fbpx
Home Blog Page 63

អាជ្ញាធរខេត្តកំពតកោះហៅឧកញ៉ា២នាក់បំភ្លឺករណីឆបោកប្រាក់ពលរដ្ឋជាង៣០០គ្រួសារ

0

អាជ្ញាធរខេត្តកំពតកោះហៅឧកញ៉ាចំនួន២នាក់ជាថ្នាក់ដឹកនាំក្រុមហ៊ុនអភិវឌ្ឍន៍អចលនទ្រព្យ ពិភពដីមាស មកបំភ្លឺជុំវិញបទឆបោកតាមបណ្ដឹងរបស់ប្រជាពលរដ្ឋជាង៣០០គ្រួសារ​ នៅស្នងការដ្ឋាននគរបាលខេត្ត ក្នុងសប្ដាហ៍ក្រោយ។

ទំព័រហ្វេសប៊ុកស្នងការដ្ឋាននគរបាលខេត្តកំពត បានបង្ហោះលិខិតកោះហៅ អ្នកឧកញ៉ា ហ៊ី គឹមហុង និងឧកញ៉ា ចេង សង្ហាក់ ឱ្យចូលខ្លួនបំភ្លឺនៅស្នងការដ្ឋានគរបាលខេត្តកំពត នៅព្រឹកថ្ងៃទី២៦ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៣ ក្រោយមានពលរដ្ឋដាក់ពាក្យបណ្ដឹងរហូតដល់៣២៣ករណី​ និងទឹកប្រាក់ដាក់វិនិយោគសរុបជាង៦លានដុល្លារ។

លោក ម៉ៅ ច័ន្ទមធុរិទ្ធ ស្នងការដ្ឋាននគរបាលខេត្តកំពត មានប្រសាសន៍ថា  ប្រជាពលរដ្ឋជាង៣០០គ្រួសាររស់នៅខេត្តកំពត បានដាក់ពាក្យប្ដឹងក្រុមហ៊ុន ពិភពដីមាស ក្រោយខកខានប្រគល់ប្រាក់ភាគលាភប្រចាំខែដល់ពួកគេដែលបានខ្ចីប្រាក់ពីធនាគារទៅដាក់វិនិយោគជាមួយក្រុមហ៊ុននេះ។

លោក ច័ន្ទមធុរិទ្ធ និយាយថា៖ «គាត់វិនិយោគជាមួយក្រុមហ៊ុនហ្នឹងទិញដីឡូតិ៍ទិញអីបានការប្រាក់ ហើយគាត់ទៅចងការធនាគារអី ហើយក្រុមហ៊ុនអត់បើកលុយឱ្យគាត់បីបួនខែហើយ»។

ទោះបីជាប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅខេត្តកំពតសម្រេចដាក់ពាក្យប្ដឹង ឃើញមានតែជាង៣០០គ្រួសារក្ដី ប៉ុន្តែអ្នកសារព័ត៌មានNewsroom Cambodia បានសាកសួរពលរដ្ឋជាច្រើននាក់រស់នៅតាមបណ្ដារាជធានីខេត្តនានា​ មានទាំងរាជធានីភ្នំពេញ ខេត្តត្បូងឃ្មុំ ស្វាយរៀង និងកំពង់ឆ្នាំង ជាដើមសុទ្ធតែបានដាក់ប្រាក់វិនិយោគជាមួយក្រុមហ៊ុននេះ។​ ប៉ុន្តែអ្នកសារព័ត៌មានNewsroom Cambodia នៅពុំទាន់ស្វែងរកព័ត៌មានលម្អិតពាក់ព័ន្ធនឹងចំនួនប្រជាពលរដ្ឋរងផលប៉ះពាល់សរុប និងចំនួនទឹកប្រាក់ដាក់វិនិយោគឡើយ។

ក្នុងការដាក់ប្រាក់វិនិយោគទិញដីឡូតិ៍ ក្រុមហ៊ុនបានសន្យាថា ពលរដ្ឋនឹងទទួលបានប្រាក់ភាគលាភចំនួន៣%ឬ៤%នៃទំហំទឹកប្រាក់ដាក់វិនិយោគ ត្រលប់ទៅវិញជារៀងរាល់ខែ និងមានថេរវេលារយៈពេល២ឆ្នាំ បន្ទាប់ពីចប់កុងត្រាក្រុមហ៊ុននឹងទទួលទិញដីឡូតិ៍នោះក្នុងតម្លៃដើមវិញ។

ប្រជាពលរដ្ឋលើកឡើងថា ប្រាក់ដែលពួកគេដាក់វិនិយោគនោះភាគច្រើនបានមកពីការដាក់កម្ចីពីស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុ។

ពលរដ្ឋដាក់ប្រាក់វិនិយោគនៅក្រុមហ៊ុនខាងលើ អ្នកស្រី កែវ រី អាយុ៦១ឆ្នាំ ជាកសិករមួយរូបរស់នៅ ភូមិស្រែតាជៃ ឃុំអភិវឌ្ឍន៍ ស្រុកទឹកផុស ខេត្តកំពង់ឆ្នាំង ត្អូញត្អែរថា ឥឡូវនេះ អ្នកស្រីកំពុងប្រឈមនឹងការពិបាររកប្រាក់បង់ធនាគារ ក្រោយក្រុមហ៊ុនបានខកខានប្រគល់ប្រាក់ភាគលាភចំនួន៤% អស់រយៈពេល២ខែ។ អ្នកស្រី បន្ថែមថា កាលពី២ឆ្នាំមុន អ្នកស្រីបានដាក់ប្រាក់វិនិយោគទិញដីឡូតិ៍ជាមួយក្រុមហ៊ុនេះចំនួន១ម៉ឺន៥ពាន់ដុល្លារ ដោយដាក់ប្លង់ផ្ទះយកប្រាក់ពីធនាគារមកវិនិយោគ។ អ្នកស្រីថា ក្រុមហ៊ុនបានពន្យារពេលប្រគល់ភាគលាភម្ដងហើយម្ដងទៀត។

អ្នកស្រី រី និយាយថា៖ «ខ្ចីលុយក្មួយផ្សំគ្នាបង់ [ធនាគារ]។

មានអារម្មថាភ័យខ្លាចគេមិនបានឱ្យយើងចេះតែកុហកថ្ងៃនេះថ្ងៃនោះចឹង។ ឡើងទៅ[ក្រុមហ៊ុន]បីបួនដងក៏មិនបាន»។

ពលរដ្ឋដាក់ប្រាក់វិនិយោគម្នាក់ទៀត លោក ស៊ាងហុង អាយុ៣១ឆ្នាំ រស់នៅខេត្តត្បូងឃ្មុំ និយាយថា លោករង់ចាំមើលក្រុមហ៊ុនដែលសន្យាថានឹងប្រគល់ប្រាក់ភាគលាភជាធម្មតាវិញចាប់ពីចុងខែមិថុនានេះ ក្រោយពលរដ្ឋជិត៦០០នាក់ឡើងទៅតវ៉ាដល់ការិយាល័យកណ្ដាលក្រុមហ៊ុននៅរាជធានីភ្នំពេញ កាលពីសប្ដាហ៍មុន។

លោក បន្ថែមថា ប្រសិនបើក្រុមហ៊ុនមិនបន្តប្រគល់ប្រាក់ភាគលាភនោះទេ លោកនឹងដាក់ពាក្យប្ដឹងនៅតុលាការក្រុងភ្នំពេញ។

លោក ស៊ាងហុង ឱ្យដឹងថា លោកបានដាក់ប្រាក់វិនិយោគចំនួន១១ម៉ឺន៦ពាន់ដុល្លារជាមួយក្រុមហ៊ុននេះ ដោយទទួលបានភាគលាភ៣%ជារៀងរាល់ខែ ដែលប្រាក់នោះភាគច្រើនលោកបានចងការឯកជន។

លោក ស៊ាងហុង និយាយថា៖ «ពិបាកចិត្តសឹងងាប់ហើយ ធ្វើម៉េចយើងចេះតែចាំសិន។ យើងនៅដំណាក់កាលចុងក្រោយដែរបើថាគេនិយាយនៅតែកុហកយើងទៀត អាហ្នឹងតាមផ្លូវច្បាប់តែហ្មងទៅ»។

សារព័ត៌មាន Newsroom Cambodia ព្យាយាមសុំការអត្ថាធិប្បាយពីភាគីតំណាងក្រុមហ៊ុន តាមរយៈលេខទូរសព្ទលើទំព័រហ្វេសប៊ុក ប៉ុន្តែហៅចូលពុំមានអ្នកលើកនោះទេ។

យ៉ាងណា ទំព័រហ្វេសប៊ុកក្រុមហ៊ុន ឃើញនៅបន្តសកម្មភាពនាំប្រជាពលរដ្ឋចុះមើលទីតាំងគម្រោងថ្មីរបស់ក្រុមហ៊ុន និងប្រកាសបើកលក់ជាធម្មតា។

ក្រុមហ៊ុនពិភពដីមាស ថែមទាំងចេញលិខិតមួយឆ្លើយ

តបទៅនឹងការកោះហៅរបស់ស្នងការនគរបាលខេត្តកំពត ដោយបង្ហាញការសោកស្ដាយចំពោះការកោះហៅឱ្យក្រុមហ៊ុនចូលបំភ្លឺ​ហើយដែលត្រូវបានបង្ហោះជាសាធារណៈដែលក្រុមហ៊ុនថាធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់ទំនុកចិត្តមកលើក្រុមហ៊ុន។

ក្រុមហ៊ុនមួយនេះ បានទាមទារឱ្យស្នងការនគរបាលខេត្តកំពតសុំទោសជាសាធារណៈ បើពុំនោះទេ

ក្រុមហ៊ុននឹងស្នើឱ្យ លោក ស ខេង រដ្ឋមន្រ្តីក្រសួងមហាផ្ទៃ ពិនិត្យសតិអារម្មណ៍ស្នងការនគរបាលខេត្តនេះ និងដាក់ពិន័យវិជ្ជាជីវៈ ព្រមទាំងប្ដឹងបរិហារកេរ្តិ៍ជាសាធារណៈទៅតុលាការផងដែរ។

ជាការឆ្លើយតបទៅនឹងប្រជាពលរដ្ឋដែលព្រួយបារម្ភទាំងនោះ ក្រុមហ៊ុនបានចេញសេចក្ដីប្រកាសមួយ ចុះថ្ងៃទី១០ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៣ ដោយអំពាវនាវឱ្យប្រជាពលរដ្ឋដែលជួបការលំបាក ដោយសារការបម្រើសេវាកម្មរបស់ក្រុមហ៊ុន មកកាន់ទីតាំងក្រុមហ៊ុន ស្ថិតនៅភូមិត្រពាំងថ្លាន់ សង្កាត់ពន្សាំង ខណ្ឌព្រែកព្នៅ រាជធានីភ្នំពេញ ដើម្បីឱ្យក្រុមហ៊ុនធ្វើបច្ចុប្បន្នភាព និងសម្របសម្រួលជូនតាមការចាំបាច់ជាក់ស្ដែង។

កាលពីចុងខែមេសា ឆ្នាំ២០២៣ អាជ្ញាធរខេត្តកំពតបានឃាត់ខ្លួន លោក ជា សារ៉ន ដែលជាឧកញ៉ាមួយរូបរកស៊ីដីឡូតិ៍ ក្រោយពលរដ្ឋ២៤៦១គ្រួសារបានប្តឹងដោយអះអាងថាពួកគេបានចាញ់បោកបញ្ឆោតរបស់ក្រុមហ៊ុនវិនិយោគដីឡូតិ៍ ជា សារ៉ន សរុបទឹកប្រាក់ជិត៤០លានដុល្លារ ទាំងអ្នកនៅខេត្តកំពតនិងខេត្តផ្សេងៗទៀត។

ពួកគេម្នាក់​ៗ​ត្រូវបាន​ក្រុមបណ្តាញ​របស់លោក ជា សារ៉ន បញ្ចុះបញ្ចូល​ឲ្យ​ខ្ចី​លុយ​ពី​ស្ថាប័នមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុ​ម្នាក់រាប់ម៉ឺនដុល្លារ​ដើម្បី​ទិញដីឡូតិ៍របស់​លោក ជា សារ៉ន ដោយ​កម្មវត្ថុ​នៃការ​ខ្ចី​ទៅទិញ​គ្រឿងចក្រកសិកម្ម ឬ​ដីស្រែទៅវិញ។ ប៉ុន្តែ​ពេល​ដែល​លុយ​កម្ចីធ្លាក់​មក​ ភ្នាក់ងារ​លោក ជា សារ៉ន បាននាំទៅ​ផ្តិត​មេដៃ​ដើម្បីទិញដីឡូតិ៍​ទៅវិញ ខណៈ​ដែលពលរដ្ឋទាំងនោះ មិនមាន​ប្រាក់​ចំណូល​ប្រចាំ​ខែ។

ជុំវិញករណីនេះ អ្នកតាមដានសង្គមនិងអ្នកជំនាញហិរញ្ញវត្ថុ អំពាវនាវឱ្យប្រជាពលរដ្ឋគប្បីសួរអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធនិងអ្នកជំនាញច្បាស់លាស់មុននឹងសម្រេចដាក់វិនិយោគជាមួយក្រុមហ៊ុនណាមួយ។

លោក កាំង តុងងី អ្នកនាំពាក្យសមាគមមីក្រូហិរញវត្ថុកម្ពុជា អះអាងថា នេះជាទម្រង់អាជីវកម្មខុសច្បាប់ ជ្រកក្រោមស្លាកអាជ្ញាបណ្ណអចលនទ្រព្យ ប៉ុន្តែដើរអូសទាញប្រជាពលរដ្ឋដាក់វិនិយោគ។

លោក តុងងី គូសបញ្ជាក់ថា មានតែស្ថាប័នហិរញ្ញវត្ថុដែលមានរចនាសម្ព័ន្ធច្បាស់លាស់ និងមានអាជ្ញាបណ្ណស្របច្បាប់ទើបមានសិទ្ធិឱ្យពលរដ្ឋដាក់ប្រាក់បញ្ញើបាន។

លោកបន្ថែមថា បើក្រុមហ៊ុនទាំងនោះដំណើរការអាជីវកម្មស្របច្បាប់ ពួកគេអាចដាក់ពាក្យកម្ចីប្រាក់ពីធនាគារនិងស្ថាប័នមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុដែលមានអត្រាការប្រាក់ក្រោម១,៥%ក្នុងមួយខែ ដោយពុំចាំបាច់កៀរគរប្រជាពលរដ្ឋឱ្យដាក់វិនិយោគជាមួយអត្រាការប្រាក់ខ្ពស់បែបនេះនោះទេ។ បន្ថែមពីលើនេះ លោក ទទូចឱ្យប្រជាពលរដ្ឋត្រូវប្រុងប្រយ័ត្ន ចំពោះក្រុមហ៊ុនណាផ្ដល់ភាគលាភច្រើនជាងជាការដាក់ប្រាក់បញ្ញើនៅធនាគារដែលនេះជាសញ្ញាមួយបង្ហាញថាជាអាជីវកម្មបោកបញ្ឆោត។

លោក តុងងី និយាយថា៖ «

សមាគមមីក្រូហិរញ្ញវត្ថុសោកស្ដាយមែនទែនដែលប្រជាពលរដ្ឋយើងនៅតែរងការចាញ់បោកជនទុច្ចរិតទាំងអស់ហ្នឹង»។

នាយក​​កិច្ចការទូទៅ​នៃ​អង្គការការពារសិទ្ធិមនុស្ស​​លីកាដូ ​លោក អំ សំអាត មានប្រសាសន៍ថា ការតវ៉ារបស់ប្រជាពលរដ្ឋដែលរងផលប៉ះពាល់ដោយសារអាជីវកម្មបែបនេះបានកើតមានឡើងជាញឹកញាប់ ហេតុនេះអាជ្ញាធរពាក់ព័ន្ធគួរពិនិត្យនិងតាមដានការវិនិយោគរបស់ក្រុមហ៊ុននានាឱ្យបានជាប់ជាប្រចាំ បន្ទាប់ពីចេញអាជ្ញាបណ្ណ។

លោក សំអាត មានប្រសាសន៍ថា៖ «នេះមិនមែនជាលើកទី១ទេ ដែលផ្ទុះការតវ៉ាពីពលរដ្ឋ។

វាជាមេរៀនគ្រប់គ្រាន់ហើយសម្រាប់អាជ្ញាធរជាពិសេសក្រសួងចេញអាជ្ញាបណ្ណសម្រាប់ក្រុមហ៊ុនដែលធ្វើការវិនិយោគហ្នឹងត្រូវមានការត្រួតពិនិត្យនិងតាមដាន ឱ្យបានច្បាស់លាស់»

Voxpop៖ ការ​​យល់​ឃើញ​របស់ប្រជាពលរដ្ឋ​ចំពោះការចោលសំរាមនៅទីសាធារណៈ ​

ពីមួយ​ឆ្នាំ​ទៅមួយ​ឆ្នាំ សំណល់ប្លាស្ទិច​នៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជាមានការកើនឡើង​ដោយសារ​កំណើន​ប្រជាជន​​​ ការប្រើប្រាស់​ប្លាស្ទិច​សម្រាប់ការ​វេចខ្ចប់អាហារ​ និងបញ្ហាផ្សេងៗទៀត​ ។

Newsroom Cambodia​ បាន​​សម្ភាស​​ប្រជាពលរដ្ឋ​ចំនួន​​៦រូប​ ដែល​រស់​នៅ​ក្នុង​រាជធានី​ភ្នំពេញអំ​ពីការ​​​យល់​​ឃើញ​​របស់​ពួកគេ​​ចំពោះកា​រចោលសំរាម​នៅទី​សាធារណៈ​។

