fbpx
Home Blog Page 136

ពលរដ្ឋរស់នៅតាមដងផ្លូវមួយស្ថិតក្នុងភូមិឬស្សី សង្កាត់ស្ទឹងមានជ័យ២ ត្អូញត្អែរពីក្លិនស្អុយពេលធ្វើដំណើរឆ្លងកាត់

ប្រជាពលរដ្ឋ​ដែលរស់​នៅ និង​​ធ្វើ​ដំណើរ​ឆ្លង​កាត់ផ្លូវបេតុងមួយជាប់​របងសាលា​បឋម​សិក្សា​ភូមិ​ឬស្សី សង្កាត់ស្ទឹងមានជ័យ២ ខណ្ឌ​មាន​ជ័យ រអ៊ូរទាំ​​​ពី​ក្លិន​សំរាម​ស្អុយរលួយ​​រហូត​​ពិបាក​ដកដង្ហើម និង​ត្រូ​វ​យកដៃខ្ទប់ច្រមុះ​។

លោក ម៉ៅ សារិន ដែល​មាន​ផ្ទះ​នៅ​ពីក្រោយ​ផ្លូវ​នោះ​បា​ននិយាយ​ថា ​អ្នក​មក​ដាក់​សំរាម​នៅទីនោះ​​អស់​រយៈពេល​ប្រហែល​ជា​៣​ឆ្នាំ​មក​ហើយ និង​​ថា បញ្ហា​សំរាម​នៅ​តាម​ដង​ផ្លូវ​ជាប់​របង​សាលារៀន​មួយ​នេះ​​ ​​បា​ន​​ធ្វើ​ឲ្យ​ប៉ះពាល់​ខ្លាំង​ដល់​សុខភាព​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ដែល​នៅ​ក្បែរ​​​នោះ ជាពិសេស​ក្មេងៗ ដោយសារ​មានក្លិនស្អុយខ្លាំង​រហូត​ធ្វើ​ឲ្យ​​ពិបាកដកដង្ហើម។ លោក​បន្ត​ថា បញ្ហា​មួយ​នេះ​ក៏​ដោយសារ​ការប្រមូល​សំរាម​របស់​ក្រុមហ៊ុន​នៅតា​មផ្ទះ​មិន​ទៀង​ទាត់ មាន​ពេល​ខ្លះ ពីរ​ទៅ​បី​ថ្ងៃ ឬ​មួយ​អាទិត្យ​ទើប​ពួកគេ​ម​ក​យក ដូច្នេះ​ប្រជាពលរដ្ឋ​មួយ​ចំនួន​បាន​យក​សំរាម​របស់​ពួកគេ​​មក​ដាក់​នៅ​ទីនោះ រហូត​​​មាន​​ក្លិន​​ស្អុយ​​រលួយ​​។

លោក​មាន​ប្រសាសន៍ថា៖ «វា​មាន​ក្លិន​ស្អុយ​សុទ្ធ​ដង្កូវ សូម្បី​តែ​ដើរ​កាត់​ ជិះម៉ូតូ​កាត់​ ខ្ទប់​ច្រមុះ​អត់​ហ៊ាន​ដក​ ស្អុយ​ខ្លាំង​ពេក ហើយ​កម្មករ​រោងចក្រ​គាត់​ដើរ​ គា​ត់រអ៊ូ​ស្អុយ​គ្រប់​គ្នា ហើយ​ជា​ពិសេស​ក្មេងៗ វា​រត់​លេង​រត់​អី​ វាស្អុយ វាពិបាកដក​ដង្ហើមម៉​ង​»។​

អ្នកស្រី សួង សុវណ្ណ អាជីវករ​លក់ដូរ​នៅ​តាម​ដង​ផ្លូវ​នោះ បាន​និយាយ​ថា បញ្ហា​ស្អុយ​សំរាម​​នេះ​ដោយសារ​តែ​ប្រជាពលរដ្ឋ​​​មិនសូវយល់ដឹង​ពី​ការទុក​​ដាក់​សំរាម​​​ឲ្យ​បាន​​ត្រឹមត្រូវ ធ្វើ​ឲ្យ​ហូរហៀរ​ពេញ​ផ្លូវ។

កញ្ញា​បញ្ជាក់ថា៖ «ការប្រមូល​សំរាម​របស់​ក្រុមហ៊ុន​គាត់​គ្រាន់បើ​​តើ ​ណាស់​តែ​​ប្រជា​​ពលរដ្ឋ មួយ​​ចំនួន​គាត់​ខ្វះកា​រចេះដឹងក្នុងការចោល​សំរាម»។

លោក រតនា ប្រាយុទ្ធ ​អ្នក​ធ្វើ​​ដំណើរ​​នៅ​​តា​ម​ដង​ផ្លូ​វនោះ​​​​និយាយ​ថា រយៈពេលជា​​ច្រើនខែ​មក​ហើយ​​ដែល​ទីនោះ​មាន​ក្លិនស្អុយ ដោយសារ​ព​លរដ្ឋ​ដាក់​សំរាម​​​ខុ​ស​ទី​កន្លែង​ដែល​គេ​តម្រូវ​ឲ្យ​ដាក់​នៅ​តាម​ដង​ផ្លូវ​មួយ​នេះ។ លោក​បន្ត​ថា ពីមុន​លោក​ឧស្សាហ៍​ជិះ​កាត់​​ផ្លូវ​នេះ ប៉ុន្តែ ​​ បច្ចុប្បន្ន​ជា​ខែភ្លៀងធ្វើ​ឲ្យ​ផ្លូវ​នោះ​កាន់​តែ​ស្អុយ ទើប​​លោក​​​​កាត់​បន្ថយ​មិន​សូវ​​ជិះ​កាត់​ផ្លូវ​នេះ​ដូច​មុន។​

លោកបញ្ជាក់​ថា៖ «ស្អុយ​ណាស់​ណាមួយជាពិសេសខែនេះខែភ្លៀង​ហើយ​សំរាម ហើយ​សំរាម​យក​ចេញ​មិន​ទាន់​វា​ពិបាក​ណាស់»។​

ចំណែក​លោក ឃុន សម្ផស្ស ប្រធាន​អ្នក​ប្រមូល​សំរាម​របស់​ក្រុមហ៊ុន​ស៊ីនទ្រី​នៅ​ខណ្ឌ​មាន​ជ័យ បាន​និយាយ​ថា បញ្ហា​នេះ​ក៏​ព្រោះតែ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ដែល​រស់នៅ​ទីនោះ​មាន​ទម្លាប់​​បោះ​សំរាម​ចោល​តាមដងផ្លូវជាប់របងសាលាបឋមសិក្សាភូមិឬស្សី និងនៅពីមុខថ្នល់។

«វាគឺ​ជា​ទម្លាប់​របស់​ពួកគាត់​ហើយ ដែល​គាត់​តែងតែ​ចោល​សំរាម​នៅ​តាម​ដង​ផ្លូវ ជាប់​នឹង ពី​មុខ​សាលា  ហើយ​យើង​អាច​ដក​អារទេះ​ចេញ​ពី​ផ្លូវ​នោះ​បាន ទាល់តែ​អាជ្ញាធរ នៅ​ទីនោះ​រួម​សហការ ដោយ​ឈរ​ចាំមើល​ប្រជាពលរដ្ឋ កុំ​ឲ្យ​បោះ​»។​

លោក ទូច សំអុល ចៅ​សង្កាត់​ស្ទឹង​មាន​ជ័យ​២​មាន​ប្រសាសន៍ថា​ ដោយសារ​តែ​​​ក្រុមហ៊ុន​ស៊ីនទ្រី​មិន​​ម​ក​​យក​សំរាម​​តាម​​ពេ​លកំណត់ ទើប​បណ្ដាល​ឲ្យ​ទៅជា​ស្អុយ​រលួយ​បែប​នេះ ហើយ​សំរាម​នៅ​ជាប់​របង​សាលា​បឋមសិក្សា​ភូមិឬស្សី​នោះ គឺជា​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ​ដែល​យក​ទៅដា​ក់​ ដោយសារ​តែផ្ទះ​រប​ស់​ពួកគេ​នៅ​ច្រក​ខាងក្នុង​។​ លោក​បន្ថែម​ថា ខាង​សង្កា​ត់​ក៏​បាន​រៀបចំ​បែប​បទ​ទៅ​ខាង​ក្រុមហ៊ុន​ស៊ីនទ្រី​ផង​ដែល​ចំពោះ​បញ្ហា​នេះ តែ​នៅ​មិ​នទាន់​មាន​អ្នក​មក​ទទួល​នៅ​ឡើយ។

លោក​បញ្ជាក់​ថា៖ «ខ្ញុំបាន​រាយការណ៍​ទៅ​ឲ្យ​សំរាម​ហើយ​អូន ពូ​បាន​រៀប​ពាក្យ​ឲ្យ​ខាង​ស៊ីនទ្រី​ហើយ តែ​អត់​ឃើញ​វា​មក​យក»។

លោក ម៉េត មាសភក្តី អ្នកនាំពាក្យ​សាលា​រាជធានី​ភ្នំពេញ លើកឡើង​ថា បញ្ហាការ​ទុក​ដាក់ និង​ប្រមូល​សំរាម​នេះ ខាង​សាលា​រាជធានី​ភ្នំពេញ ក៏​កំពុង​តែ​ព្យាយាម​ពន្លឿន​នីតិវិធី​ជ្រើសរើស រក​ក្រុមហ៊ុន​ថ្មី យ៉ាង​ហោច​ណាស់​បី​បន្ថែម​ទៀត​សម្រាប់​ប្រមូល​សំរាម ឲ្យ​បាន​ទាន់​ពេល​វេលា ។ លោក​បន្ត​ថា បច្ចុប្បន្ន​សូម​ចិត្ត​ប្រជាពលរដ្ឋ អធ្យាស្រ័យ​ចំពោះ​រឿង​នេះ។

លោក​បញ្ជាក់​ថា៖ «យើង​បាន​គិតគូរ​រៀបចំ​ហើយ តាំង​ពី​យើង​ហ្នឹង បាន​ផ្សព្វផ្សាយ​អំពី​ការត្រៀម​លក្ខណៈ​ ដើម្បី​យើង​ជ្រើសរើស​យកអ្នក​​ផ្គត់ផ្គង់​សេវា​ប្រមូល​សំរាមឲ្យបាន​ច្រើន ទៀត​​ដើម្បី​រៀបចំ​ការងារ កើប​សំរាម​ឥឲ្យ​បាន​ល្អ»។

បណ្ឌិត​វិស្វកម្ម​ជំនាញ​ខាង​បរិស្ថាន លោកស្រី​ អាយរីណា ចាក្រាបូទី (Irina Chakraborty )  បាន​និយាយ​ថា បើទោះបី​ជា​ក្រុមហ៊ុន​បាន​ប្រមូល​សំរា​មរួច​ហើយ​ក្ដី ក៏​ប៉ុន្តែ​ពួកគេ​មិន​បាន​សម្អាត​ទីនោះ​ទេ ដូច្នេះ​ក្នុ​ងការ​កាត់​បន្ថយ​បញ្ហា​ស្អុយ​សំរាម​នេះ ប្រជាពលរដ្ឋ​ដែល​រស់នៅ​ក្បែរ​នោះ គប្បី​ត្រូវ​លាង​សម្អាត​បន្ទាប់ពី​ក្រុមហ៊ុន​ប្រមូល​រួច។ លោកស្រី​ថា ដោយសារ​តែ​សំរា​មខ្លះ ជា​ប្រភេទ​កាក​សំណល់​ម្ហូប​​អាហារ គ្រឿង​ភេសជ្ជៈ និង​របស់​រឹង នោះ​ជា​មូលហេតុ​ដែល​យើង​ត្រូវ​លាង​សម្អាត។

លោកស្រី​បន្ថែម​ថា បញ្ហា​ក្លិន​សំរាម​នេះ អាច​បង្កឲ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ដែ​លរស់នៅ​ទីនោះ​មា​ន ការ​ឈឺ​ក្បាល​វិល​មុខ ជាមួយ​នឹង​ការរស់នៅ​ដោយ​បរិយាកាស​មិន​ល្អ។ លោកស្រី​​ថា​ ការ​​យក​​កាក​សំណល់​​ធ្វើ​​ជី​កំប៉ុស​ក្នុង​គ្រួសារ​ខ្នាត​តូច អាច​ជា​ដំណោះស្រាយ​ដ៏​ល្អ​មួយ​ដើម្បី​កាត់​បន្ថយ​ក្លិន និង​បរិមាណ​កាក​សំណល់ ខណៈពេល​ដែល​ពួកគេ​ក៏​អាច​ដាំ​ដំណាំ​បន្លែ​ដោយ​ខ្លួន​ឯង។

អ្នកស្រី​និយាយ​ថា៖ «ប្រសិនបើ​យើង​មិន​សម្អាត​វា​ទេ នោះ​ថ្ងៃ​បន្ទាប់ (ពីការប្រមូល) សំរាម​នឹង​ប្រែ​ជា​ស្អុយ ក៏​ព្រោះតែ​គ្រឿង​ភេសជ្ជៈអស់​ទាំង​នោះ ហើយ​គ្មាន​អ្នកណាម្នាក់​លាង​សម្អាត​វា​»។​

យោងតាម​គេហ​ទំព័រ​ក្រសួង​បរិស្ថាន​កម្ពុជា សំណល់​សំរាម ដែល​បាន​បង្កើត​ឡើង​ក្នុង​មួយ​ឆ្នាំមា​នប្រ​មាណ​ជាង​៤​លានតោន ក្នុងនោះប្រមាណ​២០% ជា​សំណល់​ប្លាស្ទិក។ នៅ​តាម​បណ្តា​​ខេត្ត​​រាជធានី​ធំៗ​ដែល​បង្កើត​បរិមាណ​សំរាម​ច្រើន​រួមមាន រាជធានី​ភ្នំពេញ​ ប្រមាណ​ជា ៣០០០​តោនក្នុ​ងមួយថ្ងៃ​៕​

ការដាំកូនឈើជាលក្ខណៈសហគមន៍ ជាវិធានការជួយទប់ស្កាត់ការកាប់ទន្ទ្រានព្រៃ

(កំពង់ធំ)៖ ការកាត់​ឆ្វៀល​យក​​ទំហំ​​ផ្ទៃដី​​ព្រៃ​​ណាមួយ​​ម​ក​​បង្កើត​​ជា​​សហគមន៍​ចំណុះ​​ឱ្យ​​ប្រជាពលរដ្ឋ​នៅ​​ក្នុង​​តំប​​ន់​​ជាអ្នក​មើល​ថែរ និង​ដាំស្តារ​កូនឈើ​​ឡើង​វិញ​ ជាវិធីសាស្រ្ត​ក្នុង​ទប់ស្កាត់​ការកាប់​ទន្ទ្រាន​ព្រៃ​​យក​ឈើ​ធ្វើ​អាជីវកម្ម ឬ​យក​ដី​ធ្វើ​កសិកម្ម​ដោយខុសច្បាប់​។ នេះជា​ការ​យល់​ឃើញ​ដូចៗ​គ្នា ពី​ប្រជាពលរដ្ឋ​ក្នុង​សហគមន៍​ព្រៃឈើ​ស្រែ​ក្រ​សាំង។​

កាលពីថ្ងៃទី២៣ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២០ សហគមន៍​ព្រៃឈើ​ស្រែ​ក្រសាំង​បាន​ដាំ​បង្ហើយ​កូនឈើ​ចំនួន​២៥,៧០០​ដើម មានដូចជា​ក្រញូង ត្រសេក អង្កាញ់ រាំងទឹក ស្តៅ លើ​ផ្ទៃដី​ទំហំ​៤០ហិចតា ស្ថិត​ក្នុង​ឃុំពពក ស្រុក​ស្ទោង ខេត្ត​កំពង់ធំ ដែល​ជា​ជា​ថ្ងៃ​​បិទ​បញ្ចប់​កម្មវិធី​ដាំ។​ កម្មវិធី​នោះ​​​មាន​ការចូលរួម​ពី​អភិបាល​ខេត្ត​កំពង់ធំ មន្ទីរពា​ក់ព័ន្ធ​មួយ​ចំនួន និង​ប្រជាពលរដ្ឋ​ក្នុង​សហគមន៍​ប្រមាណ​១០០នាក់ ក្រោម​​គម្រោង​ជីវិត និង​ធម្មជាតិ ដែល​ទទួល​ជំនួយ​ពី​អង្គការ​ស្បៀង និង​កសិកម្ម​នៃ​​​សហប្រជាជាតិ (FAO)។

ប្រធាន​សហគម៍​ព្រៃឈើ​ស្រែ​ក្រសាំង លោក ឡេង សុឃី ប្រាប់​ញូវស៍រូម​ខេមបូឌា (Newsroom Cambodia) ថា កន្លង​មក​តំបន់នេះ​មិន​ទាន់​ដាក់​ចូល​ជា​សហគមន៍​ទេ ដោយ​ធ្លាប់​មាន​ព្រៃដែ​រ តែ​ជាព្រៃ​របោះ​ដែល​នៅ​ដាច់ៗ​ពី​គ្នា។ លោក​បន្ត​ថា បច្ចុប្បន្ន​ព្រៃឈើ​ប្រភេទ​នេះ​បាន​ថមថយ ស្របពេល​ដែល​មាន​គម្រោង​ដាំ​ស្តារ​កូនឈើ ដូច្នេះ​សហគមន៍​​រីករាយ​​ដាំឡើង​វិញ ដោយ​​​មាន​ពលរដ្ឋ​ចូលរួម​ស្ម័គ្រ​ចិត្ត​ដាំ។​

