ្នក​ស្រី​បាន ​សំណូម​ពរ​ទៅ​កាន់​លោក​នាយក​រដ្ឋ​មន្ត្រី​ ហ៊ុន​ សែន​​​ឲ្យ​​បើក​ដំ​​ណើរ​​ការ​សា​លា​ឡើង​​វិញ​ ​ព្រោះ​អតិ​ថិ​ជន​របស់​អ្នក​ស្រី​ភាគច្រើន​​​ គឺ​ជាសិស្សា​នុសិស្ស​។

….

អ្នក​ស្រី​ ចាន់ណា​

អ្នក​ស្រី​ ចាន់ណា​ វ័យ​៣០​ឆ្នាំ មុខ​របរ​ជា​អ្នក​លក់​សៀវភៅ​នៅជាប់​របង​​សាលា​​បឋម​​សិក្សា​​ដូនពេញ បាននិយាយថា ​ផល​ប៉ះ​ពាល់​ចំពោះ​ខ្លួន​អ្នកស្រី​ គឺមិន​​មាន​អ្វី​​​ធ្ងន់​ធ្ងរ​នោះ​ទេ ​គ្រាន់តែប៉ះ​ពាល់​ចំ​ណូល​​មួ​​យ​​ភាគ​​តូច​​ប៉ុណ្ណោះ​​​។​ ចំពោះ​ការ​ចុះ​ជួយ​អន្ត​រាគមន៍​របស់​រដ្ឋា​​ភិបាល ​អ្នក​ស្រីបាននិយាយថាគាត់ពុំ​សូវ​​​ដឹង​នោះ​​ទេ ​ដោយ​ហេតុ​ថា ​ពេលព្រឹក​ចេញ​មកលក់ដូរ ​យប់​ទើបបាន​ត្រលប់​មក​​ផ្ទះ​វិញ​។

​អ្នក​ស្រី ចាន់ណា ​​មិនមានជាសំណូមពរច្រើនទេ​ ប៉ុន្តែសុំ​ត្រឹម​ឲ្យ​ពង្រឹង​វិធានការណ៍​អនា​ម័យ​នៅ​ពេល​បើក​ដំណើរ​ការ

​សា​លា​រៀន​ឡើង​វិញ​។​

….

លោក ជួន​ វិចិត្រ

បុរស​​ស្ថិត​​ក្នុង​​វ័យ​​៣៣​​ឆ្នាំ​​កំពុង​​សម្រាក​​នៅ​​លើ​​កង់​​​បី​​​ឥណ្ឌា ​​រង់​​ចាំ​​ភ្ញៀវ​​នៅ​ក្បែរ​​សួន​វត្ត​​បុទុម ​លោក ជួន​ វិចិត្រ ​មក​ពី​ព្រែក​ឯង ​​បាននិយាយ​ថា កូវីដ១៩ បានផ្តល់ផល​វិបាក​បំផុត​ទៅដល់​​អ្នកក្រ។​

ចំពោះ​រូប​គាត់​ផ្ទាល់​ កូវីដ​១៩ បានធ្វើឲ្យ​ធ្លាក់ចំណូល​របស់គាត់រហូតដល់​៨០​ភាគរយ ប៉ះ​ពាល់​ដល់​ចំណូល​គ្រួសារ​ផ្ទាល់​ នេះ​​បើ​ប្រៀប​ទៅ​នឹង​ស្ថាន​ភាព​មុន​ការ​ផ្ទុះ​​រីក​រាល​ដាល​ជម្ងឺ។

លោក​បាន​បន្ថែម​ថា មក​ទល់​ពេល​នេះ​មិន​មាន​វត្ត​មាន​អាជ្ញា​ធរ​ពាក់​ព័ន្ធ​ចុះ​សាក​សួរ ​និងផ្តល់ការ​​ឧបត្ថម្ភ​នៅ​ឡើយ​ទេ។​ ស្រប​គ្នា​នោះ​ដែរ លោក ជួន វិចិត្រ បាន​​មាន​សេចក្ដី​ត្រេក​អរ​នៅ​ពេល​ក្រសួង​អប់​រំ​ប្រកាស​បើក​សាលា​វិញសម្រាប់កម្រិត​មធ្យម​សិក្សា​​បឋម​​ភូមិ ​និងទុ​តិយ​ភូមិ​នាខែ​កញ្ញា ព្រោះ​មួយ​ផ្នែក​នៃ​ភ្ញៀវ​របស់លោក ​គឺជា​សិស្សានុសិស្ស។​

លោកបាននិយាយដូច្នេះថា​​​៖ «ចង់​ឲ្យមាន​ការ​បើក​​ជើង​ហោះ​ហើរ​វិញ​ដែរ ដើម្បី​មាន​ភ្ញៀវ​ទេសចរណ៍​តែក៏បារម្មណ៍​ពីសុវត្ថិ​ភាព ​ព្រោះ​មិន​ទាន់​មាន​វ៉ាក់​សាំងទេ​ ខ្ញុំ​ចង់​ឲ្យប្រជាជន​​ទាំង​អស់​​មាន​សុវត្ថិភាព​ជា​ជាងបាន​តែ​ប្រយោជន៍​ប្រាក់​ចំណូល​ផ្ទាល់​ខ្លួន​ខ្ញុំ»។

….​

លោក ​​សុជាតិ

នៅ​ក្រោម​​កម្ដៅ​ព្រះ​​អាទិត្យ​​នា​​​រសៀល​​ម៉ោង​​៣ លោក ​​សុជាតិ ​​មាន​​វ័យ​​ ៣៦​​ឆ្នាំ ​​មក​​ពី​​ខេត្ត​​ព្រៃ​វែង​​មាន​មុខ​​របរ​​ជា​​អ្នក​​រត់​​កង់​​បី​ខ្មែរ​​​កំពុង​​ឈរ​​រង់​​ចាំ​​ភ្ញៀវ​ចេញ​​ពី​សណ្ឋា​​គារ ​​ហើយបាន​​និយាយថា​ ផល​ប៉ះ​ពាល់​ពី​កូវីដ១៩​​ទៅ​លើ​សេដ្ឋកិច្ច​ក្រៅ​ប្រព័ន្ធ ​​គឺ​​ធ្វើ​​ឲ្យ​​ការ​​រក​​​ស៊ី​​ពិបាក​​នៅ​​ពេល​​បិទ​ជើងហោះហើរ​​ចេញ​​ចូល​​ភ្ញៀវ​​បរទេស​។​

ថ្វីត្បិតតែស្ថាន​ភាព​ឥឡូវ​​​មាន​ភាព​ប្រសើរ​ជាង​មុនក៏ដោយ លោក​បាននិយាយថា ​​​ផល​ប៉ះ​ពាល់​​​លើចំណូល គឺមាន​ការ​​ថយ​ចុះ​ពី​មួយ​ថ្ងៃ​២០ ​ទៅ​ ៣០​ដុល្លារ ​នៅ​ត្រឹម​១០​ដុល្លារ ​ក្នុង​មួយ​​ថ្ងៃ។​

លោកសុជាតិបាននិយាយថាគាត់​មិនមាន ប័ណ្ណក្រីក្រនោះ​​ទេ ហើយ​ក៏អត់បាន​ទទួល​ជំនួយ​អ្វីដែរ។

….

អ្នកស្រីស្រស់

អ្នកស្រី ឈ្មោះ​ស្រស់ ​ក្នុង​វ័យ​ ៤០​ឆ្នាំ ជាអ្នកលក់កាហ្វេនៅជាប់របងសាកលវិទ្យាភូមិន្ទវិចិត្រសិល្បៈក្នុងរាជ​ធានី​ភ្នំ​ពេញ​ ក៏បាន​បង្ហាញ​ទស្សនៈ​មិន​ខុស​គ្នា​ពី​ប្រ​ជា​ពល​រដ្ឋ​ដទៃ​ទៀតដែរ​។

អ្នក​ស្រីបាននិយាយថា ជំងឺកូ​វីដ១៩​នៅ​កម្ពុ​ជាប្រ​សើរ​ជាង​នៅ​បរទេស​ ព្រោះ​ពុំ​​​មាន​​ការ​​ឆ្លង​​ច្រើន ​​​និងពុំមានអ្នក​ស្លាប់​​ឡើយ។

អ្នកស្រីបាននិយាយថា ការ​លក់​ដូរ​មានការធ្លាក់ចុះ ​ក្នុង​រង្វង់​៣០​ភាគ​រយ ​ដោយហេតុថាអតិថិជនរបស់អ្នកស្រីភាគច្រើនជាសិស្ស​​​​​ និស្សិ​​​​​ត។​

អ្នក​ស្រី ស្រស់ បាននិយាយ​ថា​៖ «ដោយ​សារ​ឥលូ​វ​សិស្ស​ឈប់​អស់​ហើយ​លក់​មិន​ទាន់​បាន​ដូច​មុន​ទេ ​​សំខាន់គឺសិស្ស ពេល​ណា​សិស្ស​ចូល​ចឹង​ទៅ ​ការលក់​វាឡើង​វិញ​»។

….

អ្នក​ស្រី​​ ​ធឿន

មិនខុសគ្នាពីអ្នកស្រីស្រស់ប៉ុន្មានទេ អ្នក​ស្រី​​ ​ធឿន ​ក្នុង​វ័យ​៣៤​ឆ្នាំ​ម​​​​ក​ពី​ស្រុក​កោះ​ធំ​ខេត្ត​​​​​កណ្តាល​ ប្រកប​របរ​លក់​ចេក​អាំង​នៅ​ម្តុំ​ផ្សារ​រា​ត្រី​រាជ​ធានី​ភ្នំ​ពេញ ​បាន​​បង្ហាញ​​​ថា​​ ជំងឺ​កូ​​វីដ​១៩​​នៅ​​កម្ពុ​​ជា​​ មាន​​លក្ខណៈល្អ​​ប្រ​​សើរ​ច្រើនក្នុងរយៈពេល២សប្តាហ៍​ចុង​ក្រោយ​​នេះដែល​​អាច​​ឲ្យ​​គាត់​​​លក់​​ដូរ​​បាន​ដូច​ធម្ម​តា។​

អ្នកស្រី ហាក់មិនមានការព្រួយបារម្ភទេព្រោះនៅមានម៉ូយមកជួយទិញជាប្រចាំដែរ គ្រាន់តែមិនបានចំណូលច្រើនដូចមុនទាំងស្រុងនោះទេ។

អ្នកស្រី​បញ្ជាក់​ថា​៖ «ខ្ញុំ​នៅ​លក់​បាន​គួរ​សម​ គ្រាន់​តែ​វា​មិន​បាន​ច្រើន​ដូច​មុន​ទេ ​ព្រោះ​មាន​ម៉ូយ​ៗគេធ្លាប់ហូបខ្ញុំឆ្ងាញ់គេនៅមកជួយទិញ»។​ អ្នក​ស្រី​ក៏​បាន​ប្រាប់​ឲ្យ ដឹង​ដែរ​ថា​ កន្លង​មក​គាត់មិន​ដែល​បាន​ទទួល​ជំនួយ​ពី​រដ្ឋា​ភិ​បាល​ទេ​ ​ប៉ុន្តែ​​ធ្លាប់​មាន​សប្បុ​រស​ជន​នា​នា​បា​ន​ចុះ​មក​ចែក​ជា​អង្ក​រ​ ទឹក​ត្រី ​ទឹក​ស៊ី​អ៊ីវ ​​អោយ​​គាត់ ​​និង​​អា​ជីវ​​ករ​​ដទៃ​​ទៀត។

….