លោក​ ឡុង រតនា អាយុ១៩ឆ្នាំ ជា​និស្សិត​នៅសាកល​វិទ្យាល័យ​ភូមិន្ទ​វិចិត្រ​សិល្បៈផ្នែក​បុរាណវិ​ទ្យា​លើកឡើង​ថា ​សំរាម​កើតឡើងដោយសារមនុស្សជាអ្នកចោល ហើយបច្ចុប្បន្ន​នៅ​ទីសាធារណៈ​មិនសូវ​មានអ្នកចោលទេ​។

លោក ឡុង រតនា

លោកបញ្ជាក់​​ថា៖ «ការចោល​សំរាមវា​មានកត្តាច្រើនយ៉ា​ង ​ជួនកាល​ដោយសា​របុគ្គល​ហ្នឹង​គាត់​មិ​ន​មាន​​ការយល់ដឹង​ផ្នែកអនាម័យ​ ផ្នែកបរិស្ថាន ​ទីពីរ​ដោយសារ​តែគាត់ឃើញ​កន្លែងហ្នឹង មាន​សំរាម​ចោល​ស្រាប់​​ទើប​គាត់​ចោល»​។​

លោក​បន្ថែម​ថា៖ ​​«ខ្ញុំផ្ទាល់ខ្ញុំកម្រ​​នឹង​ធ្វើ​ការ​ចោល​សំរាម​នៅតាមទីសាធារណៈណាស់ ដោយសារ​យើងបាន​សិក្សា​ពីកង្វក់​បរិស្ថានទៅ យើងដឹង​ពីបញ្ហា​ចោទសំ​ខាន់ទៅលើសំរាម»។

កញ្ញា ផុ​ន រដ្ឋា អាយុ២២ឆ្នាំ​ ជាកម្មការិនីនៅ​ក្នុងរោងចក្រ និ​ងជានិសិ្សតឆ្នាំ​ទី៣ ជំនាញរដ្ឋបាល​សាធារណៈ​ថា ការចោលសំរាមនៅ​ទី​សាធារណៈ ធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ច្រើន ហើយការ​​ចោលនេះ អាចមកពី​សីលធម៌​របស់​មនុស្ស​​ដែល​​ពុំ​មានការ​យល់ដឹ​ងផ្នែ​កបរិស្ថាន​​។

កញ្ញា ផុន រដ្ឋា

កញ្ញាលើកឡើងថា៖ «ការ​ចោលសំរាមមាន​ផលប៉ះពាល់ច្រើន​ ទីមួយពាក់ព័ន្ធ​ទៅនឹងប​រិស្ថាន​ មិ​ន​ថា​ប្រទេស​​យើង ​ឬក្រៅប្រទេសគេមើលមក គេថាប្រទេសយើង​​ជាប្រទេសមួយបរិស្ថាន​មិនស្អាត​បរិស្ថាន​​​ពោរ​ពេញ​ទៅ​ដោយសំរាម ​ចឹងវាក៏​អាចបាត់បង់​តម្លៃ​ បាត់បង់​អីតាមហ្នឹងដែរ​។ មួយ​ទៀត​ទាក់ទងនឹងអនាម័យ វា​មានផល​ប៉ះពាល់​​។ សំរាមខ្លះ​វាជា​ប្លាស្ទិច សំរាមខ្លះ​វាអាច​ជាវ​ត្ថុ ​ឬកា​កសំ​ណល់ដែ​លរ​លួយ ​វាជះក្លិ​ន ​វាជះអី​ ប៉ះពាល់​ដល់ការរស់​នៅរបស់ប្រជាជន​»។

កញ្ញាបន្ថែមថា៖ «ប្រទេសយើងជាប្រទេសមួយកំពុង​អភិវឌ្ឍន៍​ ចឹង​យើងត្រូ​វការភ្ញៀវ​ទេសចរណ៍ ភ្ញៀវអី​ចឹងទៅ​ដើម្បីមកទ​ស្សនាប្រ​ទេស​របស់​យើង​ សំរាមក៏​ជា​ផលប៉ះពាល់​មួយដែរ​ ប្រសិន​បើគេមក​លេង​ប្រទេស​យើង​ហើយ​កន្លែងណាក៏ពោ​រ​ពេញ​ទៅដោយសំរាម​ចឹង​ ភាគ​ច្រើនគេ​អត់​ចង់​មក​ សូម្បី​តែយើងក៏​អញ្ចឹង​ដែរ»។

លោក ធារ៉ា

លោក ​ធារ៉ា​ មាន​អាយុ​ ៣០​ឆ្នាំប្លាយ លើកឡើង​ថា ការចោល​សំរាម​នៅ​ទីសាធារណៈ​ជា​អំពើ​មួយ​ពុំ​គប្បី។

លោក​ថា៖ «​​យុវវ័យ​ទាំងអស់​ មិន​ថាក្មេ​ងមិន​ថា​ចាស់​​ទេ​ ពេលញាំអីហើ​យ​គួរ​តែ​ចោល​សំរាម​ក្នុង​ធុង​សំរាម បើសិនធុងសំរាមនៅឆ្ងាយ អាចកាន់សិនទៅ កាន់រហូតដល់ធុងសំរាម បោះចោលវាទៅ»។

កញ្ញា សុខ ឡេង អាយុ ៣២ឆ្នាំ បានប្រាប់ Newsroom Cambodia ថា គាត់មិន​សូវ​សប្បាយចិត្តទេ​ ពេលឃើញ​សំរាម​នៅតាម​ទីសាធារណៈ ព្រោះ​ធ្វើ​ឱ្យ​ខូច​បរិស្ថាន​។

កញ្ញា សុខ ឡេង

កញ្ញាបាន​និយាយថា​៖ «ចង់ផ្តាំទៅអ្នកអង្គុយញាំនៅទីសាធារណៈថា ជួយ​ថែរក្សា​បរិស្ថាន​ទាំងអស់​គ្នា​ដើម្បីឱ្យភ្ញៀវទេសចរណ៍យើងដើរ ឱ្យគេមាន​អារម្មណ៍ល្អ ហើយប្រទេស​យើង​ក៏​រីក​ច​ម្រើន​»។​

លោក ជេស​ លី​ មានអាយុ៤៧​​ ឆ្នាំជាអ្នក​រត់កង់បីថា​ការចោលសំរាមក្នុងផ្លូវសាធារណៈ ជា​រឿង​មួយ​មិន​ល្អ​ទេ វាធ្វើឱ្យប៉ះពាល់ដល់បរិស្ថាននៅ​ក្នុងទីក្រុង។

លោក ជេស លី

លោកលើកឡើង​ថា៖ «ចំពោះខ្ញុំ ខ្ញុំរៀបចំខ្លួនឯងមិនចាំបាច់នរណាប្រាប់ទេ ខ្ញុំ​យក​ទៅ​ដាក់​ធុង​ខ្លួន​ឯង​ដោយ​ទឹក​ចិត្តខ្ញុំតែម្តង មិន​បោះ​ចោល​​ជាដាច់ខាត […] ពេលបរិស្ថានស្អាត វាស្រស់ស្រាយដែរ សម្រាប់ការរស់នៅ និងដើរហើររបស់ភ្ញៀវ​​ជាតិ​​ និងអន្តរជាតិ​ ក៏គេ​មើល​ឃើញ​ថា​យើង​មាន​ចរិត​ឬកពារ​ល្អក្នុងការរៀបចំខ្លួន និងជួយដល់ប្រទេសខ្លួន​»។​

អ្នកស្រី​ សន ស្រីនាង អាយុ ៤១ឆ្នាំជាអាជីវករលក់សម្លៀកបំពាក់នៅផ្សារបឹ​ងកេងកង​ថា ការ​ចោល​សំរាម​អត់ស្អាត​ អត់ល្អ​ ​គ្មាន​​អនាម័យ​​ ខូចសណ្តាប់​​ធ្នាប់​ទីក្រុង​ ពីព្រោះ​​ទឹកនេះជា​ទឹក​ដីមាស​ ទឹក​ដី​ពេជ្រ​។

អ្នកស្រី សន ស្រីនាង

អ្នកស្រីនិយាយថា៖ «កន្លែងខ្ញុំលក់ដូរ​គឺខ្ញុំប្រយត្ន័​ ទីមួយ​សិរី​​មង្គល​កន្លែងយើង​ ទីពីរ​គឺ​បើយើង​ជួ​យ​សម្អាត​បរិវេណក​ន្លែង​ហ្នឹង​ហើយ ​គឺដូចជា​យើង​ជាប្រ​ជា​​ព​លរដ្ឋ​ម្នាក់​ដែល​ជួយ​ឱ្យទីក្រុងទាំ​ងមូល​ ឬប្រទេស​យើង​ស្អាត​»៕

បទយកការណ៍៖ សាច់ញាតិទាមទារបើកការស៊ើបអង្កេតករណីបុរសស្លាប់ក្នុងដែនសមត្ថកិច្ចខេត្តកំពង់ស្ពឺ

«អត់ចប់ត្រឹមហ្នឹងទេ ទោះខ្ញុំអត់មានលុយប្តឹងផ្តល់ដល់តុលាការ ក៏ខ្ញុំទៅស្រែកយំ។ ពូជខ្ញុំ ម៉ាពូជខ្ញុំ ទៅស្រែកយំមុខសម្តេច ហ៊ុន សែន សម្តេច ស ខេង ក៏ខ្ញុំស្រែកដែរ។ ធ្វើម៉េចរកយុត្តិធម៌ឱ្យខ្ញុំ ឱ្យបងខ្ញុំស្លាប់បិទភ្នែកជិត»។

នេះជាសំឡេងទាមទាររកយុត្តិធម៌ របស់អ្នកស្រី មន សុខគា ជាប្អូនរបស់បុរសម្នាក់ដែលស្រ្តីរូបនេះអះអាងថាបានស្លាប់ក្នុងពេលកំពុងជាប់ឃុំនៅពន្ធនាគារខេត្តកំពង់ស្ពឺ ក្រោយពីមន្រ្តីជំនាញខេត្តនេះ អះអាងថា ជនដែលជាប់ឃុំ បានគាំងបេះដូងស្លាប់។

កាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៣ ស្នងការនគរបាលខេត្តកំពង់ស្ពឺ បានចេញសេចក្តីបំភ្លឺលើទំព័រហ្វេសប៊ុកផ្លូវការបស់ខ្លួន ដោយអះអាងថា ជនជាប់ចោទម្នាក់ឈ្មោះ មន មឿន វ័យ ៤២ឆ្នាំ បានបាត់បង់ជីវិតនៅលើឡានសង្រ្គោះបន្ទាន់ ដោយសារគាំងបេះដូង ក្រោយពេលរអិលដួលក្នុងបន្ទប់ទឹកក្នុងពន្ធនាគារខេត្តកំពង់ស្ពឺ។

អ្នកស្រី មន សុខគា វ័យ ៤០ឆ្នាំ ជាប្អូនស្រីសាកសព ចាត់ទុក ការសន្និដ្ឋានពីមន្ត្រីជំនាញថា  បងរបស់ខ្លួនបានគាំងបេះដូងរហូតបាត់បង់ជីវិតបែបនេះ គឺជាការប្រឌិតរបស់សមត្ថកិច្ច។ អ្នកស្រីថា អំឡុងពេលអ្នកស្រីពិនិត្យមើលសាកសព លោក មន មឿន គឺមានសភាព​ជាំនៅលើដើមទ្រូង និងរបួសលើផ្ទៃមុខជាច្រើនកន្លែង។ អ្នកស្រីដាក់ការសង្ស័យថា របួសលើរាងកាយសាកសពគឺជាការប្រើទារុណកម្មធ្ងន់ធ្ងរ ទើបបណ្តាលឱ្យបងប្រុសរបស់ខ្លួនដាច់ខ្យល់ស្លាប់បែបនេះ។

អ្នកស្រីថា៖ «ជាក់ស្តែងបងខ្ញុំបែកមាត់ បាក់ថ្គាម ដើមទ្រូងជាំទាំងអស់។ សាកសព ខ្ញុំទទួលស្គាល់ អ្នកខ្លះអាចមានចេញខ្មៅ អ្នកខ្លះមាន អ្នកខ្លះអត់ចេញទេ ប៉ុន្តែជាក់ស្តែងបងខ្ញុំស្នាមនេះ គឺមិនមែនស្នាមចេញពីខ្លួនទេ គឺស្នាមវាយដំ ទារុណកម្ម ពួកខ្ញុំទទួលយកអត់បានទេ»

សេចក្តីបំភ្លឺរបស់ស្នងការនគរបាលខេត្តកំពង់ស្ពឺ ដដែល ឱ្យដឹងថា លោក មន មឿន ដែលមានទីលំនៅក្នុងភូមិធ្លាចាស់ សង្កាត់វាលពន់ ក្រុងឧត្តុងម៉ែជ័យ ខេត្តកំពង់ស្ពឺ បានរងពាក្យបណ្តឹង ប៉ុនប៉ងរំលោភ កាលពីថ្ងៃទី៩ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៣ និងត្រូវបានឃាត់ខ្លួននៅថ្ងៃទី១០ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៣។ ប្រភពដដែលបញ្ជាក់ថា ចៅក្រមស៊ើបសួរសាលាដំបូងខេត្តកំពង់ស្ពឺ លោក លឹម មករន្ទ បានចេញដីកាបង្គាប់ឱ្យឃុំខ្លួន លោក មន មឿន ជាបណ្តោះអាសន្ន នៅពន្ធនាគារខេត្តកំពង់ស្ពឺ កាលពីថ្ងៃទី១៣ ខែមិថុនា ឆ្នាំ​២០២៣។

ប្អូនស្រីជនរងគ្រោះ អ្នកស្រី មន សុខគា ប្រាប់ Newsroom Cambodia ថា​ ករណីចោទថា លោក មន មឿន ប៉ុនប៉ងរំលោភនេះ គឺមន្រ្តីសមត្ថកិច្ចមិនទាន់បានបើកការស្រាវជ្រាវឱ្យបានច្បាស់នៅឡើយទេ។ យ៉ាងណា អ្នកស្រីថាដើមបណ្តឹងបានទាមទារសំណងជំងឺចិត្តចំនួន ៥០០០ ដុល្លារ ដើម្បីបញ្ចប់រឿង ប៉ុន្តែគ្រួសាររបស់អ្នកស្រីមិនមានលទ្ធភាព ដោយសុំសម្របសម្រួលត្រឹម ​១០០០ ដុល្លារ ប៉ុន្តែដើមបណ្តឹងមិនព្រម។ ក្រោយមកទើបសមត្ថកិច្ចបានបញ្ជូនលោក មន មឿន ពីស្នងការដ្ឋាននគរបាលខេត្តកំពង់ស្ពឺទៅឃុំខ្លួនបណ្តោះអាសន្ន នៅពន្ធនាគារខេត្តកំពង់ស្ពឺ កាលពីថ្ងៃទី១៣ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៣។

អ្នកស្រី មន សុខគា រំឭកថា នៅព្រឹកថ្ងៃទី១៤ ខែមិថុនា មានអ្នកហៅទូរសព្ទឱ្យអ្នកស្រីទៅមើលលោក មន មឿន នៅមន្ទីរពេទ្យបង្អែកខេត្តកំពង់ស្ពឺ ដោយថា លោក មន មឿន មានអាការឈឺធ្ងន់ធ្ងរកំពុងសង្រ្គោះបន្ទាន់។ អ្នកស្រីថា ពេលទៅដល់មន្ទីរពេទ្យ មានមន្រ្តីសុខាភិបាលប្រាប់ថា មិនបានទទួលអ្នកជំងឺនោះទេ គឺមានតែទទួលសាកសព ដែលដឹកចេញពីពន្ធនាគារតែម្តង។

អ្នកស្រីនិយាយថា៖ «ខាងគ្រូពេទ្យគេឆែកឈ្មោះមើល! ឆែកឈ្មោះមើល ឈ្មោះបងខ្ញុំហ្នឹងហើយស្លាប់នោះ ខ្ញុំសួរថា​បញ្ជូនតាំងម៉ោងប៉ុន្មានមក គាត់ថា សាកសពហ្នឹងមកដល់ម៉ោង ៥ភ្លឺ»

អ្នកស្រី មន សុខគា និយាយថា ក្នុងពេលឃុំខ្លួនក្នុងពន្ធនាគារបានមួយថ្ងៃ ជនត្រូវចោទបានស្លាប់យ៉ាងអាណោចអាធម ដោយបន្សល់ទុកស្នាមជាំ និងរបួសលើផ្ទៃមុខជាច្រើនកន្លែង។

ប្អូនស្រីជនរងគ្រោះរូបនេះ ថាគាត់មិនអាចទទួលយកបានចំពោះករណីស្លាប់នេះទេ ដោយថា ហាក់លឿនពេក ព្រោះបងរបស់អ្នកស្រី មិនដែលមានប្រវត្តិជំងឺគាំងបេះដូង ឬប្រកាច់ជាញឹកញាប់ដូចការសន្និដ្នានរបស់មន្រ្តីពន្ធនាគារនោះទេ។

អ្នកស្រីបន្ថែមថា៖ «មនុស្សយកទៅល្អចែស យកមកវិញជាសាកសព។ អារម្មណ៍ប្អូនយ៉ាងម៉េច! ម៉ែខ្ញុំស្រែកយំទ្រហ៊ោរាល់ថ្ងៃ ស្រមៃឃើញរូបភាពកូន គេវាយមិនដឹងឈឺចាប់ម៉េច»

ប្រភពដដែលឱ្យដឹងថា ក្នុងអំឡុងពេលទៅទទួលសាកសព គឺសមត្ថកិច្ចមិនព្រមឱ្យអ្នកស្រីថតរូបសាកសពនោះទេ ដោយតម្រូវឱ្យអ្នកស្រីផ្តិតមេដៃលើក្រដាសទទួលសពជាមុនសិនទើបប្រគល់សាកសពឱ្យយកទៅធ្វើបុណ្យ។ នៅក្នុងថ្ងៃដដែលអ្នកស្រីព្រមព្រៀងផ្តិតមេដៃលើឯកសារទទួលសព ដោយថា គាត់អត់ជម្រើស និងចង់ឃើញមុខបងប្រុសរបស់ខ្លួន ទើបគាត់ព្រមផ្តិតមេដៃទាំងបង្ខំចិត្ត។