លោកបញ្ជាក់ថា៖ «មាន​ប្រជាពលរដ្ឋ​ច្រើន​គាត់​ស្ម័គ្រ​ចិ​ត្ត​ទៅ មាន​តែដ​ណ្តើម​ឈើ​គ្នា​ដាំ។ គណៈ​កម្មការ​គ្រប់គ្រង​​ដាំ​ហ្នឹង គ្រប់គ្រង​គាត់​អត់​បាន​ទេ គាត់​ទៅ​ច្រើន​ពេក»។

ពលរដ្ឋ​ម្នាក់​រស់​នៅ​ក្នុង​សហគមន៍​ព្រៃឈើ​ស្រែ​ក្រសាំង ដែល​បាន​ចូលរួ​ម​ក្នុង​ពិធី​ដាំកូន​ឈើនោះ​​ដែរ អ្នកស្រី​ ជីន យ៉ាំ ​រៀបរាប់ថា អ្នកស្រី​បាន​​ចូលរួម​ដាំកូនឈើ​​ជាមួយ​ក្រុម​របស់​អ្នកស្រី មានគ្នា​ប្រមាណ​ជា​៤០នាក់ ដាំ​បាន​២,០០០​ដើម។ ស្រ្តី​វ័យ​​៤៦ឆ្នាំ​រូប​នេះ​បន្ថែមថា​ ព្រៃឈើ​ពិ​តជា​សំខាន់ មាន​ព្រៃឈើ ទើប​មានទឹកភ្លៀង ហើយការដាំស្តារក្នុងពេលឥឡូវនេះ គឺដើម្បីក្មេងជំនាន់ក្រោយ។

អ្នកស្រី​បញ្ជាក់ថា​៖ «បើ​អត់​ព្រៃឈើ អត់​មាន​ទឹក​ភ្លៀង មើល​គ្រោះ​មើ​ល [រាំង​ស្ងួត] ឡាប់ [ងាប់] ស្រូវ​អស់​រលីង។ ទើប​តែ​បាន​ភ្លៀង​នេះ​តើ អរ​ចង់​ងាប់។ បើយើង​អត់​ដាំ ចេះ​តែ​កាប់​បំផ្លាញ​ទៅ ចេះតែ​អស់​ទៅ កូន​ចៅ​ជំនាន់​ក្រោយ​បាន​អី»។

លោក ទឹម ម៉ា ឡៃ សកម្មជន​បរិស្ថាន​ ​មួយ​រូប ផ្តល់​សម្ភាសន៍​ដល់​ញូវស៍រូម​ខេមបូឌា តាម​ទូរស័ព្ទ​ថា លោក​ក៏​យល់ស្រប​ដែរ​ថា​ ការបង្កើត​សហគមន៍​ព្រៃឈើ​អាច​ចូលរួម​ទប់ស្កាប់​ការកាប់​ទន្ទ្រាន​ព្រៃឈើ ប៉ុន្តែ​លោក​ថា វា​ជា​ចំណែក​មួយ​តែ​ប៉ុណ្ណោះ។ លោកបន្ថែម​ថា ដើម្បី​ការពារ​ព្រៃឈើបម្រុង​ទុក និង​ព្រៃ​ការពារ​ទាំងមូល ដោយ​រាប់​បញ្ចូល​តំបន់​ព្រៃឈើ​ដែល​សហគមន៍​គ្រប់គ្រង​ផង រដ្ឋាភិបាល​ចាំបាច់​ត្រូវតែ​មាន​យន្តការ​ច្បាប់​ ប្តេជ្ញាចិត្ត​ដាក់​ទោស​​​លើ​​ជ​ន​ទាំងឡាយ​ណា​បំ​​ផ្លាញ​ព្រៃឈើ។​

លោកថា៖ «សហគមន៍​ព្រៃឈើ​គាត់​មាន​អំណាច​កា​រពារ​ក្នុង​កម្រិត​សហគមន៍​របស់​គាត់ បើ​បង្កើត​ក្នុង​ទំហំ​ណាមួយ គាត់​អាច​ការពារ​ក្នុង​ទំហំ​នោះ»។

លោក ញ៉ក់ ស៊ីវឿន តំណាង​អង្គការ FAO ​មាន​ប្រសាសន៍​​ថា ​ការដាំ​ស្តារ​​ព្រៃឈើ​នៅ​​​​ទីនេះ ធ្វើឡើង​នៅ​លើ​គម្រប​ព្រៃឈើ​ចាស់​ដែល​​រ​ង​​ការកាប់​​បំផ្លាញ និង​ឆេះព្រៃ​នៅ​រដូវ​ប្រាំង នាំ​ឱ្យ​ប្រែ​ក្លាយ​ជា​ទីវាល​ដោយ​បន្សល់​ទុក​នូ​វ​ព្រៃឈើ​តិចតួច។ លោក​បន្ថែម​ថា ការដាំ​ស្តារ​កូនឈើ​របស់​សហគមន៍​នេះ នឹង​ផ្តល់​ជា​អនុផល​ព្រៃឈើ ធនធាន​ព្រៃឈើ និង​ប្រព័ន្ធ​បរិស្ថាន​ផ្សេងៗ ដូច​ជា​​ទឹក​ក្រោម​ដី មក​ដល់​ប្រជាពលរដ្ឋ​វិញ នៅពេ​ល​ខាងមុខ។

មន្ត្រីដឹកនាំគម្រោងជីវិត និងធម្មជាតិ រូបនេះ​អះអាង​ថា ការដោះស្រាយ​កុំ​ឱ្យមា​នការ​ទន្ទ្រាន​ព្រៃ ​ជា​រឿង​ស្មុគស្មាញ​ ប៉ុន្តែ​លោក​​ថា ប្រសិន​បើ​តំបន់​គម្រប​ព្រៃឈើ​ណាមួយ​បាន​ដាក់​បញ្ចូល​ក្រោម​ការ​គ្រប់​គ្រង​របស់​សហគមន៍​ហើយ​នោះ ការបារម្ភ​ពី​ការលួច​កាប់​ទន្ទ្រាន​ព្រៃឈើ​នឹ​ង​ត្រូវ​កាត់​បន្ថយ។ លោក​ថា​គារ​កាត់​បន្ថយ​គឺ​ដោយសារ​ផល​ប្រយោជន៍​ព្រៃឈើនឹ​ង​ផ្តល់មកកាន់ពលរដ្ឋ​ក្នុង​​សហគមន៍​ ហើយ​ពលរដ្ឋ​​នឹង​​ចូលរួម​ថែររក្សា​ដោយ​ក្តី​ស្រលាញ់ ​ហើយ​នឹង​រាយការណ៍​ទៅ​កាន់​សមត្ថកិច្ច​ជាប់​ជា​ប្រចាំ​ក្នុង​ករណី​មាន​បទល្មើស។

លោក​បញ្ជាក់​ថា៖ «ការដាំ​ស្តារព្រៃឈើ​នៅ​ក្នុង​សហគមន៍ វា​អាច​រួម​ចំណែក​បាន​ច្រើន ច្រើន​ជាង​យើង​មិន​ធ្វើ​សោះ។ ក្នុង​ការកាប់​បំផ្លាញ ឬ​ក៏​ឆ្ការ​ដី​របស់​សហគមន៍​នឹង​ថយ​ចុះ​ដោយសារ​ការដាក់​ដាំ វត្តមាន​យើង​នៅ​ទីនេះ យើង​ចូ​ល​ទៅ​មើល​ញឹកញាប់ យើង​ធ្វើ​ផ្លូវ​ភ្លើង យើង​ផ្សព្វផ្សាយ​ផ្តល់​ចំណេះដឹង​ដ​ល់​មូលដ្ឋាន»។

លោក កែវ នន មេឃុំពពក ​មានប្រសាសន៍​ថា ព្រៃឈើ​ដែល​បាន​បាត់បង់​នៅ​ក្នុង​ដែនដី​សមត្ថកិច្ច​របស់​ឃុំ មាន​ទំហំ​ប្រមាណ​ជា​៣០​ភាគរយ ហើយ​ថា ការបាត់បង់​នេះ ដោយសារ​ពលរដ្ឋ​នៅ​ក្នុង​ឃុំ​អ្នក​កាប់​ទន្ទ្រាន​យ​កដី​ធ្វើ​កសិកម្ម។ លោកបន្ថែម​ថា ពលរដ្ឋ​ណាដែ​ល​បាន​កាប់​ត្រូវ​បាន​កំណត់​ឱ្យ​ធ្វើកិច្ច​សន្យា​ឈប់​កាប់ និង​ដក​យក​ដី​មក​ដាក់​ចូល​ជា​សហគមន៍​ជា​អ្នក​មើល​ថែ​រក្សា និង​ដាំ​ស្តារ​ព្រៃឈើ​ឡើង​វិញ។

លោកបញ្ជាក់ថា​៖ «ការដាំ​ឡើង​វិញ​នេះ គឺ​ដាំ​នៅ​ព្រៃ​សហគមន៍​ដែល​ប្រជាពលរដ្ឋ​មួយ​ចំនួន គាត់​ទៅ​កាប់​បំផ្លាញ។ ហើយ​អាជ្ញាធរ សហការ​ជាមួយ​សមត្ថកិច្ច​ពាក់ព័ន្ធ​ចុះ​ទៅ​ធ្វើ​កិច្ច​សន្យា​ដើ​ម្បី​ទប់ស្កាត់ ហើយ​យើង​ដក​ដី​នោះ​ម​កដាំកូន​ឈើឡើ​ងវិញ»។

លោក សុខ លូ អភិបាលខេត្តកំពង់ធំ​ថ្លែងថា ការដាំដើម​ឈើ​មិនមែន​ជា​កាតព្វកិច្ច​របស់​ជន​ណា​ម្នាក់​ផ្តាច់​មុខ​នោះ​ទេ តែ​​ជារ​បស់​​​ទាំងអស់​គ្នា ដែល​ចាំបាច់​ត្រូវ​មាន​ការចូល​រួម ទាំង​មន្ត្រី​អាជ្ញាធរ​ខេត្ត មន្ទីរ អង្គការ និង​ប្រជាពលរដ្ឋ​តាម​មូលដ្ឋាន​ផ្ទាល់​តែ​ម្តង។ លោក​បន្ត​ដោយ​បង្ហាញ​អំពី​ផល​វិបាក​នៃ​ការ​បាត់​បង់​ព្រៃឈើ​ថា គ្មាន​ព្រៃឈើ នឹងគ្មា​នទឹ​ក​ភ្លៀង នឹង​ឈាន​ទៅ​ជួប​ការពិបាក​ដោយ​មិន​អាច​បង្ក​បង្កើន​ផល​ដំណាំ​បាន។

អភិបាលខេត្តកំពង់ធំ​រូប​នេះ​បានលើកឡើង​ពី​សម្តី​​​របស់​​លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ថ្លែង​កាល​ពី​ពេល​កន្លង​ទៅ​ថា រដ្ឋបាល​ខេត្ត និង​មន្ទីរ​ពាក់ព័ន្ធ​ ត្រូវ​ប្រគល់ដី​ដែល​ប្រជាពលរដ្ឋ​បាន​ដាំដុះ​ អាស្រ័យ​ផល​ជា​​យូរ​យារ​ណាស់​មក​ហើយ ជូន​ពួក​គាត់ ប៉ុន្តែ​មិនមែន​មាន​ន័យ​ថា​លើក​ទឹក​ចិត្ត​ឱ្យ​ពលរដ្ឋ​ទៅ​កាប់​ទន្ទ្រាន​​ព្រៃ​យ​​ក​ដី​មក​ធ្វើ​កសិកម្ម​បង្ក​បង្កើន​ផល​នោះ​ទេ។

លោក សុខ លូ បន្ថែមថា ក្នុង​ករណី​ពលរដ្ឋ​ក្រីក្រ​ចង់​បាន​ដី​យក​ដាំដុះ ត្រូវ​ដាក់​ពាក្យ​ស្នើ​សុំ​មក​អាជ្ញាធរ។  ​​លោក​ថា​ លោក​ក៏​​បាន​​ដា​ក់​បទបញ្ជាទៅ​កាន់អាជ្ញាធរ​ក្រោម​បង្គាប់​ ឱ្យ​អនុវត្ត​ដោយ​ឱ្យ​តឹងរ៉ឹង មិន​ត្រូវ​លើកលែង​ឱ្យ​ជន​ណា​ដែល​​កាប់​ទន្ទ្រាន​ព្រៃ​យ​​កដីមកធ្វើកម្មសិទ្ធិ​ផ្ទាល់ខ្លួន​នោះ​ទេ។

លោកបញ្ជាក់​ថា៖​ «បងប្អូន​ណា​ដែល​នៅ​តែ​បំពាន​ការកាប់ដីព្រៃឈើ​យក​ទៅ​ធ្វើ​កម្មសិទ្ធិ កាប់ដី​ព្រៃ​សហគមន៍ កាប់​កាប់​កាប់ អាហ្នឹង​គឺ​ថ្ងៃក្រោយ​ឱ្យ​ទៅ​ដេ​ក​ស៊ីបាន​ស្រាប់​ហើយ​ [ជាប់ពន្ធនាគារ]»។

របាយការណ៍​មួយ​របស់​អង្គការ​ណាសា ចេញ​ផ្សាយ​កាល​ពីថ្ងៃទី១០ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៧ បាន​បង្ហាញ​ថា គម្រប​ព្រៃឈើ​ដែ​ល​ធ្លាប់​មាន បាន​រលាយ​បាត់​រូបរាង ហើយ​ប្រែ​ក្លាយ​ទៅ​ជា​ក្រឡា​ចត្រង្គ​ដោយការ​បង្កើត​ផ្លូវ​ថ្នល់ និង​ការដាំ​ដំណាំ​​កៅស៊ូ​ក្នុង​​ទ្រង់​ទ្រាយ​ធំ។ ការលាត​ត្រដាង​ពីការ​បាត់បង់​នេះ​​ធ្វើ​ឡើង​តាមរយៈ​កា​រប្រៀបធៀប​រូប​ផ្កាយ​រណប Landsat ពី​តំបន់​គម្រប​ព្រៃឈើ​រវាង​ព្រំប្រទល់​ខេត្ត​កំពង់​ធំ និង​កំពង់ចាម ពី​ថ្ងៃទី​៣១ ខែធ្នូ ឆ្នាំ២០០០ និង​ថ្ងៃទី៣០ ខែ​តុលា ឆ្នាំ២០១៥​។ របាយការណ៍​របស់​អង្គការ​ណាសាមួយនេះ ​ត្រូវ​បាន​ច្រានចោល​ដោយ​ក្រសួង​បរិស្ថានកម្ពុជា​ ៤ថ្ងៃ​បន្ទាប់ពី​អង្គការ​ណាសា​ចេញ​ផ្សាយ៕​

ពហុកីឡា​ដ្ឋាន​ជាតិ​អូឡាំពិក​ស្វែងរក​​ការអនុញ្ញាត​ឱ្យ​បើក​ឡើង​វិញ

ពហុកីឡាដ្ឋាន​ជាតិ​អូឡាំពិក​ កំពុង​ស្វែងរក​ការអនុញ្ញាត​ឱ្យ​បើក​ឡើង​វិញ​​ជា​សាធារណៈ​ដោយ​អ្នក​រស់នៅ​រាជធានី​ភ្នំពេញ​និយាយ​ថា ពួកគេ​មាន​ជម្រើស​តិចតួច​ក្នុង​ការធ្វើ​លំហាត់​ប្រាណ​នៅ​តាម​សួន​ ដោយសារ​កន្លែង​ខ្លះតូចចង្អៀត​មាន​មនុស្សច្រើន កន្លែងខ្លះ​ស្ទើរ​​តែ​ដើរ​ជាន់​គ្នា។

ទីលាន​ពហុកីឡាដ្ឋាន​ដែល​ជា​កន្លែង​លេង​កីឡា​ជា​សាធារណៈ​ជាច្រើន​ប្រភេទ​ ត្រូវ​បាន​បិទ​តាំង​ពី​ដើម​ខែមេសា ចំ​ពេល​មាន​ការផ្ទុះ​ឡើង​នៃ​ជំងឺ​កូវីដ១៩។

សេចក្តី​ជូនដំណឹង​មួយ​ដែល​ព្យួរ​នៅ​ក្លោង​ទ្វារពហុកីឡាដ្ឋាន​ជាតិ​អូឡាំពិក ​កាល​ពីថ្ងៃទី​១៥ ខែមីនា បាន​ណែនាំ​ប្រជាពលរដ្ឋ​ឲ្យ​មាន​ការរក្សា​គម្លាត​ឆ្ងាយ​ពី​គ្នា​ខណៈ ​ដែល​កាល​បរិច្ឆេទ​មួយ​ទៀត​នៅ​ថ្ងៃទី៧ ខែមេសា បាន​ប្រកាស​បិទ​ជា​បណ្តោះអាសន្ន។ ផ្នែក​ខ្លះ​ក្នុង​ពហុដ្ឋាន​កំពុង​ត្រូវ​បាន​ប្រើជា​ចំណត​ចត​ឡាន។

លោក ហ៊ុន សាមុត ប្រធាន​នាយកដ្ឋាន​គ្រប់គ្រង​ពហុកីឡាដ្ឋាន​ជាតិ​អូឡាំពិក​បាន​ថ្លែង​ប្រាប់ Newsroom Cambodia  ថា លោក​កំពុង​ស្នើ​សុំ​ការអនុញ្ញាត​ពី​ក្រសួង​ឲ្យ​បើក​ឡើង​វិញ។