លោក​ ឡៃ

ក្រ​ឡេក​មក​មើលលោក ​ឡៃ​ ក្នុងវ័យ៤៩ឆ្នាំ ជាអ្នកធាក់​ស៊ីក្លូមួយរូបនៅមុខសារមន្ទីរជាតិ មក​ពី​ខេត្ត​ព្រៃ​វែង​ បច្ចុប្បន្នស្នាក់​នៅសមាគមស៊ីក្លូវត្តកោះ។ លោក​បាន​ត្អូញ​ត្អែរ​ពី​ភាព​ខ្វះ​ខាត​យ៉ាង​ខ្លាំង​ក្នុង​ជីវ​ភាព​ ព្រោះ​មុខ​របរ​​របស់​លោក​​ពឹង​អា​ស្រ័យ​ទាំង​ស្រុង​លើ​ភ្ញៀវ​ទេស​ចរ​បរទេស​ដែល​មក​លេង​នៅ​កម្ពុជា​។​

មាន​ថ្ងៃ​ខ្លះ លោក​រក​មិន​បានសូម្បី​តែមួយ​រយរៀល ហើយ​ការ​រស់​នៅ​​រាល់​ថ្ងៃ ​ពឹង​ផ្អែក​លើ​ជំនួញពីសប្បុរស​ជន ហើយដោយសារជើង​ហោះ​ហើរ​ត្រូវ​បាន​ផ្អាក​ដំ​ណើរ​ការ​អស់ ​ពុំ​មានភ្ញៀវ​ទេសចរ​មកកំសាន្តទៀត​នោះ​ទេ​។

ដូចនេះ​លោក​​បាន​សំណូមពរ​ឲ្យរដ្ឋា​ភិ​បាល​កម្ពុជា ​ដំណើរ​ការ​ជើង​ហោះ​ហើរ​ឡើង​វិញ​ក្នុងពេល​ឆាប់ៗ​នេះ ដើម្បី​ឲ្យ​លោក​​អាច​រក​ចំណូល​បានខ្លះ ​ក្នុងការផ្គត់ផ្គង់ជីវភាព៕

មុខរបរដាំថ្នាំជក់របស់កសិករនៅឃុំកោះសូទិន ខេត្តកំពង់ចាម

ជារៀងរាល់​ឆ្នាំ នា​ចុង​ខែ​តុលា ឬ​ដើ​មខែ​វិច្ឆិកា ពោល​គឺ​​នៅ​​ពេល​ទឹ​ក​ទន្លេ​មេគង្គ​​ចាប់​​ផ្ដើម​ស្រក​​​ចុះ​​ទៅ​វិញ កសិករនៅ​ឃុំ​កោះសូទិន​មានភាពមមាញឹក​ក្នុង​ការដាំថ្នាំជក់ដោយ​មាន​ការងារ​​ជាច្រើន​​ដែល​ត្រូវ​ធ្វើ ដូចជា រៀបចំ​ថ្នាល​ដើម្បី​សាបកូនថ្នាំ រៀបចំ​ដី​ចម្ការ​​ដើម្បី​ហាល​​ដី​ឲ្យ​ស្ងួតជាដើម។ ចំពោះ​ដំណាក់កាល​នីមួយៗ នាងខ្ញុំនឹងរៀបរាប់​ជូន​ដូច​ខាង​ក្រោម៖​

ដំណាក់កាលសាប និងស្ទូងកូនថ្នាំ

ជាទូទៅ កសិករ​ត្រូវ​លើក​រង​ជា​ថ្នាល​សម្រាប់​ការ​សាប​កូនថ្នាំ បន្ទាប់​មក​គឺ​ត្រូវ​យក​គ្រាប់​ថ្នាំ​ដែល​ត្រូវ​សាប​ទៅ​ដាក់​ត្រាំ​ទឹក​មួយ​ថ្ងៃមុន រួចទើប​យកមក​សាប​ដើម្បី​ឲ្យ​គ្រាប់​ថ្នាំ​ឆាប់ដុះ។ នៅពេលដែលយើង​សាប​រួច ត្រូវថែទាំ​ស្រោច​ទឹក​រាល់​ថ្ងៃ​រយៈពេល​ប្រហែល​មួយខែ ទើប​យើង​​ដកកូនថ្នាំ​ដែល​សាប​នេះ​យក​ទៅ​ស្ទូង​នៅ​លើ​ថ្នាល​ថ្មី​មួយ​ទៀត។ ធ្វើ​បែប​នេះ​ដើម្បី​ឲ្យ​កូនថ្នាំ​ស្ទុះ​ធំលឿន។ នៅពេល​ស្ទូង​រួច​ យើង​ត្រូវបាចអង្កាម​ និង​យក​ក្រណាត់មកគ្រប​ពី​លើ​រយៈពេល​​​ម្ភៃ​ថ្ងៃ កូនថ្នាំបាន​ប្រវែង​ប្រហែល​មួយចង្អាម​ ល្មមនឹងអាចដកកូនយក​ទៅ​ដាំ​នៅ​ចម្ការ​បាន ។

ដំណាក់កាល​ដក​កូន​ថ្នាំ​ទៅ​ដាំ​នៅ​ចម្ការ

នៅក្នុង​ដំណាក់​កាល​​នេះ ប្រជាកសិករ​​ត្រូវ​​ភ្ជួរ​ដី​ចម្ការ​ រាស់​ឲ្យដីធូរ និង​សម្អាត​ស្មៅ​ ឬសំរាម​ចេញ បន្ទាប់មកទុក​ដី​ឲ្យ​ស្ងួត រួច​ហើយ​​ឆូត​​ដោយ​នង្គ័ល​ជា​ជួរៗ ​ដើម្បី​​បុក​រណ្ដៅ​ប្រវែងកន្លះ​ម៉ែត្រ​មួយៗសម្រាប់ដាំកូនថ្នាំ។ នៅពេលដែលដាក់ដាំរួច ត្រូវថែទាំដាក់ទឹក ដាក់ជី និង​ភ្ជួរ​ឆូត​ដី​នៅចន្លោះរង​ថ្នាំ​ ដើម្បី​ជ្រោយដី​នៅ​តាម​គល់ដើមថ្នាំ នៅ​ពេល​ថ្នាំ​បាន​កម្ពស់​ត្រឹម​ជង្គង់។ ជំហាន​បន្ទាប់ គឺ​យើង​ត្រូវក្រៀវ​ត្រួយ​ថ្នាំ​​កុំឲ្យ​វា​លូត​ខ្ពស់ជ្រុល​ពេក រហូត​ដល់​ថ្នាំ​ចាស់​សន្លឹក អាច​​កាច់​​បាន យកទៅចំហុយ​នៅក្នុង​ឡ។

ដំណាក់កាល​កាច់សន្លឹកថ្នាំ​យក​ទៅ​ដាក់​ឡ​ចំហុយ

នៅពេល​​ដែល​សន្លឹក​ថ្នាំ​មាន​សភាព​ចាស់​ ប្រជាកសិករ​ទាំង​អស់​នាំ​គ្នា​ប្រមូលផល កាច់​សន្លឹក​ថ្នាំ​​យក​មក​ផ្ទះ ជួល​ឲ្យ​គេ​ដោត​សន្លឹកថ្នាំ​ចូល​ក្នុង​ចង្កាក់​ដោយ​មួយ​ចង្កាក់​កំណត់​យក​ត្រឹម​ប្រាំ​បី​​ទៅ​ដប់​សន្លឹក​តែ​ប៉ុណ្ណោះ ។ នៅពេលដែលដោតសន្លឹករួច គឺ​ត្រូវ​ជញ្ជូន​ចូល​ទៅ​ក្នុង​​ឡ​ដើម្បី​ចំហុយ​ឲ្យ​ឆ្អិន​សន្លឹក ទៅជាសន្លឹកក្រៀមល្អ បន្ទាប់មក​រយៈពេលប្រាំថ្ងៃ ពេល​ដែល​​សន្លឹក​​ថ្នាំ​​ឆ្អិន​​ល្អ​ហើយ យើង​​បញ្ចេញ​មក​ក្រៅ​​ឡ​ រួច​​ហើយ​​យក​​សន្លឹក​ថ្នាំ​​ឆ្អិន​​នេះ​ទៅ​គ្រីប​ដាក់ក្នុង​ជង្រុក​​ទុក​សម្រាប់​លក់​ឲ្យ​​ឈ្មួញ ឬ​​ក្រុមហ៊ុន​ទិញ​ថ្នាំ។ សម្រាប់​​រាល់​​ឆ្នាំ ចំពោះ​តម្លៃ​​ សន្លឹក​ថ្នាំ​លេខ​មួយ​(ល្អ) ​មួយ​គីឡូ​តម្លៃ​ប្រាំពាន់ ទៅប្រាំពីរ​ពាន់​រៀល រីឯ​សន្លឹក​ថ្នាំ​លេខ​បី(មធ្យម) ក្នុង​មួយ​គីឡូ ត្រឹមតែបី​ ទៅ​បួន​ពាន់រៀលប៉ុណ្ណោះ។

បញ្ហា​ប្រឈម​របស់​កសិករ​ថ្នាំ​ជក់

នៅចុងបញ្ចប់ ខ្ញុំនឹងរៀបរាប់ពី​បញ្ហាប្រឈម​មួយចំនួន​របស់​កសិករ​​ថ្នាំជក់ ដោយ​ពី​មួយ​ឆ្នាំ​ទៅ​មួយ​​ឆ្នាំ ខ្វះខាត​​កម្លាំង​ពលកម្ម​ ពិបាក​​ក្នុង​​ការស្វែង​រក​​កូន​​ឈ្នួល​​មក​​ជួយ។ រីឯ​បញ្ហា​ប្រឈម​ទីពីរ គឺ​ទាក់ទងនឹង​តម្លៃ ឆ្នាំ​ខ្លះ​បាន​តម្លៃ​ថ្លៃ​ ប្រជាក​សិករ​ទទួល​​បាន​​ប្រាក់​ចំណេញ​គួរ​សម​​ សម្រាប់​​ធ្វើ​​​ជា​​ដើម​​ទុន​ទៅ​ឆ្នាំ​ក្រោយ ប៉ុន្តែឆ្នាំខ្លះ​វិញ​ក៏​បាន​តម្លៃ​ទាប (ថោក) ដែលធ្វើ​ឲ្យ​​ប្រជាកសិករ​ខ្វះខាត​​លុយ​​ធ្វើ​​ដើម​ទុ​ន​​ឡើង​វិញ ដែល​អាច​ឈានទៅ​ដល់​ការខ្ចី​ប្រាក់​ពី​មីក្រូ​​ហិរញ្ញវត្ថុ ឬ​​ធនាគារ ដើម្បី​​ធ្វើ​​ជា​​ទុន និង​​សម្រាប់​​ចិញ្ចឹម​​ជីវភាព​ផង​ដែរ។