ជុំវិញករណីនេះ ស្នងការនគរបាលខេត្តកំពង់ស្ពឺលោកសម សាមួន ឆ្លើយតបខ្លីថា ករណីស្លាប់នេះ ជាការទទួលខុសត្រូវរបស់មន្រ្តីពន្ធនាគារខេត្តកំពង់ស្ពឺ ដូចនេះលោកមិនមានអ្វីបញ្ជាក់បន្ថែមទេ។

លោកថា៖ «បើស្លាប់លើដៃនគរបាលអាហ្នឹង ស្រួលខ្ញុំបំភ្លឺ។ នេះ​ស្លាប់នៅខាងពន្ធនាគារ ខ្ញុំបកស្រាយខ្លាចវាខុស»

ចំណែក ប្រធានពន្ធនាគារខេត្តកំពង់ស្ពឺ លោក ទីន សុវណ្ណនី និយាយថា លោកមិនមានអ្វីបកស្រាយបន្ថែមជុំវិញ ការស្លាប់ជនត្រូវចោទ ឈ្មោះ មន មឿន នេះទេ។លោកប្រាប់ឱ្យអ្នកសារព័ត៌មាន អានសេចក្តីបំភ្លឺ ដែលមាននៅលើទំព័រហ្វេសប៊ុករបស់ ស្នងការដ្ឋាននគរបាលខេត្តកំពង់ស្ពឺ រួចលោកបានចុចផ្តាច់ទូរសព្ទតែម្តង។

លោកថា៖ «ម្នាក់ៗតេមក ខ្ញុំគ្មានពេលវេលាលើក [ទូរសព្ទ] ឱ្យទេ»។

មាត្រា៣៨ នៃរដ្ឋធម្មនុញ្ញកម្ពុជា ចែងថា ការបង្ខិតបង្ខំ ការធ្វើបាបលើរូបរាងកាយ ត្រូវហាមឃាត់ និងត្រូវផ្ដន្ទាទោសតាមច្បាប់។ ចំណែកមាត្រា២១០ នៃក្រមព្រហ្មទណ្ឌ ចែងថា ទារុណកម្ម ឬអំពើឃោរឃៅដែលប្រព្រឹត្តទៅលើបុគ្គលណាមួយ ត្រូវផ្ដន្ទាទោសដាក់ពន្ធនាគារពី ៧ឆ្នាំ ទៅ ១៥ឆ្នាំ។

នាយកទទួលបន្ទុកកិច្ចការទូទៅនៃ អង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ លោក អំ សំអាត សង្កេតឃើញថា ករណីស្លាប់បុរសក្នុងពន្ធនាគារខេត្តកំពង់ស្ពឺនេះ មានភាពស្រដៀងគ្នាទៅនឹងករណីដែលមានមនុស្សស្លាប់ក្នុងពេលជាប់ឃុំដោយបន្យល់ទុកស្នាមរបួសលើដងខ្លួនដែលកើតមាននាពេលកន្លងមក។ លោកបន្តថា ច្បាប់ក្នុងពន្ធនាគារបានចែងថា មិនឱ្យមានការប្រើប្រាស់ទារុណកម្ម ឬហិង្សា គ្រប់រូបភាពចំពោះអ្នកត្រូវបានឃុំខ្លួននោះទេ។

លោកបានជំរុញឱ្យមន្រ្តីជំនាញបើកការស៊ើបអង្កេតបន្ថែមជុំវិញការស្លាប់ជនជាប់ឃុំនេះ ប្រកបដោយតម្លាភាព ដើម្បីឱ្យសាច់ញាតិជនរងគ្រោះអាចទទួលយកបាន និងទប់ស្កាត់កុំឱ្យកើតមានអំពើទារុណកម្មក្នុងពេលឃុំខ្លួន។

លោកថា៖ «ករណីនេះ គួរតែមានការស៊ើបអង្កេត និងការស្រាវជ្រាវបន្ថែមទៅលើបញ្ហាស្លាប់នៃអ្នកជាប់ឃុំហ្នឹង ដើម្បីស្វែងរកការពិត និងយុត្តិធម៌សម្រាប់ជនរងគ្រោះ និងក្រុមគ្រួសាររបស់គេ។ ពីព្រោះបើសិនជាហេតុផល នៃការបញ្ជាក់វាមិនសមរម្យ និងអាចទទួលយកបានទេ ជាពិសេសក្រុមគ្រួសារគាត់ធ្វើម៉េចទទួលយកបានទៅលើបញ្ហាទាំងអស់ហ្នឹង»។

កាលពីថ្ងៃទី៣ ខែមេសា ឆ្នាំ​២០២១ ក៏មានករណីស្រដៀងគ្នានេះដែរ គឺមានបុរសម្នាក់បានស្លាប់នៅក្នុងអធិការដ្ឋាននគរបាលស្រុកសង្កែខេត្តបាត់ដំបង ដោយបន្សល់ទុកស្នាមជាំ និងរបួសលើខ្លួនប្រាណជាច្រើនកន្លែង។ ក្រុមគ្រួសារសព បានចោទមន្ត្រីនគរបាលពាក់ព័ន្ធថាបានធ្វើទារុណកម្ម ប៉ុន្តែក្រោយការបើកការស៊ើបអង្កេតរយៈពេលជិត ២ឆ្នាំ មន្រ្តីជំនាញសន្និដ្ឋានថា ជាការស្លាប់ដោយជំងឺគាំងបេះដូង។

អង្គការលីកាដូ បានចេញផ្សាយរបាយការណ៍មួយកាលពីឆ្នាំ២០១៤ ស្តីពី «អំពើទារុណកម្ម និងការធ្វើបាប ការផ្តល់ចម្លើយពីខាងក្នុងពន្ធនាគារ និងប៉ុស្តិ៍នគរបាលរបស់កម្ពុជា» ដែលបានសម្ភាសអ្នកជាប់ឃុំ និងអ្នកដែលទើបដោះលែង ជាង១១ ០០០នាក់ ក្នុងនោះមាន៥០០នាក់ ប្រាប់ថា ពួកគេទទួលរងការធ្វើទារុណកម្មក្នុងពេលឃុំឃាំង។ ប្រភពដដែលបន្តថា អំពើហិង្សានៅពេលជាប់ឃុំ បង្កឡើងដោយការបំពានពីអ្នកជាប់ឃុំដូចគ្នា នៅក្រោមការបញ្ជាផ្ទាល់ និងដឹងឮពីអាជ្ញាធរ ប៉ុន្តែគ្មានសកម្មភាពទប់ស្កាត់ និងស៊ើបអង្កេតឱ្យបានច្បាស់នោះទេ។

របាយការណ៍ដដែលបង្ហាញទៀតថា ចាប់តាំងពីឆ្នាំ២០០៨ រហូតដល់ឆ្នាំ២០១៤ អង្គការលីកាដូ បានទទួលសំណុំរឿងជាង៥០០ករណី នៃការអះអាងយ៉ាងលម្អិតអំពីការធ្វើទារុណកម្ម បង្កដោយមន្ដ្រីនៅក្នុងប៉ុស្តិ៍នគរបាល និងពន្ធនាគារកម្ពុជា រួមមានការប្រើអំពើហិង្សាលើអ្នកទោសជាស្រ្តី អនីតិជន និងអ្នកដែលធ្លាប់មានបញ្ហាផ្លូវចិត្តជាដើម។ ក្នុងនោះនៅ៤ខែដំបូង នៃឆ្នាំ២០១៤ អង្គការលីកាដូ បានទទួលលិខិតចោទប្រកាន់ចំនួន៤៩ករណី អំពីការធ្វើទារុណកម្ម ឬការធ្វើបាប ក្នុងអំឡុងពេលចាប់ខ្លួន ឬនៅក្នុងការឃុំឃាំងរបស់នគរបាល។

ទិន្នន័យរបស់អង្គការលីកាដូ រកឃើញថា មនុស្សភាគច្រើនបានរាយការណ៍អំពីអំពើព្រៃផ្សៃដោយនគរបាល ឬមន្ត្រីពន្ធនាគារ តាំងពីឆ្នាំ២០០៨មក រៀបរាប់ថា ពួកគេត្រូវបានវាយ ទាត់ ទះ ឬដាល់ រហូតដល់ហូរឈាម ហើយបាត់បង់ស្មារតី។ ក្នុងនោះមានមនុស្ស ជាច្រើនត្រូវបានវាយគ្រប់កន្លែងលើខ្លួនរបស់ពួកគាត់ ព្រមទាំងក្បាល និងក ហើយអ្នកខ្លះត្រូវបានគេយកក្បាលរបស់គាត់ទៅជល់ជាមួយនឹងជញ្ជាំងជាដើម។

ទោះជាបែបណា សម្រាប់អ្នកស្រី មន សុខគា ដែលត្រូវជាប្អូនស្រីបង្កើតរបស់បុរសដែលស្លាប់ក្នុងដៃមន្រ្តីពន្ធនាគារខេត្តកំពង់ស្ពឺ និយាយថា គាត់នឹងបន្តដាក់ពាក្យបណ្តឹងទៅភាគីពាក់ព័ន្ធ​ ដោយរំពឹងថា នឹងទទួលបានភាពយុត្តិធម៌សម្រាប់ក្រុមគ្រួសាររបស់គាត់។

អ្នកស្រីថា៖ «មិនទាន់បានស្រាវជ្រាវមិនទាន់បានកាត់ក្តីទេបងខ្ញុំស្លាប់បាត់ ឥលូវមានឈ្មោះថា បងខ្ញុំប៉ុនប៉ងរំលោភគេស្លាប់ក្នុងគុក។ រងភាពអយុត្តិធម៌ណាស់ ជួយបងខ្ញុំផង! រង[ភាពអយុត្តិធម៌] ខ្លាំងណាស់ បើស្លាប់ធម្មតាមិនអីទេ ឥលូវគេយកទៅជាប់គុកងាប់នៅក្នុងគុក»

បទយកការណ៍៖ សហគមន៍ថាបទល្មើសព្រៃឈើនៅតែកើតមាន ទោះជាមានបទបញ្ជាពីនាយរដ្ឋមន្រ្តីក្តី

សហគមន៍ព្រៃឡង់ខេត្តព្រះវិហារថាបទល្មើសព្រៃឈើនៅតែបន្តកើតមាន បើទោះជាមានបទបញ្ជាពីនាយករដ្ឋមន្រ្តីហើយក៏ដោយ។

ព្រៃឡង់ជាព្រៃដែលធំជាងគេនៅកម្ពុជា មានផ្ទៃដីជាង ៤៣​ម៉ឺនហិកតា លាតសន្ធឹងលើបីភូមិភាគ គឺភូមិភាគកណ្ដាល ភូមិភាគឧត្តរ និងភូមិភាគឥឦសាន ឬគ្របដណ្ដប់ខេត្តចំនួន៤ គឺខេត្តព្រះវិហារ កំពង់ធំ ក្រចេះ និងស្ទឹងត្រែង។ ព្រៃឡង់ ជាជម្រកនៃជីវៈចម្រុះ និងមានឈើប្រណិតៗច្រើនប្រភេទហើយត្រូវបានរដ្ឋាភិបាលកំណត់ជាតំបន់ការពារតាំងពីឆ្នាំ២០១៦មក។

«ព្រៃឈើយើងវាមិនយូរទេ គង់តែអស់ក្នុងពេលដ៏ខ្លីនេះជាក់ជាមិនខាន បើសិនជាការអនុវត្តច្បាប់ឬមន្រ្តីពាក់ព័ន្ធគាត់នៅតែធ្វើការមិនអស់ពីចិត្ត ជាក់ស្តែងបទល្មើសព្រៃឈើវាមិនចេះស្ងប់ទេ ព្រះឥន្ធព្រះព្រហ្មណា៎ហាមឃាត់បទល្មើសព្រៃឈើក៏មិនបានដែរ ព្រោះអំពើពុករលួយវាជាប្រព័ន្ធទៅហើយ»។

នេះជាសម្តីរបស់បណ្តាញសហគមន៍ព្រៃឡង់ខេត្តព្រះវិហារលោក ឃុត សឿម បាននិយាយរៀបរាប់ប្រាប់ Newsroom Cambodia កាលពីថ្ងៃទី ១៦ ខែមិថុនា​ ថាបញ្ហាបទល្មើសព្រៃឈើនៅតំបន់ព្រៃឡង់ខាងខេត្តព្រះវិហារកើតមានជាបន្តបន្ទាប់ ហាក់គ្មានចំណាត់ការណាមួយនោះទេ។ លោកបញ្ជាក់ថាជាក់ស្តែងគិតត្រឹមរយៈពេល ៤ ថ្ងៃគឺចាប់ពីថ្ងៃទី១១ ដល់ថ្ងៃទី ១៤ ខែមិថុនា កន្លងទៅបណ្តាញសហគមន៍ព្រៃឡង់បានចុះល្បាតរកឃើញបទល្មើសរហូតទៅដល់ ២៥០ ករណី ក្នុងនោះដែរមានម៉ូតូចំនួន ៦គ្រឿង គោយន្ត ៦គ្រឿង រណាយន្តចំនួន ៧គ្រឿងនិងអាវុធកែច្នៃចំនួន ៨ដើមដែលជនល្មើសទុកសម្រាប់ប្រើប្រាស់។ បើតាមលោក ឃុត សឿម បទល្មើសទាំងនោះសហគមន៍បានរកឃើញនៅត្រង់ចំណុចប្រសព្វនៃភូមិសាស្ដ្រតំបន់ព្រៃឡង់ ៣ខេត្តគឺ ខេត្ដព្រះវិហារ ខេត្ដកំពង់ធំ និងខេត្ដស្ទឹងត្រែង។

ជាអ្នកភូមិឫស្ស៊ីស្រុក ឃុំរួសរាន់ ស្រុករវៀង ខេត្តព្រះវិហារ បុរសមានវ័យ ៣៥ ឆ្នាំដែលតែងតែចូលរួមល្បាតនិងការពារព្រៃឡង់អស់រយៈកាលជាច្រើនឆ្នាំរូបនេះ​យល់ឃើញថាបទបញ្ជាឬសេចក្តីប្រកាសរបស់រដ្ឋាភិបាលដែលដាក់ចេញកន្លងទៅហាក់មិនទាន់មានប្រសិទ្ធភាពនោះទេ ដោយសារមន្រ្តីថ្នាក់ក្រោមមួយចំនួនចេះតែបណ្តែតបណ្តោតឱ្យជនល្មើសលួចចូលកាប់និងដឹកឈើចេញពីតំបន់ព្រៃឡង់ដដែល។

លោក ឃុត សឿម និយាយថា៖ «ខ្ញុំយល់ថាគាត់បញ្ជាដែរ ប៉ុន្តែមន្រ្តីថ្នាក់ក្រោមនៅតែមិនស្តាប់បង្គាប់គាត់ [នាយករដ្ឋមន្រ្តី] មិនធ្វើការ ប្រសិនបើមិនអនុវត្តតាមគោលការណ៍ច្បាប់តឹងរ៉ឹងធ្វើឱ្យបទល្មើសនឹងវាចេះតែកើតមានឡើងអ៊ីចឹង»។

យោងតាមរបាយការណ៍របស់អង្គការ Global Forest Watch បានឱ្យដឹងថា ចន្លោះពីថ្ងៃទី១៤ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៣ ដល់ថ្ងៃទី២១ ខែមេសា ឆ្នាំ២០២៣ ដែលជាពេលប្រជាជនកម្ពុជាឈប់សម្រាករីករាយក្នុងពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំ មានការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើចំនួន ៩៥ ៤៧៨ ករណីបានកើតមានឡើងនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ដែលគ្របដណ្ដប់លើផ្ទៃដីសរុបចំនួន១១៥ហិកតា ដែលរកឃើញដោយ​ប្រព័ន្ធ​ជូន​ដំណឹង។

មិនខុសគ្នានេះដែរ បណ្តាញសហគមន៍ព្រៃឡង់ខេត្តព្រះវិហារម្នាក់ទៀតគឺលោក ចាន់ សារិន បានឱ្យដឹងថាសហគមន៍ព្រៃឡង់មានគ្នាប្រមាណ ២០ នាក់ នាំគ្នាចុះល្បាតការពារព្រៃឈើនៅក្នុងភូមិសាស្រ្តតំបន់ការពារព្រៃឡង់បានប្រទះឃើញបទល្មើសកាប់ឈើនិងដឹកឈើជាច្រើនកន្លែង។​​ លោកបន្តថាឃើញដូច្នេះសហគមន៍ហាក់មិនមានជំនឿចំពោះបទបញ្ជារបស់រដ្ឋាភិបាលដែលដាក់ចេញឱ្យមន្រ្តីថា្នក់ក្រោមជាតិនិងមន្រ្តីជំនាញចុះបង្រ្កាបនិងទប់ស្កាត់បទល្មើសព្រៃឈើនៅតាមតំបន់ព្រៃការពារនោះទេ។

លោកថា៖ «ឮតែបញ្ជានិងចុះបង្រ្កាបជាក់ស្តែងបទល្មើសនៅតែមានអ៊ីចឹង ខ្ញុំមិនដឹងគិតយ៉ាងណា។ មិនដឹងថាប្រសិទ្ធភាពយ៉ាងម៉េច! បើបទល្មើសនៅតែមានអ៊ីចឹង»។