លោក​ថា៖ « ខ្ញុំបាន​ស្នើសុំទៅ​លោក​ឯកឧត្តម​​ហើយ ប៉ុន្តែ​មិនទាន់​បាន​​ការឆ្លើយ​តប​នៅឡើយ​ទេ» ។

ទោះបីយ៉ាងណា​អ្នកនាំពាក្យ​ក្រសួង​អប់រំ យុវជន និង​កីឡា លោក រស់ សុវាចា មាន​ប្រសាសន៍​ថា លោក​មិន​ទាន់​ដឹង​ថា ពេលណា​ក្រសួង​នឹង​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​ពហុកីឡាដ្ឋាន​បើកជា​សាធារណៈ​ឡើង​វិញ​នោះ​ទ។

ក្រសួងអប់រំ​​បាន​ប្រកាស​កាល​ពី​ខែឧសភា អនុញាត​ឲ្យ​​កីឡាករ​ជាតិ​ និង​កីឡាកម្រិត​ខ្ពស់​ត្រូវ​បាន​អនុញ្ញាត​ឱ្យ​​ហ្វឹកហាត់​នៅ​ទីនោះ។

លោក វ៉ាត់ ចំរើន អគ្គលេខាធិការ​នៃ​គណៈកម្មាធិការ​ជាតិ​អូឡាំពិក ​មានប្រសាសន៍​ថា កាអនុញ្ញាត​ឲ្យ​កីឡាករ​ថ្នាក់ជាតិ និង​ជាន់​ខ្ពស់​បាន​ហាត់​តាំង​ពីខែ៦។

លោក ចំរើន បន្ថែម​ថា វា​ជាហា​និភ័យដែល​​ចាំបាច់​ត្រូវ​អនុវត្តន៍​តាម​ការប្រកាស​ពី​​រដ្ឋា​​ភិបាល ​​ដើម្បី​​បង្ការ និង​​ទ​​ប់ស្កាត់​ការរាល​ដាល​ឆ្លង​ជំងឺកូវីដ​១៩​ ក្នុងការបិទពហុកីឡា​ដ្ឋាន​។

លោក​បញ្ជាក់​​ថា៖ «អ្នក​ដែល​ធ្លាប់​ហាត់ប្រាណ​អាច​ហាត់ប្រាណ​នៅ​ផ្ទះ។ ប្រជាពលរដ្ឋ​ត្រូវ​ចេះ​រៀន​រស់ និ​ង​សម្រប​ខ្លួន​​ក្នុង​ស្ថានភាពថ្មី និង​ធ្វើ​តាម​ការណែនាំ​របស់​រដ្ឋាភិបាល»។

ទោះយ៉ាងណា​លោក នៅ វណ្ណ ដែល​ជា​អ្នក​រស់នៅ​ក្នុង​ខណ្ឌ​ដូនពេញ​និយាយ​ថា លោក​ចូលចិត្ត​ហាត់ប្រាណ​នៅ​ពហុ​កីឡា​ដ្ឋាន​ជាតិ​អូឡាំពិក ហើយ​ជម្រើស​កន្លែង​ផ្សេង​ទៀត​ហាក់​ដូចជា​មាន​ហានិភ័យ​ខ្ពស់​ជាង។

«ខ្ញុំ​ដើរ​ហាត់ប្រាណ​នៅ​សួន​វិមាន​ឯករាជ្យ និង​កន្លែង​ខ្លះទៀ​តតូច​ចង្អៀត​ដើរ​ចង់​ជាន់​គ្នា​ក៏​មាន»។​

លោកបន្ថែមថា កន្លែង​ផ្សេង​ទៀត​មាន​មនុស្ស​​ប្រមូល​ផ្ដុំគ្នា​នៅ​កន្លែង​បាំង​ជិត​ មនុស្ស​ជុំគ្នាស៊ី​ផឹក ​ជា​ការ​បង្ក​ហានិភ័យ​ជាង​ការបើក​ពហុកីឡាដ្ឋាន​ជាតិអូឡាំពិ​ក​ឲ្យដំណើរការឡើងវិញ​។​ លោក​ថា កីឡាដ្ឋាន​​​​​មាន​កន្លែង​ធំទូលាយ និង​មាន​ខ្យល់​អាកាស​ល្អ ងាយស្រួល​ក្នុងកា​ររក្សា​គម្លាត​ចម្ងាយ ៥-១០ ម៉ែត្រ​ពីគ្នា។​

លោក វណ្ណ បញ្ជាក់​ថា៖ «ដំបូង​ការបិទ​មួយ​រយៈ​ខ្លី​ដើម្បី​បង្ការ ប៉ុន្តែ​មក​ដល់​ពេល​នេះ​នៅ​តែ​បិទ ខ្ញុំ​មិន​គាំទ្រ​ទេ។ វា​ជាធម្មជាតិ ការហាត់ប្រាណ​ធ្វើ​ឲ្យ​សម្រួល​ការតានតឹង និង​ជួយ​ឱ្យ​គេង​លក់​ស្រួល។ ខ្ញុំ​ចង់​ឲ្យ​ក្រសួង​បើក​ស្តាត​ឡើងវិញ​ ដើម្បី​ឲ្យ​ប្រជាពលរដ្ឋ​អាច​ហាត់ប្រាណ​បាន»។

គិត​ត្រឹម​ថ្ងៃ​ទី​២៦ ខែ កក្កដា​នេះ កម្ពុជា​មាន​ករណី​ឆ្លង​ជំងឺ​កូវីដ​១៩​ចំនួន ​២២៥​ករណី ហើយ​សាលារៀន​នានា​មាន​​គម្រោង​នឹង​បើកឡើង​វិញ​ជា​បណ្តើរៗ ​នៅដើ​មខែ​ក្រោយ​នេះ។

អ្នកស្រី មាន រស្មី ពលរដ្ឋ​រស់នៅ​ក្បែរ​ពហុកីឡាដ្ឋាន​ជាតិ​អូឡាំពិក​និយាយថា ផ្ទះ​របស់អ្នកស្រី​តូច​ចង្អៀត មិន​អាច​ដើរ​ហាត់ប្រាណ​តាមផ្លូវ​ដែល​ពោរពេញ​ដោយ​ចរាចរណ៍​បានទេ ចំណែក​ចិញ្ចើម​ថ្នល់​ពេញ​ដោយ​ចំណត​ម៉ូតូ និង​ឡាន​។ អ្នកស្រី​បន្ថែម​ថា អ្នកស្រី​ឲ្យ​ពហុកីឡាដ្ឋានជាតិអូឡាំពិក​បើក​ដំណើរ​ការឡើងវិញ ដូច្នេះ​អ្នកស្រី និង​ក្រុមគ្រួសារ​ នឹង​អាច​ទៅ​ហាត់​ប្រាណ​នៅ​ពេល​ល្ងាច និង​ចុង​សប្តាហ៍​បាន​។

អ្នកស្រី​ថា៖ «ខ្ញុំ​ចង់​ឲ្យ​ស្តាត​បើក​ក្នុង​ពេល​ឆាប់ៗ​នេះ ឲ្យ​មនុស្ស​បាន​ទៅ​ហាត់ប្រាណ​បំបាត់​ភាព​តានតឹង និង​ឱ្យ​គេមា​ន​កន្លែង​ហាត់ប្រាណ​ល្អមួយ»៕

អាជ្ញាធរចាប់អូស​ស្រ្តី​គ្រួសារ​​របស់​​អតីតសកម្មជនគណ​បក្សប្រឆាំងជាប់​ឃុំ​​​​ចេញ​ពី​ខាង​មុខ​តុលា

អាជ្ញាធរខណ្ឌ​៧មករា​ប្រើអំពើហិង្សា និង​ចាប់អូស​ក្រុម​​ស្ត្រី​ដែល​ជាគ្រួសារ​​អតីត​​សកម្មជន​គណបក្ស​សង្គ្រោះជាតិ​​​ចេញ​ពី​ខាង​មុខ​សាលា​ដំបូង​រាជធានី​ភ្នំពេញ ខណៈពួកគេ​កំពុង​តវ៉ា​ទាម​ទារ​ឲ្យ​មានការ​ដោះ​លែង​​សមាជិក​គ្រួសារ​​​របស់​ពួកគេ​ដែល​​​កំពុង​ជាប់​ឃុំ។

នៅព្រឹកថ្ងៃសុក្រនេះ ក្រុមគ្រួសារ​អតីត​សកម្មជន​គណបក្ស​សង្គ្រោះជាតិ និង​អ្នកគាំទ្រ​ប្រមាណ​៥០​នាក់​ដែល​ភាគ​ច្រើន​ជា​ស្រ្តី​ បាន​ប្រមូល​ផ្តុំ​គ្នា​​តវ៉ា​​នៅ​​ខាង​មុខ​​សាលា​ដំបូង​រាជធានី​​ភ្នំពេញ ដើម្បី​​ឲ្យ​​តុលាការ​ដោះ​លែង​​អតី​ត​សកម្មជ​ន​​ចំនួន​​១៧នាក់​ដែល​កំពុង​ជាប់​ឃុំ​ក្នុង​ពន្ធនាគារ។

ខណៈ​កំពុង​តវ៉ា​ដោយ​មាន​កាន់​បដា និង​ស្រែក​ទាមទារ​ឲ្យ​មានការ​ដោះ​លែង​​ ​​អាជ្ញាធរខណ្ឌ​៧មករា ​ប្រមាណជា​២០​នាក់​បាន រារាំង រុញច្រាន ​ចាប់​​អូស​ក្រុម​អ្នកតវ៉ា​​មួយចំនួន​​នោះ​ មិន​ឲ្យ​ឈរ​នៅ​មុខ​បរិវេណ​សាលាដំបូង​រាជធានី​ភ្នំពេញ បណ្តាល​ឲ្យ​អ្នកតវ៉ា​មួយ​ចំនួន​ធ្វើ​ឲ្យ​មាន​របួស​រលាត់​ដៃ និង​ថ្លោះជើង​ជាដើម។

អ្នកស្រី សំ បូលីម៉ា ភរិយា​អតីត​សកម្មជនគណ​បក្សសង្គ្រោះជាតិ​​គឺ​លោក ឃីម ភាណា លើក​ឡើង​​ថា អ្នកស្រី និង​ក្រុមគ្រួសារ​អតីត​សកម្មជន​ផ្សេង​ទៀត​ប្រមាណ​​ជា​៥០​នាក់ មក​តវ៉ា​នៅ​សាលា​ដំបូង​​រាជធានី​ភ្នំពេញ ដើម្បី​ឲ្យ​តុលាការ​ដោះលែង​ស្វាមីរបស់អ្នកស្រី និង​អតីត​សកម្មជន​​​គណបក្ស​​សង្គ្រោះជា​តិ​​​១​៦​នាក់​ផ្សេង​ទៀត​​​ដែល​កំពុងជាប់​ឃុំ។ អ្នក​ស្រី​បន្ត​ថា អ្នកស្រី​​នឹង​នៅតែបន្តការតវ៉ា ប្រសិន​បើ​មិនមាន​ការ​ដោះ​លែង។​

អ្នកស្រីថា៖ «បើ​អត់​មាន​ដំណោះស្រាយ ខ្ញុំ​នឹង​តតាំង​ដល់​ទី​បញ្ចប់ ទោះបី​ខ្ញុំ​ស្លាប់​នៅ​នឹង​តុលាការ​ក៏​ខ្ញុំ​តតាំង​ដែរ»។

ចំណែក​​អ្នកស្រី ព្រំ ចន្ថា ភរិយា​លោក កាក់ គន្ធា និង​ត្រូវ​​ថ្លោះជើង​ដោយសារ​ការ​រុញ​ច្រាន និង​អូស​ពី​សំណាក់​​អាជ្ញាធរ ​លើកឡើងថា ទោះបីជា​ត្រូវ​រងការឈឺចាប់​ដោយសារ​ការអូស និង​លើក​ទម្លាក់​ខ្លាំងៗ​របស់អាជ្ញាធរ​​​​ក្តី អ្នកស្រី​នឹង​បន្ត​ការតវ៉ា​ជារៀងរាល់​ថ្ងៃសុក្រ​រហូត​មាន​​ការ​ដោះ​លែង​​អតីត​សកម្មជន​ទាំង​១៧នាក់​នោះ។ អ្នកស្រី​បន្ថែម​ថា ​សកម្មជន​បក្ស​ប្រឆាំង​ដែល​កំពុង​ជាប់​ឃុំ​ទាំងនោះមិ​នមាន​កំហុស ហើយ​សុទ្ធ​តែ​មាន​វ័យចំណាស់។​

អ្នកស្រីថា៖ «​​ប្រឹង​ស៊ូ​ដើម្បី​តទៅ​មុខ​ទៀត ទោះជាខ្ញុំ​ឈឺ​ចិត្ត ឈឺកាយ​ប៉ុណ្ណា​ក៏​ដោយ ក៏​ខ្ញុំ​នៅ​ស៊ូ​ប្រឹង ដើម្បី​ឲ្យ​ដោះលែង​ពួកគាត់​ឆាប់ៗ​»។

លោក ស៊ឹង សែនករុណា អ្នកនាំពាក្យ​ស​មាគម​សិទ្ធិ​មនុស្ស​អាដហុក លើក​ឡើង​ថា អាជ្ញាធរ​គួ​រ​សម្រប​​សម្រួល​​ក្រុម​គ្រួសារ​អតី​តសកម្មជន​ទាំងនោះ​ ជៀសវាង​ការប្រើអំពើ​ហិង្សា​ធ្វើ​​ឲ្យ​ពួក​គាត់​រង​របួស។​

លោកថា៖ «ការចាប់​គ្រវា​ត់គ្រវែង​អី​ទាំងអស់​ហ្នឹង វាជា​រូបភាព​អត់​ល្អទេ នៅ​ពេល​ដែល​ការផ្សព្វផ្សាយ​តាម​បណ្តាញ​សង្គម ឬក៏​សារព័ត៌មា​ន​ជាដើ​ម បើសិន​ជា​រារាំង​មិន​ឲ្យ​គាត់​តវ៉ា​នៅ​ដល់​មុខ​សាលា​ដំបូង​»។

លោក ម៉េត មាសភក្តី អ្នកនាំពាក្យ​សាលា​រាជធានី​សុំ​មិន​ធ្វើ​អត្ថាធិប្បាយ​​ជុំ​វិញ​ករណី​នេះ។​

បើ​តាម​ក្រុម​គ្រួសារអតីត​សកម្ម​ជន​ទាំង​នោះ​​អះអាងថា ​អតីតសកម្មជនគណបក្សសង្គ្រោះជាតិ​​ទាំង​១៧​រូបនោះ​ ​កំពុង​ជាប់ឃុំពីបទញុះញង់ និងក្បត់ជាតិ។​ សកម្មជន​ខ្លះជាប់ឃុំជាង​​៣ខែ និង​ខ្លះទៀតមានរយៈពេល​​២ឆ្នាំ ហើយ​ថា រហូត​មក​ដល់​ពេល​នេះ ក្រុម​គ្រួសារ​បាន​តវ៉ា​ចំនួន​៦​ដង​មក​ហើយ​៕​

កម្មកររោងចក្រ​វ៉ាយអូលែតជាង​៣០០នាក់ ស្នើ​​ក្រសួងការងារ​អន្តរាគមន៍​ឲ្យ​ក្រុម​ហ៊ុន​​​ផ្តល់​​​សំណង

កម្មករ-កម្មការិនី​រោងចក្រវ៉ាយអូលែត អឹភែរឹល ខេមបូឌា ខូអិលធីឌី ជាង​៣០០នាក់ ​នៅថ្ងៃ​ព្រហស្បតិ៍​​នេះ ប្រមូល​ផ្តុំ​គ្នា​តវ៉ា​នៅ​​​មុខ​ក្រសួង​ការងារ​ ស្នើ​​ឱ្យ​​មាន​ការ​អន្តរាគមន៍​​ជំរុញ​​ក្រុមហ៊ុនឲ្យ​​​ផ្តល់​សំណង​ ដោយសារ ព្យួរ​ការងារ​​​​​​​មិនមាន​ការជូន​ដំណឹង​​​ និង​ការ​មិន​ផ្តល់ប្រាក់ឈ្នួលដល់កម្មករ​​។

អ្នកស្រី អ៊ុង ចាន់ធឿន ជា​តំណាងកម្មករ​ និង​ជា​សហជីព​ក្នុង​រោង​ចក្រ​លើកឡើងថា ​ក្រុម​កម្មករ​ទាមទារ​​ឱ្យ​​ក្រសួង​អន្តរាគមន៍​​លុប​លិខិត​​​ដែល​​រោងចក្រ​​ព្យួរ​​​ការងារ​​រយៈពេល​​​​២ខែ ​ដោយ​មិនមាន​ការជូន​ដំណឹង និង​ទាមទារ​សំណង​​៥ចំណុច​បន្ថែម​ទៀត ដូចជា​​លុយ​បំណាច់​ឆ្នាំ ប្រាក់ខែ​ចុង​ក្រោយ ប្រាក់អតីត​ភាព​ការងារ លុយ​ជំងឺ​ចិត្ត​ដែល​រោងចក្រ​បិទ​អត់​មាន​ការជូន​ដំណឹង​ត្រឹមត្រូវ និង​​លុយ​ដែ​ល​ធ្វើការ​ថ្ងៃ​ចូលឆ្នាំ​​។​