គេ​អាច​​នឹង​ចោទ​​ជា​សំណួរ​​ថា បើ​​ធ្វើ​​មិន​ចំណេញ ហេតុអ្វី​​ក៏​កសិករ​​យើង​​នៅ​តែ​បន្ត​​លើ​​មុខ​របរ​​មួយ​​នេះ​ទៀត? កន្លង​មក​ក៏​មាន​​អ្នក​​បោះបង់​​មុខ​របរ​​ធ្វើ​ចម្ការ​ថ្នាំ​ជក់ជាហូរហែដែរ ដោយ​សារ​​ពួកគេ​ខ្លះបាន​ធ្វើ​ចំណាកស្រុក​ទៅ​ធ្វើការនៅប្រទេសថៃ ខ្លះទៅធ្វើ​ការ ឬរកស៊ី​នៅខេត្ត​ផ្សេងៗ ប៉ុន្តែ ក៏នៅមាន​អ្នកខ្លះ​​បន្ត​​តស៊ូ​លើ​មុខរបរ​នេះ​ផងដែរ ដោយ​មិន​ចង់​រស់​នៅ​បែក​បាក់​គ្រួសារ​ប្រពន្ធ​កូន ហើយ​ម្យ៉ាងមុខរបរដាំថ្នាំជក់នេះជារបរ​បន្តពីដូនតាមក ។

សព្វថ្ងៃ ចំពោះកសិករ​ដែល​​តស៊ូ​ធ្វើចម្ការថ្នាំជក់ ពួកគាត់ខិតខំ​ហត់ខ្លាំងណាស់ ដោយ​មានដាំ​ជាដំណាំ​តាមរដូវ​កាល​ផ្សេងទៀត ដូចជា ពោត និង​ការចិញ្ចឹម​គោ​ ជាដើម ដើម្បី​បាន​ចំណូល​បន្ថែម៕

លោកស្រី រ៉ូណា ស្មីត ជំរុញរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាធានាឲ្យមានការគោរព និងការពារសេរីភាពបញ្ចេញមតិ

អ្នករាយការណ៍ពិសេសអង្គការសហប្រជាជាតិទទួលបន្ទុកសិទ្ធិមនុស្សនៅកម្ពុជា លោកស្រី រ៉ូណា ស្មីត នៅ​ថ្ងៃ​អង្គារ​ ជំរុញ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​​ធានា​ឲ្យ​មាន​ការ​គោរព​ និង​ការពារ​​សិទ្ធិ​​សេរីភាព​ក្នុងការ​បញ្ចេញ​មតិ និង​ការ​ជួប​ជុំ​ដោយ​សន្តិវិធី​។​

​ក្នុង​សារ​ដែល​បង្ហោះ​លើ​ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក​របស់​លោក​ស្រី រ៉ូណា ស្មីត បញ្ជាក់​ថា លោក​ស្រី​​សម្តែង​អំពី​កង្វល់​​សិទ្ធិ​មនុស្ស​នៅ​កម្ពុជា ដោយសារ​មាន​ការចាប់​ខ្លួន​យុវជន​បរិស្ថាន​បីរូប និង​សកម្មជន​ផ្សេងទៀ​តកាលពីពេលថ្មីៗនេះ។

លោកស្រីបានសrសេរដូច្នេះថា​៖​ «ខ្ញុំ​មាន​កង្វល់​ចំពោះ​របាយ​ការណ៍​ថ្មីៗ​នេះ​អំពី​ការ​ចាប់​ខ្លួន​សកម្មជន​​បរិស្ថាន​ចំនួន​បីរូប​ ដែល​ឥឡូវ​នេះ​ត្រូវ​បាន​ចោទ​ប្រកាន់​ពីបទ​ ញុះ​ញង់​ឲ្យ​ប្រព្រឹត្ត​បទ​ឧក្រិដ្ឋ​ និង​បង្កើត​ភាព​វឹកវរ​នៅ​ក្នុង​សង្គម ​តាម​មាត្រា​៤៩៤​និង​៤៩៥​នៃ​ក្រម​ព្រហ្មទណ្ឌ។ ​បុគ្គល​មួយ​ចំនួន​ទៀត ​រាប់​ទាំង​ព្រះ​សង្ឃ​មួយ​អង្គ​ត្រូវ​បាន​ចាប់​ខ្លួន ​និង​ឃុំ​ខ្លួន​ចាប់​តាំង​ពី​ថ្ងៃ​សុក្រ​សប្តាហ៍​មុន»។​

លោកស្រី​បន្ថែម​ថា ​ក្នុង​របាយការណ៍​ដែល​លោក​ស្រី​ទទួល​បាន​ ក៏​បាន​លើកឡើង​ថា អង្គការ​សង្គម​​ស៊ីវិល​ចំនួន​៧ផ្សេងគ្នាត្រូវបានអាជ្ញាធរ​កម្ពុជា​ស្វែង​រក និង​ជូនដំណឹង​អំពី​ការចូល​ទស្សន​កិច្ច​នៅអ​ង្គការ​ទាំងនោះ ដោយ​ខាង​អាជ្ញាធរ។

យ៉ាង​ណា​ក្តី លោក​ស្រី​មិនបាន​បញ្ជាក់​អំពី​ឈ្មោះ​របស់​អង្គការ​​ទាំង​៧​នោះទេ។​

លោក​ស្រី​បញ្ជាក់​ក្នុង​សារ​នោះ​​ថា៖​ «សិទ្ធិសេរីភាពក្នុងការបញ្ចេញមតិ បង្កើតសមាគម និង​ការជួប​ជុំដោយសន្តិវិធី ត្រូវបានការពារដោយនិយាម និងបទដ្ឋានសិទ្ធិមនុស្សអន្តរជាតិ ក៏​ដូចជា​រដ្ឋ​ធម្មនុញ្ញកម្ពុជាផងដែរ។ ខ្ញុំ​សូម​លើក​ទឹក​ចិត្ត​ដល់​អាជ្ញាធរ​កម្ពុជា​ធានា​ថា​ សិទ្ធិ​ទាំង​នេះ​ត្រូវ​បាន​គោរព​ និង​ការពារ​ ហើយ​បង្កើត​បរិយាកាស​មួយ​ដែល​បុគ្គល​ម្នាក់ៗ​អាច​អនុវត្ត​សិទ្ធិ​ទាំង​​នេះ»។​

នៅថ្ងៃដដែល ស្ថានបេសកម្មអចិន្ត្រៃយ៍កម្ពុជាប្រចាំអង្គការសហ​ប្រជាជាតិនៅទីក្រុងហ្សឺណែវ ក៏​បានចេញ​សេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មាន​មួយ​ ឆ្លើយតបទៅ​នឹង​អ្នករាយការណ៍ពិសេសរូបនេះថា លោកស្រី រ៉ូណា ស្មីត បាន​ថ្លែង​ទស្សនៈ​ផ្ទាល់ខ្លួន​ រំខាន​ដល់​ស្ថានបេសកម្ម​អចិន្រ្តៃយ៍​កម្ពុជា​នៅ​ក្រុង​ហ្សឺ​ណែវ ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ការអនុវត្ត​ច្បាប់​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ក​ម្ពុជា​ដើម្បីរក្សាសណ្ដាប់ធ្នាប់​សង្គម។

សេចក្តី​ប្រកាស​​ព័ត៌មាន​​របស់​ស្ថាន​បេសកកម្ម​អចិន្ត្រៃយ៍​កម្ពុជា​ដដែល​បន្ថែម​ថា ការ​ថ្លែង​របស់​លោក​ស្រី រ៉ូណា ស្មីត អាច​ធ្វើ​ឲ្យ​សាធារណជន​មាន​ការ​ភាន់​ច្រឡំ និង​​ថា​ជាការ​ផ្តល់​កម្លាំង​ចិត្ត​​ឲ្យ​ក្រុម​​ណាមួយ​អាច​​កេង​ចំណេញ​ពី​ការ​ថ្លែង​នោះ។

​សេចក្តី​ប្រកាស​ព័ត៌មាន​នោះ​បញ្ជាក់​តាម​ន័យ​ដើម​ថា៖ «លោកស្រី​គួរ​តែ​គោរព​នូវ​ក្រមសីលធម៌ និង​សេចក្តី​ណែនាំ​ស្តីពី​ប្រតិបត្តិការ​របស់​អ្នក​កាន់​អណត្តិ​នៃ​នីតិវិធី​ពិសេស»។

ភ្លាមៗ លោក ជិន ម៉ាលីន​ អ្នកនាំពាក្យ​ក្រសួងយុត្តិធម៌ និង​ជាអនុប្រធាន​គណៈកម្មការធិការ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​​កម្ពុជា ក៏​បាន​បង្ហោះ​សារ​លើ​ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក​របស់​លោក​នៅ​ថ្ងៃអង្គារ​ដែរ​​​ថា ការ​ថ្លែង​​របស់លោក​ស្រី រ៉ូណា ស្មីត លើបណ្ដាញសង្គម​​ អំពី​បញ្ហា​សិទ្ធិ​​មនុស្ស​នៅកម្ពុជា​គឺ​ជា​រឿង​ធម្មតា​​ក្នុងនាមជា​អ្នករាយការណ៍​ពិសេស។ លោក​បន្ថែមថា សារ​របស់​លោកស្រី ក៏​មិន​បាន​ចោទ​ប្រកាន់​ថា ការអនុវត្ត​ច្បាប់​របស់​សមត្ថកិច្ច​កម្ពុជា​ជា​ការរំលោភ​សិទ្ធិ​មនុស្ស​នោះដែរ​​។

លោក​សរសេរ​បញ្ជាក់​តាម​ន័យ​ដើម​ថា៖ «ការដែល​លោកស្រី​ជំរុញ​ឱ្យ​សមត្ថកិច្ច​បញ្ជូន​ជន​ល្មើស​​ទៅ​តុលាការ សរ​បញ្ជាក់​ឱ្យ​ឃើញ​យ៉ាង​ច្បាស់​ថា លោកស្រី​គាំទ្រ និង​យល់​ច្បាស់​នូវ​វិធាន​ការ​ច្បាប់​របស់​រដ្ឋាភិបាល​ចំពោះអ្នក​ដែល​អនុវត្ត​សិទ្ធិ​ដោយ​បំពាន និង​ឈាន​ទៅ​ការ​ប្រព្រឹត្ត​​​បទល្មើស ដែល​ជនជាប់ចោទ​ត្រូវ​ទទួល​ខុសត្រូវ​តាម​ផ្លូវ​ច្បាប់»។

នៅ​សប្តាហ៍​នេះ​ ក្រុម​យុវជន​ខ្មែរ​ថាវរៈ ​៣​អង្គនាក់ ​និង​​​អនុ​ប្រធាន​សមាគម​និស្សិត​បញ្ញវន្ត​ខ្មែរ​​ម្នាក់​ត្រូវ​ឃាត់​ខ្លួន​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​​​គម្រោង​​​រៀបចំ​បាតុកម្ម​អហិង្សា​នៅ​ទីលាន​ប្រជា​ធិបតេយ្យ ​ដែល​គ្រោង​ធ្វើ​ពី​ថ្ងៃទី​៧​ដល់​ថ្ងៃទី​១៥ ​ខែ​កញ្ញា។ ​ ចំណែក​​ក្រុម​យុវជន​៣​នាក់​នៃ​ចលនា​មាតា​ធម្មជាតិ​ ត្រូវ​បាន​ចោទ​ប្រកាន់​ និង​ឃុំ​ខ្លួន​បណ្តោះ​អាសន្ន​នៅ​ពន្ធនាគារ​ព្រៃ​ស ​កាល​ពី​សប្តាហ៍​មុន ពាក់​ព័ន្ធ​​នឹង​​ការ​បង្ហោះ​ព័ត៌មាន​ពី​យុទ្ធនាការ​ដើរទៅ​ភូមិគ្រឹះ​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​ដើម្បី​​​សុំ​ឱ្យ​ដោះ​ស្រាយ​​​ករណី​លុប​បឹង​តា​មោក​៕​