ជាអ្នកភូមិធ្មា ស្រុកជ័យសែន ខេត្តព្រះវិហារ យុវជនមានវ័យ ២៣ ឆ្នាំរូបនេះលើកឡើងថាដើម្បីឱ្យបទបញ្ជារបស់រដ្ឋាភិបាលមានប្រសិទ្ធភាព និងបទល្មើសព្រៃឈើលែងបន្តកើតមាន រដ្ឋាភិបាលត្រូវតែពង្រឹងនូវការអនុវត្តច្បាប់ ស្វែងរកនិងវែកមុខជនពាក់ព័ន្ធនៅខាងក្រោយខ្នងយកមកដាក់ទោសទណ្ឌ ជាពិសេសបិទរោងចក្រអាជីកម្មឈើទាំងអស់នៅជុំវិញតំបន់ព្រៃឡង់នោះប្រសិទ្ធភាពនិងបទបញ្ជារបស់រដ្ឋាភិបាលនឹងទទួលបានការគាំទ្រពីសំណាក់សហគមន៍ហើយជាពិសេសព្រៃឈើនៅតំបន់ការពារមួយចំនួនអាចនឹងគង់វង្សបាន។

លោក ចាន់ សារិន និយាយថា៖«ខ្ញុំយល់ថាបើគាត់ [សម្តេច] អនុវត្តតាមច្បាប់មែនទែន ខ្ញុំគិតថាវាមិនពិបាករកទេអ្នកនៅពីខាងក្រោយខ្នង ស្រួលបំផុត បើគាត់អនុវត្តមែនបញ្ហាបទល្មើសព្រៃឈើវាអាចគង់វង្សនៅរហូត វាមិនបាត់ទៅណាទេ»។

លោកបន្ថែមថា៖ «បើសម្តេចចង់បង្រ្កាបបទល្មើសនិងទប់ស្កាត់បទល្មើសព្រៃឈើមែន រឹតបន្តឹងច្បាប់ឱ្យខ្លាំងជាងនេះ ជាពិសេសពិនិត្យមើលមន្រ្តីថ្នាក់ក្រោមតិចទៅ បទល្មើសវាអាចគង់ហើយ»។

បន្ថែមពីនេះ បណ្តាញសហគមន៍ព្រៃឡង់ខេត្តព្រះវិហារលោក ស្រី ទីន មានប្រសាសន៍ថាបច្ចុប្បន្ននេះករណីកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើនៅតំបន់ព្រៃការពារនៅតែបន្តកើតមានជាហូរហែ និងមិនទាន់ឃើញមានចំណាត់ការរបស់រដ្ឋាភិបាលដែលដាក់ចេញកន្លងទៅមានប្រសិទ្ធភាពនៅឡើយ។ លោកបន្ថែមថាបញ្ហាបទល្មើសព្រៃឈើប្រសិនបើមិនមានការទប់ស្កាត់និងចុះបង្រ្កាបឱ្យទាន់ពេលវេលានោះទេ ព្រៃឈើនៅតំបន់ការពារព្រៃឡង់អាចនឹងរងការវិនាសនាពេលខាងមុខដ៏ខ្លីនេះជាក់ជាមិនខាន។

លោកថា៖«វិនាសកម្មព្រៃឈើអាចនឹងកើតមាន ប្រសិនបើមន្រ្តីរដ្ឋាភិបាលនៅតែបណ្តែតបណ្តោយឱ្យបទល្មើសចេះតែកើតមានចឹងនោះ។

លោកបន្ថែមថា៖«សម្តេចនាយកប្រកាសក្តាំងៗ តែបទល្មើសលួចកាប់ឈើនៅតែមាន មិនដឹងមន្រ្តីថ្នាក់ក្រោមគាត់គិតយ៉ាងម៉េច!»។

យ៉ាងណាមិញ បណ្តាញសហគមន៍ព្រៃឡង់ខេត្តព្រះវិហាររូបនេះបានស្នើទៅរាជរដ្ឋាភិបាលគួរតែពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ឡើងវិញ វែកមុខជនខិលខួចដែលតែងតែលួចកាប់ទន្រ្ទានដីព្រៃរបស់រដ្ឋ និងចាប់ជនល្មើសដាក់ពន្ធនាគារ ជាពិសេសត្រូវបើកសិទ្ធិឱ្យសហគមន៍ព្រៃឡង់ យុវជន អង្គការសង្គមស៊ីវិលអាចចូលរួមចុះល្បាតការពារព្រៃឈើទាំងអស់គ្នា។

លោក ស្រី ថី ស្នើថា៖«ដើម្បីឱ្យព្រៃឈើមានការគង់វង្សសម្តេចនាយកត្រូវតែពង្រឹងការអនុវត្តច្បាប់ ចាប់ជនល្មើសទាំងនោះដាក់ពន្ធនាគារ និងវែកមុខជនពាក់ព័ន្ធនៅខាងក្រោយខ្នង ជាពិសេសអនុញ្ញាតឱ្យសហគមន៍ យុវជន អង្គការសង្គមស៊ីវិលអាចចូលរួមចុះល្បាតព្រៃឡើងវិញដើម្បីចូលរួមការពារព្រៃទាំងអស់គ្នា នោះព្រៃឈើយើងនឹងគង់វង្សដល់ក្មេងជំនាន់ក្រោយ»។

ពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងនេះអ្នកនាំពាក្យក្រសួងបរិស្ថានលោក នេត្រ ភក្ត្រា ឆ្លើយតបថាក្រសួងបរិស្ថានគ្មានភាពចាំបាច់ក្នុងការឆ្លើយតបនឹងរបាយការណ៍របស់ក្រុមសកម្មជននយោបាយជ្រកក្រោមស្លាកសកម្មជនព្រៃឈើទេ។ លោកបន្តថារបាយការណ៍របស់ពួកគេមានតម្លៃសម្រាប់តែម្ចាស់ជំនួយរបស់ពួកគេនិងសម្រាប់ស្វែងរកថវិកាបន្តជីវិតរស់របស់ចលនារបស់គេប៉ុណ្ណោះ។

លោកថា៖«ក្រសួងបរិស្ថានសូមគូសបញ្ជាក់ជាថ្មីពីការប្តេជ្ញាចិត្តរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាក្នុងការការពារនិងអភិរក្សធនធានធម្មជាតិដោយប្រកាន់ខ្ជាប់នូវវិធានការច្បាប់យ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់ និងការដាក់ចុះនូវវិធានការអភិវឌ្ឍសេដ្ឋកិច្ចមូលដ្ឋានដើម្បីកាត់បន្ថយសម្ពាធលើធនធានធម្មជាតិ»។

លោកបន្ថែមថា៖«បច្ចុប្បន្ននេះ ស្ថានភាពនៃការអភិរក្សមានភាពល្អប្រសើរ កម្ពុជាបានឈានចូលរបត់ថ្មីដែលរកបានចំណូលពីការអភិរក្សរបស់ខ្លួនតាមរយៈការលក់ឥណទានកាបូន និងទេសចរណ៍ធម្មជាតិ»។

ចំណែក ប្រធានមន្ទីរបរិស្ថានខេត្តព្រះវិហារលោក ស៊ុង ចន្ទសុជាតិ មិនអាចសុំការបកស្រាយបន្ថែមបានទេជុំវិញរឿងនេះ ដោយទូរសព្ទចូលជាច្រើនដង គ្មានអ្នកទទួល។   

យ៉ាងណាមិញ មន្រ្តីសម្របសម្រួលគម្រោងនៃសមាគមបណ្ដាញយុវជនកម្ពុជា (CYN) លោក អូត ឡាទីន យល់ឃើញថាបញ្ហាការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើនៅតំបន់ព្រៃការពារហាក់កើតមានស្ទើររាល់ថ្ងៃ បើតាមការរកឃើញរបស់បណ្តាញសហគមន៍ព្រៃឡង់ទាំងបួនខេត្ត។ លោកបន្តថាបញ្ហាបទល្មើសព្រៃឈើទាំងនេះជាសញ្ញាមួយបញ្ជាក់ថាបទបញ្ជារបស់រដ្ឋាភិបាលដែលប្រកាសក្តែងៗឱ្យមន្រ្តីថ្នាក់ក្រោមអនុវត្តការចុះបង្រ្កាប់និងទប់ស្កាត់បទល្មើសព្រៃឈើហាក់ឆ្ងាយដូចជើងមេឃ។

លោកថា៖«ជាសញ្ញាបង្ហាញថាចំណាត់ការរបស់រាជរដ្ឋាភិបាលនៅមិនទាន់អនុវត្តបានល្អប្រសើរនៅឡើយទេ ដែលទាមទារឱ្យមានការយកចិត្តទុកដាក់បន្ថែមទៀតក្នុងការទប់ស្កាត់និងបង្រ្កាបបទល្មើសទូទាំងប្រទេស»។

លោកបន្ថែមថា៖«ប្រសិនបើមិនមានការយកចិត្តទុកដាក់ឱ្យបានល្អប្រសើរហើយមិនធ្វើការអនុវត្តច្បាប់ឱ្យមានភាពប្រាដកប្រជានិងឱ្យបានម៉ឹងម៉ាត់ បញ្ហាការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើនៅនឹងតែបន្តកើតមានហើយនិងជាបញ្ហាធំនៅថ្ងៃក្រោយ»។

បន្ថែមពីនេះ មន្រ្តីសម្របសម្រួលគម្រោងនៃសមាគមបណ្ដាញយុវជនកម្ពុជា (CYN) លោក អូត ឡាទីន ផ្តល់ជាអនុសាសន៍ថារដ្ឋាភិបាលត្រូវបើកទូលាយឱ្យសហគមន៍ យុវជន អង្គការសង្គមស៊ីវិលចូលរួមចុះល្បាតជាមួយមន្រ្តីបរិស្ថានឡើងវិញដើម្បីរួមគ្នាស្វែងរកជនល្មើសនិងទប់ស្កាត់បទល្មើសព្រៃឈើរួមគ្នា នោះបញ្ហាព្រៃឈើលែងជាកង្វល់តទៅទៀតហើយ​នៅក្នុងសង្គមកម្ពុជា។

កាលពីថ្ងៃទី៦ ខែមិថុនា កន្លងទៅ​ក្នុងពិធី​សម្ពោធ​ដាក់​ឱ្យ​ប្រើប្រាស់​ជា​ផ្លូវការ​នូវ​អគារ​ថ្មី​នៃ​បណ្ឌិត្យសភា​ភូមិន្ទ​យុត្តិធម៌​កម្ពុជា និង​ពិធី​ប្រគល់​សញ្ញាបត្រ​ជូន​ដល់​សិស្ស​ចៅក្រម សិស្ស​ក្រឡាបញ្ជី សិស្ស​អាជ្ញាសាលា និង​សិស្ស​សារការី ដែល​បាន​បញ្ចប់​ការ​សិក្សា​នៅ​បណ្ឌិត្យសភា​ភូមិន្ទ​យុត្តិធម៌​កម្ពុជាស្ថិត​ក្នុង​ខណ្ឌ​ជ្រោយចង្វា លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន បាន​ប្រកាស​ឱ្យមន្ត្រីថ្នាក់ក្រោមជាតិនិង​អ្នកមាន​អំណាច​មួយ​ចំនួន​ដែល​ប្រើ​ពលរដ្ឋឱ្យកា​ប់​ទន្ទ្រាន​យក​ដី​រដ្ឋ​ធ្វើ​ជា​កម្មសិទ្ធិ​ឆាប់ដកខ្លួន​ចេញ​ភ្លាម កុំ​អាង​ជិត​បោះ​ឆ្នោត​មក​ដល់នាំ​គ្នា​ធ្វើ​ឱ្យ​មាន​បញ្ហាកើតឡើងបែបនេះ។ ​លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តី ហ៊ុន សែន បានបញ្ជាក់ថាការ​កាប់​ទន្ទ្រាន​យក​ដី​រដ្ឋ​មិន​មាន​តែ​ប្រជាពលរដ្ឋ​នោះ​ទេ គឺ​មាន​មន្ត្រី និង​អ្នកធំ​ អ្នកមានលុយនៅ​ពីក្រោយ​ខ្នងផង​ដែរ ដោយ​ពួក​គេ​បាន​ប្រើ​ពលរដ្ឋ​ឱ្យ​ទៅ​កា​ប់​ទន្ទ្រានយកដីរដ្ឋ ដូច្នេះរដ្ឋាភិបាលនឹងមិនអត់ឱនឱ្យជនខិលខូចទាំងនោះជាដាច់ខាត។

លោកនាយករដ្ឋមន្រ្តីថ្លែងថា៖«ពួកខិលខូចបានចាប់ផ្តើមធ្វើសកម្មភាពក្នុងការទន្ទ្រានកាប់យកដីធ្លីរបស់រដ្ឋដែលជាធនធានសម្បត្តិធនធានរបស់ជាតិ យើងតែងសង្កេតឃើញថាជារៀងរាល់ពេលឱ្យតែមានការបោះឆ្នោតខិតជិតមក អំពើល្មើសច្បាប់ទាក់ទងនឹងការកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើនិងកាត់យកទន្ទ្រានព្រៃឈើនិងយកដីគឺតែងតែកើតមាន»

លោក ហ៊ុន សែន បន្ថែមថា៖«ចាត់វិធានការជាបន្ទាន់បញ្ជូនកម្លាំងដើម្បីបង្ក្រាបនូវភាពអនាធិបតេយ្យក្នុងការកាប់ទន្ទ្រានយកដីព្រៃយកដីកាប់បំផ្លាញព្រៃឈើដើម្បីយកដីធ្លីត្រូវធ្វើកិច្ចការងារនេះជាបន្ទាន់ ដោយមិនពន្យារពេលហើយកិច្ចការងារនេះត្រូវធ្វើដូចភ្លៀងរលឹម មិនអាចឱ្យកើតឡើងសាជាថ្មីដើម្បីបំផ្លាញទៅដល់ព្រៃនិងដីធ្លីរបស់រដ្ឋនោះឡើយ»

សាច់ញាតិបារម្ភពីជំងឺ លោក ថាច់ សេដ្ឋា​ កាន់តែធ្ងន់ធ្ងរក្នុងពេលជាប់ឃុំនៅពន្ធនាគារ

ភរិយា​របស់លោក ថាច់ សេដ្ឋា ឱ្យដឹងថា ស្វាមីរបស់ខ្លួន កំពុងប្រឈមបញ្ហាសុខភាពច្រើនប្រភេទ ដែលបង្កឱ្យមានអាការ​ហើមជើង ខ្សោយកម្លាំង អំឡុងពេលជាប់ឃុំឃាំង និងស្នើឱ្យតុលាការ ដោះលែងលោក ថាច់ សេដ្ឋា នៅក្រៅឃុំបណ្តោះអាសន្នដើម្បីព្យាបាលជំងឺ។

អ្នកស្រី ថាច់ សុខបូរ៉ានី ត្រូវជាភរិយា អនុប្រធានគណបក្សភ្លើងទៀន លោក ថាច់ សេដ្ឋា បានប្រាប់ ​Newsroom Cambodia ថា លោក ថាច់ សេដ្ឋា កំពុងមានជំងឺច្រើនមុខរួមមាន ជំងឺលើសសម្ពាធឈាម ជំងឺបេះដូង លើសជាតិស្ករ ឡើងជាតិអាស៊ីត ដែលជំងឺទាំងនេះ បានបង្កឱ្យសុខភាពលោក ថាច់ សេដ្ឋា កាន់តែទ្រុឌទ្រោមពីមួយថ្ងៃទៅមួយថ្ងៃ។ អ្នកស្រីបន្ថែមថា អំឡុងពេលលោក ថាច់ សេដ្ឋា កំពុងជាប់ពន្ធនាគារព្រៃស (ម១) គឺអ្នកស្រីតែងតែទិញថ្នាំឱ្យលោក ថាច់ សេដ្ឋា ទទួលទានជាប្រចាំដើម្បីព្យាបាលជំងឺប្រចាំកាយជាច្រើនមុខនោះ។

យ៉ាងណាក្តី កាលពីថ្ងៃទី១២ ខែមិថុនា ក្នុងពេលដែលលោក ថាច់ សេដ្ឋា ចូលរួមសាវនាការនៅតុលាការកំពូល អ្នកស្រី សុខបូរ៉ានី ដែលបានជួបស្វាមីផ្ទាល់ បានសង្កេតឃើញថា​លោកថាច់ សេដ្ឋា មានសភាពហើមដៃ និងជើង ដោយសារជំងឺលើសសម្ពាធឈាម។ អ្នកស្រីថាលោក ថាច់ សេដ្ឋា តែងតែមានអាការខ្សោយកម្លាំងជាប្រចាំនៅពេលឡើងសាវនាការនាពេលកន្លងទៅ។

អ្នកស្រីថា៖ «ខ្ញុំឃើញជើងគាត់ [លោក ថាច់ សេដ្ឋា] ហើម ខ្ញុំថាបង! ជើងបងឯងហើមហើយ! គាត់ថា អត់អីទេ។ឱ្យ[តែ]ពេលខ្ញុំសួរគាត់! គាត់ថា ឡើងជាតិស្ករ ឡើងជាតិអាស៊ីត ហើយនឹងឡើងឈាមខ្លាំង ដូចថា ធ្វើទុក្ខឡើងឈាមអ៊ីចឹង! ជើងដៃគាត់ហើម»។

បើតាម អ្នកស្រី ថាច់ សុខបូរ៉ានី បញ្ហាសំខាន់មួយទៀតគឺ លោក ថាច់ សេដ្ឋា មានជំងឺបេះដូង ដែលត្រូវបានវះកាត់ដាក់ឧបករណ៍ជំនួយ ទើបតម្រូវឱ្យមានការព្យាបាល និងយកចិត្តទុកដាក់ឱ្យបានដិតដល់។ អ្នកស្រីបានអំពាវនាវឱ្យតុលាការដោះលែងលោក ថាច់ ​សេដ្ឋា នៅក្រៅឃុំបណ្តោះអាសន្នដើម្បីបានសម្រាកព្យាបាលជំងឺ ដោយអ្នកស្រីបាម្ភពីបញ្ហាសុខភាពនេះកាន់ធ្ងន់ធ្ងរបើជាប់ឃុំបែបនេះ។

អ្នកស្រីថា៖ «សុំឱ្យគាត់នៅក្រៅឃុំដើម្បីព្យាបាលខ្លួន ឱ្យគាត់ជួសឈាម ជួសអីមើល ស្ថានភាពបេះដូងគាត់ណាអូន!»