អ្នកស្រីបញ្ជាក់ថា៖ ​«​​ការស្រាយបំភ្លឺទៅ GMAC ដែលជាសមាគមគ្របដណ្តប់វិស័យកាត់ដេរ ផ្នែកវាយនភណ្ឌ និងស្បែកជើង ហើយស្រាយបំភ្លឺថា ចំពោះ​រោងចក្រ​ណាដែ​ល​ព្យួរ​ការងារ​រយៈពេល​២ខែ ហើយ​អត់​មាន​អ្នក​​បញ្ជា​ទិញ អីចឹង​មិន​ចាំបាច់​ជូន​ដំណឹង និង​សង​ជំងឺ​ចិត្ត»។

តំណាងកម្មកររូបនេះ​បន្ថែម​ថា​ រោងចក្រ​បាន​ផ្តល់​ប្រាក់​សំណង​មួយ​ចំនួន ដូចជា លុយ​បំណាច់​ឆ្នាំ ប្រាក់ខែ​ចុងក្រោយ និង​ប្រាក់អតីត​ភាព​ការងារ ប៉ុន្តែ​មិន​ពេញ​លេញ​។ អ្នកស្រី​ថា សម្រាប់​លុយ​ជំងឺ​ចិត្ត​ដែល​រោងចក្រ​បិទ​អត់​មាន​ការជូន​ដំណឹង​ត្រឹមត្រូវ និង​លុយ​ដែ​ល​ធ្វើការ​ថ្ងៃ​ចូលឆ្នាំ​​ គឺ​កម្មករ​​មិន​​បាន​​​ទទួល​​​នោះ​​ទេ។

អ្នកស្រី​ថា​៖ «នៅ​ពេល​រោងចក្រ​បិទ បើ​មិនមាន​ការជូន​ដំណឹង ត្រូវ​គិតគូរ​ទៅ​តាម​ផ្លូវ​ច្បាប់»។

នៅ​ថ្ងៃ​សុក្រ​នេះ ក្រុម​កម្មករ​រោង​ចក្រ​វ៉ាយ​អូលែត បាន​តវ៉ា​ម្តង​ទៀត​នៅ​ខាង​មុខ​រោង​ចក្រ​របស់​ពួកគេ ស្ថិត​នៅសង្កាត់​អូរ​បែក​ក្អម ខណ្ឌ​សែន​សុខ រាជធានី​ភ្នំពេញ។​

លោក រ៉ុង ឈុន ប្រធាន​សហភាព​សហជីព​កម្ពុជា លើក​ឡើង​ថា កម្មករ-កម្មការិនី ចង់​ទាមទារ​សំណង​ពី​រោងចក្រ ដោយសារ​​រោងចក្រ​ត្រូវ​ទទួល​ខុស​ត្រូវ​ជូន​ដល់​ពួកគេ​។ លោក​បន្ថែម​ថា ក្រសួងការងារ​បានដោះស្រាយ​បញ្ហា​មួយចំនួន​​​ចាប់​ពី​ការ​តវ៉ា​របស់​កម្មករ​នៅ​ថ្ងៃ​ព្រហស្បតិ៍ រហូត​មក​ដល់​ថ្ងៃ​សុក្រ​នេះ​ ដូចជា​សំណងចំពោះស្ត្រីមានផ្ទៃពោះ ដោះស្រាយបាន ៥០ភាគរយ ប៉ុន្តែ​ចំណុច​មួយចំនួន​ទៀត ក្រសួងមិនទាន់បានដោះស្រាយនៅឡើយ​។​

លោកបន្តថា៖ «​ចង់​ឲ្យ​ក្រសួង​ការងារប៉ះប៉ូវចំពោះគាត់ទៅ​តាម​ផ្លូវ​ច្បាប់ គាត់​​ចង់​បាន​អ្វី​ដែល​កំណត់​ដោយ​ច្បាប់»។

Newsroom Cambodia មិនអាច​ទាក់ទង​សុំ​ការ​អត្ថាធិប្បាយ​ពី​លោក ហេង សួរ អ្នកនាំ​ពាក្យ​ក្រសួង​ការងារ បាន​​នៅ​ឡើយ ដោយ​ទូរស័ព្ទ​ចូល​ តែ​លោក​ចុច​បិទ។​

យោងតាមសេចក្តីជូនដំណឹងរបស់ក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ កាលពីថ្ងៃទី២៦ ខែ​ឧសភា ឆ្នាំ២០២០ ស្តីពីការបើកផ្តល់ប្រាក់ឧបត្ថម្ភជូនបងប្អូនកម្មករនិយោជិត ក្នុង​វិស័យ​កាត់​ដេរ និង​វិស័យ​ទេសចរណ៍ ដែល​ត្រូវ​បាន​ព្យួរកិច្ច​សន្យា​ការងារ បញ្ជាក់ថា ក្រសួង​ការងារ​បាន​ផ្តល់​ប្រាក់​ឧបត្ថម្ភ​ដល់​កម្មករ​និយោជិត​ចំនួន​៣៣,២៣១នាក់ នៃរោងចក្រ​សហគ្រាសទាំង១១១ ក្នុង​វិស័យកាត់ដេរ និង​វិស័យ​ទេសចរណ៍​​ដែល​រងផលប៉ះពាល់ជំងឺកូវីដ១៩៕

‘We Can’t Breathe’: Residents Along Meanchey’s Smelly-Street Fume Over Garbage Collection, Neighbors

On the road bordering Meanchey district’s Phum Russey Primary School, motorbike drivers cover their mouths against the intense smell of garbage, and residents say they have difficulty breathing.

“It’s such a bad smell … when walking or even riding a motorbike we need to cover our mouths and we can’t breathe for a while,” said Mao Sarin, an accountant living on the street in Stung Meanchey 2 commune.

The road has two primary schools as well as several factories and rental accommodations. Trash bags pile up on and all around garbage carts left near the entrance of the street.

Sarin said Phnom Penh trash collection company Cintri came to pick up the garbage only two to three times a week, on an irregular schedule. Meanwhile, neighbors — he said he did not know exactly who — left their trash scattered everywhere.

“It’s hard for every factory worker and young child when they walk on this road,” he said. The mess had been going on for three years already, he added.

Rotana Brayut, who was recently driving his motorbike down the street, said he rarely used the road because when he rode with his daughter she would complain about difficulties breathing.

“Especially now that it’s rainy season … it’s really hard,” Brayut said.

Sung Sovan, a vendor living opposite Sarin, put the blame squarely on her neighbors.

Sung Sovan, selling soap, says her neighbors litter on her street in Phnom Penh’s Meanchey district. (Va Sopheanut)

“The company collecting the garbage is good, but the issue is some people do not understand about littering,” she said. Residents put their trash all over the road when the carts were full, she said.

Cintri’s chief of Meanchey district garbage collection, Khun Samphors, also said residents were at fault, though he argued that local authorities should do more to help.

Cintri wants people to leave trash outside their houses rather than along the school wall, and at one point it removed the garbage carts there to encourage the behavior, he said.

But residents just left their trash on the ground where the carts used to be, so the company brought them back, Samphors said.

“It’s their habit,” he said. “We can remove the carts from the street again if authorities will be there to cooperate. The authorities must wait and stop people from throwing rubbish there.”

Commune chief Touch Sam Ol, however, said the smell was Cintri’s failure. Residents had no other option than to put their garbage around the provided carts because many lived down small lanes where garbage trucks could not go.

As a result, the trash was left rotting on the street for days, he said.

“I have reported this to the garbage company and I have prepared a letter for Cintri, but I haven’t seen anyone come to take it,” Sam Ol said.

City Hall spokesman Meth Measpheakdey said the city was aware of garbage collection issues around Phnom Penh. City Hall apologized to citizens while it took bids to have three more companies help Cintri with the work, he said.

Irina Chakraborty, a Phnom Penh eco-businesswoman with a background in environmental engineering, said organic solids and liquids could cause bad smells even after the waste was collected, and residents should clean the street if they wanted the smell to go away.

The smell from improperly disposed garbage could cause headaches, she said, and recommended composting either by households or at the municipal level.

According to the Environment Ministry, Phnom Penh produces 3,000 tons of garbage every day, and officials have suggested subsidies for recyclers similar to neighboring countries to try to combat the problem.

រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងព័ត៌មានថា កម្ពុជាគ្មានភាពចាំបាច់បង្កើតច្បាប់ទប់ស្កាត់ព័ត៌មានក្លែងក្លាយ

(ភ្នំពេញ)៖ រដ្ឋមន្រ្តី​ក្រសួង​ព័ត៌មាន​​ លោក ខៀវ កាញារីទ្ធ កាល​ពី​​ថ្ងៃ​ព្រហស្បតិ៍​​​​ថ្លែង​ថា កម្ពុជា​មិន​មាន​ភាព​ចាំបាច់​ត្រូវ​បង្កើត​ច្បាប់​ដាក់​​ទោស​​អ្នកផ្សព្វផ្សាយព័ត៌​មាន​ក្លែងក្លាយ​នោះទេ ហើយ​ថា ច្បាប់​នេះ​អាច​ធ្វើ​ឲ្យ​ប៉ះពាល់​ដល់​សេរីភាព​នៃការ​បញ្ចេញ​មតិ។

លោក ខៀវ កាញារីទ្ធ ថ្លែង​បែបនេះ​ក្នុង​​ពិធីសម្ពោធដាក់ឱ្យប្រើប្រាស់សៀវភៅ «វិជ្ជាជីវៈ​សារ​ព័ត៌​មាន ដំណឹងក្លែងក្លាយ និង​ព័ត៌មាន​​មិន​ពិត» ដែល​បង្កើត​ឡើង​ដោយ​ UNESCO ប្រចាំ​កម្ពុជា។​

លោក ខៀវ កាញារីទ្ធ ថ្លែង​ថា ក្នុង​អំឡុង​ការ​រាលដាល​នៃ​​ជំងឺ​កូវីដ​១៩ មាន​ការ​ផ្សព្វផ្សាយ​ព័ត៌មាន ឬ​ដំណឺង​ក្លែង​ក្លាយ​ជា​ច្រើន រហូត​​មាន​ការ​ជំរុញ​​ឲ្យ​ក្រសួង​​បង្កើត​ច្បាប់​​ស្តីពីការ​បង្ក្រាប​ព័ត៌​មាន​ក្លែងក្លាយ​នេះ​ឡើង ប៉ុន្តែ​លោក​ថា ច្បាប់​នេះ​មិនមាន​ភាព​ចាំ​បាច់​ណា​មួយ​សម្រាប់​ប្រើ​ប្រាស់​នោះទេ។​

លោក​បញ្ជាក់​ថា៖ «មិនមែន​គ្រាន់តែ​បញ្ហា​កូ​វីដ ឬបញ្ហា​អី យើង​ចេញច្បាប់​មួយ​ដើម្បី​បង្រ្កាប​ព័ត៌មាន​ក្លែងក្លាយ ព័ត៌មាន​មិន​ពិត។ ហើយ​កាលណា​យើង​ចេញច្បាប់​ ពិបាក​នឹង​កំណត់​ណាស់ ហើយ​ច្បាប់​នេះវាមិនបានការ​ពារ​ផលប្រយោជន៍​រួម​ទេ វា​នឹង​ការពារ​ផលប្រយោជន៍​បុគ្គល ហើយនឹង​អាច​ក្លាយជា​ការរំលោភ​សិទ្ធិ​សេរីភាព​ក្នុង​ការ​បញ្ចេញមតិ»។

បើតាម​​លោក ខៀវ កាញារីទ្ធ ព័ត៌មានមិនពិត​ធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់នយោបាយ សេដ្ឋកិច្ច បង្ក​ការ​មិន​ទុក​​ចិត្ត​គ្នា និង​ធ្វើ​ឲ្យ​មាន​អសន្តិសុខសង្គម​​ជាដើម។ លោក​​ថា ការ​អប់​រំ​គឺ​ជា​វិធី​សាស្រ្ត​​ដែល​ល្អបំ​ផុត​ក្នុងការ​កាត់​បន្ថយ​ព័ត៌មាន​មិន​ពិត​ទាំង​នោះ។

លោកស្រី ចក់ ​សុភាព នាយិការ​មជ្ឈមណ្ឌលសិទ្ធិមនុស្ស​កម្ពុជា​លើកឡើង​ថា ការបង្កើត​ច្បាប់​គ្រប់គ្រង​ទៅ​លើ​ព័ត៌មានក្លែងក្លាយ  អាចនឹង​ប៉ះពាល់​ដល់​សិទ្ធិ​សេរីភាព​បញ្ចេញមតិ។ លោក​ស្រី​បន្ថែម​ថា​ ​ក្នុង​មួយ​​រយៈពេល​ចុង​ក្រោយ​នេះ សេរីភាពសារព័ត៌មាន​នៅ​កម្ពុជា​មាន​ការធ្លាក់​ចុះ​​គួរ​ឱ្យ​ព្រួយបារម្ភ​ តាម​រយៈ​ការ​ប្រើ​ប្រាស់​​ច្បាប់​មួយ​ចំនួន​​​យក​ទៅ​អនុវត្តន៍​​លើ​អ្នក​សារ​ព័ត៌​មាន​។

លោកស្រី​បញ្ជាក់​ថា៖​ «កន្លងមក​​ បើ​ទោះបី​យើង​មិនទាន់​មានច្បាប់​គ្រ​ប់គ្រង​លើ​ព័ត៌មាន​ក្លែង​ក្លាយ​​នេះ​​យ៉ាង​ណា​ក៏​ដោយ គឺ​​យើង​ឃើញ​ថា​​មានការប្រើ​ប្រាស់​ច្បាប់​​ដែល​​មាន​​​ជា​ធរមាន​​រួច​ហើយ​​ក្នុង​​ការ​ ដូច​​ជា​នៅពេលមាន​​ព្រឹត្តិ​ការណ៍​​ណាមួយ ឬក៏​ការចោទប្រកាន់​ណាមួយ​​នោះ គឺ​មាន​ការ​ប្រើប្រាស់​​ក្រម​ព្រហ្មទណ្ឌ​​រួច​ទៅ​ហើយ ឬ​ក៏​​​ច្បាប់​​ពាក់ព័ន្ធ​​ផ្សេង​ទៀត»។

សៀវភៅ «វិជ្ជាជីវៈ​សារ​ព័ត៌​មាន ដំណឹងក្លែងក្លាយ និង​ព័ត៌មាន​​មិន​ពិត» ​គឺ​ជា​សៀវ​ភៅ​ដែល​បង្កើត​ឡើង​ដោយ​អង្គការ​ UNESCO ដែល​ច្បាប់​ដើមជា​ភាសាអង់គ្លេស និង​​ទើប​ត្រូវ​បាន​បកប្រែ​ជា​ភាសាខ្មែរ ក្នុង​គោល​បំណង​។​

បើតាម​សេចក្តី​ប្រកាស​ព័ត៌មាន​របស់​ UNESCO សៀវភៅ​នេះ​ ​បង្ហាញ​អំពីប្រភេទ​នៃ​​ព័ត៌មាន​មិន​ពិត និង​ការ​ថ្លែង​ដែល​ធ្វើ​ឲ្យ​មាន​ការ​ស្អប់​​ជាដើម។ ក្នុង​នោះ​ក៏​មានការ​បង្ហាញ​អំពី​ការជឿ​ជាក់​​​លើ​ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ និង​ការ​ស្វែង​រក​ព័ត៌មាន​ដែល​គួរ​ឲ្យ​ជឿទុក​ចិត្ត​ ជាមួយ​គោលការណ៍​សេរីភាព​សារព័ត៌មាន។​​

លោក Sardar Umar Alam តំណាង​អង្គការ UNESCO ប្រចាំ​កម្ពុជា​ថ្លែង​ថា  ក្នុង​ការគ្រប់គ្រង​ព័ត៌​មាន​ក្លែងក្លាយ​ត្រូវ​មាន​ការចូលរួម​ពី​គ្រប់​ភាគី​ពាក់ព័ន្ធ រួមមាន​អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល ប្រជា​ពលរដ្ឋ និង​រដ្ឋាភិបាល​ផងដែរ។ លោកបន្ត​ថា​ រដ្ឋាភិបាល​ត្រូវធានា​ថា ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ​ត្រូវ​ដំណើរការ​ដោយ​សេរី។

លោក​បញ្ជាក់​ថា៖ «គ្រប់​គ្នា​មាន​តួនាទីសំខាន់​​ក្នុង​ការប្រយុទ្ធ​​ប្រឆាំង​​ទៅ​​នឹង​​ព័ត៌មាន​​មិន​ពិត ការជំរុញ​​ឲ្យ​មាន​​ការពិនិត្យ​​ផ្ទៀងផ្ទាត់ រដ្ឋា​ភិបាល​​​នៅ​​ទូទាំង​​សកល​​លោក​​ត្រូ​វ​​ធានា​​ថា ​ប្រព័ន្ធ​ផ្សព្វផ្សាយ​​អាច​​ដំណើរ​ការ​ដោយ​សេរី និង​​ធានា​​សិទ្ធិ​​ទទួល​​បាន​​សេរីភាព​​បញ្ចេញ​មតិ ហើយ​អ្នកសារ​​ព័ត៌មាន​ត្រូវ​ប្រកាន់​ភ្ជាប់​វិជ្ជាជីវៈ​របស់​ខ្លួន​ផង​ដែរ»។​

ចាប់ពី​​ដើ​ម​ឆ្នាំ២០២០ ពោល​គឺ​ក្នុង​អំឡុង​ការ​កើត​​មាន​​ជំងឺ​កូវីដ​១៩ អ្នកប្រើ​ប្រាស់អ៊ីនធឺណិត​ និង​​អ្នកសារព័ត៌មានមួយ​ចំនួន​ត្រូវ​បាន​ឃាត់ និង​​​ចាប់ខ្លួនដោយសារ​ការ​បង្ហោះ​សារ​លើ​បណ្តាញ​ស​ង្គម​ហ្វេសប៊ុក ពាក់ព័ន្ធនឹងការ​​ផ្សព្វផ្សាយ​ព័ត៌មាន និង​​ការ​​រិះគន់​ជុំវិញជំងឺ​កូវីដ​១៩។ ក្នុង​នោះ​មាន​លោក សុវណ្ណ រិទ្ធី និពន្ធនាយក​ TVFB ជាដើម​​​​៕