 ​

Vox Pop: មតិយុវជនពីការសិក្សាតាមអ៊ិនធឺណេត

ជម្ងឺរីករាលដាលកូវីត ១៩ បានធ្វើឲ្យមានការប្រែប្រួល រួមមានលើការសិក្សា។ ការបង្រៀនអនឡាញបានចូលមកជំនួសការបង្រៀនជាប្រពៃណី ចាប់តាំងពីមានការឆ្លងកូវីដ១៩នាដើមឆ្នាំនេះ ហើយក៏មានគុណសម្បត្តិ និងគុណវិបត្តិផងដែរ។

តាមតថភាពសង្គមកម្ពុជានាពេលបច្ចុប្បន្ន ការរៀនតាមអនឡាញ មានគុណវិបត្តិច្រើនជាង គុណសម្បត្ដិ ពីព្រោះថា ប្រទេសកំពុងអភិវឌ្ឍ ប្រព័ន្ធបច្ចេកវិទ្យា មានការលំបាកក្នុងការប្រើប្រាស់នៅឡើយ ក្នុងចំណោមសិស្ស និស្សិតសិក្សាអនឡាញ។

តើការរៀនអនឡាញ មានគុណសម្បត្តិ និងគុណវិបត្តិ​អ្វីខ្លះ? ខាងក្រោមនេះជាយោបល់របស់យុវជនមួយចំនួន ដែលសិក្ខាកាមសារព័ត៏មាន Newsroom Cambodia បានធ្វើការសាកសួរ។​

សំណួរទាំងនេះត្រូវបានសួរក្នុងកិច្ចសម្ភាសន៏៖

១.​ តើ​​​យល់​ឃើញ​យ៉ាង​​ណា​ដែរ​ពី​ការ​​រៀនអនឡាញក្នុងពេលមានការឆ្លងកូវីដ១៩?

២. ​​តើ​ការ​រៀន​​បែបពី​ចម្ងាយ មាន​ប្រសិទ្ធ​ភាព​ចំពោៈ​​អ្នកដែរ​រឺ​ទេ​? ហេតុ​អ្វី​?

៣.​ តើ​​អាច​ចែករំ​លែក​នូវ​គន្លឹៈអ្វី​​ខ្លះ ដែល​ជម្រុញ​ការ​រៀន​​ពី​ចម្ងាយ​​ឲ្យមាន​ប្រសិទ្ធិ​ភាព​?

៤. ​តើ​​មាន​ទស្សនៈ​បែប​ណា​បើសិនជា​​ការបិទ​សាលា​នៅ​តែ​បន្ត​​រហូត​ដល់​ដើម​ខែ ​​ឆ្នាំក្រោយ?

….

ពក សុខឿយ

លោកពក សុខឿយ អាយុ២៣ បាននិយាយថាការរៀនអនឡាញធ្វើឲ្យសិស្ស និស្សិតមានបំណិនជីវិត និងយល់ច្បាស់អំពី អ្វីទៅជាកាតព្វកិច្ចដែលពួកគាត់ត្រូវទទួលខុសត្រូវ។

លោកបានបន្តថា ប្រសិនបើក្រសួងនៅតែបន្តឲ្យមានការបង្រៀនអនឡាញ អាចនឹងធ្វើឲ្យមានបញ្ហាប្រសិទ្ធភាព ដោយសារតែសិស្ស និស្សិតមួយចំនួនហាក់បីដូចជា មិនសូវយកចិត្តទុកដាក់ក្នុងការ​សិក្សា​នោះទេ។

សិស្សខ្លះវិញ ចូលរៀនគ្រាន់តែយកវត្តមានតែប៉ុណ្ណោះ កុំឲ្យគ្រូថា គាត់មិនបានចូលរៀន អញ្ចឹងប្រសិទ្ធិភាពមានការ​ថយចុះ គួរអោយកត់សំគាល់។ នេះបើយោងតាមការយល់ឃើញរបស់លោកពក សុខឿយ។

….

តាង ផានិត (អង្គុយខាងធ្វេង)

និស្សិតឈ្មោះតាង ផានិត អាយុ ១៨ ឆ្នាំ  និស្សិតឆ្នាំទីមួយ ផ្នែកអក្សរសាស្ត្រខ្មែរ នៅសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ បាននិយាយថាការរៀនអនឡាញ គឺជាបទពិសោធន៍ថ្មីមួយសម្រាប់គាត់ ហើយមានភាពលំបាកមួយចំនួន។

យុវជនតាង ផានិត បាននិយាយថាការលំបាករួមមានការសាកសួរសំណួរទៅកាន់លោកគ្រូ និងអ្នកគ្រូ ហើយប្រសិនបើ រៀនផ្ទាល់ គឺសិស្ស និស្សិតមានការងាយស្រួលក្នុងការសួរសំណួរ។

ប្រសិនបើនៅតែបន្តធ្វើការសិក្សាអនឡាញ យុវជនតាង ផានិត បានបន្តថា ប្រហែលជាគាត់មិនអាចទទួលចំណេះដឹងបានភ្លាមៗ ហើយធ្វើឲ្យគាត់មានការអផ្សុកក្នុងការសិក្ សាហើយថាក៏គ្មានប្រសិទ្ធភាពដែរ។

….

ជុន​​ មណីជោតិ

និស្សិត​​​ជុន​​ មណីជោតិ ​​​អាយុ១៩ឆ្នាំ ជានិស្សិត​​​ឆ្នាំ​ទី​​​​៣​​​នៅសកល​​​​វិទ្យា​ល័យ​​អា​​មេ​​​រិក​​កាំង​​ភ្នំពេ​ញ ​ជំនាញវិស្វកម្ម​​សំណង់​​

ស៊ី​​វិល​​ បានយល់​ឃើញ​ថា​ការ​រៀន​ពី​ចម្ងាយ​បែប​​នេៈ​មានគុណ​​វិបត្ត​ជា​ច្រើនសម្រាប់​​គាត់។​

គាត់បានអះអាងថា​ បញ្ហា​ទី​មួយគឺ​​ដោយសារ​ជំនាញ​​របស់​គាត់​ជាផ្នែក​​វិទ្យា​សា​ស្រ្ត​ ដែលតម្រូវ​ឲ្យ​ធ្វើ​​ការ​ពិភាក្សាជាមួយ​គ្រូ​​​​ផ្ទាល់។

និស្សិត​​​ជុន​​ មណីជោតិ ​បាននិយាយដូច្នេះថា៖​ «បើរៀនតាមអនឡាញភាគច្រើនគ្រូផ្ញើរសារតាម message​ និង​email អត់បានជួបគ្រូផ្ទាល់​ ការយល់ដឹងក៏ថយនូវប្រសិទ្ធភាពតាមហ្នឹងដែរ»​។

​គាត់បានបន្តថាក៏​ត្រូវ​​រងសម្ពាធ​​ដោយសា​រ​​ស្នាក់នៅ​តែ​ក្នុង​​ផ្ទះ ​​មិន​សូវបានចេញក្រៅ ស្រូប​​យក​ខ្យល់​អាកាស​ដូច​នៅ​សាលា​ដែល​មាន​ទីធ្លា​ធំ​ ហើយ​ម្យ៉ា​ងវិញ​ទៀត ​​គឺ​មិន​អាច​ជួប​មិត្ត​ភក្រ្ត​ដូច​ការ​រៀន​ក្នុង​ថ្នាក់​។

ចំពោះផល​ប្រយោជន៍​វិញ​ ​គាត់បាននិយាយថា​មិន​ចាំ​បាច់​ត្រូវ​ចំណាយ​ពេល​ទៅ​លើ​​ការធ្វើ​ដំណើរ​ ពី​ផ្ទះ​គាត់​​ទៅសាលា​​ ដែលមាន​ចម្ងាយ​ជាង១០គីឡូម៉ែត្រ ​​ហើយក៏​​អាច​ចូល​រួមទប់​ស្កាត់​ការ​រីករាល​ដាលជំងឺ​ដ៏កាច​សាហាវ​មួយ​នេះផងដែរ។

និស្សិត​​​ជុន​​ មណីជោតិ ​បាន​សំណូរមព​​រដូច្នេះថា៖ «បើអាចចង់ឲ្យការ​រៀនអនឡាញ ​អាចបញ្ឈប់នៅ​ឆាប់​ៗហ្នឹង​ ហើយយើងអាចត្រឡប់ទៅសាលាវិញ»​។

….

ឈួន ​​​វណ្ណ​ដា​សម្បត្តិ​

យុវជនឈួន ​​​វណ្ណ​ដា​សម្បត្តិ​ ​​​អាយុ២០ឆ្នាំ ​​​និស្សិត​ឆ្នាំទី៤​ ​ផ្នែ​ក​ទំនាក់​​ទំនង​អន្តរជាតិ ​នៃសាកល​​វិ​ទ្យា​ល័យផារ៉ាហ្គនបានិយាយថា កា​រ​រៀន​អន​ឡាញ​​មាន​ផល​វិបាកជា​ខ្លាំង​​ ​ធ្វើ​ឲ្យ​គាត់​មាន​ផល​លំបាក​ក្នុង​ការ​ទំនាក់​ទំនង​ជាមួយ​លោក​គ្រូ ​អ្នក​គ្រូ​ និង​មិត្ត​ភ័ក្រ្ត​ ហើយបញ្ហានោះ គឺត្រូវ​ចំណាយ​ពេល​ពី​៤ ​ទៅ​៥​ម៉ោងនៅមុខកុំព្យូទ័រ។

គាត់បានបន្តថា សំរាប់គុណសម្បត្តិវិញ គឺអាចជួយកាត់បន្ថយពេលវេលាពី​ការ​ស្ទះ​ច​រាចរណ៍​ និង​ការ​ចំណាយ​ថវិការ​លើ​ការ​ធ្វើ​ដំណើរ​។ ​

យុវជនឈួន ​​​វណ្ណ​ដា​សម្បត្តិ បានលើកឡើងថា​​គន្លឹះខ្លះទាក់​ទង​នឹង​ការ​រៀន​អន​ឡាយ​ប្រសិទ្ធិភាព​ គួរ​តែធ្វើនៅ​កន្លែង​ណា​​ស្រស់​ស្រាយ ​និង​ស្ងាត់​ដែ​ល​អាច​​ផ្តោត​អារម្មណ៍លើ​ការ​រៀនសូត្រ​បាន។