​នាយកទទួលបន្ទុកកិច្ចការទូទៅ នៃអង្គការសិទ្ធិមនុស្សលីកាដូ លោក អំ សំអាត ពន្យល់ថា ជនគ្រប់រូបមានសិទ្ធិសុំនៅក្រៅឃុំបណ្តោះអាសន្នក្នុងករណីបុគ្គលនោះបញ្ហាសុខភាព និងក្រោមលក្ខខណ្ឌមួយចំនួនដូចជា មានទីលំនៅពិតប្រាកដ មានមុខរបរច្បាស់លាស់ ការបង្ហាញមុខគ្រប់នីតិវិធីរបស់តុលាការ និងការតម្កល់ថវិកាតាមផ្លូវតុលាការជាដើម។ លោកថា តុលាការ គួរតែពិចារណា ឱ្យនៅក្រៅឃុំបណ្តោះអាសន្នសម្រាប់ករណីលោក ថាច់ សេដ្ឋា ដែលកំពុងមានជំងឺប្រចាំកាយច្រើនប្រភេទបែបនេះ។

លោកថា៖ «បើសិនលក្ខខណ្ឌគ្រប់គ្រាន់បូកទាំងជំងឺប្រចាំកាយអីទៀត អាហ្នឹង! ខ្ញុំយល់ថា តុលាការគួរតែពិនិត្យ និងពិចារណា ទៅលើបញ្ហាហ្នឹង។ ពីព្រោះជនដែលត្រូវចោទតាមគោលការណ៍ច្បាប់គឺការសន្មត់ថាគ្មានទោសជាមុន ដរាបណាតុលាការមិនទាន់រកឃើញទោសនូវកំហុស ឬក៏វិនិច្ឆ័យថាគាត់បានប្រព្រឹត្តបទល្មើស និងការផ្តន្ទាទោស»។

Newsroom Cambodia មិនអាចសុំការបញ្ជាក់បន្ថែមពីអ្នកនាំពាក្យតុលាការកំពូល អ្នកស្រី ម៉ៅ ធីតា បានទេគិតត្រឹមថ្ងៃសុក្រទី១៦ខែមិថុនាដោយទូរសព្ទចូលមិនមានអ្នកទទួល។

ចំណែកអ្នកនាំពាក្យក្រសួងយុត្តិធម៌ លោក ជិន ម៉ាលីន ក៏មិនឆ្លើយតបសំនួរអ្នកសារព័ត៌មានតាមរយៈប្រព័ន្ធតេឡេក្រាមដែរ គិតត្រឹមថ្ងៃសុក្រ ទី១៦ ខែមិថុនា។

ប្រធានអង្គភាពអ្នកនាំពាក្យរដ្ឋាភិបាលកម្ពុជា លោក ផៃ ស៊ីផាន បា្រប់ Newsroom Cambodia ថា រដ្ឋាភិបាលមិនលូកលាន់កិច្ចការរបស់តុលាការនោះទេ។

លោកថា៖ «រដ្ឋាភិបាលមិនមានសិទ្ធិអំណាចណាទៅផ្តល់យោបល់អីទេ! ទាល់សួរខាងមេធាវី ឱ្យមេធាវីទាក់ទងទៅតុលាការ»

សហមេធាវីការពារក្តីឱ្យលោក ថាច់ សេដ្ឋា គឺលោក​មេធាវី សឺន ជុំជួន បានបញ្ជាក់ប្រាប់ Newsroom Cambodia ថា កូនក្តីរបស់លោកគឺសុខភាពមិនអំណោយផលទេ សម្រាប់ការឃុំគាត់ក្នុងពន្ធនាគារ ពីព្រោះត្រូវការព្យាបាលជំងឺ។ លោកថាក្រុមមេធាវីរបស់លោកបានរៀបចំនីតិវិធីដើម្បីស្នើសុំឱ្យដោះលែង លោក ថាច់ សេដ្ឋា បាននៅក្រៅឃុំបណ្តោះអាសន្នរួចរាល់ហើយ ប៉ុន្តែតុលាការកំពូលបដិសេដសំណើនេះ​។

លោកថា៖ «ទាក់ទងការស្នើសុំឱ្យនៅក្រៅឃុំ សិទ្ធិរបស់យើងនៅតែមាន គ្រាន់តែថា បើយើងនិយាយអំពីប្រសិទ្ធភាពទាក់ទងទៅក្នុងផ្លូវច្បាប់ដូចជាពិបាកបន្តិច! ទាក់ទងការស្នើសុំឱ្យនៅក្រៅឃុំហ្នឹង ពីព្រោះថា នីតីវិធីយើងបានធ្វើទៅដល់ [តុលាការ] កំពូលរួចទៅហើយ»

យ៉ាងណាក្តី ក្នុងពន្ធនាគារនៅកម្ពុជា ត្រូវបានអ្នកដែលធ្លាប់ជាប់ឃុំឃាំងបានលាតត្រដាងពីភាពអាប់អួនៅក្នុងពេលពួកគេត្រូវបានចាប់ឃុំខ្លួន។

សកម្មជនការងារសង្គម កញ្ញា សូ មេត្តា ដែលធ្លាប់ជាប់ពន្ធនាគារជាង ១ឆ្នាំ ប្រាប់ថា បរិយាសនៅក្នុងពន្ធនាគារ គឺមានស្ថានភាពអាក្រក់ខ្លាំង។ កញ្ញាថា ក្នុងមន្ទីរឃុំឃាំងមានបញ្ហាជាច្រើន ដូចជា ភាពចង្អៀតណែននៃអ្នកទោស បរិស្ថានមិនស្អាត សេវាសុខាភិបាលមិនល្អ និងអំពើពុករលួយជាដើម។ កញ្ញាថា មន្រ្តីនៅក្នុងពន្ធនាគារ មិនបានយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះអ្នកទោសនោះទេ មិនថាបុគ្គលនោះជាសកម្មជនការងារសង្គម ឬអ្នកទោសនយោបាយឡើយ។

កញ្ញា មេត្តា និយាយថា៖ «សុខាភិបាលនៅពន្ធនាគារវិញគឺខ្សោយ។ ខ្សោយហ្នឹងដោយសារមិនមាន! គឺកង្វះមន្រ្តីព្យាបាលជំងឺ ខ្វះថ្នាំ ខ្វះ [សេវា] សង្រ្គោះបន្ទាន់ និងព្យាបាលជំងឺអ្នកទោស។ មន្ទីរពេទ្យនៅក្នុងពន្ធនាគារ មានតែថ្នាំសង្រ្គោះព្យាបាលបឋមទេ! មានតែប៉ារ៉ា វីតាមីនទេ អត់មា​នថ្នាំណាពេលដែលគាត់ឈឺធ្ងន់ធ្ងរទេ»

អនុប្រធានគណបក្សភ្លើងទៀន លោក ថាច់ សេដ្ឋា ត្រូវបានអាជ្ញាធរឃុំខ្លួនក្នុងពន្ធនាគារព្រៃស កាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែមករា ឆ្នាំ២០២៣ ជុំវិញករណីចោទប្រកាន់ថាលោកចេញសែកអត់លុយ ឱ្យទៅក្រុមហ៊ុន រិន ឆាយ ផនសប (Rin Chhay Pawn Shop) កាលពីចុងឆ្នាំ២០១៩ ប៉ុន្តែលោកបានច្រានចោលករណីនេះដោយថាជារឿងអយុត្តិធម៌។

អំឡុងពេលជាប់ពន្ធនាគារលោក ថាច់ សេដ្ឋា ក៏បានរងការចោទប្រកាន់ពីបទ «ញុះញង់ឱ្យមានភាពវឹកវរធ្ងន់ធ្ងរដល់សន្តិសុខសង្គម» និងបទ«ញុះញង់ឱ្យមានការរើសអើង» ជុំវិញសកម្មភាពរបស់លោកនៅប្រទេសកូរ៉េខាងត្បូង កាលពីខែមករា ឆ្នាំ២០២៣ ដោយលោកបានថ្លែងពីបញ្ហានយោបាយ និងប្រវត្តិសាស្រ្តរបស់ប្រទេសកម្ពុជា៕

VoxPop: ទស្សន:របស់ប្រជាជនចំពោះការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានក្លែងក្លាយលើបណ្ដាញសង្គម

បច្ចុប្បន្នប្រជាជនកម្ពុជាកំពុងប្រឈមចំពោះព័ត៌មានក្លែងក្លាយ ដែលបានចែកចាយនៅលើបណ្ដាញសង្គមដូចជា Facebook, TikTok, Instagram ជាដើម។ ជាក់ស្ដែងក្នុងអំឡុងពេលមួយខែចុងក្រោយនេះ នាយកដ្ឋានប្រឆាំងបទល្មើសបច្ចេកវិទ្យាកម្ពុជា បានច្រានចោលការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានមិនពិត ចំពោះករណីចាប់ក្មេងវះយកអវយវ: ការបង្ហោះព័ត៌មានប្រមាថអាយុជីវិតកូនស្រីម្នាក់ និងការក្លែងបន្លំតាមប្រព័ន្ធទូរសព្ទ(SMS Scam)។ ទាំងនេះជាចំណុចរសើបសម្រាប់អ្នកលេងបណ្ដាញសង្គម។

ខាងក្រោមនេះគឺជាបទសម្ភាសន៍ពីប្រជាពលរដ្ឋដែលរស់នៅក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ បានសម្ដែងមតិមកកាន់ Newsroom Cambodia។

លោកសុភី រុន ជាប្រជាពលរដ្ឋរស់នៅទីក្រុងភ្នំពេញបានយល់ឃើញពីព័ត៌មានក្លែងក្លាយនៅក្នុងបណ្ដាញសង្គមត្រូវបានផ្សព្វផ្សាយលឿន ហើយជាពិសេសនៅក្នុងបណ្ដាញសង្គមទៀតសោតរឹតតែជះឥទ្ធិពលខ្លាំងទៅដល់មនុស្សទូទៅទាំងក្មេងទាំងចាស់ដែលបានឃើញ។

លោកសុភី រុន។ រូបភាព៖ ស៊ឹង ចិនសែ

ជាក់ស្ដែងទៀតប្រសិនបើពួកគេទទួលបានព័ត៌មានក្លែងក្លាយដោយមិនបានដឹងពីប្រភពច្បាស់លាស់ និងមិនបានគិតពិចារណាមុននឹងនាំគ្នាចែកចាយបន្ត វាគឺជារឿងដែលធ្វើឲ្យមានការភាន់ច្រឡំចំពោះអ្នកដែលកាន់ ឬផ្សព្វផ្សាយនូវព័ត៌មានពិត ធ្វើឲ្យមានការប៉ះពាល់ សុខសុវត្ថិភាព ឬផលប្រយោជន៍ជនរងគ្រោះដែលគ្នាមិនបានដឹង។

លោកបានបន្ថែមទៀតថា៖ «ចំពោះព័ត៌មានក្លែងក្លាយគឺមានជនមួយក្ដាប់តូចរស់នៅដើម្បីតែ បំភ្លៃព័ត៌មានក្នុងសង្គម ហើយចែកចាយលើបណ្ដាញសង្គម វាមិនមែនជារឿងលេងសើច ពេលខ្លះវាជាផ្នត់គំនិតរបស់ពួកគេតែម្ដង ចង់បំប៉ោងព័ត៌មាននោះ ឱ្យសុសសាយទៅក្នុងសង្គម ដើម្បីជាផលប្រយោជន៍ របស់ពួកគេផ្ទាល់ខ្លួន ដោយមិនបានខ្វល់ពីសង្គមពិតប្រាកដ និងផ្នត់គំនិតសុខសន្តិភាព របស់ប្រជាពលរដ្ឋទូទៅទេ»។

យុវជនឈុង ហួត ជានិស្សិតឆ្នាំទី២ នៃសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញវិចិត្រសិល្បៈ បានយល់ឃើញថា៖ ព័ត៌មានក្លែងក្លាយនៅលើបណ្ដាញសង្គម នៅពេលណាដែលចេញផ្សាយហើយគឺ នាំឲ្យសង្គមរញ៉េរញ៉ៃ បង្កភាពវឹកវរ និងគិតខុសលើគ្នានៅពេលណាដែលបានទទួលព័ត៌មានមិនពិត។

ប្រភពបន្ថែមទៀតថា៖ «មុននឹងជឿលើព័ត៌មានអ្វីមួយគឺយើងត្រូវដឹង ឬមើលអំពីប្រភពច្បាប់ដើម្បីឱ្យច្បាស់លាស់ និងមើលពីកាលបរិច្ឆេទផងដែរ»។

កញ្ញាចន្នី អាយុ១៧ឆ្នាំ បច្ចុប្បន្នបម្រើការងារនៅក្រុមហ៊ុនមួយកន្លែង បានចូលរួមមតិផ្ទាល់ខ្លួនត្រង់ៗថា៖ នៅពេលទទួលបាននូវព័ត៌មានដែលមិនពិត គឺធ្វើឱ្យគាត់ច្របូកច្របល់ គាត់ភ័យខ្លាច ខាតពេលវេលា និងការងារ ខាតបង់ប្រាក់ចំណូលទៀតផង។

កញ្ញាក៏មានសំណូមពរ៖ «សូមឱ្យពួកគេបញ្ឈប់នូវទង្វើទាំងអស់នេះ ព្រោះវាមិនមានប្រយោជន៍អ្វីទេ ក្រៅពីទោសទណ្ឌនោះទេ»។

កញ្ញាម៉ានីន អាយុ២២ឆ្នាំ បច្ចុប្បន្នជានិស្សិតនៃមហាវិទ្យាល័យមួយ កញ្ញាបានសម្ដែងការព្រួយបារម្មពីឥទ្ធិពលព័ត៌មានក្លែងក្លាយនៅលើប្រព័ន្ធបណ្ដាញសង្គមបច្ចុប្បន្ន ដែលមនុស្សមួយចំនួនគាត់នៅផ្ទះ ហើយគាត់តាមដានដំណឹង និងព័ត៌មានតែតាមទូរសព្ទដៃ ដូចនេះវាអាចធ្វើមានការយល់ច្រលំ ជាមួយព័ត៌មានពិត វាធ្វើឱ្យមានចលាចល ព្រួយបារម្ភ តក់ស្លុត ភ័យខ្លាច ហេតុនេះនាំឱ្យប៉ះពាល់ដល់ផលប្រយោជន៍សង្គមជាច្រើន។

កញ្ញា ម៉ានីន អាយុ២២ឆ្នាំ បច្ចុប្បន្នជានិស្សិត។ រូបភាព៖ ស៊ឹង ចិនសែ

កញ្ញាបានបន្តថា «សូមអាជ្ញាធរដែលពាក់ព័ន្ធ និងក្រសួងនានាមេត្តាយកចិត្តទុកដាក់ចំពោះរឿងនេះ ឱ្យបានលឿន រហ័សផង»។

ព្រះតេជព្រះគុណ ចម្រើន សុផា ព្រះជន្ម ២៥វស្សា ដែលទើបតែបញ្ចប់ថ្នាក់បរិញ្ញាបត្រនៅសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទនីតិសាស្រ្ត និងវិទ្យាសាស្ត្រសេដ្ឋកិច្ច នៅទីក្រុងភ្នំពេញ បានយល់ឃើញចំពោះការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានក្លែងក្លាយលើបណ្ដាញសង្គម ជាព័ត៌មានមិនពិត មិនមានមូលដ្ឋាន ឬប្រភពច្បាស់លាស់។ បើទោះបីវាជាសេរីភាពនៃការបញ្ចេញមតិក៏ពិតមែន តែពួកគេមិនគួរផ្សាព្វផ្សាយនោះទេ ព្រោះវាបានជះឥទ្ធិពលដល់សង្គមជាតិទាំងមូល ជាពិសេសយុវជន និងក្មេងៗ វាជារូបភាពបំពុល បំប៉ោងស្ថានការណ៍ ឱ្យវឹកវរក្នុងសង្គម។

ព្រះអង្គមានដីការបន្ថែមទៀតថា «ការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានតែងតែមានផលវិជ្ជមានខ្លះ និងអវិជ្ជមានខ្លះ ដូចនេះគួរកុំបណ្ដោយឱ្យមានបញ្ហានេះកើតឡើងកាន់តែច្រើន គួរតែរឹតបន្តឹងច្បាប់នៃការផ្សព្វផ្សាយចំពោះព័ត៌មានដែលមានផលប៉ះពាល់ និង ជួយជម្រុញនូវការផ្សព្វផ្សាយព័ត៌មានពីបណ្ដាស្ថាប័នសារព័ត័មានផ្សេងៗ ដែលជួយជាប្រយោជន៍ដល់សង្គម ជាពិសេសត្រូវផ្ដើមចេញពីយើងខ្លូនឯងផ្ទាល់ដើម្បីបញ្ឈប់នូវការផ្សព្វផ្សាយ និងចែកចាយព័ត៌មានមិនពិត»។

ព្រះតេជព្រះគុណ ចម្រើន សុផា។ រូបភាព៖ ស៊ឹង ចិនសែ

កញ្ញា ឆោម វឌ្ឍនា អាយុ២២ឆ្នាំ ជានិស្សិតនៃសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទភ្នំពេញបានសំដែងមតិស្រដៀងៗគ្នាដែរថា៖ យើងគួរកុំឆាប់ជឿស្លុង និងការផ្សព្វផ្សាយពីម្ចាស់គណនីណាមួយដែលគ្មានប្រវត្តិ ការបរិច្ឆេទ ទីកន្លែង អត្តសញ្ញាណត្រឹមត្រូវ នោះវាបណ្ដាលឱ្យយើងងាយនឹងរងគ្រោះ។

