សមាជិកសភាទាំង ១១១រូប បានអនុម័តយល់ព្រមលើសេចក្តីព្រាងច្បាប់ធម្មនុញ្ញស្តីពីការកំណត់សញ្ជាតិខ្មែរតែមួយសម្រាប់ថ្នាក់ដឹកនាំកំពូល៤ របស់កម្ពុជាក្នុងសម័យប្រជុំរដ្ឋសភាលើកទី៦ នីតិកាលទី៦ កាលពីថ្ងៃទី២៥ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២១។
តាមរយៈសេចក្តីប្រកាសព័ត៌មាននៃអគ្គលេខាធិការដ្ឋានរដ្ឋសភាកាលពីថ្ងៃទី២៥ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២១ សមាជិករដ្ឋសភាទាំង ១១១រូប ក្រោមអធិបតីភាពរបស់លោកហេង សំរិន ប្រធានរដ្ឋសភា បានធ្វើការអនុម័តយល់ព្រមទាំងស្រុងលើសេចក្តីព្រាងច្បាប់។
គួរបញ្ជាក់ថា គណៈរដ្ឋមន្ត្រីកម្ពុជាបានអនុម័តរួចជាស្រេចកាលពីថ្ងៃទី០៨ ខែតុលា ឆ្នាំ២០២១ លើសេចក្តីព្រាងច្បាប់ធម្មនុញ្ញស្តីពីវិសោធនកម្ម មាត្រា១៩ថ្មី មាត្រា៨២ថ្មី មាត្រា១០៦ថ្មី(មួយ) មាត្រា១១៩ថ្មី មាត្រា១៣៧ថ្មី មាត្រា៣ និងមាត្រា៤ នៃច្បាប់ធម្មនុញ្ញបន្ថែមសំដៅធានានូវដំណើរជាប្រក្រតីនៃស្ថាប័នជាតិ ។
វិសោធនកម្មនេះក៏បានដាក់បញ្ចូលកថាខណ្ឌដែលចែងថា «ថ្នាក់ដឹកនាំជាតិដែលជា ប្រធានព្រឹទ្ធសភា ប្រធានរដ្ឋសភា ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ និងនាយករដ្ឋមន្ត្រី ត្រូវមានសញ្ជាតិខ្មែរតែមួយគត់» ។
លោកសុខ ឥសាន អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា បានលើកឡើងថា ការអនុម័តរបស់រដ្ឋសភាគឺជារឿងត្រឹមត្រូវ ព្រោះដើម្បីបង្ការដល់អ្នកនយោបាយដែលធ្វើខុស ហើយតែងរត់ភៀសខ្លួនទៅក្រៅប្រទេសចេញក្រៅដែនសមត្ថកិច្ចកម្ពុជា។
លោកសុខ ឥសានបានបន្តថា៖ «ដូចករណីមេអតីតបក្សប្រឆាំងកន្លងទៅ ទោះបីធ្វើសច្ចាប្រណិធានក្តី ក៏នៅមិនគោរពដែរ ដូច្នេះ យើងត្រូវតែមានច្បាប់ដើម្បីគូសបន្ទាត់ក្រហម […] បើគាត់ពិតជាស្រឡាញ់ជាតិមែន បើគាត់ចង់ធ្វើនាយករដ្ឋមន្ត្រី ប្រធានរដ្ឋសភា ប្រធានព្រឹទ្ធសភា ប្រធានក្រុមប្រឹក្សាធម្មនុញ្ញ អាហ្នឹង គាត់ខ្លាចអីនឹងលះបង់សញ្ជាតិបរទេសចេញ បើនរណាមិនហ៊ានលះបង់សញ្ជាតិបរទេសចេញ កុំជឿថាអ្នកហ្នឹងស្នេហាជាតិខ្មែរពិតប្រាកដនោះ»។
ចំណែកលោកអេង ឆៃអ៊ាង អនុប្រធានអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិវិញ បានយល់ឃើញថា ការអនុម័តរបស់រដ្ឋសភា គឺជាការឥតប្រយោជន៍ គឺមិនមានផលចំណេញអ្វីដល់ប្រទេសកម្ពុជានោះទេ ។ លោកបាននិយាយបន្ថែមថា ការអនុម័តរបស់រដ្ឋសភា នោះគឺជាលទ្ធផលរបស់សភាឯកបក្ស។