ការស្រាវជ្រាវ៖ ប្រជាជនកម្ពុជាបាត់បង់ប្រាក់ចំណូលក្នុងគ្រួសារ៤០% អំឡុងការកើតមានជំងឺកូវីដ១៩

លទ្ធផលនៃការស្រាវជ្រាវមួយរកឃើញថា ក្នុងអំឡុងវិបត្តិជំងឺកូវីដ១៩ ប្រជាជនកម្ពុជា បានបាត់បង់ប្រាក់ចំណូលក្នុងគ្រួសារដល់ទៅ៤០%។ នេះបើតាមការស្ទង់មតិ និងការសិក្សាស្រាវជ្រាវរបស់វេទិកាអនាគត និង Angkor Research Cambodia។

កាលពីថ្ងៃពុធ វេទិការអនាគត Future Forum និង Angkor Research Cambodia បានរៀបចំសិន្និសីទសារព័ត៌មានមួយបង្ហាញពីលទ្ធផលនៃការស្រាវជ្រាវ និងស្ទង់មតិរបស់ខ្លួន ស្តីអំពី «ផលប៉ះពាល់សេដ្ឋកិច្ចរបស់ប្រជាជនកម្ពុជាកំឡុងពេលកូវីដ១៩»

ការស្ទង់មតិនោះធ្វើឡើងចន្លោះពីខែមករា ឆ្នាំ២០២០ ដល់ខែមេសា ឆ្នាំ២០២០ ដោយផ្តោតលើប្រាក់ឈ្នួលកម្មករ ក្រុមគ្រួសារដែលមានសហគ្រាសខ្នាតតូច និងកសិករនៅក្នុងរាជធានីខេត្តចំនួន៤ គឺ កំពត សៀមរាប ស្វាយរៀង កំពង់ស្ពឺ និងរាជធានីភ្នំពេញ។

ក្នុងរបាយការណ៍នោះរកឃើញថា ក្រោយពីការសាកសួរមេភូមិ គ្រួសារចំនួន១,០៨៣ ដែលមានសហគ្រាសខ្នាតតូច ត្រូវបានផ្អាកដំណើរការ និងបិទទ្វារប្រហែលជា១០.៥% ក្នុងចំណោម ៥៤ភូមិ ហើយ៤២%បានកាត់បន្ថយការធ្វើពិធីបុណ្យសពតាមប្រពៃណី និង៣២% បានកាត់បន្ថយការអំពើហិង្សាក្នុងគ្រួសារ។

លោក អ៊ូ វីរៈ ប្រធានវេទិកាអនាគតមានប្រសាសន៍ក្នុងសន្និសីទនោះថា លទ្ធផលសរុបក្នុងរបាយការណ៍បានរកឃើញថា ចំណូលក្នុងគ្រួសារជាមធ្យមបានធ្លាក់ចុះ៤០%កំឡុងពេលមានជំងឺកូវីដ១៩ ក្នុងចំណោមការសិក្សា៤ខេត្ត និងមួយរាជធានីភ្នំពេញ ជាពិសេសខេត្តសៀមរាបទទួលរងផលប៉ះពាល់ខ្លាំងជាងគេលើគ្រប់វិស័យ។

លោក អ៊ូ វីរៈ មានប្រសាសន៍ថា៖ «បើយើងមើលទៅលើគ្រួសារទាំងមូល គឺចំណូលរបស់គាត់បានធ្លាក់ចុះដល់ទៅ៤០% ជាពិសេសនៅខេត្តសៀមរាបប៉ះពាល់ធ្ងន់ជាងគេស្ទើរតែគ្រប់វិស័យ ហើយអសន្តិសុខស្បៀងក៏ប៉ះពាល់ធ្ងន់ធ្ងរដែរ»។

ក្នុងរបាយការណ៍ដដែលបានបង្ហាញថា នៅខេត្តសៀមរាប ប្រាក់ចំណូលធ្លាក់ចុះពី៣៥១,៤៤ ដុល្លារ ក្នុងខែមករា ដល់១៨៦,០១ដុល្លារ ក្នុងខែមេសា។ លទ្ធផលអវិជ្ជមាននេះក៏អាចត្រូវបានគេមើលឃើញផងដែរ ក្នុងអត្រាខ្ពស់នៃអសន្ដិសុខស្បៀងក្នុងកម្រិតមធ្យមទៅជាកម្រិតធ្ងន់ធ្ងរ សរុបប្រហែល២០,១% នៃគ្រួសារដែលបានស្ទង់មតិ ហើយអាចចាត់ចូលក្នុងចំណាត់ថ្នាក់ អសន្តិសុខស្បៀង (FIES) ។

ក្នុងចំណោមការស្ទង់មតិមនុស្សចំនួន១,០៨៧នាក់ មាន៩៣៣នាក់ បានដំណើរការអាជីវកម្មក្នុងគ្រួសារ។ ក្នុងចំណោមកម្មករមានប្រាក់ឈ្នួល៣១០នាក់ ដែលធ្វើការតាមបណ្តាខេត្តផ្សេងៗ និង២៧នាក់ដែលធ្វើការនៅក្រៅប្រទេស ៤២,៧% បានវិលត្រឡប់មកវិញដោយសារការផ្អាកការងារ និង៣៤,៧% ត្រលប់មកស្រុកវិញដោយសារការភ័យខ្លាចកូវីដ១៩ ។

លោក Ian Ramage ប្រធានផ្នែកបច្ចេកទេស Angkor Research Cambodia លើកឡើងថា «៦២%នៃការសន្សំក្នុងគ្រួសារគឺបានធ្លាក់ចុះ៥៥% មានន័យថា ការសន្សំជាមធ្យមក្នុងគ្រួសារបានកាត់បន្ថយពី៣៤១$ ស្មើនឹង២០% អំឡុងខែមករា ដល់ខែមេសា»។

ក្នុងរបាយការណ៍នោះក៏បានបង្ហាញពីបំណុលគ្រួសារបានផ្លាស់ប្តូរ៣៤% នៃប្រាក់កម្ចីក្នុងលក្ខខណ្ឌចាំបាច់ ក្នុងនោះចំនួនគ្រួសារដែលពួកគេយឺតក្នុងការសងប្រាក់កម្ចីកើនឡើង ២៣០%។ ក្នុងនោះ ប្រាក់កម្ចីចំនួន១១ភាគរយ ក្នុងចំណោមប្រាក់កម្ចីថ្មីមួយភាគបី ត្រូវបានយកទៅសងប្រាក់កម្ចីផ្សេងទៀត ឬផ្គត់ផ្គង់ការចំណាយប្រចាំថ្ងៃ។

តាមរបាយការណ៍ ភាគច្រើននៃគ្រួសារនីមួយៗ គឺត្រូវការជំនួយជាថវិការចំនួន៥៥,៧% ជំនួយជាស្បៀងអាហារចំនួន២៤.៥% ការពន្យាពេលនៃសងប្រាក់កម្ចី៤.៥% និងថ្នាំពេទ្យ៤,៥% ។

យោងតាមរបាយការណ៏ដដែលបានបង្ហាញថា ប្រហែលមួយភាគប្រាំនៃគ្រួសារ បានបង្កើត ប្រាក់ចំណូលពីកសិកម្ម និងនេសាទ ដូចជា ធ្វើស្រែ ដាំដំឡូងមី ចិញ្ចឹមសត្វ និងការដាំបន្លែ បានកើនឡើង ៩,៧% ដែលក្នុងចំណោមនោះជាអ្នកដែលបោះបង់ការរកស៊ីមកធ្វើកសិកម្មជំនួសវិញ។

ក្នុងរបាយការណ៍បានលើកឡើងថា មូលហេតុចម្បងដែលធ្វើឱ្យធ្លាក់ចុះប្រាក់ឈ្នួលកម្មករ គឺរោងចក្របានបិទជាបណ្តោះអាសន្នចំនួន ៣៤,០% កាត់បន្ថយម៉ោងធ្វើការ ២៥.៧% និង គ្មានការថែមម៉ោង១៩.៤%។ បញ្ហាចម្បងមួយទៀតដែលប៉ះពាល់ដល់ម្ចាស់អាជីវកម្មគឺ កង្វះអតិថិជន៧៣,៩% កង្វះការលក់៥៤,៧% និងអតិថិជនខ្លាចជំងឺកូវីដ១៩ ចំនួន៥៣,៥% ។

លោក មាស សុខសេនសាន អគ្គលេខាធិការក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច និងហិរញ្ញវត្ថុ សុំមិនឆ្លើយតបទៅនឹងលទ្ធរបាយការណ៍ដែលរកឃើញដោយវេទិកាអនាគត និង Angkor Research Cambodia។

លោកប្រាប់ Newsroom Cambodia ថា៖ «មានរបាយការណ៍ច្រើនក្នុងការស្ទង់មតិនេះ ដូចជា World Bank UNDP ដែលមានការវាយតម្លៃរៀងៗខ្លួន។ យើងអត់ត្រូវយករបាយការណ៍ណាមួយជាគោលក្នុងការដោះស្រាយនយោបាយជាតិទាំងមូលនោះទេ គឺយើងយកការស្ទង់មតិដែលជាភ្នាក់ងារទទួលស្គាល់ដោយស្ថាប័នជាតិដើម្បីយើងធ្វើការ ប៉ុន្តែយើងមិនទាត់ចោលទេក្នុងរបាយការណ៍ដទៃទៀត យើងចាំមើលយន្តការរបស់គាត់ធ្វើបែបណា អីបែបណា»។

លោកមានប្រសាសន៍បន្ថែមថា ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ចបានត្រៀមថវិការទៅតាមអ្វីដែលជាការសន្យាក្នុងការជួយពលរដ្ឋក្រីក្រអំឡុងពេលមានជំងឺកូវីដ១៩។ លោកថា៖ «យើងត្រៀមក្នុងមួយខែ២៥លានដុល្លារ លើសហ្នឹងក៏មានដែរ រហូតដល់៣០លានដុល្លារក្នុងមួយខែ គឺអត់បញ្ហាសម្រាប់ក្រសួងសេដ្ឋកិច្ច គឺធានាជូនតែម្តង»។

ចាប់តាំងពីថ្ងៃទី២៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០ លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បានប្រកាសដាក់ឱ្យអនុវត្តកម្មវិធីឧបត្ថម្ភសាច់ប្រាក់ជូនប្រជាពលរដ្ឋក្រីក្រ និងងាយរងគ្រោះដោយសារជំងឺកូវីដ១៩។ ហើយគិតត្រឹមខែកក្កដានេះ រដ្ឋាភិបាលបានបើកប្រាក់ឧបត្ថម្ភជូនពលរដ្ឋក្រីក្រ ជំហានទី២បានចំនួន៥ម៉ឺនគ្រួសារបន្ថែមទៀត ថែមលើទិន្នន័យជំហានទី១ដែលមាន៥៦ម៉ឺនគ្រួសារ។

យោងតាមអនុក្រឹត្យលេខ៨៨អនក្រ.បក ចុះថ្ងៃទី១២ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០ ប្រាក់ឧបត្ថម្ភនេះក៏នឹងត្រូវផ្តល់ជូនក្នុងមួយខែមានចន្លោះពី១៦,០០០រៀល ដល់១២០,០០០រៀល នឹងត្រូវបានបើកផ្តល់នៅក្នុងសប្តាហ៍ទី៤ នៃខែនីមួយៗតាមរយៈធនាគារឯកទេសវីង ដែលមានបណ្តាញភ្នាក់ងារនៅទូទាំងប្រទេស៕

បទ​​យក​ការណ៍​៖​ វត្ត​​មួយ​​នៅ​​ត្បូង​ឃ្មុំ​​ស្វែង​រក​​ដី​​ប្តូរ​​ទី​តាំង​​ព្រោះ​​ប្រឈម​​នឹង​​ការ​​បាក់​​ចូល​ទន្លេ​​

0

ខេត្ត​ត្បូងឃ្មុំ៖ វត្ត​រកាធំ ឬវត្ត​ឧទុម្ពរ​វនា​រាម​រកាធំ នៅក្នុង​ភូមិ​រកា ស្រុក​ត្បូងឃ្មុំ ខេត្ត​ត្បូងឃ្មុំ បាន​បាត់បង់​បន្ទប់ទឹក​ចំនួន៥រួចមក​ហើយ​ចូល​ក្នុង​ផ្ទៃ​ទន្ល​មេគង្គ​ជាបន្តបន្ទាប់។ ចំណែក​ឯកុដិ​ដែល​ព្រះសង្ឃ​គង់នៅក៏​ត្រូវ​បាន​រំកិល​ជាច្រើន​សារ​មក​ហើយ​ដែរក្នុងរយៈពេល​ប៉ុន្មាន​ឆ្នាំ​ចុងក្រោយ​នេះ ដោយសារតែ​បាក់​ច្រាំង​ដងទន្លេ​មេគង្គ​ ដែល​អ្នកស្រុក​បាន​និយាយ​ថា​មាន​ស្ថានភាព​អាក្រក់​ក្នុង​ឆ្នាំនេះ។

LINK: https://vodkhmer.news/2020/07/24/a-pagoda-is-seeking-a-place-to-relocate-due-to-river-bank-collapse/

អង្គការអន្តរជាតិចំនួន៣៣ អំពាវនាវដល់ប្រទេសប្រជាធិបតេយ្យធំៗជំរុញកម្ពុជាឲ្យដោះស្រាយបញ្ហាសិទ្ធិមនុស្ស

អង្គការសង្គមស៊ីវិលអន្តជាតិចំនួន​៣៣ បាន​ចេញ​សេចក្តី​ថ្លែង​ការ​រួម​មួយ​ដោយ​អំពាវនាវ​ដល់​ប្រទេស​ប្រជាធិបតេយ្យ​ចំនួន​១៣ ចូលរួម​ជាមួយ​សហភាព​អឺរ៉ុប ក្នុង​ការជំរុញ​ឲ្យ​មាន​ការគោរព​សិទ្ធិ​មនុស្ស​នៅ​កម្ពុជា ដើម្បី​រក្សា​ទុក ប្រព័ន្ធ​អនុគ្រោះ​ពន្ធ​អ្វី​គ្រប់​យ៉ាង​លើកលែង​តែ​សព្វាវុធ (EBA)។

បើ​តាមលិខិតចំហរួមគ្នា​មួយ​ចេញ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២១ ខែ​កក្កដា ដោយ​អង្គការសង្គមស៊ីវិលអន្តរជាតិ និង​សមាគម​​អ្នក​បញ្ជា​ទិញ​​ចំនួន​​៣៣ ​រួម​​មាន​​អង្គការ Human Rights Watch​ និង អង្គការ​ Global Witness ជាដើម​ បានស្នើ​សុំឲ្យប្រទេសចំនួន​១៣ ដែល​ក្នុងនោះរួមមានសហរដ្ឋអាមេរិក អាឡឺម៉ង់ និង​ប្រទេសបារាំង​ ចូលរួម​ជាមួយ​សហភាព​អឺរ៉ុប ក្នុង​ការជំរុញ​​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​ចាត់​វិធានការ​យ៉ាង​ឆាប់​រហ័ស ក្នុង​ការដោះស្រាយ​បញ្ហា​សិទ្ធិ​មនុស្ស​នៅ​កម្ពុជា។

លិខិត​នោះ​បញ្ជាក់​ថា៖​ «កម្ពុជា​គប្បី​ចាត់​វិធានការ​ឲ្យ​បាន​ពេញលេញ​ក្នុង​ន័យ​កែប្រែ​ស្ថានភាព​សិទ្ធិ​មនុស្ស​ដែល​កំពុង​ធ្លាក់​ចុះខ្លាំ​ង ដើម្បី​រក្សា​ឲ្យ​បាន​នូវ​ការអនុគ្រោះពន្ធ​ផ្នែក​ពាណិជ្ជកម្ម ឬ​បញ្ឈប់​ការព្យួរ​ជំនួយ​ក្នុង​លក្ខខណ្ឌ​ទ្វេរ​ភាគី​ជាមួយ​នឹង​ម្ចាស់​ជំនួយ​នានា»។

ក្នុង​លិខិត​ដដែល​ក៏​​បានស្នើទៅ​កាន់​រដ្ឋាភិបាល​ប្រទេសទាំង​១៣​ថា៖ «យើង​ខ្ញុំ​សូម​ស្នើ​ឱ្យ​រដ្ឋាភិបាល​ប្រទេស​ប្រកាន់​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ​ទាំង​១៣​ខាងលើ មេត្តា​អំពាវនាវ​ដល់​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​ឲ្យ​គោរព​តាម​កាតព្វកិច្ច​របស់​ខ្លួន​ក្រោម​ច្បាប់​សិទ្ធិ​មនុស្ស​អន្តរជាតិ និង​ដើម្បី​គាំទ្រ​ដល់​កិច្ច​ប្រឹងប្រែង​របស់​សហភាព​អឺរ៉ុប​ក្នុង​ការនាំមក​នូវ​សិទ្ធិ​មនុស្ស នីតិរដ្ឋ និង​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ​ជូន​ប្រជាពលរដ្ឋ​ខ្មែរ​ទាំង​អស់​»។