​គាត់ក៏​យល់​ថា​សិស្សា​នុ​សិស្ស​ គួ​រ​តែ​បង្កើត​ក្រុម​តូច​មួយ​តាម​ហ្វេសប៊ុកដើម្បី​ផ្តល់​ភាព​ងាយ​ស្រួល​ក្នុង​ការ​ពន្យល់​គ្នា​ទៅ​វិញ​ទៅ​មក​ ទាក់​ទង​នឹង​មេរៀន​កន្លែង​ណា ​ដែល​មិន​ទាន់​យល់​ច្បាស់​៕

បទពិសោធន៍នៃការធ្វើពិធីករ លើកដំបូង

វាជាបទពិសោធន៍មួយ សម្រាប់ជីវិតមួយនេះ ដែលត្រូវបានសមាជិកនៃក្រុមបោះឆ្នោត ផ្តល់ការគាំទ្រ ធ្វើជាពិធីករ។មានមុខងារ ជាអ្នកសម្របសម្រួលកម្មវិធីទាំងមូល ការងារនេះតម្រូវឲខ្ញុំ មានការទទួលខុសត្រូវខ្ពស់ ខុសពីសមាជិកក្រុមដទៃទៀត។

នៅពេលដែលដល់ភារកិច្ច ខ្ញុំត្រូវឡើងនិយាយជាសាធារណៈក្នុងមនុស្សចំណោម ២០០នាក់ និងក្នុងចំណោម វារគ្មិន៥រូប។

ធ្វើឲបេះដូង នៅក្នុងទ្រូងលោតដុកដាក់ៗ  ការនិយាយដូចជាមិនសូវល្អសោះ​ ដោយសារតែលើកទីមួយ និងមកពីមានអ្នកចូលរួមក្នុងកម្មវិធីនោះ ច្រើនលើសលប់។

ហួសពីស្មាន កាលពីដំបូង ខ្ញុំបានគិតថាមានអ្នកចូលរួមយ៉ាងច្រើនតែ ១៥០នាក់ទេ ប៉ុន្តែតថភាពជាក់ស្តែង មានរហូតដល់ ២០០នាក់។

ប៉ុន្តែអ្វីដែលខ្ញុំគិតខាងលើ គឺផ្ទុយស្រឡះទាំងស្រុង។ ការនិយាយជាសាធារណៈ និងសម្របសម្រួលកម្មវិធីទាំងមូល បានទទួលការកោតសរសើរ ពីវារគ្មិន ២រូប និងសិក្ខាកាមច្រើនគួរសម អំពីសមត្ថភាព។

ការស្លៀកពាក់ របស់ពិធីករ ពិធីការិនី បានសមជាខ្មែរ ហើយវេទិកាសាធារណៈ ស្តីពី «កាលានុវត្តភាព ទីផ្សារការងាររបស់យុវជនកម្ពុជា ក្នុងស្ថានភាពកូវីត១៩ និងការដកប្រព័ន្ធអនុគ្រោះពន្ធ EBA» ក៏បានចំពេលពិធីបុណ្យកាន់បិណ្ឌ និងភ្ជុំបិណ្ឌផងដែរ។

ពិធីការ ដែលមាន ពិធីករ និងពិធីការិនី ទាំងពីររូប បានផ្សំផ្គុំគំនិតគ្នាជាមុនថា យើងគួរតែ ស្លៀកសម្លៀកបំពាក់ បែបខ្មែរ ទើបសម។

នៅក្នុងពិធីនោះ ក៏មានបីស្ថាប័នព័ត៏មាន ចុះមកយកពត៍មាន ដើម្បីចុះផ្សព្វផ្សាយជាសាធារណៈ ផងដែរ។

អ្នកសារព័ត៌មាន … មិនត្រូវអង្គុយរង់ចាំឲ្យព័ត៌មាន រត់មករកយើងនោះទេ

បន្ទាប់ពីបានចេញសិក្សានៅ CCIM នៅវេលាម៉ោង ៥ រសៀល ខ្ញុំ និងសមាជិកបីនាក់ទៀត បានបន្តដំណើរឆ្ពោះទៅខេត្តបណ្ឌលគីរី ពីភ្នំពេញ ដើម្បីស្វែងយល់អំពីការអភិរក្សព្រៃឈើនៅទីនោះ។

ពួកយើងមានការហត់ហេវ និងអស់កម្លាំង បន្ទាប់ពីចំណាយពេលអស់ ៧ម៉ោង មុនទៅដល់ទីរួមខេត្តមណ្ឌលគីរី។ ពួកខ្ញុំបានឈប់សម្រាកនៅក្នុងផ្ទះសំណាក់មួយកន្លែង មានឈ្មោះថាហូលីដេ។

ក្រោយអាហារពេលព្រឹករួច ពួកខ្ញុំ ក៏បានឡើងឡាន បន្តដំណើរជុំវិញទីរួមខេត្ត ដើម្បីសង្កេតមើលព្រៃឈើ និងព្រៃ

ឣភិរក្សនៅតំបន់នោះ។

នៅក្នុងការធ្វើដំណើរជុំវិញព្រៃ គឺបានសង្កេតឃើញថា មិនមានអ្វីខុសប្លែកពីធម្មតាទេ បន្ទាប់មកខ្ញុំ និងក្រុមការងារ ក៏បានឈប់ដើម្បីទិញទឹកញាំ និងឆ្លៀតពេល សំណេះសំណាលជាមួយនឹងប្រជាពលរដ្ដផងដែរ។

នាងខ្ញុំក៏បានសាកសួរ ប្រជាពលរដ្ឋអំពីការអភិរក្សព្រៃឈើ នៅខេត្តមណ្ឌលគីរី ហើយនាងខ្ញុំ ក៏បានបន្តសួរគាត់ទៀតថា តើសព្វថ្ងៃនៅមានឈ្មួញកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើ ឬដឹកឈើខុសច្បាប់ទៀតដែឬឣត់។

ពួកគាត់ បានប្រាប់ថានៅតែមានឈ្មួញ បន្តកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើដដែល ប៉ុន្តែឈ្មួញមានវិធីសាស្រ្ត ក្នុងការដឹកជញ្ជូន ឈើចេញពីព្រៃអភិរក្ស។

គាត់បានប្រាប់ថា ពួកឈ្មួញដឺកជញ្ជូនឈើ តាមច្រកតូចៗ ប៉ុន្តែនៅពេលថ្ងៃ គ្មានសកម្មភាពអ្វីទេ ប៉ុន្តែមាននៅចន្លោះម៉ោង ២ ទៅ​៣ទាបភ្លឺ។

បន្តាប់ពីការសាកសួរគាត់រួចហើយ ពួកខ្ញុំ បានព្រមព្រាងគ្នា ត្រឡប់មកភ្នំពេញវិញ​ ក៏ប៉ុន្តែ មិនមែនឆ្ពោះមកទីក្រុង

ភ្នំពេញភ្លាមៗ នោះទេ ដោយនាងខ្ញុំ និងក្រុមការងារបានឈប់សម្រាក នៅជិតច្រកតូច ដែលប្រជាពលរដ្ឋបានប្រាប់ថា មានឈ្មួញដឹកឈើចេញ។

នៅក្នុងស្ថានភាពពេលនោះ ហាក់បីដូចជាមានគ្រោះថ្នាក់បន្តិចដែរ ប៉ុន្តែដោយសារចង់ដឹង ចង់ឃើញ ពួកឈ្មួញ ដឹកឈើ ពិតមែន ឬឣត់។

ចន្លោះម៉ោង ១០យប់ ទៅម៉ោងម៉ោង ១ទាបភ្លឺ គឺស្ថានភាពធម្មតា ក៏ប៉ុន្តែឈានដល់ម៉ោង ២ ម៉ោង៣ភ្លឺ គឺមានឈ្មួញដឹកជញ្ចួនឈើ ចេញពីព្រៃ ពិតមែន ក្នុងនោះ មានម៉ូតូ ឡាន សារីទំនើប ដឹកឈើ។

ក្នុងនាមខ្ញុំជាអ្នកសារព័ត៌មាន គឺគ្មានតួនាទីអ្វីដើម្បីហាមឃាត់ ឬបញ្ឈប់ឈ្មួញខុសច្បាប់ទាំងនោះឡើយ គឺមានតែយកកាមេរ៉ាថត ជាភស្តុតាង ដើម្បីផ្ដល់ព័ត៌មានជូនសមត្ថកិច្ច និងមន្ត្រីដែលពាក់ព័ន្ធដើម្បី ចាត់វិធានការណ៌តាមផ្លូវច្បាប់។

នៅពេលនោះម៉ោង ក៏កាន់តែច្រើនហើយ ដោយសារនាងខ្ញុំ និងក្រុមការងារ មានអារម្មណ៍ថាអស់កម្លាំង និងងងុយគេងផង ពួកខ្ញុំក៏សម្រេចចិត្តចាកចេញពីទីនោះដើម្បីឆ្ពោះទៅទីក្រុងភ្នំពេញវិញតែម្តង។

នាងខ្ញុំបានធ្វើដំណើរតាមបណ្ដោយផ្លូវ មិនទាន់បានប៉ុន្មានផង ស្រាប់តែប្រទះឃើញម៉ូតូដឹកឈើតាមផ្លូវ។ ខ្ញុំក៏បានធ្វើដំណើរពីក្រោយម៉ូតូ ហើយអ្នកដឹកឈើហាក់ដូចជាភ័យខ្លាច គាត់ក៏បានលើកដៃ ដែលជាសញ្ញាអែបកៀន ហើយផ្តួលម៉ូតូរត់បាត់ស្រមោលទៅ។

ក្នុងនាមខ្ញុំជាអ្នកសារព័ត៌មាន ខ្ញុំត្រូវហ៊ានតស៊ូ ប្ដូរសុវត្ថិភាពផ្ទាល់ខ្លួន ដើម្បីយករឿងពិត ឲ្យសង្គមបានដឹង និងផ្ដល់ព័ត៌មានជូនដល់មន្ត្រីពាក់ព័ន្ធឲមានចំណាត់ការ។

សកម្មជនយុវជនម្នាក់ ត្រូវបានចាប់ខ្លួន បន្ទាប់ពីប្រកាសបន្តធ្វើបាតុកម្មអហិង្សា

ភ្នំពេញ៖ លោកមាន ព្រហ្មមុនី តំណាងអ្នកដឹកនាំបាតុកម្មដោយអហិង្សា ត្រូវបានសមត្ថកិច្ចចាប់ខ្លួន នៅថ្ងៃអាទិត្យ ទី៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២០នេះ ក្រោមបទចោទថា «ញុះញង់ឲ្យមាន​ភាពវឹកវរ​ដល់​​សន្តិសុខ​សង្គម» បន្ទាប់ពីបានប្រកាសបន្តបាតុកម្មអហិង្សា ទាមទារយុត្តិធម៌សង្គម។

អ្នកនាំពាក្យស្នងការរដ្ឋាននគរបាលរាជធានីភ្នំពេញ លោកសាន សុខសីហា បានប្រាប់អ្នកយកព័ត៌មាន Newsroom Cambodia នៅថ្ងៃអាទិត្យ ទី៦ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២០នេះថា សមត្ថកិច្ចបានឃាត់ខ្លួនលោកមាន ព្រហ្មមុនី បន្ទាប់ពីមានការប្រកាសគំរោងធ្វើបាតុកម្មនៅថ្ងៃច័ន្ទ ទី៧ ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២០នេះ នៅទីលានប្រជាធិបតេយ្យ ទោះបីជា មិនមានការអនុញ្ញាតិពីសាលារាជធានីភ្នំពេញក៏ដោយ។