កញ្ញាបន្ថែមថា «ចំពោះព័ត៌មានពិតយើងគួរជួយផ្សព្វផ្សាយបន្ត ប្រសិនបើជាករណីដែលក្លែងក្លាយ យើងគួរបន្ថែមមតិខាងលើថាជាព័ត៌មានមិនពិត»។

យោងតាមស្ថិតិដែលបានបង្ហាញដោយក្រុមស្រាវជ្រាវ Nepoleon Cate បានឱ្យដឹងថា គិត្រឹមខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២០ ចំនួនអ្នកប្រើFacebook នៅកម្ពុជាបានកើនឡើងដល់ ១០,៨៧២,០០០នាក់ ដែលស្មើនឹង ៦៤.៥ភាគរយនៃប្រជាជនទាំងអស់។

កញ្ញា ឆោម វឌ្ឍនា អាយុ២២ឆ្នាំ។ រូបភាព៖ ស៊ឹង ចិនសែ

គួរបញ្ជាក់ផងដែរថា គិតត្រឹមពាក់កណ្ដាលឆ្នាំ ២០២០ នេះ ចំនួនអ្នកប្រើប្រាស់ Facebook សរុបនៅជុំវិញពិភពលោកបានកើនឡើងដល់ជាង ២.៦ពាន់លាននាក់ ដោយក្នុងនោះ ឥណ្ឌាជាប្រទេសទី១ ដែលមានចំនួនអ្នកប្រើ Facebook ច្រើនជាងគេរហូតដល់ជាង ២៨០លាននាក់ ខណៈ សហរដ្ឋអាមេរិកឈរនៅលេខរៀងទី២ មានត្រឹមតែ ១៩០លាននាក់ប៉ុណ្ណោះ៕

Vox Pop: ទស្សនៈរបស់ពលរដ្ឋចំពោះការប្រើប្រាស់រថយន្តសាធារណៈក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ

ប្រជាពលរដ្ឋនៅទីក្រុងភ្នំពេញ មួយចំនួនបានលើកឡើងពីផលប្រយោជន៍ នៃការប្រើប្រាស់រថយន្តសាធារណៈ គឺមានសុវត្ថិភាព ផាសុកភាពល្អ ជួយកាត់បន្ថយការរំភាយឧស្ម័នពុលក្នុងបរិយាកាស និង ជួយកាត់បន្ថយការចំណាយ។ ទន្ទឹមនឹងផលប្រយោជន៍ ការប្រើប្រាស់រថយន្ត សាធារណៈ ក៏មានភាព លំបាកផងដែរ គឺមានភាពយឺតយ៉ាវ ហើយកម្មវិធីប្រើប្រាស់រថយន្តសាធារណៈនៅក្នុងទូរស័ព្ទដៃមិនសូវដំណើរការល្អនោះទេ។

Newsroom Cambodia បានសម្ភាសន៍ប្រជាពលរដ្ឋចំនួន ៥នាក់អំពីទស្សនៈរបស់ពួកគាត់ទាក់ទងនឹងការប្រើប្រាស់សេវារថយន្តក្រុងសាធារណៈក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ។

កញ្ញា យុង សៀង ហុង ជាសិស្សវិទ្យាល័យមួយរូបក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ លើកឡើងថាការជិះរថយន្តសាធារណៈពិតជាល្អ ងាយស្រួល មានសុវត្ថិភាព និងផាសុកភាព ព្រោះបើជិះម៉ូតូអាចមានគ្រោះថ្នាក់ផ្សេងៗ និងមិនបង់ថ្លៃសេវានោះទេសម្រាប់សិស្សដែលមានកាតសម្គាល់ខ្លួន។ កញ្ញាបន្តថា រយៈពេលនៃការរងចាំរថយន្តក្រុងអាស្រ័យ ទៅលើចរាចរណ៍ បើលើផ្លូវស្ទះអាចរងចាំយូរតែបើអត់ស្ទះអាចប្រហែល១៥នាទីទៅ២០នាទី។

កញ្ញា យុង សៀង ហុង

កញ្ញាថា៖« បើជិះឡានក្រុងសាធារណៈអញ្ចឹង ខ្ញុំសិស្សគឺមិនចំណាយថវិកាទេ»។

លោក ចាន់ ថី អាយុ២៣ឆ្នាំ ជានិស្សិតសាកលវិទ្យាល័យភូមិន្ទនីតិសាស្ត្រ និងវិទ្យាសាស្ត្រសេដ្ឋកិច្ច(RULE) យល់ឃើញថាការប្រើប្រាស់រថយន្តសាធារណៈពិតជាមានភាពងាយស្រួលក្នុងការធ្វើដំណើរ មិនមានគ្រោះថ្នាក់ប៉ះពាល់ដល់អាយុជីវិតហើយកាត់បន្ថយការកកស្ទះចរាចរណ៍ បានច្រើនជាងមុន តែបញ្ហានោះគឺរថយន្តសាធារណៈបើកបរមិនសូវទៀងទាត់ម៉ោងនោះទេ។

លោកនិយាយថា៖ «សុំឱ្យឡានក្រុងដំណើរលឿន ព្រោះអីពេលខ្លះយឺតមែនទែន ជាពិសេសខ្សែលេខ១គឺយឺតខ្លាំងហ្មង កន្លះម៉ោង ជួនកាលចាំទៅដល់១ម៉ោងជាង បើខ្សែលេខ៣ហ្នឹងគឺលឿនទាន់ចិត្ត»។

កញ្ញា ធីតា ទេព អាយុ១៩ឆ្នាំ ជានិស្សិតឆ្នាំទី១ នៃវិទ្យាស្ថានខេមអេដ (CamEd) បានប្រាប់ Newsroom Cambodia ថា ការប្រើប្រាស់សេវារថយន្តក្រុងសាធារណៈគឺកញ្ញាមិនត្រូវចំណាយថ្លៃធ្វើដំណើរទៅសាលានោះទេ ព្រោះកញ្ញាមានកាតសិស្ស។

កញ្ញាលើកឡើងថា៖«ដោយសារតែខ្ញុំជិះលេខ៣ ចឹងវាស្រួលហើយលឿនទៀតកុំឱ្យតែផ្លូវស្ទះ អ៊ីចឹងទៅវាអត់អស់លុយខ្ញុំ ហើយខ្ញុំមានកាតសិស្ស តែបើត្រូវជិះម៉ូតូកង់បី (តុកតុក) ខ្ញុំត្រូវចំណាយលុយ ២០០០០រៀល រាល់ថ្ងៃ តែបើជិះឡានក្រុងវាសម្រួលបន្ទុកច្រើនហើយត្រជាក់ស្រួលទៀត»។

កញ្ញា ធីតា ទេព

កញ្ញាបានបន្ថែមថា ចំណតដែលកញ្ញាជិះ ឡានមកលឿនៗទៀងទាត់មិនសូវជាបញ្ហាទេ តែកញ្ញាស្នើរសុំឱ្យកម្មវិធីឡានក្រុងលើទូរសព្ទដៃបន្ថែមចំណត ដោយសារផ្លូវវេងស្រេងមិនមានចំណតក្នុងកម្មវិធីនោះទេ។

កញ្ញាថា៖ «ខ្ញុំគ្រាន់តែចង់ឱ្យអេបឡានក្រុង គេដាក់ចំណតផ្លូវវេងស្រេងមកវិញទាំងអស់ ដោយសារក្នុងអេបហ្នឹងវាអត់មានចំណត អញ្ចឹងទៅយើងអត់ដឹងថាចុះទីណាឱ្យច្បាស់ហ៎ាបង»។

លោក ចុង អេង អាយុ ២៩ បុគ្គលិកហាងកុំព្យូទ័រមួយកន្លែង លើកឡើងថាការប្រើប្រាស់រថយន្តសាធារណៈពិតជាល្អ និងងាយស្រួលសម្រាប់ការធ្វើដំណើរពីផ្ទះទៅកន្លែងធ្វើការ និងពីកន្លែងធ្វើការ មកផ្ទះវិញ ហើយមានចំណតទីតាំងច្បាស់លាស់ ។

លោក ចុង អេង

ប៉ុន្តែ លោក ចុង អេង បញ្ជាក់ថាការបង់សេវាតាមរយៈប្រព័ន្ធអេឡិចត្រូនិក(QR) ដំណើរការរអាក់រអួល។
លោកបន្ថែមថាសម្រាប់បុគ្គលិកតាមស្ថាប័នរដ្ឋ ឯកជន និងអ្នកប្រើប្រាស់វ័យដំណាលលោកភាគច្រើនបង់សេវាតាមរយៈប្រព័ន្ធអេឡិចត្រូនិក(QR) ជាជាងសាច់ប្រាក់។ មួយវិញទៀតកម្មវិធីប្រើប្រាស់រថយន្តសាធារណៈក្នុងទូរស័ព្ទដៃកំណត់ទីតាំងឡានមិនច្បាស់លាស់ ព្រោះចំណុចទីតាំងរថយន្តដែលកំពុងបើកបរអាចលឿនជាង ឬយឺតខុសពីទីតាំងក្នុងកម្មវិធីប្រើប្រាស់ទូរស័ព្ទដៃ។

អ្នកស្រី សៀរ ចាន់ថន

អ្នកស្រី សៀរ ចាន់ថន ជាអ្នកលក់ចាប់ហួយ លើកឡើងថាអ្នកស្រីប្រើប្រាស់រថយន្តសាធារណៈសម្រាប់ធ្វើដំណើរទៅមកពីផ្ទះនៅខណ្ឌឫស្សីកែវ ទៅផ្សាអូរឫស្សី រៀងរាល់សប្ដាហ៍ គឺមានសុវត្ថិភាពដោយមិនព្រួយបារម្ភពីបញ្ហាគ្រោះថ្នាក់ដោយចៃដន្យណាមួយ និងមិនក្ដៅដូចជិះម៉ូតូនោះទេ។ អ្នកស្រី ចាន់ថន បន្ថែមថាប្រសិនបើអ្នកស្រីប្រើប្រាស់ម៉ូតូ ឬម៉ូតូកង់បី(តុកតុក)សម្រាប់ទៅទិញឥវ៉ាន់ពីផ្សារ គឺត្រូវចំណាយថវិកាច្រើនជាងការប្រើប្រាស់រថយន្តសាធារណៈ៕

រដ្ឋាភិបាលបង្កើតគណៈកម្មការអន្តរក្រសួងអនុវត្តគម្រោងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ

រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានចេញសេចក្តីសម្រេចបង្កើតគណៈកម្មការអន្តរក្រសួង ដើម្បីដំណើរការអនុវត្តគម្រោងផ្លូវនាវាចរណ៍ព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ ចុះថ្ងៃទី៧ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៣។

យោងតាមសេចក្តីសម្រេចលេខ៤២ ស.ស.រ មានសមាសភាព ៣៥រូបដែលត្រូវបានតែងតាំងជាគណៈកម្មការអន្តរក្រសួងដែលមានលោកស៊ុន ចាន់ថុល ជាប្រធាន និងលោកសុខ ចិន្តាសោភា ជាអនុប្រធាន គណកម្មការអន្តរក្រសួងមានតួនាទី និងភារកិច្ចពិនិត្យ និងផ្តល់យោបល់ពីនីតិវិធី ជំរុញដំណើរការអនុវត្តគម្រោងឱ្យមានគុណភាព ប្រសិទ្ធភាព និងស្វែងរកដៃគូវិនិយោគគម្រោងនេះ ដើម្បីសម្រេចជាស្ថាពរ។

ទន្ទឹមនឹងនេះគណៈកម្មការអន្តរក្រសួង មានសិទ្ធិបង្កើតអនុគណៈកម្មការ និងលេខាធិការដ្ឋានបច្ចេកទេស ដើម្បីសម្រួលកិច្ចការងារផ្សេងៗមួយចំនួនទៀតផងដែរ។

គួរបញ្ជាក់ផងដែរថា «គម្រោងព្រែកជីកហ្វូណនតេជោ » គឺតភ្ជាប់ពីព្រែកតាកែវនៃដៃទន្លេមេគង្គទៅសមុទ្រខេត្តកែប ដើម្បីរួមចំណែកពន្លឿនវិស័យដឹកជញ្ជូនតាមផ្លូវទឹកកម្ពុជាកាន់តែមានប្រសិទ្ធភាព ធ្វើឱ្យថ្លៃដឹកជញ្ជូនទាប និងធានាចីរភាព នៃកំណើនសេដ្ឋកិច្ច៕

ចិន ផ្តល់មូលនិធិហិរញ្ញវត្ថុ ២លានដុល្លារអាមេរិក សម្រាប់គម្រោងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការមេគង្គ

ប្រទេសចិន បានផ្ដល់មូលនិធិហិរញ្ញវត្ថុ ចំនួន ២ លានដុល្លារអាមេរិក សម្រាប់គម្រោងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការមេគង្គ ឡានឆាង ឆ្នាំ២០២៣ រវាងកម្ពុជា-ចិន ដែលគាំទ្រគំនិតផ្ដួចផ្ដើម កិច្ចសហប្រតិបត្តិការលើគម្រោង ចំនួន ៩ នៅកម្ពុជា នៅថ្ងៃទី ១៥ មិថុនា ឆ្នាំ ២០២៣។

តាមសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មាន ក្រសួងការបរទេស និងសហប្រតិបត្តិការអន្តរជាតិ ចេញថ្ងៃទី ១៣ មិថុនា ឆ្នាំ២០២៣ បានប្រកាសថា ប្រទេសកម្ពុជា និងចិន នៅថ្ងៃទី ១៥ មិថុនា ឆ្នាំ ២០២៣ បានចុះហត្ថលេខារួមគ្នាលើកិច្ចព្រមព្រៀងស្ដីពី មូលនិធិពិសេសសម្រាប់គម្រោងកិច្ចសហប្រតិបត្តិការមេគង្គ ឡានឆាង ដែលមានទឹកប្រាក់ ២ លានដុល្លារអាមេរិក ក្រោម អធិបតីភាពរបស់លោក ប្រាក់ សុខុន រដ្ឋមន្ត្រីការបរទេសកម្ពុជា និង លោកវ៉ាង វិនធាន ឯកអគ្គរដ្ឋទូតចិន ប្រចាំកម្ពុជា។

គូបញ្ជាក់ផងថា ការផ្ដល់មូលនិធិនេះធ្វើទៅលើ គម្រោងចំនួន ៩ ផ្សេងៗគ្នា មានដូចជា វិស័យដឹកជញ្ជូន សន្តិសុខស្បៀង ប្រព័ន្ធព័ត៌មានវិទ្យា និងការអភិរក្សបេតិកភណ្ឌជាដើម។ ប្រទេសចិនបានផ្ដល់ជំនួយហិរញ្ញវត្ថុ ដល់កម្ពុជា សម្រាប់គម្រោង ប្រមាណ ៨០ មកហើយក្នុងរយៈពេល ៦ឆ្នាំនេះ៕

គ. ជ. ប អំពាវនាវដល់ពលរដ្ឋខ្មែរនៅបរទេស ឱ្យវិលត្រឡប់មកចូលរួមបោះឆ្នោត

គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត (គ. ជ. ប) បានអំពាវនាវដល់ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរ ដែលបំពេញបេសកកម្ម ឬរស់នៅ និងធ្វើការក្រៅប្រទេស ឱ្យវិលត្រឡប់មកស្រុកខ្មែរវិញ ក្នុងការចូលរួមបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រ នីតិកាលទី៧ នៅថ្ងៃទី ២៣ ខែកក្កដា ខាងមុខនេះឱ្យបានគ្រប់គ្នាដើម្បីបំពេញតួនាទីជាប្រជាពលរដ្ឋ និង អនុវត្តសិទ្ធិរបស់ខ្លួន។

យោងតាម សេចក្ដីអំពាវនាវរបស់គ. ជ. ប ចេញថ្ងៃទី ១៤ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៣ បានបង្ហាញថា ប្រជាពលរដ្ឋដែលមានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីបោះឆ្នោត ឆ្នាំ២០២២ ហើយកំពុងតែបំពេញការងារ ឬរស់នៅក្រៅប្រទេស ត្រូវវិលត្រឡប់មកស្រុកខ្មែរវិញដើម្បីចូលរួមបោះឆ្នោត ជ្រើសតាំងដំណាងរាស្ត្រ នីតិកាលទី៧ ក្នុងខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៣ ឱ្យបានគ្រប់គ្នា ព្រោះនេះជាតួនាទីរបស់ប្រជាពលរដ្ឋក្នុងការជ្រើសរើសតំណាងរបស់ខ្លួន។

ប្រជាពលរដ្ឋដែលអាចបោះឆ្នោតបានត្រូវមានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីបោះឆ្នោត មានអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណខ្មែរដែលមានសុពលភាព (អ.ខ) ឫឯកសារបញ្ជាក់អត្តសញ្ញាណប័ណ្ណបម្រើឱ្យការបោះឆ្នោត (ឯ.អ) ឆ្នាំ២០២៣។សម្រាប់ឯកសារបញ្ជាក់អត្តសញ្ញាណប័ណ្ណបនឹងធ្វើជូនប្រជាពលរដ្ឋ រយៈពេល ៣០ថ្ងៃ ចាប់ពីថ្ងៃទី២២ ខែមិថុនា ដល់ថ្ងៃទី២១ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៣ ដោយគណៈកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត និងមានបញ្ជាក់សុពលភាពដោយអាជ្ញាធរឃុំ សង្កាត់៕

ម្ចាស់អាជីវកម្មសេវាកម្មកម្សាន្ត តម្រូវឱ្យរៀបបញ្ជីឈ្មោះបុគ្គលិករបស់ខ្លួនដើម្បីធ្វើ ប.ស.ស.