លោក Chad Roedemeier អ្នកនាំពាក្យ​​ស្ថានទូត​សហរដ្ឋ​អាមេរិក​​ប្រចាំ​​បាន​លើក​ឡើង​ថា សហរដ្ឋ​អាមេរិក​គាំទ្រ​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ដើម្បី​ទទួល​បាន​សិទ្ធិ និង​សេរីភាព ព្រមទាំង​​បាន​លើកឡើង​ពីកង្វល់​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​បញ្ហា​សិទ្ធិមនុស្ស​នៅកម្ពុជា​ជា​បន្តប​ន្ទាប់។

លោក Chad Roedemeier បានសរសេរតាមសារអេឡិចត្រូនិច​ក្នុង​ន័យ​ដើម​​ថា៖ «សហរដ្ឋ​អាមេរិក​បាន​លើកឡើង​ពីកង្វល់​អំពី​សិទ្ធិមនុស្ស និង​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ​នៅ​កម្ពុជា​ជា​បន្តបន្ទាប់ ហើយ​បាន​ជំរុញ​ឲ្យ​រដ្ឋាភិបាល​ចាត់វិធានការ​តាម​មាគ៌ាដ៏​ត្រឹមត្រូវ ដើម្បី​បើក​ឡើង​វិញ​នូវ​សិទ្ធិ​ពលរដ្ឋ និង​សិទ្ធិ​នយោបាយ ហើយ​គាំទ្រ​ប្រជាជន​កម្ពុជា​ដើម្បី​ទទួល​សិទ្ធិ និង​សេរីភាព»។

លើក​ Chad បញ្ជាក់​ទៀត​ថា៖ «យើង (សហរដ្ឋ​អាមេរិក) គាំទ្រ​ប្រជាជន​កម្ពុជា និង​សិទ្ធិ​មាន​ក្នុង​រដ្ឋធម្មនុញ្ញ​របស់​ពួកគេ​ ដើម្បី​លទ្ធិ​ប្រជាធិបតេយ្យ និង​សេរីភាព​មូលដ្ឋាន»។

យោង​តាម​ឯកសារ​ស្តីពីការ​ដក​សិទ្ធិ​ពីកម្ពុជា​លើ​កា​ទទួល​បាន​ការ​អនុគ្រោះ​​នៅ​ទីផ្សារ​អឺរ៉ុប ដែល​​បាន​អនុម័ត​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​១២ ខែ​កុម្ភៈ ឆ្នាំ​២០២០ បញ្ជាក់​ថា  គណៈ​កម្ម​ការ​នៃ​សភា​អឺរ៉ុប​បាន​សម្រេច​ដក​ចាប់​ពីថ្ងៃទី១២​ ខែសីហា ២០២០ លើផ្នែក​ខ្លះ​នៃ​ពាណិជ្ជកម្ម​សម្រាប់​ផលិតផល​ដែល​នាំ​ចូល​ពី​ប្រទេស​កម្ពុជា​ដោយ​ហេតុផល​ថា «កម្ពុជា​រំលោភសិទ្ធិ​មនុស្ស​ធ្ងន់ធ្ងរ និង​ជា​លក្ខណៈ​ប្រព័ន្ធ»។ ផលិត​ផល​ដែល​រង​ផល​ប៉ះពាល់​មាន​នៅ​ក្នុង​វិស័យ​ដូច​ខាងក្រោម ផលិតផល​កាត់ដេរ​តម្លៃ​បន្ថែម​ទាប​ ស្បែកជើង ទំនិញ​ទាក់ទិន​នឹង​ការធ្វើ​ដំណើរ និង​ស្ករស​។

នៅថ្ងៃទី២២ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២០ ញូវស៍រូម​ខេម​បូឌា (Newsroom Cambodia) បាន​ព្យាយាម​សុំ​ការ​អត្ថាធិប្បាយ​ជុំវិញការដាក់លិខិតរួមនេះ ​ពី​ស្ថាន​ទូត​មួយ​ចំនួន​ទៀត​​ ដូចជា​​ស្ថានទូត​អាឡឺម៉ង់ និង​បារាំង ជាដើម ប៉ុន្តែ​មិន​ទាន់​មានការ​ឆ្លើយ​តប។

អនុប្រធាន​គណៈកម្មាធិការសិទ្ធិមនុស្ស​កម្ពុជា លោក ជិន ម៉ាលីន លើក​ឡើង​ថា អង្គការ​សង្គម​ស៊ីវិល​ទាំង​នោះគឺ​ជា​ក្រុម​ដែល​ប្រឆាំង​រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា​។ លោក​បន្ត​ថា រដ្ឋាភិបាល​កម្ពុជា នៅតែ​ប្រកាន់​គោលការណ៍​អធិបតេយ្យ​ភាព នីតិរដ្ឋ និង​ការអនុវត្ត​ច្បាប់​ជា​ចម្បង។

លោក ម៉ាលីន មាន​ប្រសាសន៍​ថា៖ «យើង​ឃើញ​មាន​តែ​ប៉ុន្មាន​ទេ ដែល​សុទ្ធ​តែ​ជា​អ្នក​ធ្វើ​សកម្មភាព​ប្រឆាំង​ទៅ​ហ្នឹង​រដ្ឋាភិបាល ដោយ​មាន​គំនុំ​គុំគួន​ជាមួយ​រដ្ឋាភិបាល​នា​ពេល​កន្លង​មក។ គេ​ប្រមូល​សម្ព័ន្ធ​មិត្ត​របស់​គេ។ ជា​រឿង​ធម្មតា​ដែល​គេ​តែងតែ​ធ្វើ»។

សហភាព​អឺរ៉ុប​គឺជា​ដៃគូ​ពាណិជ្ជកម្ម​ដ៏​ធំបំផុត​របស់​ប្រទេស​កម្ពុជា​ដែល​ស្មើនឹង ៤៥​ភាគរយ​នៃ​ការនាំ​ចេញ​​សរុប​​របស់ខ្លួន នៅ​ក្នុង​ឆ្នាំ២០១៨។ ការនាំ​ចេញ​ពី​ប្រទេស​កម្ពុជា​ទៅ​កាន់​សហគមន៍​អឺរ៉ុប​បាន​ឈាន​​ដល់​​៥,៤ពាន់​លាន​អឺរ៉ូ ​​នៅ​​ឆ្នាំ២០១៨ ច្រើនជាង​ពីរដង​នៃ​ទឹក​ប្រាក់២,៥ ពាន់​លាន​អឺរ៉ូ​ដែល​ត្រូវ​បាន​កត់ត្រា​ទុក​ក្នុង​ឆ្នាំ​២០១៣។ ៩៥.៧​ភាគរយ​នៃ​ការនាំចេញ​ទាំង​នេះ បាន​ចូល​ទីផ្សារ​សហភាព​អឺរ៉ុប​ក្រោម​​ការអនុគ្រោះ​​ពន្ធ​​​លើ​​មុខ​ទំនិញ​ទាំងអស់លើក​លែង​តែ​​សព្វាវុធ EBA​៕​

ក្រសួងការងារចាប់ផ្តើមសិក្សាពីស្ថានភាពកម្មករដែលប៉ះពាល់ដោយជំងឺកូវីដ១៩ ខណៈសហជីពថាជីវភាពកម្មករកំពុងជួបបញ្ហាខ្លាំង

ក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ​ នៅ​សប្តាហ៍នេះ​ប្រកាស​ថា ខ្លួន​កំពុងសិក្សា​​​ស្រាវជ្រាវ​​អំពីស្ថានភាព​ជីវភាព​រស់នៅ​ និងផលប៉ះពាល់ដោយសារជំងឺកូវីដ​១៩​របស់​កម្មករ។​

ក្នុង​សេចក្តី​ជូន​ដំណឹង​មួយ​របស់​ក្រសួង​ការងារ ចេញ​កាលពីថ្ងៃទី១៧ ខែកក្កដា និង​ត្រូវ​បាន​បង្ហោះ​​លើ​ទំព័រ​ហ្វេសប៊ុក​របស់​ក្រសួង​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​១៩ ខែ​កក្កដា បញ្ជាក់​ថា ក្រសួង​ការងារ​នឹង​ចាប់​ផ្តើម​ធ្វើការ​ស្រាវ​ជ្រាវ​នេះ​ពី​ថ្ងៃ​ទី​១៧ ដល់​ថ្ងៃ​ទី​៣១ ខែ​កក្កដា។ ក្រសួង​ថា លិខិត​នេះ​ក៏​​​ជា​​ការ​ជូនដំណឹង​​​​ដល់​នាយកសហគ្រាសគ្រឹះស្ថាន និង​កម្មករ​និយោជិត​ក្នុង​វិស័យ​វាយនភណ្ឌ កាត់ដេរ និង​​ផលិតស្បែក​ជើង និង​អាជ្ញាធរ​មាន​សមត្ថកិច្ច​ពាក់ព័ន្ធ​ទាំងអស់។

ក្រសួង​បញ្ជាក់​ថា៖ «អគ្គលេខាធិការដ្ឋាន​ក្រុមប្រឹក្សា​ជាតិ​ប្រាក់​ឈ្នួល​អប្បបរមា​នៃ​ក្រសួង​ការងារ និង​បណ្តុះបណ្តាល​វិជ្ជាជីវៈ ការអង្កេត​នេះ នឹង​ចាប់​អនុវត្ត​ពី​ថ្ងៃ១៧ ដល់​៣១​ ខែកក្កដា ឆ្នាំ​២០២០ ទៅ​លើ​គំរូ​សំណាក​កម្មករ​និយោជិត ​ដែល​ជ្រើសរើស​ដោយ​ចៃដន្យ​នៅ​តាម​បណ្តា​រា​​ជធានី-ខេត្ត»។

លោក ហេង សួរ អ្នកនាំពាក្យ​ក្រសួងការងារ​ មិនឆ្លើយ​​ពាក់​ព័ន្ធ​នឹង​ការ​សិក្សា​ស្រាវ​ជ្រាវ​នេះ​ ដោយ​គ្រាន់​តែ​បញ្ជាក់ថា៖ «វាជាការងាររដ្ឋបាលផ្ទៃក្នុង ដែល​យើង​បាន​ធ្វើ​ជា​រៀង​រាល់​ឆ្នាំ​សម្រាប់​ចែក​ជូន​សមាជិក​ក្រុម​ប្រឹក្សាជាតិ​ប្រាក់​ឈ្នួល​តែ​ប៉ុណ្ណោះ»។

លោក អាត់ ធន់ ប្រធាន​សហភាព​ការងារ​កម្ពុជា លើក​ឡើង​ថា ស្ថានភាព​ជីវភាព​របស់​កម្មករ​ប្រឈម​នឹងភាព​អត់​ការងារ​ធ្វើ​ និង​ការ​ធ្វើ​ទុក្ខបុកម្នេញ​ពី​និយោជក ដូច្នេះ​លោក​ថា ការ​ស្រាវជ្រាវ​នេះ​​គឺជា​​រឿង​​ល្អ​ ប៉ុន្តែ​លោក​ថា លោក​ចង់​ឱ្យការ​សិក្សា​នោះ​មានការចូលរួមពីស្ថាប័នឯករាជ្យ។

លោក​បញ្ជាក់​ថា៖ «​យើង​ចង់​បាន​ឱ្យ​មាន​ស្ថាប័ន​សិក្សា​ឯករាជ្យ​ទៅ នៅ​ពេល​ចូល​តុ​ចរចារ​ប្រជុំ​ទៅ គឺ​នឹង​បាន​ផល​ប្រយោជន៍​ច្បាស់​ទាំងអស់​គ្នា»។

ចំណែក​លោក ប៉ាវ ស៊ីណា ប្រធាន​សម្ព័ន្ធ​សហជីព​ចលនា​កម្មករ​កម្ពុជា​លើក​ឡើង​ថា កម្មករ​នៅ​តែ​ជួប​បញ្ហា​ជីវភាព ទោះបី​មាន​ប្រាក់​ឧបត្ថម្ភ​ពី​និយោជក និង​រដ្ឋាភិបាល​ក៏ដោយ។

លោក​បន្ត​ថា៖ «កម្មករ​កំពុង​ជួប​ប្រទះ​បញ្ហា​ប្រ​ឈម​ធ្ងន់ធ្ងរ​បំផុត និង​អ្នក​ដែល​ព្យួរ​ការងារ​គឺ​ជួប​បញ្ហា​ខ្វះខាត​ជីវភាព​ដោយសារ​ប្រាក់​ចំណូល​គាត់​បាន​តិច ដែល​ទទួល​បាន​ឧបត្ថម្ភ​ពី​និយោជក និង​រដ្ឋាភិបាល គឺ​គាត់​មិន​អាច​ដោះស្រាយ​ជីវភាព​បាន​ទេ»។​

ចាប់​តាំង​​ពី​​រោងចក្រ​​ព្យួរ​​ការងារ​​កម្មករ ដោយសារ​​រោង​ចក្រ​​បិទ​ទ្វារ​​មិន​មាន​អ្នក​បញ្ជា​​ទិញ ដោយ​សារ​​វិបត្តិ​​ជំ​ងឺ​កូវីដ​១៩​ ​លោក​​នាយក​រដ្ឋមន្រ្តី ​ហ៊ុន សែន​ បានបញ្ជាក់​​​ថា​ រោងចក្រ​​ផ្តល់​​ប្រាក់​៣០​​ដុល្លារ​ក្នុង​មួយ​ខែ​ឲ្យ​កម្មករ​​ ចំណែក​រដ្ឋាភិបាល​​ផ្តល់​​ឲ្យ​​៤០​​ដុល្លារ។​

លោក ខេន លូ ​​អគ្គលេខាធិការសមាគមរោងចក្រកាត់ដេរកម្ពុជា GMAC មានប្រសាសន៍​ថា ដោយ​សារ​​​ជំងឺកូវីដ១៩ ​ទំនិញ​​ដែល​ផលិត​​នៅ​កម្ពុជា​​​​មិនមានកា​របញ្ជាទិញ បណ្តាល​ឲ្យ​មានការ​បិទ​ទី​ផ្សារ ។

លោក​បញ្ជាក់​ថា៖ «បើ​រោងចក្រ​អត់​មាន​អី​វ៉ាន់អីចឹង អត់​ត្រូវ​ការបុគ្គលិក​ច្រើន​នោះ​ទេ។ អាហ្នឹង​ទី១ ទី២​បើ​អត់​មាន​អី​វ៉ាន់​ធ្វើ មាន​លុយ​ឯណា​បើក​ប្រាក់​ខែ»។

​បើតាម​អ្នកនាំពាក្យក្រសួងការងារ ​ក្នុង​អំឡុង​ការ​កើត​មាន​ជំងឺ​កូវីដ​១៩ យ៉ាងហោចណាស់រោង​ចក្រ​ជាង​១០០​បាន​ព្យួរការ​ផលិត​ និង​​ធ្វើ​ឱ្យកម្មករនិយោជិត​ខ្មែរ​ប្រមាណ១០ម៉ឺននាក់ បាត់បង់​ការងារ៕

បុគ្គលិកក្រុមហ៊ុនណាហ្គាវើលដ៍បន្តទាមទាររកដំណោះស្រាយរឿងប្រាក់ឧបត្ថម្ភ បន្ទាប់ពីក្រុមហ៊ុនបើកទ្វារវិញ

បុគ្គលិក​​ក្រុមហ៊ុន​ណាហ្គាវើលដ៍​​ប្រមាណជា​៦០​​ភាគរយ​​​ នៅ​មិន​ទាន់​បាន​ចូល​ធ្វើការ​ខណៈ​បុគ្គលិក​គ្រោង​ធ្វើ​យុទ្ធនាការ​លើ​បណ្តាញ​សង្គម សុំ​ឲ្យ​មាន​ដំណោះ​ស្រាយ​ពី​​​ក្រុមហ៊ុន និង​ក្រសួង​ការងារ។ នេះ​បើ​តាម​តំណាង​សហជីព​ប្រចាំ​ក្រុម​ហ៊ុន​ណាហ្គាវើលដ៍។​

អ្នកស្រី ឈឹម ស៊ីថរ ប្រធាន​សហជីព​ក្រុមហ៊ុន​ណាហ្គាវើលដ៍​លើកឡើង​ថា ក្រុមហ៊ុន​​មាន​​បុគ្គលិក​សរុប​៨,៦០០នាក់ តែ​​មក​ទល់​ពេល​នេះ​បុគ្គលិក​ក្រុមហ៊ុន​ណាហ្គាវើលដ៍​ប្រមាណ​៤០​ភាគរយ​ប៉ុណ្ណោះ​​ដែល​​បាន​​ចូល​​បម្រើ​​ការងារ​​វិញ។  អ្នកស្រី​បន្ថែម​ថា បុគ្គលិក​​ទាំង​៤០​ភាគ​រយ​​នោះ​ ធ្វើការ​​តែ១០​ថ្ងៃ​​ប៉ុណ្ណោះ​​ក្នុង​មួយ​ខែ ហើយ​ក្រុម​ហ៊ុ​ន​ផ្តល់​ប្រាក់ខែ​ទៅតាម​ចំនួន​ថ្ងៃដែល​បាន​ធ្វើការ។

ប្រធាន​សហជីព​ក្រុមហ៊ុន​ណាហ្គាវើលដ៍​រូប​នេះ​បន្ត​ថា ទាំង​បុគ្គលិក​ដែល​មិន​ទាន់​បាន​ចូលធ្វើ​ការងារ​វិញ និង​បុគ្គលិក​ដែល​បាន​ចូល​ធ្វើ​វិញ​តែ​មិនពេញ​ម៉ោង សុទ្ធ​តែ​ត្រូវ​ប្រឈម​នឹង​បញ្ហា​ជីវភាព​ដូចគ្នា។