លោកសាន សុខសីហា បញ្ជាក់យ៉ាងដូច្នេះថា៖ «ករណីហ្នឹង នៅវេលាម៉ោង២ជាង មានការចាប់ខ្លួនតែម្នាក់ទេ តាមដីការបស់តុលាការ ចាប់ខ្លួន ឈ្មោះ មាន ព្រហ្មមុនី ។ ជាក់ស្ដែង ជាធម្មតា ពេលយើងចុះអនុវត្ត គឺតែងមានដីកា របស់តុលាការហើយ»។

សមាគមន៍សម្ព័ន្ធនិស្សិតបញ្ញាវន្តខ្មែរ បាននិយាយក្នុងទំព័រហ្វេសប៊ុកថា ការចាប់ខ្លួនរបស់លោកមាន ព្រហ្មមុនី បានធ្វើឡើង ដោយពុំមានដីកាចាប់ខ្លូនពីតុលាការនោះទេ។

គួររម្លឹកថា ក្រុមយុវជនថាវរៈ បានប្រកាសតាមរយៈហ្វេសប៊ុកកាលពីថ្ងៃទី៥ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២០ ថានឹងធ្វើបាតុកម្មរយៈពេល៩ថ្ងៃ ដើម្បីទាមទារយុត្តិធម៌សង្គម បន្ទាប់ពីអាជ្ញាធរបានច្រានចោលសំណើរធ្វើបាតុកម្មនេះ ដោយសំអាងថាមិនមានកំណត់សមាសភាពអ្នកចូលរួមច្បាស់លាស់ អាចប៉ះពាល់ដល់សន្តិសុខសុវត្ថិភាព និងសណ្នាប់ធ្នាប់សាធារណៈ  និងថាការអំពាវនាវមានចរិតញុះញង់។

ក្រុមយុវជនថាវរៈ បាននិយាយក្នុងលិខិតប្រកាសជំហររបស់ខ្លួននៅថ្ងៃទី៦ ខែសីហា ឆ្នាំ២០២០នេះ ដែលមានហត្ថលេខារបស់លោកមាន ព្រហ្មមុនីដែរនោះ ថា បាតុកម្មដែលគ្រោងនោះ គឺអនុលោមទៅតាមរដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា ច្បាប់ស្តីពីការធ្វើបាតុកម្មដោយសន្តិវិធី និងសេចក្ដីប្រកាសជាសកលស្តី ពីសិទ្ធមនុស្ស និងកតិកសញ្ញាអន្តរជាតិ ស្តីពីសិទ្ធពលរដ្ឋ និងសិទ្ធនយោបាយ។

ការចាប់ខ្លួនលោកមាន ព្រហ្មមុនី បានកើតឡើងបន្ទាប់ពីការចោទប្រកាន់ផ្លូវតុលាការមកលើ អ្នកនយោបាយមួយរូប និងយុវជនមាតាធម្មជាតិ បីនាក់ផ្សេងទៀត ពីបទញុះញង់ អំពីបញ្ហាព្រំដែន ជាមួយប្រទេសវៀតណាម។

ស្ថានទូតស៊ុយអែត ប្រចាំនៅកម្ពុជា តាមរយៈបណ្ដាញសង្គមធ្វីតធឺ ​(Twitter) បានសម្ដែងនូវការព្រួយបារម្ភអំពី ការចាប់ខ្លួន និងចោទប្រកាន់លើសកម្មជនបរិស្ថានវ័យក្មេង នាពេលថ្មីៗនេះផងដែរ។

មន្រ្តីសិទ្ធមនុស្សពីររូប មកពីអង្គការអាដហុក លោក​ស៊ឹង​ សែនករុណា និងអង្គការលីកាដូ លោក អំ សំអាត មិនបានធ្វើការស្រាយបំភ្លឺលើបញ្ហានេះទេ ពេលអ្នកសារព័ត៏មាន Newsroom Cambodia បានទាក់ទងទៅ កាលពីថ្ងៃទី៦

ខែកញ្ញា ឆ្នាំ២០២០នេះ ដោយលោកទាំងពីរ បាននិយាយថា មិនទាន់បានទទួលព័ត៌មានពេញលេញនៅឡើយទេ។

ការញែកសំរាមប្លាស្ទិកយកទៅកែច្នៃ មានប្រសិទ្ធភាពក្នុងការកាត់បន្ថយផលប៉ះពាល់ដោយសារប្លាស្ទិក

(ភ្នំពេញ និង​ព្រះសីហនុ): សំរាម​ប្លាស្ទិកត្រូវ​បាន​​គេ​ឃើញ​មាន​ពាសវាល​ពាស​កាល​ ទាំង​លើ​ដី និង​ក្នុង​ទឹក​ ហើយ​​ប្លាស្ទិក​​ជា​ប្រភេទ​កាកសំណល់​មិន​ងាយ​រលាយ និង​មាន​ផល​ប៉ះពាល់​ដល់​សុខភាព​មនុស្ស និង​សត្វ។​ ចំណែក​នៅ​កម្ពុជា ប្រជា​ពលរដ្ឋ​មួយ​ចំនួនមាន​ទម្លាប់​​​​បោះចោល​សំណល់​ផ្លាស្ទិក និង​មិន​ទាន់​មាន​ការ​បែង​ចែក​ប្រភេទ​សំរាម​បាន​ត្រឹម​ត្រូវ​នៅ​ឡើយ។

តែ​ទោះបី​ជា​យ៉ាងណា ពលរដ្ឋ​មួយ​ចំនួន​​ក៏​កំពុង​ព្យាយាម​អនុវត្ត​ការ​កាត់​បន្ថយ​ការ​ប្រើ​ប្រាស់​ប្លាស្ទិក ហើយ​ខ្លះ​ក៏​កំពុង​យក​សំណល់​ប្លាស្ទិក​ទៅ​កែ​ច្នៃ​ជា​របស់​ប្រើប្រាស់​ផ្សេងៗ​ឡើង​វិញ​ជាដើម។

លោក សុខ​ ធី​ ប្រធានសហគ្រាស​ឥដ្ឋ​អេកូដែល​​​បាន​​ប្រមូល​​យក​​សំរាម​ប្លាស្ទិក​​​​​​មក​​កែច្នៃ​លាយ​​ជាមួយ​វត្ថុ​ផ្សេង​​ទៀត​មក​ធ្វើ​ជា​ឥដ្ឋ​អេកូ​សម្រាប់​​សាងសង់​​ផ្ទះ​​ បាន​​ប្រាប់ Newsroom Cambodia នៅ​ថ្ងៃទី១០ ខែ​សីហា​ ថា ការ​​ប្រើប្រាស់​កាកសំណល់​ប្លាស្ទិក​មក​ធ្វើ​ជា​ឥដ្ឋ​អេកូ អាច​​​ជួយ​កាត់បន្ថយ​សំរាម​លើ​ផែនដី ផ្លាស់​ប្តូរ​​ផ្នត់​គំនិត​​ប្រជាជន​​ឲ្យ​​ចេះ​ញែក​សំរាម​ដោយ​ឡែក​ទុក​សម្រាប់​កែច្នៃ និង​ជួយ​សម្អាត​បរិស្ថាន​។ លោក​បន្ថែម​ថា ឥដ្ឋអេកូ​នេះ​ក៏​ជួយ​កាត់បន្ថយ​សង្វាក់​ផលិតកម្ម ​ថ្លៃ​ដើម​ថោក​ជាង​មុន  និង​មាន​គុណភាព​ខ្ពស់។

លោក​​​ថា៖ «ចំពោះ​​ការផលិត​​គឺ​​វត្ថុ​​ធាតុ​​ដើម​ប្រមូល​​កាក​​សំណល់​​ប្លាស្ទិក​​យក​​មក​​កិន​​ជាមួយ​​វត្ថុ​​ធាតុ​ដើម​​ផ្សេងៗ​​ទៀត ​ដើម្បី​​ផលិត​​ជា​​ឥដ្ឋ​​អេកូ។ ប្លាស្ទិក​​យើង​ប្រើ​ប្រភេទ​កព្ចាប់​នំ កញ្ចប់​មី ទុយោ កែវ​ជ័រ របស់​របរ​ដែល​គេ​ប្រើប្រាស់​ហើយ»។

លោក​បន្ថែមថា ឥដ្ឋអេកូ​ត្រូវ​ផ្សំ​ប្លាស្ទិក​ដែល​ប្រមូល​បាន​ លាយ​ជា​មួយ​ដី​ខ្សាច់ ស៊ីម៉ង់ត៍ និង​វត្ថុ​ធាតុ​​ដើម​​​ផ្សេង​ៗទៀត​។

«កាផលិត​យើង​ប្រើ​ប្លាស្ទិក​ប្រហែល​៣៥%​ ដំណើរការ​ដោយ​យើង​កិន​ប្លាស្ទិក កិនដី​​ចូល​ម៉ាស៊ីន​លាយ​បាន​យើង​កៀប​ចេញ​ជា​ឥដ្ឋ។ គុណភាព​មាន​តាម​អ្នក​បច្ចេកទេស​គេ​ប្រាប់​មក​យើង​ធន់​ជាង​ឥដ្ឋ​ធម្មតា​តាម​ឥដ្ឋ​បែប​បុរាណ​យើង ហើយ​យើង​ចូល​ក្នុង​មន្ទីរ​ពិសោធន៍​តិចណូ​ក៏​យើង​ទទួល​បាន​លទ្ធផល​ល្អ​ប្រសើរ​ដែរ កម្លាំង​សង្កត់​បាន​ខ្ពស់»។

លោកបន្តថា ចំពោះ​ការប្រមូល​ប្លាស្ទិច​តាម​សាលារៀន សហគមន៍ និង​មាន​ការផ្តល់​ជូន​ពី​ភោជនីយដ្ឋាន ក្រុមហ៊ុន​ផ្សេងៗ​ដែល​ទាក់ទង​មក ប៉ុន្តែ​លោក​ថា ​វា​មាន​ផល​វិបាក​ក្នុង​ការយក​សំណល់​ប្លាស្ទិកម​ក​ប្រើ​ ដោយសារ​ប្រជា​ពលរដ្ឋ​​​ចោលសំ​ណល់​ប្លាស្ទិក​ដែល​ប្រឡាក់​លាយឡំ​នឹង​កាក​សំណល់​ដទៃ​ទៀត​ ដូច្នេះ​ត្រូវ​ចំណាយ​ពេល​​សម្រាប់​​​ញែក​ប្លាស្ទិក​នោះ​ចេ​ញ​ពី​កាក​សំណល់​ដទៃ​ទៀត និង​ត្រូវ​លាង​សម្អាត​ឲ្យ​ស្អាត​ជាមុន ទើប​អាច​យក​វា​មក​ផលិត​បាន។

«ប្រជាពលរដ្ឋខ្លះគាត់តែងតែបោះចោលសំណល់ផ្លាស្ទិចទៅចូលគ្នាជាមួយសំរាម ដែលធ្វើ​ឲ្យ​​យើង​ពិបាក​ក្នុងការប្រមូលប្លាស្ទិចហ្នឹង អញ្ចឹងពួកយើងប្រមូលតាមសាលារៀន តាមសហគមន៍ ប៉ុន្តែ​ភាគ​ច្រើន​គឺពួក​គាត់ដាក់លាយគ្នាជាមួយវត្ថុធាតុដើមផ្សេងៗទៀត អាហ្នឹងជាផលពិបាក»។