ប្រធានមន្ទីរទេសចរណ៍ រាជធានី ខេត្ត ត្រូវបានតម្រូវឱ្យចុះផ្សព្វផ្សាយ ដល់ម្ចាស់ ឬអ្នកគ្រប់គ្រងអាជីវកម្ម សេវាកម្មទេសចរណ៍ទាំងអស់ ក្នុងការរៀបចំបញ្ជីឈ្មោះបុគ្គលិករបស់ខ្លួនឱ្យបានគ្រប់គ្នា ដើម្បីស្នើទៅបេឡាជាតិរបបសន្តិសុខសង្គម (ប.ស.ស.)។

តាមសេចក្ដីណែនាំក្រសួងទេសចរណ៍ ចេញថ្ងៃទី១៥ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៣ ណែនាំដល់ម្ចាស់អាជីវកម្មដែលប្រកបរបរលើ វិស័យសេវាកម្មទេសចរណ៍ រង្គសាល ឌីស្កូតែក ខារ៉ាអូខេ បៀរហ្កាឌិន កន្លែងម៉ាស្សា និងស្ប៉ា ត្រូវរៀបចំបញ្ជីឈ្មោះបុគ្គលិកបម្រើការក្នុងសេវាកម្សាន្តរបស់ខ្លួនឱ្យបានគ្រប់គ្នា និងត្រូវសហការជាមួយ រដ្ឋបាលរាជធានី ខេត្ត និងក្រុង ស្រុក ខណ្ឌ ដើម្បីផ្ទៀងផ្ទាត់ពីភាពត្រឹមត្រូវមុននឹងស្នើទៅបេឡាជាតិរបបសន្តិសុខសង្គម (ប.ស.ស.)។

គូបញ្ជាក់ផងថា បុគ្គលិកបម្រើការក្នុងសេវាកម្សាន្តទេសចរណ៍ទាំងអស់ អាចទទួលអត្ថប្រយោជន៍ កញ្ចប់មូលនិធិសមធម៌សុខាភិបាលនេះ នៅតាមមូលដ្ឋានសុខាភិបាលសាធារណៈនៅទូទាំងប្រទេស ដោយឥតគិតថ្លៃ ស្របតាមសេចក្ដីប្រកាសព័ត៌មានរបស់រាជរដ្ឋាភិបាល លើរបបថែទាំសុខភាពតាមប្រព័ន្ធមូលនិធិសមធម៌សុខាភិបាល សម្រាប់បុគ្គលបម្រើការក្នុងសេវាកម្សាន្តទេសចរណ៍ នៃសេដ្ឋកិច្ចក្រៅប្រព័ន្ធ៕

ករណី​ជំងឺ​គ្រុន​ឈាម​កើន​ឡើង រដ្ឋាភិបាល​ជំរុញ​ឲ្យ​មាន​ការ​ប្រុង​ប្រយ័ត្ន

ក្នុងដើមឆ្នាំ២០២៣នេះ មានអត្រាការឆ្លងជំងឺគ្រុនឈាមចំនួន ៣,៤៣៩ករណី និងមានមនុស្សស្លាប់ ៥នាក់ ដែលជាតួលេខមានការកើនឡើង២ ដង បើធៀបនិងឆ្នាំ២០២២ ដែលមានករណីឆ្លងចំនួន១,៣៥៤ ហើយមានអ្នកស្លាប់ត្រឹមតែ៣ នាក់ប៉ុណ្ណោះ។

ការចម្លងបានចាប់ផ្តើមកើនឡើងតាមបណ្តារ ភូមិ ឃុំនិងទីប្រជុំជនខេត្តមួយចំនួន ដែលមានការដ្ឋានសំណង់ច្រើន និងប្រជាជនរស់នៅកុះករ។ នេះយោងតាមប្រព័ន្ធអង្កេតតាមដានជំងឺគ្រុនឈាមថ្នាក់ជាតិ។

យ៉ាងណាម៉ិញ លោកម៉ម ប៊ុនហេង រដ្ឋមន្ត្រីក្រសួងសុខាភិបាល បានអំពាវនាដល់ប្រជាពលរដ្ឋគ្រប់រូប និងអាជ្ញាធរមូលដ្ឋាន ចូលរួមកាត់បន្ថយទប់ស្កាត់ការកកើតសត្វមូស ដោយប្រកាន់យកពាក្យស្លោក «ខ្ញុំនិងគ្រួសារខ្ញុំ ជាគ្រួសារគំរូ ព្រោះផ្ទះខ្ញុំ និងលំនៅដ្ឋានរបស់ខ្ញុំ គ្មានដង្កូវទឹក» ហើយបានទទូចដល់ប្រព័ន្ធផ្សព្វផ្សាយជួយផ្សាយអំពីបញ្ហាជំងឺគ្រុនឈាមនេះដល់ប្រជាពលរដ្ឋ និងមានវិធានទប់ស្កាត់នៅតាមមូលដ្ឋានរៀងៗខ្លួន។

បើតាមសេចក្តីណែនាំរបស់ក្រសួងសុខាភិបាល ភ្នាក់ងារចម្លង ដោយសារសត្វមូសខ្លាញីខាំ ដែលវាកើតឡើងពីពពួកដង្កូវទឹក ដូច្នេះដើម្បីទប់ស្កាត់ការផ្ទះឡើងជំងឺគ្រុនឈាមក្នុងសហគមន៍ ត្រូវមានការអនុវត្តន៍នូវវិធានការចំនួន៥ ចំនុចរួមមាន អាណាព្យាបាល មិតាបិតា និងយើងទាំងអស់គ្នា ត្រូវទុកដាក់រាល់វត្ថុដែលអាចដក់ទឹក ដូចជាថូផ្កា ចាន ឆ្នាំង សំបកកង់ឡាន ម៉ូតូ សំបកដប កំប៉ុងកាហ្វេជ័រជាដើម ទុកដាក់ឱ្យមានរបៀប កុំឱ្យមានទឹកដក់។

ម្ចាស់ការដ្ឋានសំណង់ និងកម្មករ/ការិនីទាំងអស់ត្រូវមានអនាម័យឱ្យបានស្អាតក្នុងបរិវេណក្នុងកន្លែងធ្វើការ លុបបំបាត់វត្ថុដក់ទឹក ថ្លុកការពារកុំឱ្យដក់ទឹក លុបបំបាត់ប្រភព និងទីជម្រកមូលខ្លាញី។

ម្ចាស់អាជីវកម្ម អាជីវករទាំងឡាយសូមទុកដាក់សំបកកង់ឡាន ម៉ូតូ ឱ្យមានសុវត្ថិភាព ចៀសផុតពីការដក់ទឹក និងត្រូវធ្វើអនាម័យផ្ទះសម្បែង ឱ្យមានពន្លឺចេញចូល ទុកដាក់របស់របរ សំលៀកបំពាក់ ក្នុងនិងក្រៅផ្ទះ ឱ្យសណ្តាប់ធ្នាប់ បំផ្លាញព្រៃស្តុកជុំវិញផ្ទះ។

បើមានករណីគ្រុនក្តៅខ្លួនខ្លាំងភ្លាមៗ លើសពី៣៨ អង្សារសេត្រូវប្រញាប់យកអ្នកជំងឺទៅរកសេវាពិនិត្យសាធារណៈ ឬមន្ទីរពេទ្យ ដែលនៅជិត សូមកុំសាកល្បងព្យាបាលគ្រុនក្តៅដោយខ្លួន ឯង៕

លោកហ៊ុន សែនថានឹងផ្អាកជួបកម្មការិនីកម្មករ ត្រឹមថ្ងៃបើកយុទ្ធនាការបោះឆ្នោត

លោកនាយករដ្ឋមន្ដ្រី ហ៊ុន សែន នាព្រឹកថ្ងៃទី១៦ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៣ បានប្រកាសថារូបលោក នឹងត្រូវផ្អាកការជួបជាមួយកម្មការិនីកម្មករ ត្រឹមថ្ងៃបើកយុទ្ធនាការបោះឆ្នោត ប៉ុន្ដែលោកនឹងបន្តចុះជួបជាមួយកម្មការិនីកម្មករចាប់ពី៥ ទៅ១០ កន្លែងទៀត នៅតាមរោងចក្រដើម្បីចង់ដឹងពីសុខទុក្ខ ក្រោយការបោះឆ្នោត ឬក្រោយរាជរដ្ឋាភិបាលថ្មីកើតឡើង។

លោកហ៊ុន សែន ប្រកាសបែបនេះនៅពេលចុះជួបសំណេះសំណាលជាមួយកម្មការិនីកម្មករ ប្រមាណជិត២ម៉ឺននាក់ នៅរោងចក្រឡឺក្រោន ស៊ូ អ៊ិនដាសស្ត្រី (LECROWN SHOES INDUSTRY) ដែលស្ថិតនៅក្នុងភូមិរវៀង ឃុំខ្នុរដំបង ស្រុកជើងព្រៃ ខេត្តកំពង់ចាម។

លោកហ៊ុន សែនបានអះអាងថាមូលហេតុដែលរូបលោកសុំផ្អាកការចុះជួបសំណេះសំណាលនេះ ពីព្រោះបើនៅបន្តជួបកម្មករនៅតាមរោងចក្រពេលយុទ្ធនាការបោះឆ្នោតនោះ នឹងមានការផាកពិន័យជាក់ជាមិនខាន ព្រោះខុសច្បាប់មិនអនុញ្ញាតឱ្យនោះទេ៕

ក្រសួង​ថា​ជំងឺ​កូវីដ​មិន​មែន​ជា​គ្រា​អាសន្ន​សុខភាព​ទៀត​ទេ ប៉ុន្តែ​សូម​បន្ត​ប្រុង​ប្រយ័ត្ន

ក្រសួងសុខាភិបាល កាលពីថ្ងៃទី២៣ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៣ បានប្រកាសថា អង្គការសុខភាពពិភពលោក (WHO) បានសម្រេចកូវីដ-១៩ បច្ចុប្បន្ននេះ នៅជាបញ្ហាសុខភាពដែលបានកើតឡើងហើយ និងនៅជាបន្តទៀត ក៏ប៉ុន្តែលែងបញ្ហអាសន្នសុខភាពសាធារណៈ ដែលជាកង្វល់អន្តរជាតិទៀតហើយ។  

ក្រសួងបានអះអាងថា WHO បានប្រកាសបែបនេះកាលពីថ្ងៃទី ០៥ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៣ ក្រោយពីកិច្ចប្រជុំលើកទី១៥ នៃគណៈកម្មការនិយ័តកម្ម អន្តរជាតិ ២០០៥ (IHR 2005) គ្រាអាសន្នសម្រាប់ការរាតត្បាតជំងឺកូវីដ-១៩ របស់ខ្លួននៅថ្ងៃទី០៤ ខែឧសភា ឆ្នាំ២០២៣។

បន្ថែមលើសពីនេះ អង្គការសុខភាពពិភពលោក ក៏បានផ្ដល់នូវអនុសាសន៍ណែនាំមួយចំនួនជាបណ្តោះអាសន្ន ជូនដល់បណ្តាប្រទេសជាសមាជិកទាំងអស់ សម្រាប់ការគ្រប់គ្រងរយៈពេលវែងនៃវិបត្តិរាតត្បាតនៃវីរុសកូវីដ-១៩ នេះផងដែរ ដោយត្រូវគិតគូរពីផែនការយុទ្ធសាស្ត្រត្រៀមលក្ខណៈ និងឆ្លើយតបវិបត្តិកូវីដ-១៩ ឆ្នាំ២០២៣-២០២៥ ដោយនៅក្នុងដំណាក់កាលអន្តរកាល នេះផងដែរ។

គួរបញ្ចាក់ផងដែរថា ក្រសួងសុខាភិបាលក៏បានធ្វើការណែនាំដល់សាធារណជនទាំងអស់ចំនួន ៦ចំណុចដូចតទៅ៖ បន្តវិធានការ «៣ការពារ និង៣កុំ»។

ថ្វីត្បិតតែមានការប្រកាសបែបខាងលើនេះពីអង្គការសុខភាពពិភពលោក តែយើងទាំងអស់គ្នាត្រូវដឹងថា វីរុសកូវីដ-១៩ នៅមិនទៅណាឆ្ងាយពីយើងនៅឡើយទេ មិនត្រឹមតែប៉ុណ្ណោះ ការបំប្លែងខ្លួនថ្មីៗរបស់វានៅមានជាបន្តបន្ទាប់ ជាពិសេស ពពួកបំប្លែងថ្មីៗដូចជា BA.2, XBB, XBB.1.5, XBB.1.9.1, XBB.1.17.1 ជាដើម ដែលបានបង្ហាញច្បាស់ថា វីរុសកូវីដ-១៩ នៅតែបន្តមានវត្តមាននៅឡើយនៅលើសកលលោក នៅក្នុងតំបន់ និងនៅតាមបណ្តាប្រទេសនានាក្នុងនោះប្រទេសកម្ពុជា ក៏ជាប្រទេសមួយដែលទទួលរងនូវផលប៉ះពាល់ពីការចម្លងនៃវីរុសកូវីដ-១៩ បំប្លែងថ្មីៗនេះដែរ។

ដូច្នេះ សូមបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋទាំងអស់ កុំភ្លេចខ្លួនឱ្យសោះ ពីលទ្ធភាពដែលអាចមានការបន្តចរាចរនូវពពួកវីរុសកូវីដ-១៩បំប្លែងថ្មីៗ ពីប្រទេសមួយ ទៅប្រទេសមួយ ដែលអាចបង្កលទ្ធភាពឱ្យមានការផ្ទុះឡើងសារជាថ្មីវិញនូវការរាតត្បាតក្នុងសហគមន៍ ប្រសិនបើ បុគ្គល ក្រុមគ្រួសារ និងសហគមន៍ មានការធ្វេសប្រហែស ហើយសូមបន្តអនុវត្តវិធានការការពារខ្លួន «៣ការពារ និង៣កុំ» ដោយការប្រុងប្រយ័ត្ន មានការវាយតម្លៃស្ថានភាពត្រឹមត្រូវសម្រាប់ការអនុវត្តន៍វិធានការការពារខ្លួន។

បន្តចាក់វ៉ាក់សាំងកូវីដ-១៩ ដូសជំរុញ ភាពស៊ាំបុគ្គល និងភាពស៊ាំសហគមន៍ អាចនឹងមានការថមថយចុះជាបណ្តើរៗបន្ទាប់ពីបានចាក់វ៉ាក់សាំងកូវីដ-១៩ ដូសជំរុញនីមួយៗ រួចក្នុងគម្លាតពី ៦ខែឡើង ដែលតម្រូវឱ្យបងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋទាំងអស់ត្រូវបន្តការយកចិត្តទុកដាក់ការពារខ្លួន ឱ្យបានហ្មត់ចត់ជាប់ជានិច្ច និងសូមអញ្ជើញទៅទទួលយកការចាក់វ៉ាក់សាំងកូវីដ-១៩ ដូសជំរុញ៕

គ.ជ.ប អំពាវនាវឱ្យអាជ្ញាធរមូលដ្ឋានយកចិត្តទុកដាក់លើឯកសារបស់ពលរដ្ឋសម្រាប់ការបោះឆ្នោត

គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត(គ.ជ.ប)បានអំពាវនាវដល់អាជ្ញាធរមូលដ្ឋានឱ្យយកចិត្ដទុកដាក់ជំរុញ និងពង្រឹងការចេញឯកសារពាក់ព័ន្ធជូនដល់ពលរដ្ឋសម្រាប់ការបោះឆ្នោតជ្រើសតំណាងរាស្ត្រនីតិកាលទី៧ នៅថ្ងៃអាទិត្យ ទី២៣ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៣ ខាងមុខនេះឱ្យបានទាន់ពេលវេលា។

យោងតាមសេចក្តីអំពាវនាវរបស់គ.ជ.បដែលបានចេញកាលពីថ្ងៃទី១៦ ខែមិថុនា ឆ្នាំ២០២៣ បានអំពាវនាវឱ្យពលរដ្ឋដែលមានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០២២ ទាំងអស់ ត្រៀមខ្លួន និងត្រៀមអត្តសញ្ញាណប័ណ្ណសញ្ជាតិខ្មែរ ( អ.ខ) ដែលមានសុពលភាព ឬឯកសារបញ្ជាក់អត្តសញ្ញាណបម្រើឱ្យការបោះឆ្នោត (ឯ.អ) ដើម្បីចូលរួមបោះឆ្នោតឱ្យបានគ្រប់ៗគ្នា។

ចំណែកប្រជាពលរដ្ឋដែលមានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីបោះឆ្នោត២០២២ ដែលប្រើឯកសារបញ្ជាក់អត្តសញ្ញាណបម្រើឱ្យការចុះឈ្មោះបោះឆ្នោត ហើយមិនទាន់មាន អ.ខ ឬ អ.ខ បានអស់សុពលភាព ឬមិនទាន់ទទួលបាន ឬខូច ឬកែតម្រូវ សូមប្រញាប់រួសរាន់ស្នើសុំ ឯ.អ ពីគណៈកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត និងត្រូវបញ្ជាក់សុពលភាពដោយអាជ្ញាធរឃុំ សង្កាត់ ដែលខ្លួនត្រូវទៅបោះឆ្នោតឱ្យបានទាន់ពេលវេលា។

ការចេញ ឯ.អ មានរយៈពេល ៣០ថ្ងៃ ចាប់ពីថ្ងៃទី២២ ខែមិនថុនា និងត្រូវបញ្ឈប់នៅថ្ងៃសុក្រ ទី២១ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៣ វេលាម៉ោង ៥: ៣០ នាទីល្ងាច។

ក្នុងសេចក្តីអំពាវនាវនេះក៏បានអំពាវនាវដល់ប្រធានគណៈកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត មេឃុំ ចៅសង្កាត់ និងមេភូមិ ត្រូវធ្វើការផ្សព្វផ្សាយសេចក្តីអំពាវនាវនេះឱ្យបានទូលំទូលាយ ដើម្បីជំរុញឱ្យពលរដ្ឋមកស្នើរសុំ ឯ.អ បានទាន់ពេលវេលា ដោយឥតគិតថ្លៃ។

គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតសង្ឃឹមយ៉ាងមុតមាំថា គណៈកម្មការឃុំ សង្កាត់រៀបចំការបោះឆ្នោត និងមេឃុំ ចៅសង្កាត់ នឹងយកចិត្តដាក់ជំរុញ និងពង្រឹងការចេញ ឯ.អ ជូនដល់ប្រជាពលរដ្ឋនៅក្នុងឃុំ សង្កាត់របស់ខ្លួន៕

បញ្ហាជីវភាព និងអវត្តមានបក្សដែលខ្លួនពេញចិត្តធ្វើឱ្យពលរដ្ឋខ្មែរនៅបរទេសខ្លះបង្ខំចិត្តមិនមកបោះឆ្នោត

ប្រជាពលរដ្ឋខ្មែររស់នៅក្រៅប្រទេសមួយចំនួនអះអាងថានឹងមិនមកចូលរួមការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសតំណាងរាស្ត្រអាណត្តិទី៧នាខែកក្កដាខាងមុខនេះ ក្រោមហេតុផលថាសន្លឹកឆ្នោតរបស់ពួកគេនឹងមិនមានតម្លៃ ព្រោះតែមិនមានគណបក្សនយោបាយដែលខ្លួនពេញចិត្តចូលរួមបោះឆ្នោត ខណៈខ្លះទៀតថាដោយសារបញ្ហាជីវភាព។

គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត(គ.ជ.ប) កាលពីថ្ងៃទី១៤ ខែមិថុនាកន្លងទៅ បានអំពាវនាវឱ្យប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរដែលកំពុងបំពេញបេសកម្មការងារ ឬរស់នៅក្រៅប្រទេស ដែលធ្លាប់មានឈ្មោះក្នុងបញ្ជីបោះឆ្នោតឆ្នាំ២០២២ ត្រឡប់មក​ប្រទេសកម្ពុជា ដើម្បីចូលរួមការបោះឆ្នោតជ្រើសរើសតំណាងរាស្ត្រអាណត្តិទី ៧នៅក្នុងខែកក្កដាខាងមុខនេះ។ ប៉ុន្តែការអំពាវនាវនេះត្រូវបានប្រជាពលរដ្ឋមួយចំនួនដែលរស់នៅក្រៅប្រទេសបង្ហាញការបារម្ភពីការចំណាយ និងខ្លះទៀតអះអាងថាមិនចូលរួមបោះឆ្នោត ព្រោះតែមិនមានគណបក្សនយោបាយណាដែលខ្លួនពេញចិត្ត។

ពលរដ្ឋខ្មែរធ្វើការនៅប្រទេសថៃម្នាក់ គឺអ្នកស្រី ផល្លា (ឈ្មោះអ្នកសារព័ត៌មានដាក់ឱ្យ) បានអះអាងថា អ្នកស្រីនឹងមិនមកចូលរួមបោះឆ្នោតជ្រើសរើសតំណាងរាស្ត្រនៅខែកក្កដាខាងមុខ តាមការអំពាវនាវរបស់ គ.ជ.ប នោះទេ ដោយសារតែបញ្ហាជីវភាពគ្រួសារខ្វះខាតផង និងមិនឃើញមានវត្តមានគណបក្សនយោបាយណាដែលអ្នកស្រីពេញចិត្តនៅឡើយ ក្នុងចំណោមបក្សនយោបាយដែលបានចុះបញ្ជីប្រកួតប្រជែងក្នុងការបោះឆ្នោតទាំង១៨។

បន្ថែមលើនេះ ស្ត្រីវ័យ ៣៥ឆ្នាំ ដែលបច្ចុប្បន្នកំពុងបំពេញការងារជាកម្មករស៊ីឈ្នួលនៅផ្សារមួយក្នុងប្រទេសថៃបានបញ្ជាក់ថា ប្រសិនបើមានគណបក្សណាដែលខ្លួនពេញចិត្តនោះ ទោះបីជាត្រូវចំណាយថវិកាដើម្បីធ្វើដំណើរពីប្រទេសថៃមកស្រុកកំណើតច្រើនប៉ុណ្ណាក៏ដោយ ក៏អ្នកស្រីសុខចិត្តមកចូលរួមការបោះឆ្នោតដែរ ព្រោះតែចង់ឃើញមានការផ្លាស់ប្តូរការដឹកនាំដូចទៅនឹងប្រទេសដទៃដែរ។

អ្នកស្រីថា៖«បើសិនជាការបោះឆ្នោតអាចស្ថាបនាជាតិបានដូចប្រទេសគេដទៃ ទឹកប្រាក់ដែលចំណាយទៅមកហ្នឹង វាមិនជាបញ្ហាទេ តិច ឬច្រើន ទោះជាខ្វះខាតក៏ដោយ! ក៏ប៉ុន្តែបើសិនជាចំណាយពេលវេលាទៅមកហើយ បោះក៏នៅតែប៉ុណ្ណឹង មិនបោះក៏នៅតែអ្នកហ្នឹងជាប់ដដែល អត់ទៅហ្មងទៅ! ខ្ជិល!»។

អ្នកស្រីបន្ថែមថា៖«បើខ្ញុំបានទៅបោះហើយ ខ្ញុំបានរើសមនុស្សដែលទ្រទ្រង់ជាតិ ស្តារជាតិ និងមានភាពយុត្តិធម៌ដល់ប្រទេសជាតិ ខ្ញុំអត់ស្តាយ(ថវិកា)ទេ! ប៉ុន្តែបើខ្ញុំទៅបោះហើយបានមនុស្សដែលអ៊ីចឹងដដែល អ៊ីចឹងខ្ញុំអត់ចង់»។

បើតាមគណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោត(គជប)បានបង្ហាញថា ការបោះឆ្នោតថ្នាក់ជាតិអាណត្តិទី៧នេះ មានគណបក្សនយោបាយចូលរួមប្រកួតប្រជែងចំនួន១៨គណបក្ស។ ក្នុងនោះគេសង្កេតឃើញមានតែគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជាប៉ុណ្ណោះដែលជាបក្សលេចធ្លោជាងគេ​ ខណៈបក្សក្រៅរដ្ឋាភិបាលផ្សេងទៀតហាក់មិនសូវមានប្រជាប្រិយភាពខ្លាំងនោះទេ។ ដោយឡែក គណបក្សភ្លើងទៀនដែលត្រូវបានគេចាត់ទុកថាជាបក្សប្រឆាំងដែលធំជាងគេនាពេលបច្ចុប្បន្ន ត្រូវបាន គ.ជ.ប បដិសេធមិនចុះបញ្ជីឱ្យចូលរួមប្រកួតប្រជែងក្នុងការបោះឆ្នោតនាខែកក្កដានេះ ក្រោមហេតុផលថាបក្សនេះបានធ្វើឱ្យបាត់សំណៅឯកសារដើមដែលបានចុះបញ្ជីនៅក្រសួងមហាផ្ទៃ។

ចំណែក ពលរដ្ឋដែលកំពុងបំពេញការងារនៅប្រទេសថៃម្នាក់ទៀត គឺអ្នកស្រី ចាន់ ផល្លី បានរៀបរាប់ថា អ្នកស្រីនឹងមិនបានត្រឡប់មកកម្ពុជា ដើម្បីចូលរួមបោះឆ្នោតនោះទេ ដោយសារតែបញ្ហាជីវភាព ខណៈដែលការងារបច្ចុប្បន្នក៏កំពុងតែជួបឧសបគ្គ។

អ្នកស្រីថា៖«ខ្ញុំអត់បានទៅទេ ព្រោះអីខ្វះខាតថវិកា ជួបនឹងបញ្ហារឿងការងារ និងបន្ទុកក្រុមគ្រួសារ អ៊ីចឹងបងអត់បានទៅទេ»។

រីឯពលរដ្ឋដែលធ្វើការជាអ្នកមើលថែអ្នកជំងឺនៅប្រទេសថៃម្នាក់ទៀត គឺអ្នកស្រី ថោង ចាន់នី បានរៀបរាប់ថា អ្នកស្រីបានខកខានចូលរួមបោះឆ្នោតជ្រើសរើសក្រុមប្រឹក្សាឃុំ-សង្កាត់កាលពីឆ្នាំ២០២២ម្តងរួចមកហើយ ដោយសារតែខ្វះខាតថវិកាក្នុងការធ្វើដំណើរមកប្រទេសកំណើតនាខេត្តបន្ទាយមានជ័យ និងមើលឃើញថាការបោះឆ្នោតនាពេលកន្លងមកដូចជាមិនមានភាពត្រឹមត្រូវ និងយុត្តិធម៌នៅឡើយ។

អ្នកស្រីលើកឡើងថា៖«កន្លងមក ខ្ញុំមើលឃើញថាការបោះឆ្នោតនៅកម្ពុជា វាអត់មានតម្លាភាព អត់មានភាពត្រឹមត្រូវ។ ទី២គឺអត់មានការចូលរួមពីប្រទេសផ្សេងៗដែលជាគណៈកម្មការកណ្តាល ដើម្បីទៅត្រួតពិនិត្យ ដែលអត់មានការកែប្រែ គឺការរៀបចំឯកបក្ស»។

ដោយឡែក ជុំវិញការអំពាវនាវរបស់ គ.ជ.ប សម្រាប់ការបោះឆ្នោតថ្នាក់ជាតិនាខែកក្កដាខាងមុខនេះ អ្នកស្រីថាមិនទាន់សម្រេចចិត្តបែបណានៅឡើយ ដោយអាស្រ័យលើកត្តាជីវភាព និងមើលពីការរៀបចំរបស់ស្ថាប័នរៀបចំការបោះឆ្នោតជាមុនសិន ព្រោះអ្នកស្រីក៏ស្តាយសន្លឹកឆ្នោតរបស់ខ្លួនដែរ ប្រសិនបើមិនបានចូលរួមរើសអ្នកដឹកនាំនៅក្នុងអាណត្តិទី៧នេះ។

អ្នកស្រីថា៖«ខ្ញុំមិនទាន់ប្រាកដថានឹងចុះទៅទេ ទី១ត្រូវរង់ចាំមើលថាខ្លួនឯងមានលទ្ធភាពនឹងចុះទៅអត់! ហើយទី២ បើសិនជាខាង គ.ជ.ប គេមានគណៈកម្មការអាចមករៀបចំនៅប្រទេសថៃបាន ក៏វាប្រសើរដែរ វាអាចកាត់បន្ថយ(ការចំណាយ)សម្រាប់ប្រជាពលរដ្ឋចំណាកស្រុក»។

មន្ត្រី​សិទ្ធិ​ការងារ​ទទួល​បន្ទុក​ពលករ​ចំណាកស្រុក​នៃ​អង្គការ​សង់ត្រាល់​ប្រចាំ​ប្រទេស​ថៃ លោក លឹង សុផុន លើកឡើងថាការអំពាវនាវឱ្យពលរដ្ឋខ្មែរនៅក្រៅប្រទេសត្រឡប់មកចូលរួមបោះឆ្នោតដើម្បីប្រើសិទ្ធិរបស់ខ្លួនគឺជារឿងល្អ ប៉ុន្តែលោកថាពលរដ្ឋទាំងនោះអាចនឹងជួបឧបសគ្គច្រើនដោយសារបញ្ហាជីវភាព និងការងារជាដើម ព្រោះត្រូវចំណាយពេលវេលាធ្វើដំណើរយូរថ្ងៃ។

លោកថា៖«គាត់ត្រូវធ្វើដំណើរ ចំណាយពេលវេលាផង ហើយចំណាយលុយកាក់ក្នុងការធ្វើដំណើរចូលរួមមកបោះឆ្នោត អាហ្នឹងតាមដែលសង្កេតឃើញ»

មួយវិញទៀត លោក សុផុន ថាប្រសិនបើនៅក្នុងការបោះឆ្នោតនោះពុំមានគណបក្សនយោបាយដែលពួកគាត់ពេញចិត្តចូលរួមប្រកួតប្រជែង នោះអាចចាត់ទុកថាជាការរំខានពួកគាត់ថែមទៀត។

លោកថា៖«វាជារឿងដែលរំខានដល់គាត់ទៅវិញទេ បើសិនជាយើងបង្ខំឱ្យពួកគាត់មកបោះឆ្នោត ហើយនិងបង្ខំឱ្យពួកគាត់ធ្វើដំណើរទៅបោះឆ្នោតចឹង វាជាការរំខានដល់ពួកគាត់ ពីព្រោះមិនមានបក្សដែលគាត់ស្រលាញ់ចូលចិត្ត»។

មន្ត្រី​សិទ្ធិ​ការងារ​ទទួល​បន្ទុក​ពលករ​ចំណាកស្រុក​នៃ​អង្គការ​សង់ត្រាល់​ប្រចាំ​ប្រទេស​ថៃដដែល បានគូសបញ្ជាក់ថា ដើម្បីធានាថាប្រជាពលរដ្ឋខ្មែរនៅក្រៅប្រទេសបានចូលរួមបោះឆ្នោត រដ្ឋាភិបាល រួមនិងគ.ជ.ប គួរតែរៀបចំមណ្ឌលបោះឆ្នោតនៅតាមប្រទេសដែលមានពលរដ្ឋខ្មែររស់នៅ ដូចទៅនឹងប្រទេសជិតខាងមួយចំនួនដែរ។

ជាការឆ្លើយតប អ្នកនាំពាក្យ គ.ជ.ប លោក ហង្ស ពុទ្ធា បានបញ្ជាក់ថា ស្ថាប័នរៀបចំការបោះឆ្នោតគឺជាស្ថាប័នអនុវត្តច្បាប់ ដូច្នេះមិនអាចរៀបចំការិយាល័យបោះឆ្នោតនៅក្រៅប្រទេសបាននោះទេ។ លោកបន្ថែមថា ការមិនចូលរួមបោះឆ្នោតក្រោមហេតុផលផ្សេងៗ គឺជាសិទ្ធិរបស់ពលរដ្ឋម្នាក់ៗ ប៉ុន្តែលោកថាគ.ជ.ប បានរៀបចំយ៉ាងម៉ឺងម៉ាត់តាមតួនាទីរបស់ខ្លួនហើយ។

លោកបញ្ជាក់ថា៖«គជប មិនអាចរៀបចំការិយាល័យបោះឆ្នោតនៅក្រៅប្រទេសបានទេ។ គជប គឺបានធ្វើការយ៉ាងហ្មត់ចត់ ប្រយ័ត្នប្រយែងបំផុត ពីព្រោះថា គ.ជ.ប នេះត្រូវទទួលខុសត្រូវក្នុងការចាត់ចែងរៀបចំបោះឆ្នោតបម្រើសេវាកម្មជូនដល់បងប្អូនប្រជាពលរដ្ឋ»។

មិនខុសពីលោក ហង្ស ពុទ្ធា ទេ អ្នកនាំពាក្យគណបក្សប្រជាជនកម្ពុជា លោក សុខ ឥសាន​ បានមានប្រសាសន៍ថា ការមកចូលរួម ឬមិនចូលរួមបោះឆ្នោតពីសំណាក់ពលរដ្ឋ នោះគឺជាសិទ្ធសេរីភាពរបស់បុគ្គល។ ប៉ុន្តែលោកចាត់ទុកថាអ្នកដែលមិនចូលរួមបោះឆ្នោតថ្នាក់ជាតិ គឺមិនបានចូលរួមគិតពីអនាគតជាតិ ហើយអាចបាត់បង់ឱកាសឈរឈ្មោះឱ្យគេបោះឆ្នោតឱ្យ ស្របទៅនឹងការស្នើរបស់លោកនាយករដ្ឋមន្ត្រី ហ៊ុន សែន ដែលឱ្យក្រសួងមហាផ្ទៃ និងក្រសួងយុត្តិធម៌ សិក្សាធ្វើវិសោធនកម្មច្បាប់បោះឆ្នោត ដើម្បីដកសិទ្ធិឈរឈ្មោះឱ្យគេបោះឆ្នោត សម្រាប់ជនណាដែលមិនទៅបោះឆ្នោត។

លោកអះអាងថា៖«គាត់ចង់មកបោះឆ្នោតជារឿងគាត់ គាត់មិនចង់មកបោះឆ្នោតជារឿងគាត់! តែចំពោះអ្នកដែលមិនចង់មកបោះឆ្នោតដោយចេតនា ខ្ញុំយល់ថាអាហ្នឹងជាការលះបង់សិទ្ធិរបស់ខ្លួនហើយ»។

លោកបន្ថែមថា៖«បើគាត់បោះបង់ចោលសិទ្ធិបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រហើយ អាហ្នឹងបានសេចក្តីថាគាត់មិនមានការចូលរួមចំណែកក្នុងការទទួលខុសត្រូវចំពោះជោគវាសនារបស់ប្រទេសជាតិទៅអនាគតទេ»។

ការបោះឆ្នោតជ្រើសតាំងតំណាងរាស្ត្រអាណត្តិទី៧ នឹងត្រូវធ្វើឡើងនៅថ្ងៃអាទិត្យ ទី២៣ ខែកក្កដា ឆ្នាំ២០២៣ខាងមុខនេះ ដោយមានគណបក្សនយោបាយចំនួន ១៨ចូលរួម។ បើតាមលោក ហង្ស ពុទ្ធា គិតមកទល់ពាក់កណ្តាលខែមិថុនានេះ គណៈកម្មាធិការជាតិរៀបចំការបោះឆ្នោតបោះពុម្ពបានសន្លឹកឆ្នោតដើម្បីចែកចាយទៅរាជធានី-ខេត្តបានជាង ១០ខេត្តហើយ ក្នុងចំណោមសន្លឹកឆ្នោតគ្រោងទុកសរុប ១៣លានសន្លឹក៕

Latest News