អ្នកស្រី​ថា ​បុគ្គលិក​ទាំង​អស់ដែល​​បាន​ទាមទារ​រក​ដំណោះ​ស្រាយ​ពី​ក្រុម​ហ៊ុន និង​ក្រសួង​ការងារ​ ​កំពុង​រង​ចាំ​ការ​ឆ្លើយ​​តប​ ប៉ុន្តែ​អ្នកស្រី​ថា ក្រុមហ៊ុនប្រាប់កម្មករឲ្យរង់ចាំ ប៉ុន្តែ​​​​ពន្យារ​​ពេល​ជាច្រើន​ដង​ ចាប់​តាំងពីបើកដំណើរការមក។​

អ្នកស្រីបញ្ជាក់ថា៖ «​ក្រុមហ៊ុន​កំពុង​តែ​ពិចារណា​លើ​សំណើ អត់ទាន់​បាន​ឆ្លើយ​ថា​ឲ្យ ឬ​ក៏​មិន​ឲ្យ​ទេ​ បាន​ត្រឹមតែ​ឲ្យ​រង់ចាំ មួយសប្តាហ៍ហើយ មួយសប្តាហ៍ទៀត សរុបទៅជាងមួយខែហើយ​»។

អ្នកស្រី ឈឹម ស៊ីថរ ប្រាប់ Newsroom Cambodia បន្ថែម​ថា អ្នកស្រី និង​បុគ្គលិក​ផ្សេង​ទៀត​​នឹង​ធ្វើ​យុទ្ធនាការ​ផ្សេងៗ​ទៀត​​ជា​បន្តបន្ទាប់ ប្រសិនបើ​ក្រុម​ហ៊ុន​នៅ​តែ​ពុំ​មាន​ដំណោះស្រាយ​ ទាក់ទង​នឹង​ប្រាក់​ឧបត្ថម្ភ​ដល់​បុគ្គលិក។

អ្នកស្រីថា៖ «​យើងនឹងមានយុទ្ធនាការបន្តបន្ទាប់ទៀតដូចជា ការដូរប្រូហ្វាល់​ហ្វេសប៊ុក ដោយ​យើង​សរសេរ​ជា​សារ​ថា ក្រុមហ៊ុន​បើក​ដំណើរការ តែ​ជីវភាព​បុគ្គលិក​មិនទា​ន់​ដំណើរការ ហើយ​នឹង​មាន​ការផ្ញើរ​ជា​អ៊ីមែល និង​ផ្ញើរសារ​ទៅ What app របស់​ថ្នាក់​គ្រប់គ្រង​កំពូល​របស់​ក្រុមហ៊ុន ពី​សំណាក់​បុគ្គលិក​ទាំងអស់ ដើម្បី​ឲ្យ​គាត់​ពិចារណា​ពី​សំណើ​របស់​បុគ្គលិក»។

​អ្នកស្រី ញាន ដាវី បុគ្គលិក​ក្រុមហ៊ុន​ណាហ្គាវើលដ៍​មួយ​រូប​​លើក​ឡើង​​​ថា​ មក​ទល់​ពេល​នេះ អ្នកស្រី​មិន​ទាន់​បាន​ចូល​ធ្វើការ​នៅ​ឡើយ ហើយ​ក៏​មិន​បាន​ធ្វើការ​នៅ​កន្លែង​ផ្សេង​ដែរ ដោយថា អ្នកស្រី​រង់ចាំ​ក្រុម​​ហ៊ុន​បើក​​ដំណើរការ​ធម្មតា​វិញ។​ អ្នកស្រី​បន្ត​ថា សម្រាប់​សំណើ​សុំ​ប្រាក់​ឧបត្ថម្ភ​របស់​កម្មករ ក្រុមហ៊ុន​ហាក់​មាន​ចេតនា​មិនចង់ដោះស្រាយឲ្យ ដោយ​ព្យាយាម​ពន្យារ​ពេល​ពី​មួយ​សប្តាហ៍ ទៅ​មួយ​សប្តាហ៍។

ចំណែក​អ្នកស្រី រី សុវណ្ណឌី បុគ្គលិក​កាស៊ីណូ​ណាហ្គាវើលដ៍​ម្នាក់​ទៀត​​លើក​ឡើង​ដែរ​ថា ចាប់​តាំង​ពី​ក្រុមហ៊ុន​​ណាហ្គាវើលដ៍​បើក​ដំណើរ​ការ​ឡើង​វិញ មកទល់​ពេល​នេះ អ្នកស្រី​ទើប​តែ​បំពេញ​ការងារ​បាន​៧ថ្ងៃ​ប៉ុណ្ណោះ ហើយ​ថា ចំណូល​ដែល​ទទួល​បាន​តិចតួច ​ស្ទើ​តែ​បង់ថ្លៃផ្ទះជួល​មិនគ្រប់​។

អ្នកស្រីថា៖ «ធ្វើការ​តិច​ថ្ងៃពេកយើង​ត្រូវ​ប្រឈម​មុខ មិន​ខុសគ្នា​ពី​យើង​នៅផ្ទះ​ទេ​ អត់​លុយ​ទេ ព្រោះអី​យើង​មក​ធ្វើការ ត្រូវ​រក​ផ្ទះ​ជួ​ល ហើយ​ផ្ទះ​ជួល​យើង​គេ​មិន​ដែល​កាត់​ភាគរយ​ទេ យើង​ត្រូវ​បង់​ផ្ទះ​ជួល​ពេញ »។

បុគ្គលិក​កាស៊ីណូ​ណាហ្គាវើលដ៍ រូបនេះ សំណូមពរ​ឲ្យ​​រដ្ឋាភិបាល​ជួយ​សម្រួល​បញ្ហា​ជំពាក់​ធនាគារ និង​គ្រឹះស្ថាន​មីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ​របស់​ប្រជាពលរដ្ឋ នៅ​ពេល​ប្រជាពលរដ្ឋ​កំពុង​ជួប​ផល​លំបាក​។​

អ្នកស្រី​ថា៖ «ខ្ញុំ​សំណូមព​រ​ឲ្យ​រា​ជរដ្ឋា​ភិបាល​ជួយ​សម្រួល​រឿង​ធនាគារ​ឲ្យ​ពួក​យើង ព្រោះធ​នាគារ​លក្ខខណ្ឌ​គេ​ដូច​អត់​ប្រែប្រួល​ទេ គេ​នៅ​តែ​ទាមទារ គេ​នៅ​តែ​យក​លុយ​ការប្រាក់ ត្រូវ​តែ​ឲ្យ​យើង​ទៅ​សរុប»។

Newsroom Cambodia មិនអាចសុំការបកស្រាយពីលោក Hein Dames ប្រធានផ្នែក​ធនធានមនុស្ស​​នៃ​ក្រុមហ៊ុន​ណាហ្គាវើលដ៍​បានទេ។​

លោក ហេង សួរ អ្នកនាំពាក្យ ក្រសួងការងារ និងបណ្តុះបណ្តាលវិជ្ជាជីវៈ ប្រាប់ Newsroom Cambodia ថា រដ្ឋាភិបាល​បាន​ផ្តល់​ចម្លើយ​ជូន​បុគ្គលិក​កាស៊ីណូណាហ្គាវើលដ៍​​ជា​យូរ​មក​ហើយ​ថា គឺ​មាន​​តែ​វិស័យ​កាត់ដេរ និង​ទេសចរណ៍​ប៉ុណ្ណោះ​ដែល​ទទួល​បាន​ប្រាក់​ឧបត្ថម្ភ ៤០​ដុល្លារពី​រាជ​រដ្ឋា​ភិបាល។

លោក​ថា៖ «រាជ​រដ្ឋាភិបាល​មាន​ចម្លើយ​ជូនយូរ​ហើយ គឺ​អ្នក​វិស័យ​កាត់ដេរ និង​ទេសចរណ៍​គឺ​ទទួល​បាន បងប្អូន​ដែល​នៅ​ក្រៅ​វិស័យ​ផ្សេង​ទៀត​អាច​ទទួល​បាន​ការជួយ​ឧបត្ថម្ភ​តាម​កម្មវិធី​ជំនួយ​សង្គម »។

លោក ឃុន ថារ៉ូ​ អ្នក​គ្រប់គ្រង​កម្មវិធី​ការងារ​នៃ​អង្គការ​សង់ត្រាល់ លើកឡើង​ថា ក្រុមហ៊ុន​ដែល​មាន​បុគ្គលិក​ច្រើន ក៏ជា​បញ្ហា​ធំផ​ងដែរក្នុង​រយៈពេល​មាន​ជំងឺ​កូវីដ១៩​នេះ ប៉ុន្តែ​លោក​ថា ក្រុមហ៊ុន​អាច​ផ្តល់​ប្រាក់ខែ​ឲ្យ​បុគ្គលិក​សមរម្យ​ដោយ​មិន​យោង​ទៅ​តាម​ចំនួ​នថ្ងៃ ​និង​ជំនួស​វិញ​ដោយការ​ធ្វើការ​បំពេញ​ឲ្យ​ក្រុមហ៊ុន​នៅពេល​ដែ​លស្ថានភាព​កូវីដ​១៩​មាន​ភាព​ប្រសើរ​ឡើង​។

លោកថា៖ «​នៅក្នុងកាលទេសៈ​នឹង វិធានការ​ទីមួយ​គឺ​ក្រុមហ៊ុន​គួរ​ពិនិត្យ​អំពី​លក្ខខណ្ឌ​ធ្វើ​យ៉ា​ងណា ឲ្យ​កម្មករ​និយោជិត​គាត់​មាន​ការងារ​ខ្លះ ហើយប​ន្ទាប់​មក​គិត​អំពី​វិធាន​នៅ​ក្នុង​ការរក​វិធីសាស្រ្ត​របៀប​ម៉េច ដើម្បី​បុគ្គលិក​គាត់​អាច​មាន​នូវ​ប្រាក់​ឈ្នួល ឬ​ក៏​ប្រាក់ចំ​ណូល​របស់​គាត់​ពេញលេញ​»។

លោក ឃុន ថារ៉ូ បន្ថែម​ថា ដើម្បីឲ្យ​មានវិសាលភាព​នៃ​ការផ្តល់​ជូន​នូវ​ប្រាក់​ឧបត្ថម្ភ​ដល់​កម្មករ គឺ​អាស្រ័យ​លើ​ឆន្ទៈ​របស់​រដ្ឋ ក៏​ដូចជា​រាជ​រដ្ឋាភិបាល។​​

លោក​ថា៖ «ចង់​មិន​ចង់​រដ្ឋ​ក៏​ត្រូវ​ស្តាប់​ពី​ទុក្ខ​កង្វល់​ បញ្ហាប្រឈម​របស់​កម្មករ ហើយ​ប្រសិនបើ​ការមិន​ឆ្លើយ​តប នៅ​ក្នុង​ស្ថានភាព​មួយ​ដែល​កម្មករ​គាត់​ប្រឈម​ហ្នឹង​ ខ្ញុំ​គិតថាអា​ហ្នឹង​​ យើង​វា​មិន​បាន​គិត​ទៅ​ដល់​គេ​ហៅថា ប្រជាពលរដ្ឋ​ហ្នឹង ជីវភាព​រស់នៅ ហើយ​និង​សុខមាលភាព​របស់​គាត់ទេ​»។

​រដ្ឋាភិបាល​​បាន​​​ប្រកាស​ឲ្យ​កាស៊ីណូ​ទូទាំង​ប្រទេស​បិទ​កាល​ពីថ្ងៃទី០១ ខែ​មេសា ដើម្បី​ការពារ​ការរីករាល​ដាល​ជំងឺកូវីដ​១៩។ កាស៊ីណូណាហ្គាវើលដ៍ បាន​ចាប់​បើក​ដំណើរការ​ឡើងវិញ​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​០៨ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០នេះ បន្ទាប់​ពី​រដ្ឋាភិបាល​ប្រកាស​ឲ្យ​កាស៊ីណូ​ទាំង​អស់​អាច​បើក​ដំណើរ​ការ​ឡើង​វិញ​​​នៅ​ថ្ងៃ​ទី​៣ ខែ​មិថុនា។

Licadho Calls for Independent Studies to Back Up Its Microfinance Reports

Microlenders and NGOs agreed that more research was needed into the plight of borrowers, as the industry blamed illegal loan sharks for the human rights abuses alleged by civil society reports.

In “Worked to Debt,” rights group Licadho, labor NGO Central and the Cambodian Alliance of Trade Unions said there was “a mounting human rights crisis” as heavy microfinance debt and coronavirus-induced unemployment combined to deprive families of their livelihoods and land. They face “a choice between homelessness, hunger, land loss or deepening debt,” they said.

Following three weeks of trading criticisms, Licadho and the Cambodia Microfinance Association this week both called for further studies to clarify the issue.

The association’s head of communications, Kaing Tongngy, said the industry had experts that could verify and further investigate the allegations in the NGO report, and microlenders wanted to participate in the civil society research.

“The Cambodia Microfinance Association contacted them saying that we wanted to join,” Tongngy said. “We did not want to interfere in their integrity and independence in their work, but still they did not want us to join with them in their research.”

If the NGOs — which interviewed 162 union members for the report — wanted to expand their research to be a genuine national survey, the association could assist and take the results to its members, he said.

“We know that studying a sector for the whole country requires spending a lot of resources and [a large] budget,” Tongngy said.

He said that according to follow-up interviews conducted by the association, the report’s allegations conflated microfinance debt with loans from illegal moneylenders.

“When they interviewed the experiences of migrants, their stories were attributed to microfinance debt,” he said. “But the borrowers are not borrowing from microfinance — most of the debt, more than 80 percent, is private debt.”

Informal lending was “completely against the law,” and “the whole MFI sector is against this informal debt because of the high interest rates and lack of protection mechanisms,” he added.

Licadho’s monitoring manager, Am Sam Ath, defended the report’s methodology, including criticisms about how it had protected the identities of interviewees, and said it was best for independent researchers to also contribute to the debate.

“The microfinance associations and NGOs have their own studies that maintain independence and integrity,” he said. “So if there were independent researchers working on all this research, it would be good.”

The NGOs’ aim was to ensure ethical lending and protect the rights of the borrower, Sam Ath added.

“It would not seem to affect microfinance institutions [negatively] but rather help them because if we find [problems] they will be able to look into them extensively,” he said.

On July 15, the microfinance association requested an immediate correction to the “Worked to Debt” report as well two previous reports, claiming inaccuracies in their case studies. The NGOs published an open letter standing by their research the following day.

Olympic Stadium Seeks Permission to Reopen

Olympic Stadium management is seeking permission to reopen its grounds to the public, with Phnom Penh residents saying there are few other options for exercising and that in the crowded parks around the Independence Monument people are “almost stepping on each other.”

The stadium’s grounds — which contain several public sporting facilities — have been closed since early April amid the coronavirus outbreak. A notice on its gates from March 15 advised social distancing, while another dated April 7 announced its temporary closure. Some areas are being used as a car park.

Hun Samuth, director of Olympic Stadium’s management department, told Newsroom that he was seeking permission to reopen from the Ministry of Education, Youth and Sport.

“I’ve requested to the excellencies at the ministry and I’m waiting for a reply, but I have not yet seen any reply yet,” Samuth said.

Ministry spokesman Ros Soveacha, however, said he did not yet know when the ministry would allow the stadium to reopen to the public. He noted that the ministry had announced in May that high-level athletes would be allowed to conduct trainings there.

Vath Chamroeun, secretary-general of the National Olympic Committee, said such trainings had begun this month.

Chamroeun said it would be an unnecessary risk to open the grounds to the wider public.

“People who used to exercise can exercise at home,” he said. “People must know how to live amid Covid following the instructions of the government.”

However, Nouv Vanna, a Daun Penh district resident, said he likes to exercise at Olympic Stadium and that the alternatives seem riskier.

“I exercise in Independence Park, and sometimes there’s little space. Walking is like almost stepping on each other,” Vanna said.

Other places where people are gathering to eat and drink were also much more crowded than Olympic Stadium would be if reopened, he said. It would be easy to maintain 5-10 meters between people at the stadium’s spacious facilities, and there was plenty of fresh air, he said.

“At first it was just prevention for a short time, but when they close it till now, I don’t support it,” Vanna said.

“Exercise releases stress and helps to sleep well,” he added. “I request that the ministries reopen the stadium so people can go exercise.”

Almost 200 cases of coronavirus have been detected in Cambodia as of Tuesday, and schools are now scheduled to gradually reopen beginning next month.

Mean Reaksmey, a resident near the stadium, said her house was too small to get good exercise, and city’s sidewalks were too treacherous — either without space to walk or with motorbikes and cars on them.

She said she wants Olympic Stadium to reopen so she and her family and can exercise in the evenings and weekends. “I wish they will open soon for releasing some stress and for people to have good place to exercise.”