លោកបន្ថែមទៀតថា បើ​ប្រមូល​បាន​ប្លាស្ទិក​សុទ្ធ ហើយ​ស្អាត វា​ជា​ការងាយស្រួល​សម្រាប់​យក​មក​ផលិត​បាន​ភ្លាមៗ មិន​ចាំបាច់​ត្រូវ​ញែក​សំរាម និង​លាង​សំអាត​ឡើយ។ លោកក៏​បាន​សំណូមពរ​ឲ្យ​ប្រជា​​ពលរដ្ឋ​ជួយ​គាំទ្រ​ និង​​ញែក​សំរាម​តាម​ផ្នែក​ដើម្បី​ងាយស្រួល​យក​មក​កែច្នៃ​​។

ចំណែក​លោក សេង វេហា បុគ្គលិក​នៅ​ភោជនីយដ្ឋាន​សណ្តាន់​ ក្នុង​ក្រុង​ព្រះសី​ហនុ​លើក​ឡើង​ថា ហាង​​ដែល​លោក​ធ្វើ​ការ​ តែង​ព្យាយាម​កាត់បន្ថយ​ថង់​ប្លាស្ទិកដោយសារ​ដឹង​ថា​វា​មាន​ផល​ប៉ះពាល់​ខ្លាំង​ដល់​បរិស្ថាន តាម​រយៈ​ការ​ប្រើ​ប្រាស់​គោលការណ៍​ពណ៌បៃតង (Green Policy)។ លោក​បន្ត​ថា រាល់ការវេច​ខ្ចប់​អាហារ​គឺ​ប្រើប្រាស់​ប្រអប់​ធ្វើពី​ក្រដាស ថង់​ច្រក​ធ្វើ​ដោយ​ថង់​បរិស្ថាន​ដែល​ធ្វើ​ដោយ​រុក្ខជាតិ និង​ក្រដាស បំពង់​ទុយោបឺត​ធ្វើ​ដោយ​កាក​អំពៅ​ជាដើម​។ លោក​បន្ថែម​ថា សម្រាប់​ការញែក​សំរាម នៅ​ហាង​របស់​លោក​មាន​ការញែក​សំរាម​ចំនួន​​៤​ធុង​ខុស​គ្នា គឺ​​ធុង​សំរាម​ដាក់​តាម​ផ្នែកសំរាម​នីមួយៗ។​

«យើង​ខំប្រឹង​ធ្វើ​ខ្លួន​ឯង យើង​អត់​ខ្វល់​ អញ្ចឹង​ថ្ងៃ​ណាមួយ ពួកគាត់​ឃើញ​ថា​នៅ​កន្លែង​នេះ​គេ​បាន​បែងចែក​សំរាម​ត្រឹមត្រូវ​របស់​គេ មាន​ពពួក​ហៅថា​ធ្វើ​ជី​កំប៉ុស្ត​ផ្សេ​ង ពពួក​ធ្វើ​រលួយ​ផ្សេង សំបក​កំប៉ុង​ផ្សេង​ជាមួយ​ដប​អី​ផ្សេង និងប្លាស្ទិកទូទៅផ្សេង​»​។​  

លោក​បន្ថែមថា​ រាល់​ក្រុមហ៊ុន​គួរ​បណ្តុះ​បណ្តាល​បុគ្គលិក ហើយ​ត្រូវ​សហការ​ជាមួយ​រាជ​រដ្ឋាភិបាល ​ដើម្បី​ដឹង​ថាយក​សំរា​មទៅ​ធ្វើអ្វី​ ទើប​ការញែក​សំរាម​អាច​ទៅ​រួច​សម្រាប់​ប្រជាជន​ទូទៅ។

លោក នេត្រ ភក្ត្រា រដ្ឋលេខាធិការ និង​ជា​អ្នក​នាំពាក្យ​ក្រសួង​បរិស្ថាន មាន​ប្រសាសន៍​ថា ការចូលរួម​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ក្នុង​ការគ្រប់គ្រង​សំណល់ គឺ​នៅ​មាន​កម្រិត​នៅឡើយ ហើយ​ការបែងចែក​សំណល់​ទៅ​តាម​ប្រភេទ​ក៏​នៅ​មាន​កម្រិត​ដែរ​។ លោក​ថា ផលវិបាក​ក្នុង​ការប្រើប្លាស្ទិក​តែម្តង ហើយ​បោះចោល បា​ន​ធ្វើឲ្យប៉ះពាល់​យ៉ាង​ខ្លាំង​ដល់​បរិស្ថាន បំពុល​ខ្យល់ និង​បង្កើន​ថាមពល​ផលិត​ ​ហើយ​បង្កើត​ជា​សំរាម​ប្លាស្ទិក​យ៉ាង​ច្រើន​លើ​ផែនដី​ ដែល​បន្សល់​ទុក​រាប់​រយ​ឆ្នាំ។

លោក​ នេត្រ ភក្រ្តា បន្ថែម​​​ថា ប្លាស្ទិក​ទាំង​នោះ​ ហូរ​ចូល​សមុទ្រ និង​បម្លែង​ខ្លួន​អាច​ប៉ះពាល់​ដល់​ចំណី​អាហារ​​ត្រី ប៉ះពាល់ដល់ជីវចំរុះក្នុងទឹក ជាពិសេស​ប៉ះពាល់​ដល់​សុខភាព​មនុស្ស និង​បង្កឲ្យ​មាន​ផ្ទុក​មីក្រូ​ប្លាស្ទិក​ក្នុង​ខ្លួន និង​បរិស្ថាន។

«ការរលាយ​របស់ប្លាស្ទិក​ក៏​ធ្វើ​ឲ្យ​ប៉ះពាល់​ដល់​បរិស្ថាន ហើយ​ការដុត​ក៏​ប៉ះពាល់​ដល់​​បរិស្ថាន​ដែរ ហេតុ​ដូច្នេះហើយ​បាន​យើង​ជំរុញឲ្យ​មាន​ការកាត់បន្ថយនៃ​ការប្រើប្រាស់ ជាពិសេស​ក្រុម​ការងារ​គ្រប់គ្រង​សំណល់​ប្លាស្ទិក​នៃ​ក្រសួង​បរិស្ថាន បាន​និង​កំពុង​តែ​ពិនិត្យ​ទៅ​លើ​ការរៀបចំ​​អនុក្រឹត្យ​ដែល​ឈាន​ទៅ​ដល់​ការហាមឃាត់​ការចរាចរ ឬ​មួយ​ក៏​ការលក់​ដូរ ឬ​ការផលិត​នូវ​សម្ភារៈ ឬ​ក៏​ការផលិត​ដែល​ជា​ប្លាស្ទិក​​ប្រើប្រាស់​​ម្តង​ហើយ​បោះចោល»។

បើ​តាម​លោក​ នេត្រ ភក្រ្តា សំរាម​នៅ​ក្នុង​ប្រទេស​កម្ពុជា​ មាន​ប្រមាណជា​៤លាន​តោន​ក្នុង​មួយ​ឆ្នាំ ក្នុង​នោះ១៥​ ទៅ២០ភាគរយ​ជា​សំណល់​ប្លាស្ទិក។ ​សម្រាប់​រាជធានី​ភ្នំពេញ សំរាម​ក្នុង​មួយ​ថ្ងៃ​មាន​ប្រហែល​​ជា​៣ពាន់តោន ក្នុង​នោះ​មាន​១០លានថង់ប្លាស្ទិច​ត្រូវ​បាន​ប្រើប្រាស់ក្នុ​ង​១ថ្ងៃ៕​

ស្រ្តី និងក្តីស្រមៃ ជាអ្នកសារព័ត៌មាន

បើទោះបីជាផ្នត់គំនិតចាស់គំរិលមួយ នៅតែប្រកាន់យកថាស្រ្តីជាភេទទន់ខ្សោយ​ មិនចាំបាច់ទទួលការរៀនសូត្រច្រើន មិនគួរដើរហើរច្រើន​ ឬយល់ថាមិនអាចធ្វើការងារដូចបុរស ឬអាជីពខ្លះ មានតែបុរសទេដែលអាចធ្វើបាន យ៉ាងណាក្តី​ វាមិនមែនជាឧបសគ្គពិតប្រាកដសំរាប់ស្រ្តីឡើយ។

​បញ្ហាដែលប្រឈមទាំងនោះ អាចជា​សង្គមមិនសូវផ្តល់តម្លៃ ទាក់ទងទៅនឹងសុវត្ថិភាព ការរើសអើង និងកង្វះការគាំទ្រពីសង្គម។

​មានសំណួរពីមុខ ពីក្រោយជាច្រើន បានលើកសួរមកកាន់ខ្ញុំថា «ការងារហ្នឹងជាការងាររបស់មនុស្សប្រុសសោះ​ មិនដែលឃើញអ្នកចុះយកព័ត៌មានណា ជាមនុស្សស្រីផង គិតថាទៅរួចដែរហ្ហី?» ​ឬក៏​ «ខ្លួនជាស្រី មកធ្វើការងារហ្នឹង មិនខ្លាចមានគ្រោះថ្នាក់ទេអី?»​

អ្នកកាសែត ឬអ្នកសារព័ត៌មាន​ គឺជាក្តីស្រមៃមួយរបស់ខ្ញុំតាំងពីកុមារាភាព​ ប៉ុន្តែដោយសារផ្នត់គំនិតសង្គមមួយ ដែលគ្រួសារខ្ញុំទទួលបាន ហើយវាបានជះឥទ្ធិពលមកដល់ខ្ញុំផងដែរ នោះគឺ​​ «ខ្លួនជាស្រី កុំធ្វើជាអ្នកការសែតអី មិនល្អទេគ្រោះថ្នាក់ណាស់ ណាមួយត្រូវទៅយកព័ត៌មានតាមខេត្ត ជានារីដើរឆ្ងាយមិនកើតទេ​ ណាមួយក្រែងគេគំរាមកំហែងពេលចុះទៅសម្ភាស ឬទៅរកប្រភពព័ត៌មាន​ ស្រីអញ្ចឹង ងាយគេមើលងាយធ្វើបាប»។

ខ្ញុំត្រូវបានក្រុមគ្រួសារមិនគាំទ្រ ហើយពាក្យ «គ្រោះថ្នាក់» ជាពាក្យមួយដែលខ្ញុំតែងតែសួរខ្លួនឯង​ថា បើគ្រាន់តែសរសេរ ពីព័ត៌មានពិតមួយ ដើម្បីផ្តល់ជូនប្រជាពលរដ្ឋ នូវតម្លាភាព ឬឲជាបទពិចារណា តើវាជាការគ្រោះថ្នាក់មែនទេ? សួរសំណួរច្រើន គ្រោះថ្នាក់មែនទេ?

បើហាមអ្នកសារព័ត៌មាន មិនឲសួរ​ មានតែឲគ្នា ទៅរត់ម៉ូតូឌុប​ ហើយបើគ្រាន់តែខ្ញុំគោរពតាមវិជ្ជាជីវៈ ខុសដែរ ឬអ្នកសារព័ត៌មានចាំតែខុស?