លោកអេង ឆៃអ៊ាង បានបន្តថា៖ «មនុស្សដែលមានសញ្ជាតិលើសពីមួយ គឺច្រើនតែមនុស្សដែលមានប្រយោជន៍សម្រាប់ប្រទេសខ្លួនឯងទេ ដូចជាប្រទេសអ៊ីស្រាអែល ជនជាតិជ្វីហ្វ អ៊ីស្រាអែលហ្នឹងណា ច្រើនមានសញ្ជាតិលើសពីមួយ តែគេយកចំណេះដឹង គេយកធនធានដែលគេបានពីប្រទេសទីពីរ ទីបី គេយកទៅជួយប្រទេសជាតិវិញ»។
លោកបន្ថែមថា៖ «ឯអ្នកខ្លះ មានសញ្ជាតិតែមួយទេ តែបានបំផ្លាញជាតិ លួចជាតិ លក់ជាតិ សម្លាប់ជាតិខ្លួនឯងហ្នឹង ដូចយើងមើល មេដឹកនាំខ្មែរក្រហម ជាដើម មានសញ្ជាតិប៉ុន្មាន? ដូច្នេះ សរុបមកវិញ ច្បាប់ដែលកំណត់សញ្ជាតិខ្មែរតែមួយសម្រាប់ថ្នាក់ដឹកនាំកំពូល៤ នាក់នោះណា ជាច្បាប់ឥតប្រយោជន៍ គ្រាន់តែជាច្បាប់ធ្វើតាមកំហឹងរបស់លោកហ៊ុន សែន តែប៉ុណ្ណឹងទេបាទ»។
ជុំវិញបញ្ហានេះ លោកយង់ ពៅ អគ្គលេខាធិការរាជបណ្ឌិត្យសភាកម្ពុជា បានលើកឡើងថា កម្ពុជាដល់វេលាសម្រាប់ធ្វើសេចក្តីព្រាងច្បាប់កំណត់សញ្ជាតិខ្មែរតែមួយនេះហើយ ព្រោះថ្នាក់ដឹកនាំទាំងនេះ ជាអ្នកកាច់ចង្កូតប្រទេសជាតិ។
លោកយង់ ពៅបានបន្តថា៖ «បើយើងក្រឡេកទៅមើលប្រទេសណាក៏ដោយលើពិភពលោក គឺអ្នកនយោបាយ មិននិយាយដល់ថ្នាក់ដឹកនាំកំពូលអ៊ីចឹងផង ប្រទេសខ្លះគេកំណត់ឱ្យមានសញ្ជាតិតែមួយទេ […] រដ្ឋាភិបាលយើងកំណត់តែថ្នាក់ដឹកនាំកំពូល ៤នេះទេ ព្រោះបរិបទប្រទេសយើងចង់កៀងគរធនធានមនុស្សឱ្យបានច្រើនពីប្រភពផ្សេងមកចូលរួមជាមួយគ្នា» ។
លោកយង់ ពៅបានបន្ថែមថា បើសិនជាយើងពិតជាស្រឡាញ់ប្រទេសជាតិពិតប្រាកដ ហើយក្នុងឋានៈជាថ្នាក់ដឹកនាំកំពូលទៀតនោះ រឿងអ្វីដែលយើងមិនហ៊ានលះបង់សញ្ជាតិផ្សេង ហើយចាំបាច់មានសញ្ជាតិបរទេសអម ឬមួយការស្រឡាញ់ជាតិនោះ គឺគ្រាន់តែជាពាណិជ្ជកម្មនយោបាយ។
ដោយឡែកលោករ៉ឹម សុខវី អ្នកវិភាគនយោបាយវ័យក្មេង បានយល់ឃើញថា ច្បាប់កំណត់សញ្ជាតិខ្មែរតែមួយនេះគឺជារឿងត្រឹមត្រូវ ក៏ប៉ុន្តែវាមិនសូវត្រូវនឹងស្ថានការណ៍ ព្រោះច្បាប់នេះបង្កើតឡើងក្រោយមាន «សង្គ្រាមពាក្យសម្តី» រវាងលោកនាយករដ្ឋមន្ត្រីហ៊ុន សែន និងប្រធានអតីតគណបក្សសង្គ្រោះជាតិលោក សម រង្ស៉ី។
លោកបាននិយាយថា ច្បាប់នេះបីដូចទប់ស្កាត់មិនឱ្យសកម្មជនបក្សប្រឆាំងនៅក្រៅប្រទេសធ្វើនយោបាយសារជាថ្មី ដូច្នោះដែរ។
លោករ៉ឹម សុខវីបានបន្ថែមថា៖ «ខ្ញុំគិតថា បញ្ហាការកំណត់សញ្ជាតិខ្មែរតែមួយសម្រាប់ថ្នាក់ដឹកនាំកំពូល៤ របស់កម្ពុជានេះ មិនមែនជាអាទិភាពនោះឡើយ បញ្ហាអាទិភាពនោះគឺ បញ្ហាកូវីដ១៩ និងអំពើពុករលួយ ដែលរដ្ឋាភិបាលត្រូវដោះស្រាយ ច្បាប់នេះដូចមិនសូវចាំបាច់នៅពេលបច្ចុប្បន្ននេះទេ»៕