និស្សិតកម្ពុជា២៦នាក់ធ្វើដំណើរមកពីបីប្រទេស មានវិជ្ជមានកូវីដ១៩

កាលពី​​ថ្ងៃអង្គា​​រ ក្រសួង​សុខាភិបាល​ប្រកាស​​រក​ឃើញ​​​​​​និស្សិតកម្ពុជា​​ចំនួន​២៦​នាក់ ដែល​ធ្វើ​ដំណើរ​មក​ពី​ប្រទេស​ចំនួន​បី​ផ្សេងគ្នា​​ ​មាន​ផ្ទុក​ជំងឺ​កូវីដ​១៩។ នេះ​បើ​តាមការ​បញ្ជាក់​ពី​អ្នកនាំ​ពាក្យ​​ក្រសួង​​សុខាភិបាល។​

ក្រសួង​សុខាភិបាល នៅ​ថ្ងៃ​ទី​២១ ខែ​កក្កដា​ នេះ បាន​ចេញ​​​សេចក្តី​ជូន​​ដំណឹងមួយ​បញ្ជាក់​ថា ​នៅ​ថ្ងៃ​អង្គារ​នេះ កម្ពុជា​រក​ឃើញ​អ្នកឆ្លង​ជំងឺ​កូវីដ​១៩​ ចំនួន​២៦នាក់​​បន្ថែម​ទៀត ដោយ​បាន​ហោះហើរ​ចេ​ញ​ពី​៣ប្រទេស​ផ្សេងគ្នា។ ក្នុង​នោះ​ ៥នាក់​ហោះហើរ​ចេញ​ពី​ប្រទេស​អេស្ស៉ីប  ២០នាក់​​ហោះ​ពី​ប្រទេស​រុស្សី និង ម្នាក់​ទៀតធ្វើរដំណើរចេញពី ប្រទេស​កូរ៉េ​ខាង​ត្បូង។

សេចក្តី​ជូន​ដំណឹង​នោះ​បន្ថែម​ថា បុរស​ទាំង​២៦​នាក់​បានមកដល់ប្រទេសកម្ពុជា នៅ​ថ្ងៃទី១៩ ខែ​កក្កដា​ ហើយ​រកឃើញវិជ្ជមានកូវីដ១៩ នៅ​ថ្ងៃទី​២០ ខែកក្កដា ​និង​កំពុង​ត្រូវ​បាន​​ដាក់​ឲ្យ​សម្រាក​ព្យាបាល​នៅ​មណ្ឌល​សុខភាព​ចាក់​អង្រែ។

អ្នកនាំពាក្យក្រសួងសុខាភិបាល លោក លី សូវ៉ាន់ បានឲ្យដឹងថា បុរស​ទាំង​២៦​នាក់​​ដែល​មាន​វិជ្ជមាន​ជំងឺ​កូវីដ១៩ ​គឺ​ជា​និស្សិតខ្មែរ​​​ដែល​សិក្សា​នៅ​ក្រៅ​ប្រទេស​។ លោកថា ដោយ​សារ​ពួកគេ​ជាជនជាតិ​ខ្មែរ ដូច្នេះ​ពួកគេ​មិន​បាន​ធ្វើតេស្ត​នោះទេ​នៅ​ពេល​ពេល​ដែល​ចាកចេញ​ពី​ប្រទេស​ដែល​​​ពួកគេ​រៀន។

លោក​បញ្ជាក់ថា៖ «គាត់ជា​និស្សិត គាត់ជាជនជាតិខ្មែរ ដូច្នេះមិនបាច់​ធ្វើតេស្ត​ពីនោះ​មក​ទេ។ សម្រាប់​បរទេស​​គេ​ធ្វើតេស្ត តែ​សម្រាប់​ជនជាតិខ្មែរ​គឺអ​ត់​ទេ»។​

លោក លី សូវ៉ាន់ បន្ថែម​ថា បច្ចុប្បន្នក្រសួង​មិន​បានដាក់ចេញនូវវិធានការថ្មី​ដើម្បី​ទប់​ស្កាត់​ការ​រីករាល​ដាល​ជំងឺ​កូវីដ​១៩​នោះទេ ក្រៅពីវិធានការដែលមាន​កន្លងមក។ លោក​ក៏​បាន​អំពាវនាវ​ឲ្យ​មាន​ការចូលរួម​ពី​ប្រជាពលរដ្ឋ​ក្នុងការទប់ស្កាត់ជំងឺនេះផង​ដែរ។

លោក​ថា៖ «ដោយសារ​ប្រទេស​គេ​កំពុង​តែផ្ទុះ អីចឹង ហើយ​ការប្រឈម​ហ្នឹង​អាច​កើត​មាន​គ្រប់​ពេល​វេលា​ទាំងអស់។ តែ​ប្រហែស គឹហ្នឹង​អាច​ឆេះ​ដូច​ភ្លើង​ចំបើង ​អីចឹង​មាន​តែ​ការចូលរួម​ទាំងអស់​គ្នា​ទេ បាន​អាច​ការពារ​បាន»។

បើ​តាម​ក្រសួងសុខាភិបាល​បញ្ជាក់​ថា គិត​ត្រឹម​ថ្ងៃទី២១ ខែកក្កដា កម្ពុជា​រក​ឃើញ​អ្នក​ផ្ទុក​កូ​វីដ១៩ ចំនួន១៩៧នាក់។ ក្នុង​នោះ​ព្យាបាល​ជាសះស្បើយ​ចំនួន​១៤០នាក់ និង​​៥៥នាក់​ទៀត កំពុង​​ព្យាបាល​ ក្នុង​​រាជធានី​ភ្នំពេញ​៕

លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បញ្ជាក់ជាថ្មីនូវការគាំទ្ររបស់កម្ពុជាចំពោះ ប្រទេសទីម័រជាសមាជិកអាស៊ាន

លោក​នាយក​រដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន បាន​បញ្ជាក់​ជាថ្មី​នូវ​ការគាំទ្រ​របស់​លោក ចំពោះ​ប្រទេស​ទីម័រ​ក្នុង​ការចូល​ជា​សមាជិក​អាស៊ាន ដោយ​​ថា​ ​នឹង​ជំរុញ​សេដ្ឋកិច្ច​ក្នុង​តំបន់ និង​សម្រេច​ក្តី​​សុបិន្ត​របស់​បិតា​ស្ថាបនិក​អាស៊ាន តែ​អ្នកវិភាគ​លើកឡើង​ថា សេដ្ឋកិច្ច​របស់​ប្រទេស​លើ​កោះ​ដ៏​តូច​មួយ​នេះ នៅ​តែ​ជា​ឧបសគ្គ​នៅ​ឡើយ។

ថ្លែង​ក្នុង​ពិធី​បើកកិច្ច​ប្រជុំ​កំពូល​អាស៊ាន​លើក​ទី​៣៦ កាលពីខែមុន លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី មាន​ប្រសាសន៍​ថា កម្ពុជា​នៅ​តែ​បន្ត​គាំទ្រ​ក្នុង​ការដាក់​បញ្ចូល​ទីម័រ​ឡេស្ត​ជា​សមាជិក​ពេញ​សិទ្ធិ​អាស៊ាន​។

លោកបាន​ថ្លែង​ថា៖ «ខ្ញុំ​សូម​បញ្ជាក់​ឡើង​វិញ​នូវ​ការគាំទ្រ​យ៉ាង​ពេញ​ទំហឹង​របស់​កម្ពុជា និង​ទន្ទឹង​រង់ចាំ​ការដាក់​បញ្ចូល​ទីម័រឡេស្ត​ជា​សមាជិក​ពេញ​សិទ្ធិ​អាស៊ាន»។

លោក​នាយក​រដ្ឋមន្ត្រី​បន្ថែម​ថា៖ «ខ្ញុំ​មាន​សុទិដ្ឋិនិយម​ថា សមាជិកភាព​របស់​ទីម័រឡេស្ត មិន​ត្រឹម​តែ​មាន​សារសំខាន់​ជា​យុទ្ធសាស្ត្រ​សម្រាប់​យើង ក្នុង​ប​រិបទ​នៃ​ការប្រកួត​ប្រជែង​ភូមិសាស្ត្រ​នយោបាយ​រវាង​មហា​អំណាច​ប៉ុណ្ណោះ​ទេ ប៉ុន្តែ​ថែម​ទាំង​សម្រាប់​ការសម្រេច​ក្តី​សុបិន្ត​របស់​បិតា​ស្ថាបនិក​អាស៊ាន​ ក្នុង​ការបង្រួប​បង្រួម​ប្រទេស​ទាំងអស់​នៅ​ក្នុង​តំប​ន់អាស៊ី​អាគ្នេយ៍​ក្រោម​ឆ័ត្រ​អាស៊ាន»។

លោក សេក សុផល អ្នកស្រាវជ្រាវ​នៃ​មជ្ឈមណ្ឌល​លើក​កម្ពស់​លទ្ធិប្រជាធិបតេយ្យ​នៃ​សាកល​វិទ្យា​ល័យ Ritsumeikan ប្រទេស​ជប៉ុន​មាន​ប្រសាសន៍​ថា ការគាំទ្រ​របស់​ប្រទេស​កម្ពុជា​ចំពោះ​បេក្ខភាព​ប្រទេស​ទីម័រ​ គឺ​ផ្តោត​ខ្លាំង​ទៅ​លើ​ទីតាំង​ភូមិសាស្ត្រ និង​នយោបាយ ជាជាង​អត្ថប្រយោជន៍​ផ្នែក​សេដ្ឋកិច្ច។

លោក សុផល បញ្ជាក់​ថា៖ «បើ​តាម​ទីតាំង​ភូមិសាស្ត្រ​ ទីម័រ​គួរ​តែ​ត្រូវ​បាន​ដាក់​បញ្ចូល​ក្នុង​អាស៊ាន។ ដោយកត់​សម្គាល់​ថា​ប្រទេស​នេះទ​ទួល​បាន​ឯករាជ្យ​ពី​ឥណ្ឌូណេស៊ី​តាំង​ពី​ឆ្នាំ១៩៩៩ ហើយ​ទីម័រ​ក៏​ជា​ផ្នែក​មួយ​នៃ​អាស៊ី​អាគ្នេយ៍​ដែរ។ ហើយ​ម៉្យាង​ទៀត ប្រទេស​ទីម័រ​អាច​ដើរ​តួនាទី​សំខាន់​លើ​កិច្ចការ​ការទូត និង​ភូមិសាស្ត្រ​នយោបាយ​ជាមួយ​អាស៊ាន​បាន»។

ទោះជាយ៉ា​ង​ណា ហេដ្ឋា​រចនា​សម្ព័ន្ធ និង​សេដ្ឋកិច្ច​ប្រទេស​នេះ នៅ​មិន​ទាន់​អភិវឌ្ឍន៍​នៅ​ឡើយ ហើយ​ទាំង​នេះ​ជា​ក្តី​កង្វល់​សម្រាប់​ប្រទេស​អភិវឌ្ឍន៍​មួយ​ចំនួន​ចំពោះ​ការ​គាំទ្រ​​ដល់​ការស្នើ​សុំ​របស់​ប្រទេស​នេះ​ឲ្យ​ចូល​ជា​សមាជិក​អាស៊ាន។

លោក សុផល បាន​​បន្ថែម៖ «ដោយសារ​ជា​ប្រទេស​ថ្មី និង​តូច សេដ្ឋកិច្ច​របស់​ទីម័រ​នៅ​មាន​ទំហំ​តូច ហើយ​សមត្ថភាព​ហេដ្ឋា​រចនា​សម្ព័ន្ធ​របស់ប្រទេសនេះក៏នៅមានកម្រិតនៅឡើយ ពិសេស​នៅ​ពេល​ខ្លួន​​ធ្វើ​​​ជា​​ម្ចាស់​​ផ្ទះ​ក្នុង​កិច្ច​ប្រជុំ​កំពូល​អាស៊ាន​ ពេល​ក្លាយជា​ប្រធា​ន​អាស៊ាន។ ប្រធាន​របស់​អាស៊ាន​ត្រូវ​បាន​ប្តូរ​វេន​តាម​អក្ខរក្រម​ជា​ភាសា​អង់គ្លេស​នៃ​បណ្តា​ប្រទេស​ជា​សមាជិក​នីមួយៗ ​ជា​រៀង​រាល់​ឆ្នាំ»។

យោង​តាម​សេចក្តី​ថ្លែងការណ៍​របស់​ប្រធាន​អាស៊ាន​លើ​កិច្ច​ប្រជុំ​កំពូល​អាស៊ាន​លើកទី៣៦ នៅថ្ងៃទី ២៦ ខែមិថុនា បេសកកម្ម​លើ​ករណី​សិក្សា​ស្រាវជ្រាវ​នឹង​ត្រូវ​បាន​អនុវត្ត​ដោយ​ការវាយ​តម្លៃ​យ៉ាង​ទូលំ​ទូលាយ​​លើ​សមាជិកភាព​របស់​ប្រទេស​ទីម័រ។ ក្នុង​ពេល​កំពុង​វាយ​តម្លៃ​នេះ​ដែរ ទីម័រ​ត្រូវ​បាន​លើក​ទឹក​ចិត្ត​ឱ្យ​ចូលរួម​ក្នុង​សកម្មភាព ​ឬ​កិច្ចប្រជុំ​ដែល​មិន​ពាក់ព័ន្ធ​នឹង​ការធ្វើ​គោល​នយោបាយ​របស់​អាស៊ាន។

ចំណែក​ទីម័រ​បាន​ស្វាគមន៍​ចំពោះ​ដំណើរការ​នេះ។ នេះ​បើតាម​សេចក្តី​ប្រកាស​ព័ត៌មាន​ដែល​ចេញ​ដោយ​ក្រសួងការ​បរទេស​របស់​ខ្លួន។

លោក លឹម ម៉េងហួ អនុប្រធាន​មជ្ឈមណ្ឌល​មេគង្គ​សម្រាប់​ការសិក្សា​យុទ្ធសាស្ត្រ​ដែល​ជា​ផ្នែក​មួយ​នៃ​វិទ្យាស្ថាន​ចក្ខុវិស័យ​អាស៊ី​នៅរាជធានី​ភ្នំពេញ​​លើកឡើង​ថា ប្រទេស​កម្ពុជា និង​ប្រទេស​សមាជិក​ដទៃ​ មើល​ឃើញ​ពី​ភាព​សក​ម្ម​របស់​ប្រទេស​ទីម័រ​ក្នុង​ការ​ចង់​​ក្លាយ​ជា​រដ្ឋ​សមាជិក​របស់​អាស៊ាន​។

លោក​បាន​លើកឡើង​ក្នុង​សារ​អេឡិច​ត្រូនិច​ថា៖ «ទោះបីជា​ប្រទេស​នេះ​មាន​ទំហំ​តូច​ក៏​ដោយ ក៏​ទីម័រ​អាច​បង្កើន​សំឡេង​​របស់​អាស៊ាន និង​រដ្ឋ​ជា​សមាជិក​នីមួយៗ​នៅ​លើ​ឆាក​អន្តរជាតិ ព្រោះ​ទីម័រ​ជា​ប្រទេស​ឯករាជ្យ និង​ជា​រដ្ឋ​សមាជិក​មួយ​របស់​អង្គការ​សហប្រជាជាតិ​ផង​ដែរ»។

លោក ម៉េង ហួ បាន​បន្ថែម​ថា ប្រទេស​ជា​សមាជិក​អាស៊ាន​ភាគច្រើន​បាន​គាំទ្រ​ដោយផ្ទាល់ និង​ដោយ​ប្រយោល​ដល់​សមាជិក​ភាព​របស់​ប្រទេស​ទីម័រ ប៉ុន្តែ «ប្រទេស​សិង្ហបុរី​បាន​បង្ហាញ​ការជំទាស់​របស់​ខ្លួន​ចំពោះ​សមាជិក​ភាព​នេះ»។ លោក​​​ថា ប្រទេស​សិង្ហបុរី​មាន​ការព្រួយបារម្ភ​ថា សេដ្ឋកិច្ច​ទីម័រ​ដែល​មិន​ទាន់​មាន​ការអភិវឌ្ឍ​នៅ​ឡើយ អាច​ក្លាយ​ជា​បន្ទុក​មួយ​របស់​អាស៊ាន។

ទោះជាយ៉ាងនេះ​ក្តី ការ​ចូល​ជា​សមាជិក​អាស៊ាន​របស់​ទីម័រ នឹង​ផ្តល់​ផល​ប្រយោជន៍​ដល់​សេដ្ឋកិច្ច​ក្នុង​តំបន់​ ទោះបីជា​ទីផ្សារ​របស់​ប្រទេស​នេះ​នៅ​តូច ក៏​វា​មិន​ទាន់​មាន​ការផ្គត់ផ្គង់​នៅឡើយ​ទេ។ នេះ​បើតាម​ប្រសាសន៍​លោក​ ម៉េង ហួ។

លោក​បន្ថែម​ថា ប្រទេសទីម័រ​អាច​នឹង​ជំរុញ​ឲ្យ​មាន​ការទទួល​ស្គាល់​ជា​អន្តរជាតិ​របស់​អាស៊ាន​ក៏​ដូចជា​ផ្តល់​តុល្យភាព​អំណាច​បន្ថែម​ទៀត​នៅ​ក្នុង​អាស៊ាន។  «ជា​ឧទាហរណ៍ ប្រទេស​កម្ពុជា​ និង​ប្រទេស​កំពុង​អភិវឌ្ឍន៍​ផ្សេង​ទៀត​នៅ​ក្នុង​អាស៊ាន អាច​​​មាន​តុល្យភាព​ជាមួយ​ទីម័រ​ដើម្បី​បង្កើន​សំឡេង​កាន់​តែច្រើន​នៅ​ក្នុង​អង្គភាពមួយ​នេះ»​។

ប្រទេស​ទីម័រ​មាន​ប្រជាជន​ប្រមាណ ១,៣​លាន​នាក់​ប៉ុណ្ណោះ បើ​យោង​តាម​របាយការណ៍​ធនាគារ​ពិភពលោក។ ប្រទេស​នេះ​​បាន​ចូល​ជា​សមាជិក​របស់​អង្គកា​សហប្រជាជាតិ​នៅឆ្នាំ​២០០២ និង​បា​ន​សុំចូល​ជា​សមាជិក​អាស៊ាន​ជា​ផ្លូវ​ការ​នៅ​ថ្ងៃទី៤​ ខែ​មីនា ​ឆ្នាំ២០១១៕​

Latest News