​វាអាចជារឿងសមហេតុផលមួយ ដែលពាក្យពិតតែង មិនទទួលបានការគាំទ្រពីសំណាក់ទុច្ចរិតជន ប៉ុន្តែបើមិនមែនជាយើងដែលជាអ្នកផ្តល់ព័ត៌មានពិតដល់មហាជន​ តើជានរណា​?​​​​

ទោះជាយ៉ាងណា ឆន្ទៈស្រលាញ់ការងារមួយនេះ នៅតែមានជាដរាប​ បើមានភេទជាស្រ្តីវាយ៉ាងម៉េច?​ មានអ្វីដែលអាចវាស់វែង ថាស្រ្តីធ្វើមិនបាន?​ ខ្ញុំមិនដែលគិតអំពីរឿងអស់នោះទេ ព្រោះ​ វាគ្រាន់តែជាផ្នត់គំនិតតែប៉ុណ្ណោះ​ ហើយហេតុផលនេះ ក៏មិនអាចអោយខ្ញុំបោះចោលក្តីស្រមៃរបស់ខ្ញុំបានដែរ។

កញ្ញា​​​ គីម​ ស៊ីនៀន​ ជាស្រ្តីមួយរូប ដែលកំពុងបម្រើការងារជាអ្នកសារព័ត៌មានក្នុងស្ថាប័នជេធីវីញូវ។

ស៊ីនៀន បានលើកឡើងទាក់ទិនទៅនឹងឧបសគ្គនៃក្តីស្រម៉ៃរបស់ខ្លួនក្នុងការក្លាយខ្លួនទៅជាអ្នកសារព័ត៌មានថា ​ដំបូងឡើយគាត់ ក៏ត្រូវបានគ្រួសារ មិនយល់ស្របដែរ ដោយបាននិយាយថា វាអាចបង្កជាហានិភ័យណាមួយមកដល់រូបគាត់ ជានារីភេទ​ត្រូវទៅយកព័ត៌មានតាមខេត្ត  ឬអាចប្រឈមមុខនឹងជនដែលមានគំនិតទុច្ចរិត។

ក៏ប៉ុន្តែ គាត់នៅតែមានចិត្តជំនះមួយថា «គេធ្វើបាន ខ្ញុំក៏ធ្វើបាន» ហើយព្យាយាមបង្ហាញអោយគ្រួសារបានឃើញថា យើងពិតជារឹងមាំ អាចការពារខ្លួនឯងបាន និងអាចរ៉ាប់រងការងារទាំងនេះបាន។

កញ្ញា បានបន្ថែមថាស្រ្តីគួរ ត្រូវបានលើកទឹកចិត្តព្រោះថា ស្រ្តីក៏មានសមត្ថភាពរបស់ខ្លួនក្នុងការប្រកបវិជ្ជាជីវៈនេះបានដែរ​ ហើយវត្តមានរបស់ពួកគាត់ គឺពិតជាសំខាន់ក្នុងស្ថាប័ន ឬអង្គភាពនីមួយៗ។

កញ្ញា​ សួស ធីតា​ និស្សិតឆ្នាំទី១ ដេប៉ាតឺម៉ង់ ប្រពន្ធ័ផ្សព្វផ្សាយនៃសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញ ក៏បាននិយាយអំពីក្តីស្រម៉ៃរបស់ខ្លូន ដែលចង់ក្លាយជាអ្នកកាសែតដែរ​ ជាវិជ្ជាជីវៈមួយដែលគាត់ស្រលាញ់។

កញ្ញាបានបន្តថា ​គ្រួសារមិនបដិសេធទេ តែក៏មិនជម្រុញអោយគាត់ធ្វើខាងហ្នឹងដែរ​ ម៉ាក់ ប៉ា នៅតែបង្ហាញក្តីព្រួយបារម្ភជានិច្ច ខ្លាចមានបញ្ហាណាមួយកើតឡើង។

ដោយហេតុថា ស្រលាញ់វិជ្ជាជីវៈសារព័ត៌មាន ទើបធីតាចូលរួមវគ្គបណ្តុះបណ្តាលសារព័ត៌មានNewsroom Cambodia

ដើម្បីជាគ្រឹះពង្រឹងសមត្ថភាពរបស់ខ្លួន ​​ហើយមួយវិញទៀត បើយើងអនុវត្តន៏ ក៏ប៉ុន្តែតាមក្រឹតក្រមវិជ្ជាជីវៈទៅ មិនមានជាគ្រោះថ្នាក់អ្វីឡើយ។

ធីតាលើកឡើងថា​ ស្រ្តីមិនមែនទន់ខ្សោយទេ បើគាត់មានឆន្ទៈហើយឈានចូលដល់ការចូលរួមនៅក្នុងថ្នាក់ Newsroom Cambodia គឺគាត់មានសមត្ថភាពខ្លាំងហើយ។

ខ្ញុំយល់ថា ស្រ្តីគ្រប់រូបមានសិទ្ធិក្នុងការសម្រេចចិត្តគ្រប់គ្រាន់ សំរាប់បំពេញនូវក្តីស្រមៃមួយដែលយើងស្រលាញ់ ហើយយើងពេញចិត្តនឹងធ្វើវា។

ខ្ញុំសូមលើកទឹកចិត្តដល់ស្រ្តីទាំងអស់ ដែលមានក្តីស្រមៃដូចរូបនាងខ្ញុំដែរ​ ឲមានភាពក្លាហាន និងមានការតាំងចិត្តខ្ពស់ជាមួយនឹងវិជ្ជាជីវៈមួយនេះ ​ព្រោះចុងប៊ិករបស់យើង ពិតជាមានតម្លៃណាស់ ហើយគ្មានអ្វីដែលយើងធ្វើមិនបានទេ​ បើយើងពិតជាចង់ធ្វើវាពិតប្រាកដមែន។

ដំណើរឆ្ពោះទៅកាន់ក្តីសុបិន្ត

នាល្ងាចថ្ងៃមួយ ព្រះទិនករបានលិចអស្តង្គត់ផុតចាកចោលលោកានេះទៅ ហើយរាត្រីកាលក៏ចូលមកដល់ បានបោកបក់នាំនូវស្បៃអន្ធការមកជាគូរកនផងដែរ។

នាថ្ងៃល្ងាចថ្ងៃសៅរ៍ ម៉ោងប្រហែលជា៦ ទាំងដួងចិត្ត និងគំនិតរបស់នវសាមណេរ ហាក់មានអ្វីមួយមករុកទន្ទ្រាន ធ្វើឲ្យរសាប់រសល់ នៅមិនសុខកើតក្តីកង្វល់ អផ្សុកហឬទ័យជាពន់ពេក។

នវសាមណេរ ដែលមាននាមថា ហាន ណូយ ស្នាក់នៅវត្តឩណ្ណាលោម និងសិក្សានៅសាកលវិទ្យាល័យបញ្ញាសាស្តកម្ពុជា ផ្នែកទំនាក់ទំនងអន្តរជាតិ។

អាត្មាបានមានគំនិតមួយ បបួលមិត្តភក្តិ និងសិស្សច្បង ទៅហាងកាហ្វេមុខវត្តបទុមវតី ដែលជាទីមនោរមរបស់ជនានុជនទាំងឡាយដើម្បីពិភាក្សាគ្នា ទាក់ទិនដំណើរជីវិតនៃសិក្សា និងបញ្ហាផ្សេងៗ ដែលកើតឡើងប្រចាំថ្ងៃ។

ពេលវេលានៃការជួបជុំក៏បានមកដល់។ សិស្សច្បង ដែលមានសម្តី ថ្វីមាត់ពូកែ ខាងវោហាសាស្ត្រ បាននិយាយចែករំលែកនូវចំណេះដឹងជាច្រើន ដែលអាចជាយាន្តសម្រាប់នាំនវសាមណេរ ទៅដល់ត្រើយ គឺពិភពនៃក្តីសុបិន្តបាន។

ចំណុចមួយដែលធ្វើឲ្យមនោចិត្តរបស់នវសាមណេរចាប់អារម្មណ៍ខ្លាំងនោះ គឺទាក់ទងនឹងដំណើរឆ្ពោះទៅបន្តការសិក្សាថ្នាក់បរិញ្ញាប័ត្រជាន់ខ្ពស់ បន្ទាប់ពីបញ្ចប់ថ្នាក់បរិញ្ញាប័ត្រ។

គួររំលឹកផងដែរថា ទាំងនវសាមណេរ និងសិស្សច្បង សុទ្ធតែជាអ្នកដែលចាប់អារម្មណ៍ខ្លាំង ទៅលើបញ្ហានយោបាយ និងសង្គម។

ពីដំបូងឡើយ អាត្មាទាំងពីរ បានគិតគ្នាថានឹងបន្តយកថ្នាក់បរិញ្ញាប័ត្រជាន់ខ្ពស់ផ្នែកវិទ្យាសាស្ត្រនយោបាយ ក៏ប៉ុន្តែអ្វីៗបានផ្លាស់ប្តូរទាំងស្រុង។ អាត្មា​បានសម្រេចមិនរៀនថ្នាក់បរិញ្ញាប័ត្រជាន់ខ្ពស់នោះទេ ប៉ុន្តែបានបន្តយកជំនាញអ្នកកាសែតវិញ ដោយហេតុថា អាចធ្វើឲ្យយល់ដឹងបញ្ហាសង្គម និងនយោបាយបានច្រើន។

បើសិនជាមិនបានប្រកបវិជ្ជាជីវៈសារព័ត៏មាន ក៏នឹងបានរៀនមុខវិជ្ជាហ្នឹងចេះ និងធ្វើនយោបាយបានដែរ។

ម្យ៉ាងទៀត បើសិនជាថ្ងៃអនាគត អាត្មាចង់សរសេរសៀវភៅ គឺគួរតែរៀនមុខវិជ្ជាអ្នកការសែត ពីព្រោះគឺជាការហ្វឹកហាត់ជំនាញសរសេរ ជារៀងរាល់ថ្ងៃ ដូច្នេះទោះចង់ មិនចង់ ការសរសេររបស់យើង នឹងល្អប្រសើរ។

បន្ទាប់ពីពិភាក្សាគ្នាហើយ ពួកអាត្មាបានបែកគ្នាហើយ បានផ្លាស់ប្តូរនូវទំនោរម្មណ៍របស់នវសាមណេរ ឲ្យងាកស្រលាញ់អាជីពជាអ្នកសារព័ត៌មានវិញ។

បន្ទាប់ថ្ងៃនោះមក អាត្មាបានខិតខំស្វែងរកឱកាសគ្រប់ច្រកល្ហក ដើម្បីចូលបានចូលរៀនវគ្គសាព័ត៌មាន ហើយចៃដន្យអី ថ្ងៃមួយនោះ ក៏បានឃើញការប្រកាសរើសបេក្ខភាព ចូលរៀនវគ្គអ្នកសាព័ត៌មាន។

ដូចពាក្យចាស់លោកថា ដើររកអុសមក ប្រសប់ចង្ក្រានហ្គាស គាត់ក៏បានដាក់ពាក្យដើម្បីចូលរៀនហើយក៏បានជាប់ចូលរៀនដូចក្តីប្រាថ្នាទៅ។

Latest News